Cryotherapie: Behandeling met bevriezing bij prostaatkanker

Cryotherapie maakt gebruik van zeer koude temperaturen om prostaatkankercellen in een vroeg stadium te bevriezen en te doden. Het doel van cryochirurgie is om de gehele prostaatklier en eventueel omringend weefsel te vernietigen. Cryochirurgie is meestal niet de eerste behandeling voor prostaatkanker. De behandeling is veilig maar verdere studies op lange termijn zijn vereist om te weten of de therapievorm even effectief is als radiotherapie of een chirurgische verwijdering van de prostaat (prostatectomie). De behandelingsmethode biedt echter wel andere voordelen voor de patiënt.

• Synoniemen cryotherapie
• Wat is cryotherapie bij prostaatkanker?
• Wie komt in aanmerking voor cryotherapie?
• Patiënten met lokaal beperkte prostaatkanker
• Patiënten die andere behandelingen niet kunnen verdragen
• Indicatie behandeling met bevriezing bij prostaatkanker bij de patiënt
• Tegenindicatie behandeling met bevriezing bij prostaatkanker bij de patiënt
• Voordelen
• Nadelen
• Voor het onderzoek
• Tijdens het onderzoek: katheter, naalden plaatsen
• Na het onderzoek
• Risico’s en bijwerkingen
• Alternatieve behandelingen voor prostaatkanker
• Bestraling
• Prostatectomie (chirurgische verwijdering van de prostaat)
• Hormoontherapie
• Opvolging na cryotherapie
• Regelmatige controles
• Herbehandelingen
• Epidemiologie
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose na cryotherapie
• Langdurige overleving
• Kans op terugkeer van de kanker
• Complicaties
• Preventie
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met cryotherapie: Behandeling met bevriezing bij prostaatkanker
• Informatie over cryotherapie bij prostaatkanker
• Herstel na cryotherapie
• De impact op de levenskwaliteit
• Zorg voor jezelf na de behandeling
• Misvattingen rond cryotherapie: behandeling met bevriezing bij prostaatkanker
• Cryotherapie is een experimentele behandeling
• Cryotherapie veroorzaakt geen bijwerkingen
• Cryotherapie is alleen geschikt voor gevorderde prostaatkanker
• Cryotherapie vervangt standaardbehandelingen zoals chirurgie of bestraling
• Cryotherapie heeft geen invloed op andere organen
• Cryotherapie vereist geen verdoving
• Na cryotherapie is er geen verdere controle nodig

Synoniemen cryotherapie

Cryotherapie bij prostaatkanker is eveneens gekend onder deze synoniemen

• cryochirurgie-prostaatkanker
• cryoablatie-prostaatkanker

Wat is cryotherapie bij prostaatkanker?

Cryotherapie is een medische behandeling die gebruikmaakt van extreme kou om prostaatkankercellen te vernietigen. Door het toepassen van cryogene technieken wordt de prostaatklier bevroren, waarbij de kankercellen worden gedood door de kou. Deze behandeling is met name effectief bij vroege stadia van prostaatkanker en kan ook worden toegepast bij patiënten voor wie andere behandelingsopties zoals chirurgie of radiotherapie niet geschikt zijn.

Wie komt in aanmerking voor cryotherapie?

Patiënten met lokaal beperkte prostaatkanker

Cryotherapie is voornamelijk bedoeld voor patiënten wiens prostaatkanker zich niet heeft verspreid naar andere delen van het lichaam. Dit betekent dat het meest geschikt is voor patiënten met lokaal beperkte prostaatkanker die niet in aanmerking komen voor chirurgische ingrepen of radiotherapie.

Patiënten die andere behandelingen niet kunnen verdragen

Cryotherapie wordt soms aanbevolen voor patiënten die geen andere behandelingen zoals chirurgie of bestraling kunnen ondergaan, bijvoorbeeld vanwege onderliggende gezondheidsproblemen of persoonlijke voorkeuren.

Indicatie behandeling met bevriezing bij prostaatkanker bij de patiënt

Deze therapie is niet zo gebruikelijk als andere behandelingsmethoden voor prostaatkanker. Verder wetenschappelijk onderzoek is nog vereist naar het effect van deze behandelingsmethode.

