Syndactylie: Samengegroeide vingers en/of tenen

Syndactylie: Samengegroeide vingers en/of tenen Syndactylie verwijst naar een aangeboren fusie van twee of meer vingers en/of tenen. Normaal gezien scheiden de vingers en tenen zich van elkaar tijdens de zesde en achtste week van de embryonale ontwikkeling. Bij syndactylie gebeurt deze splitsing niet, wat leidt tot de samengesmolten vingers en/of tenen. Syndactylie komt spontaan voor, maar is mogelijk ook onderdeel van een aandoening of syndroom. Vooral bij samengegroeide vingers ontstaan mogelijk functie- en bewegingsproblemen. Een correctieve ingreep aan de vingers is bijgevolg vaak vereist. Deze complexe operatie kent veelal een goed vervolg voor de patiënt.

Synoniemen syndactylie

Syndactylie is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • Syndactyly
  • Verkleefde vingers
  • Webbed digits
  • Webbed toes
  • Zwemvlieshand

Epidemiologie samengegroeide vingers en/of tenen

De totale geschatte incidentie van syndactylie, één van de meest voorkomende aangeboren misvormingen, bedraagt 1 per 2500-5000 levendgeborenen. Syndactylie komt verder dubbel zo vaak bij mannen voor dan bij vrouwen. In de helft van de gevallen treedt syndactylie op aan beide handen. Kaukasiërs zijn tot slot vaker dan Afro-Amerikanen of Aziaten getroffen.

Oorzaken: Spontaan of onderdeel van aandoening of syndroom

Syndactylie is mogelijk geïsoleerd en dan gaat hiermee geen ziekte of syndroom gepaard. Dit treedt dan sporadisch op of is soms familiaal bepaald. Maar soms is polydactylie wel onderdeel van een aandoening of syndroom. De afwijking komt voor bij volgende syndromen, al is deze lijst zeker niet volledig:

Symptomen

Syndactylie beperkt zich meestal tot zacht weefsel (weke syndactylie of eenvoudige syndactylie). Dit is de mildste vorm. Maar mogelijk is ook het bot betrokken en dan is sprake van botsyndactylie of complexe syndactylie. Syndactylie gebeurt meestal tussen de middel- en ringvinger. Bij de tenen zijn de tweede en derde teen vaak met elkaar samengesmolten. En soms zijn twee, drie, vier of zelfs vijf tenen of vingers met elkaar verbonden. Functieproblemen aan de tenen komen vrijwel nooit voor, maar dit geldt wel voor de hand. Een behandeling is hiervoor dan ook noodzakelijk zodat de patiënt zich voldoende kan ontwikkelen.

Diagnose en onderzoeken

Prenataal valt syndactylie vaak al waar te nemen via een echografie. Na de geboorte bevestigt een röntgenfoto van de hand deze aandoening. Soms is een genetisch onderzoek nodig indien mogelijk een syndroom gepaard gaat met syndactylie. Door de samengegroeide vingers heeft de patiënt bewegingsproblemen. Soms treden bijkomende symptomen op, maar dit is dan meestal enkel het geval wanneer de patiënt een onderliggende ziekte heeft.

Behandeling via operatie

Vingers

Voor de behandeling van syndactylie werken orthopedisch en plastisch chirurgen met elkaar samen. Syndactylie valt namelijk met één of meer operaties (met een huidtransplantatie) te verhelpen. Het huidtransplantaat is dan veelal afkomstig van de lies of onderarm van de patiënt zelf. De operatie gebeurt in de meeste gevallen wanneer de patiënt tussen de één à twee jaar oud is. Het kind is dan fit genoeg om anesthesie te krijgen en loopt nog geen ontwikkelingsachterstand op. De arts verdeelt de huid gelijk tussen de twee vingers met zigzaginsnijdingen (z-plastiek). De arts maakt bij een operatie één vinger los van een andere vinger. Zijn meerdere vingers getroffen, dan zijn meer operaties nodig. Door slechts één vinger te scheiden van de andere vinger, vermindert de kans op complicaties en komt de bloedtoevoer niet in het gedrang.

