Rhinophyma: Knolneus, vaakvoorkomend bij huidziekte rosacea

Rhinophyma is een zeldzame huidaandoening waarbij de patiënt een grote, roodgekleurde (blozende) neus heeft. De neushuid heeft een knolachtige verdikking door talgklieren in de huid en een bindweefselovergroei. Om deze reden is rhinophyma eveneens gekend als een knolneus. Vaak komt een knolneus tot uiting bij rosacea, een ernstige huidziekte. Diverse behandelingsmethoden zijn beschikbaar waardoor medicatie, coblatie en een operatie. De vooruitzichten zijn bij de meeste patiënten uitstekend, al keert de knolneus soms terug.

• Synoniemen rhinophyma
• Epidemiologie knolneus
• Oorzaken: Vaak door huidziekte rosacea
• Risicofactoren
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling: Operatie, coblatie en medicatie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie
• Praktische tips voor het leven met rhinophyma
• Vermijd irriterende stoffen en bescherm je huid
• Raadpleeg een arts voor behandelingsopties
• Misvattingen rond rhinophyma
• Rhinophyma is altijd het gevolg van alcoholgebruik
• Rhinophyma is een huidaandoening die alleen oudere mannen treft
• Rhinophyma kan worden verward met een huidtumor
• Rhinophyma is te genezen met een eenvoudige huidcrème
• Rhinophyma komt alleen voor in de late stadia van rosacea
• De enige manier om rhinophyma te behandelen is via chirurgie
• Rhinophyma heeft geen invloed op de algehele gezondheid

Synoniemen rhinophyma

Rhinophyma is eveneens gekend onder deze synoniemen

• Aardbeineus
• Bloemkoolneus
• Bolle neus
• Drankneus
• Jeneverneus
• Knobbelneus
• Knolneus
• Phymateuze rosacea

Epidemiologie knolneus

Rhinophyma ontstaat meestal in het vijfde decennium van het leven. Voorts komt de huidafwijking twaalf keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Patiënten met een blanke huidskleur zijn tot slot vaker getroffen door rhinophyma.

Oorzaken: Vaak door huidziekte rosacea

Rhinophyma is in tegenstelling tot wat mensen soms denken, niet te wijten aan alcoholmisbruik. De exacte oorzaak van de zeldzame aandoening is onbekend, maar dit is soms het gevolg van de huidaandoening rosacea. Rosacea is een chronische huidaandoening waarbij de bloedvaten net onder de huid ontstoken zijn. Hierdoor is het gezicht blijvend rood en gezwollen, en ontstaan tevens huidzweren. Bovendien komen allerlei oogontstekingen zoals conjunctivitis (oogbindvliesontsteking) en blefaritis (ontsteking van de ooglidranden) voor. Bovendien is rosacea gekenmerkt door tal van andere ooggerelateerde problemen (oculaire rosacea). Rhinophyma presenteert zich meestal in een laat stadium van rosacea. De neus van de patiënt is hierbij misvormd.

Risicofactoren

Risicofactoren voor rhinophyma omvatten een geschiedenis van rosacea, vooral in de inflammatoire fase. Andere factoren kunnen genetische aanleg en blootstelling aan triggers zoals alcohol en bepaalde voedingsmiddelen zijn.

Symptomen

Bij rhinopyma is een grote bult op de neus te vinden. Meestal bevindt deze knobbel zich op de onderste helft van de neus, op de neusvleugels en de neuspunt. Symptomen zijn onder meer wijzigingen in de neusvorm, zoals een bolvormige vorm, een rood- tot paarskleurige neus, een verdikking van de huid, een wasachtig, geel en glanzend huidoppervlak en verwijde bloedvaten (teleangiëctasieën). De symptomen verergeren langzaam gedurende vele jaren. Patiënten met een bolle neus hebben geen pijn, maar soms zijn de neusgaten wel geblokkeerd als de zwelling erg groot is.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen van rhinophyma omvatten een steeds grotere verdikking van de neus, de aanwezigheid van knobbelige massa's, en een veranderde huidstructuur die kan leiden tot problemen met ademhaling en uiterlijk. Deze symptomen vereisen vaak medische aandacht.