Deze behandeling van prostaatkanker is enkel mogelijk indien de kanker zich niet heeft verspreid buiten de prostaat. Mannen waarbij geen operatie mogelijk is omwille van de leeftijd of andere gezondheidsproblemen, komen in aanmerking voor cryochirurgie. Cryotherapie is eveneens mogelijk als de kanker terugkomt na andere behandelingen.

Tegenindicatie behandeling met bevriezing bij prostaatkanker bij de patiënt

Cryotherapie is over het algemeen niet nuttig voor mannen met een zeer grote prostaat (prostaatvergroting).

Voordelen

Cryotherapie is een minder invasieve behandeling dan een chirurgische verwijdering van de prostaat. Tevens zijn diverse verdovingstechnieken beschikbaar. Bloedtransfusies zijn evenmin nodig. Bijkomend is deze behandelingsmethode geschikt voor oudere mannen en mannen met andere aandoeningen zoals diabetes mellitus of een hart- of longaandoening. De patiënt verliest daarnaast minder bloed en hij heeft een veel kleinere zwelling en minder pijn dan met een standaard operatie voor prostaatkanker. Tevens is de ziekenhuisopname en de herstelperiode korter. Als de kanker terugkomt, is cryotherapie opnieuw mogelijk. Tot slot zijn de kosten lager dan een traditionele behandeling.

Nadelen

Een mogelijk nadeel van cryotherapie als behandeling bij prostaatkanker is dat er anno oktober 2020 nog geen langetermijnstudies gedaan zijn rond deze behandelingsvorm. Bijgevolg zijn de resultaten over effectiviteit niet gekend. De risico’s en bijwerkingen zijn dezelfde als van andere behandelingsvormen namelijk een herhaling op prostaatkanker, incontinentie en impotentie.

Voor het onderzoek

Poliklinisch
Cryochirurgie is een poliklinische behandeling die ongeveer twee uur tijd in beslag neemt. De patiënt mag met andere woorden na de behandeling naar huis, al is het mogelijk dat sommige mensen één à twee nachten moeten overnachten in het ziekenhuis.

Voorbereidingen
Voor de behandeling krijgt de patiënt een klysma. De patiënt krijgt daarna een pijnstiller toegediend. Bij deze behandeling is verder zowel een epidurale als spinale anesthesie mogelijk. Bij een epidurale anesthesie krijgt de patiënt een kalmerend en verdovend middel tussen de anus en het scrotum (perineum). Bij een spinale anesthesie blijft de patiënt wakker maar is hij meer slaperig. Hij is daarenboven gevoelloos onder de taille waardoor hij geen pijn heeft.

Tijdens het onderzoek: katheter, naalden plaatsen

De patiënt krijgt eerst een katheter die tot drie weken na de behandeling blijft zitten. Vervolgens maakt de arts kleine sneetjes om een aantal ultradunne holle naalden in het perineum te plaatsen. Hiervoor gebruikt de arts echografie of radiografie (radiografisch onderzoek) om de naalden op de juiste plaats in de prostaat te plaatsen. Vervolgens spuit de arts zeer koud argongas door de naalden. De intense koude bevriest de prostaat en vernietigt kankerweefsel. Om de urethra (medische term voor "urinebuis") te beveiligen tegen bevriezing, stroomt warm zout water door de katheter.

Na het onderzoek

Wanneer de verdoving is uitgewerkt - dit is meestal na één tot twee uur na de behandeling - mag de patiënt dezelfde dag nog naar huis. Het komt evenwel ook voor dat een patiënt één tot twee nachten moet blijven overnachten in het ziekenhuis. De patiënt mag voorts geen zware activiteiten uitvoeren als de katheter nog in het lichaam is aangebracht (tot twee à drie weken na de cryotherapie). De arts verwijdert de katheter na ongeveer drie weken; de prostaat is dan niet meer gezwollen. Wel laat de arts de katheter nog zitten indien de zwelling nog aanwezig is of als de patiënt nog in staat is om zelf te plassen. Soms zijn antibiotica of andere geneesmiddelen vereist zodat de patiënt de irritatie vermindert, de zwelling verdwijnt en de patiënt weer opnieuw kan plassen.