Tenen

Samengegroeide tenen vereisen veelal een minder invasieve behandeling omdat deze normaal gezien weinig problemen veroorzaken. Soms is wel een operatie vereist wanneer de tenen in een abnormale hoek groeien.

Complicaties

Complicaties direct na de vingeroperatie voor syndactylie zijn zeldzaam en meestal gering. Maar op middellange tot langere termijn zijn volgende complicaties mogelijk:
  • complicaties door huidtransplantatie
  • een verkorting en verharding van het littekenweefsel (littekencontractuur)
  • herhaling van de aandoening
  • nagelplaatmisvorming
  • onvoldoende bloedtoevoer naar de vinger (vingerischemie)

Prognose afwijking

De totale prognose is zeer variabel en is afhankelijk van de aanwezigheid van andere geassocieerde afwijkingen. De meeste geopereerde jonge patiënten hebben voldoende vingerfunctie en een verbeterd uiterlijk van de vingers en handen. Soms draagt de patiënt tijdelijk nog wel een spalk of gipsverband, of zijn nog gedurende onbepaalde tijd oefeningen nodig.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Fraser-syndroom: Afwijkingen ogen, urinewegen en syndactylieFraser-syndroom: Afwijkingen ogen, urinewegen en syndactylieHet Fraser-syndroom is een zeldzame erfelijke aandoening gekenmerkt door enkele primaire symptomen met name de oogafwijk…
Syndactylie: met elkaar vergroeide tenen of vingersSyndactylie: met elkaar vergroeide tenen of vingersVergroeide tenen, zwemvliezen tussen uw vingers, het komt vaker voor dan u misschien denkt en het heet syndactylie. Hoe…
Ectrodactylie: Ontbrekende vingers met krabachtige handenEctrodactylie: Ontbrekende vingers met krabachtige handenEctrodactylie is een genetische aandoening waarbij sommige vingers en/of tenen afwezig zijn of gedeeltelijk ontbreken. D…
Feingold-syndroom: Craniofaciale afwijkingFeingold-syndroom: Craniofaciale afwijkingHet Feingold-syndroom kenmerkt zich door microcefalie (een klein hoofd) in combinatie met afwijkingen aan ledematen, de…

Ameloblastoom: Goedaardige, pijnloze tumor in de kaakAmeloblastoom: Goedaardige, pijnloze tumor in de kaakEen ameloblastoom is een kaakgezwel, ontstaan uit emailvormend epitheel van de tandaanleg. Deze tumor of cyste is veelal…
Cantú-syndroom: Afwijkingen aan hart, haar en gezichtCantú-syndroom: Afwijkingen aan hart, haar en gezichtHet Cantú-syndroom is een zeldzame aandoening waarbij een patiënt bij de geboorte reeds overtollige haargroei heeft in c…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: User:pschemp, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/1244420-overview#showall, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Symptoms and Causes of Syndactyly, http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/s/syndactyly/symptoms-and-causes, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Symptoms of Syndactyly, http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/bone-joint-muscle-conditions/syndactyly-symptoms/, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactylie, http://erfelijkheid.nl/ziektes/syndactylie, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactyly in Children, http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/syndactyly, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactyly Treatment, http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/bone-joint-muscle-conditions/syndactyly-treatment/, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactyly, http://radiopaedia.org/articles/syndactyly, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactyly, http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/bone-joint-muscle-conditions/syndactyly/, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Syndactyly: phenotypes, genetics and current classification, Eur J Hum Genet. 2012 Aug; 20(8): 817–824., Published online 2012 Feb 15. doi: 10.1038/ejhg.2012.14, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3400728/, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Testing & Diagnosis for Syndactyly in Children, http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/s/syndactyly/testing-and-diagnosis, geraadpleegd op 20 juli 2016
  • Treatments for Syndactyly in Children, http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/s/syndactyly/treatments, geraadpleegd op 20 juli 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.