Risico’s en bijwerkingen

Het te behandelen gebied is mogelijk pijnlijk nadat de plaatselijke verdoving is uitgewerkt. Blauwe plekken komen vaak voor en hiervoor mag de patiënt enkele dagen pijnstilling nemen na de behandeling. Andere mogelijke bijwerkingen op korte termijn zijn onder andere bloed in de urine, constipatie (hiervoor krijgt de patiënt laxeermiddelen (geneesmiddelen bij obstipatie) en moet hij voldoende vocht innemen), incontinentie en andere plasproblemen, en zwelling van de penis of het scrotum. Op lange termijn heeft de patiënt mogelijk erectiestoornissen (impotentie komt bij bijna alle patiënten voor), schade aan het rectum en problemen met de urinecontrole. Zeer zelden ontstaat een fistel. Dit is een kanaal tussen de urinebuis en de endeldarm dat leidt tot diarree doordat urine in de endeldarm terechtkomt.

Alternatieve behandelingen voor prostaatkanker

Bestraling

Bestraling is een veelgebruikte behandelingsoptie voor prostaatkanker, waarbij röntgenstralen worden gebruikt om kankercellen te doden. Het kan extern worden toegediend of via een implantaat in de prostaat (brachytherapie).

Prostatectomie (chirurgische verwijdering van de prostaat)

Bij prostatectomie wordt de gehele prostaat chirurgisch verwijderd, wat de kans op genezing vergroot bij patiënten met lokaal beperkte prostaatkanker. Het heeft echter grotere risico’s en een langer herstel dan cryotherapie.

Hormoontherapie

Hormoontherapie kan worden gebruikt om de productie van testosteron te verlagen, wat de groei van prostaatkanker vertraagt. Dit wordt vaak toegepast bij gevorderde prostaatkanker of in combinatie met andere behandelingen.

Opvolging na cryotherapie

Regelmatige controles

Na cryotherapie wordt regelmatige controle aanbevolen om te beoordelen of er nog tekenen zijn van kanker. Dit kan onder meer bestaan uit bloedonderzoek, zoals het meten van het PSA-niveau (prostaat specifiek antigeen), en mogelijk beeldvorming.

Herbehandelingen

Als de prostaatkanker niet volledig wordt verwijderd, kan herbehandeling nodig zijn. Dit kan een herhaling van cryotherapie zijn of een andere behandeloptie, afhankelijk van de situatie van de patiënt.

Epidemiologie

Cryotherapie wordt steeds vaker toegepast als behandeling voor prostaatkanker. Het is een minder ingrijpende optie vergeleken met traditionele chirurgie en radiotherapie. Het aantal behandelde patiënten met cryotherapie groeit naarmate de technologie en technieken verbeteren.

Oorzaken

Cryotherapie is ontworpen om prostaatkanker te behandelen door het bevriezen van kankercellen. De oorzaak van de effectiviteit is dat extreme kou leidt tot de vernietiging van kankercellen door het veroorzaken van celafbraak en het verminderen van de bloedtoevoer naar de tumor.

Risicofactoren

Risicofactoren voor prostaatkanker kunnen genetische aanleg, leeftijd, en hoge niveaus van bepaalde hormonen omvatten. Cryotherapie wordt vaak toegepast bij patiënten die geschikte kandidaten zijn voor deze behandelmethode en geen gevorderde ziekte hebben.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij prostaatkanker kunnen onder andere problemen met urineren, bloed in urine of sperma, en bekkenpijn omvatten. Bij aanwezigheid van deze symptomen moet medische evaluatie worden overwogen om de noodzaak van cryotherapie te bepalen.

Diagnose en onderzoeken

Diagnose van prostaatkanker kan worden gesteld door middel van PSA-testen, rectale onderzoeken, en biopsieën. Beeldvorming zoals MRI kan ook nuttig zijn om de grootte en locatie van de tumor te beoordelen voordat cryotherapie wordt toegepast.

Behandeling

Cryotherapie omvat het inbrengen van speciale naalden in de prostaat, die vervolgens worden gekoeld om de kankercellen te vernietigen. Dit kan worden gecombineerd met andere behandelingen zoals hormoontherapie. Het proces vereist nauwkeurige monitoring en opvolging.

Prognose na cryotherapie

Langdurige overleving

De prognose na cryotherapie hangt sterk af van de mate van kanker en hoe vroeg de behandeling is gestart. Patiënten die in een vroeg stadium behandeld worden, hebben een betere kans op langdurige overleving zonder terugkeer van de ziekte.

Kans op terugkeer van de kanker

Hoewel cryotherapie in veel gevallen effectief is, bestaat altijd een risico dat de kanker terugkeert. Dit komt vooral voor als de behandeling niet alle kankercellen heeft bereikt of als de tumor groter is dan oorspronkelijk gedacht.

Complicaties

Complicaties kunnen onder andere urine-incontinentie, erectiestoornissen, en plaatselijke pijn omvatten. Er kunnen ook langdurige effecten zijn die de levenskwaliteit beïnvloeden, afhankelijk van de respons op de behandeling.

Preventie

Preventie van prostaatkanker kan het monitoren van risicofactoren en regelmatige medische controles omvatten. Voor patiënten die al prostaatkanker hebben, kan cryotherapie helpen bij het beheersen van de ziekte en het voorkomen van verdere progressie.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met cryotherapie: Behandeling met bevriezing bij prostaatkanker

Cryotherapie is een behandeling voor prostaatkanker waarbij extreme kou wordt gebruikt om kankercellen te vernietigen. Dit gebeurt door het inbrengen van naalden in de prostaat, die met behulp van vloeibare stikstof of argon worden gekoeld. Het doel van deze therapie is om de kankercellen te bevriezen, waardoor ze afsterven en het verdere effect van kanker wordt beperkt.

Informatie over cryotherapie bij prostaatkanker

Cryotherapie is een minder invasieve behandeling die vaak wordt gekozen wanneer de prostaatkanker zich lokaal bevindt en nog niet is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam. De procedure zelf wordt meestal uitgevoerd onder anesthesie om het ongemak te minimaliseren. Na de procedure kunnen patiënten enige tijd in het ziekenhuis blijven voor observatie, hoewel de meeste mensen binnen een paar uur weer naar huis kunnen. Het is belangrijk om de effectiviteit van de behandeling goed te volgen, wat vaak inhoudt dat er beeldvormende onderzoeken, zoals een MRI, worden uitgevoerd om te zien hoe goed de behandeling heeft gewerkt.

Herstel na cryotherapie

Na de behandeling kan er tijdelijk ongemak optreden, zoals pijn in het perineum, de onderbuik of moeite met plassen. Het herstel duurt doorgaans enkele weken, afhankelijk van de persoon en de omvang van de behandeling. Het is belangrijk om tijdens de herstelperiode voldoende rust te nemen en goed voor jezelf te zorgen. Probeer het evenwichtig voedingspatroon aan te houden om je energie op peil te houden en het genezingsproces te ondersteunen. Je arts kan je ook adviseren over de beste manieren om met eventuele bijwerkingen om te gaan, zoals urine-incontinentie of erectiestoornissen.

De impact op de levenskwaliteit

Cryotherapie kan voor veel patiënten een effectieve manier zijn om prostaatkanker te behandelen, maar het kan ook invloed hebben op je mentale gezondheid. Het kan een emotionele tol eisen om met de diagnose prostaatkanker om te gaan, en de mogelijke bijwerkingen van de behandeling kunnen de kwaliteit van leven beïnvloeden. Het is belangrijk om open te zijn over je gevoelens en eventuele zorgen met je arts of een therapeut. Daarnaast kan het nuttig zijn om steun te zoeken bij familie en vrienden of deel te nemen aan ondersteuningsgroepen voor mannen die met prostaatkanker omgaan.

Zorg voor jezelf na de behandeling

Na cryotherapie is het belangrijk om regelmatig controleafspraken te maken om te controleren of de behandeling effectief is en om mogelijke bijwerkingen te monitoren. Afhankelijk van de resultaten van de behandeling, kan het nodig zijn om aanvullende therapieën, zoals bestraling of hormonale therapie, te overwegen. Zorg er daarnaast voor dat je je lichaam goed ondersteunt door het behouden van een gezond gewicht en het vermijden van overgewicht, wat de druk op de prostaat kan verhogen. Regelmatige lichaamsbeweging en een goed evenwichtig voedingspatroon kunnen bijdragen aan een sneller herstel en een betere algehele gezondheid.

Misvattingen rond cryotherapie: behandeling met bevriezing bij prostaatkanker

Cryotherapie is een behandelmethode waarbij extreme kou wordt gebruikt om kankercellen in de prostaat te vernietigen. Hoewel deze techniek steeds vaker wordt toegepast, bestaan er nog veel misvattingen over de effectiviteit, risico’s en bijwerkingen. Hieronder worden enkele veelvoorkomende misverstanden besproken.

Cryotherapie is een experimentele behandeling

Veel mensen denken dat cryotherapie nog in de experimentele fase zit en alleen wordt toegepast in klinische onderzoeken. In werkelijkheid is deze techniek al jarenlang een erkende behandeling voor bepaalde vormen van prostaatkanker. Het wordt vooral ingezet bij patiënten bij wie chirurgie of radiotherapie minder geschikt is.

Cryotherapie veroorzaakt geen bijwerkingen

Een veelvoorkomende misvatting is dat cryotherapie geen bijwerkingen heeft. Hoewel de procedure minder ingrijpend is dan een operatie, kunnen er bijwerkingen optreden, zoals tijdelijke of blijvende urinaire problemen, erectiestoornissen en beschadiging van nabijgelegen structuren, zoals de spieren en zenuwen in het bekkengebied.

Cryotherapie is alleen geschikt voor gevorderde prostaatkanker

Sommige mensen denken dat cryotherapie alleen wordt toegepast bij vergevorderde prostaatkanker. In werkelijkheid wordt deze behandeling vooral ingezet bij gelokaliseerde prostaatkanker, of als een terugkerende tumor wordt vastgesteld na eerdere bestraling. De geschiktheid hangt af van de grootte en locatie van de tumor.

Cryotherapie vervangt standaardbehandelingen zoals chirurgie of bestraling

Hoewel cryotherapie een waardevolle optie is, vervangt het niet standaardbehandelingen zoals een operatie of bestraling. Het is een aanvullende of alternatieve behandelmethode, afhankelijk van de medische situatie van de patiënt. Vaak wordt cryotherapie toegepast bij patiënten die niet in aanmerking komen voor andere ingrepen.

Cryotherapie heeft geen invloed op andere organen

Hoewel cryotherapie zich richt op de prostaat, kan de extreme kou invloed hebben op omliggende organen, zoals de nieren en de blaas. Daarom wordt de procedure nauwkeurig gecontroleerd met beeldvormende onderzoeken om schade aan gezond weefsel te minimaliseren.

Cryotherapie vereist geen verdoving

Er wordt soms gedacht dat cryotherapie een eenvoudige procedure is die zonder anesthesie kan worden uitgevoerd. In werkelijkheid wordt de ingreep vaak onder anesthesie of ruggenprik uitgevoerd, omdat het inbrengen van de cryoprobes en de bevriezing van het weefsel ongemak of pijn kan veroorzaken.

Na cryotherapie is er geen verdere controle nodig

Een misvatting is dat cryotherapie een definitieve oplossing is en dat verdere controle overbodig is. Net als bij andere kankerbehandelingen blijft opvolging noodzakelijk. Regelmatige bloedonderzoeken en scans zijn nodig om te controleren of de behandeling succesvol is en of er geen terugkeer van de kanker optreedt.

Cryotherapie is een effectieve en waardevolle behandelmethode voor prostaatkanker, maar het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn en geen onrealistische verwachtingen te hebben over de effecten en mogelijke risico’s.

Lees verder

• Prostaatkanker: Vaak geen symptomen, soms plasproblemen
• PSA-bloedonderzoek: Prostaatspecifieke antigeen-test
• Bestraling bij prostaatkanker met behulp van goudmarkers
• Kankerpijn: Oorzaken & types pijn en soorten pijnmedicatie
• Kankerbehandeling: Verschillende behandelingen voor kanker