Diagnose en onderzoeken

Meestal valt rhinophyma zonder bijkomende onderzoeken te diagnosticeren. Soms is een huidbiopsie nodig.

Behandeling: Operatie, coblatie en medicatie

Operatie
De behandeling van de ziekte hangt vooral af van de ernst en omvang van de aangetaste huid. De meest gebruikelijke behandeling bestaat uit een neuscorrectie. Dit is mogelijk via laserchirurgie, cryochirugie (bevriezing via vloeibare stikstof), elektrochirurgie, een scalpel of afsnijden via een roterende borstel (dermabrasie).

Coblatie
Bij deze techniek, die voluit staat voor “cool ablation”, gebruikt de arts een naald met een aparte kop die hoogfrequente energie uitzendt. De arts verdooft bij deze poliklinische behandeling eerst de neus van de patiënt en daarna brengt de arts een naaldje in de neusschelp. Vervolgens verwarmt hij de neusslijmvliezen aan de binnenkant. Hij brandt als het ware op deze manier weefsel weg.

Medicatie
Bepaalde geneesmiddelen tegen acne zijn ook nuttig zijn bij de behandeling van de aandoening. Zo verminderen orale antibiotica (via de mond ingenomen) de roodheid en ontsteking. Topische geneesmiddelen brengt de patiënt op de neus aan; deze verminderen de zwelling. Ook zijn er orale capsules voorhanden die de olieproductie van de talgklieren voorkomen.

Prognose

Rhinophyma is goed te verhelpen met de verschillende behandelingstechnieken, waardoor het uiterlijk van de patiënt verbetert. Wel blijven soms enkele littekens aanwezig op de neus. Soms keert de misvorming ook terug. Over het algemeen zijn de resultaten van de behandeling beter als deze vroeg aangevat is.

Complicaties

Complicaties van rhinophyma kunnen onder meer infecties na chirurgie, blijvende huidverkleuring, en psychosociale effecten door cosmetische veranderingen zijn.

Preventie

Een knolneus is in de meeste gevallen moeilijk te voorkomen, maar de patiënt is wel in staat om de bloedtoevoer naar het huidoppervlak te verbeteren waardoor rosacea niet verergert. De progressie vertraagt door het vermijden van volgende uitlokkende factoren:

• alcohol
• blootstelling aan zonlicht
• cafeïne
• emotionele stress
• fysieke inspanning
• hete baden
• kruidig voedsel
• medicijngebruik: corticosteroïden en geneesmiddelen die de bloedvaten verwijden
• warm voedsel en warme dranken
• zeer warme of zeer koude temperaturen

Praktische tips voor het leven met rhinophyma

Rhinophyma is een aandoening die vaak voorkomt bij rosacea en leidt tot een verdikking van de huid op de neus, wat resulteert in een knolneus. Het is belangrijk om de aandoening te beheren om verdere vergroting en symptomen te voorkomen.

Vermijd irriterende stoffen en bescherm je huid

Huidirriterende stoffen zoals agressieve huidverzorgingsproducten of extreem hete temperaturen kunnen de symptomen van rhinophyma verergeren. Gebruik milde huidverzorgingsproducten en bescherm je huid tegen extreme weersomstandigheden door een goede zonnebrandcrème en beschermende kleding te dragen.

Raadpleeg een arts voor behandelingsopties

Behandeling voor rhinophyma kan variëren van topische medicatie tot lasertherapie of zelfs chirurgie om de verdikking van de huid te verminderen. Overleg met een dermatoloog om de beste behandeloptie voor jouw situatie te vinden.

Misvattingen rond rhinophyma

Rhinophyma is een huidaandoening die vaak verkeerd begrepen wordt. Er zijn veel misverstanden over de oorzaken, symptomen en behandelingen van rhinophyma, wat kan leiden tot onjuiste zorg en verkeerde aannames over de aandoening. Hier worden enkele van de meest voorkomende misvattingen besproken.

Rhinophyma is altijd het gevolg van alcoholgebruik

Een veelvoorkomend misverstand is dat rhinophyma altijd wordt veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik. Hoewel alcohol een bekende trigger kan zijn voor mensen die al vatbaar zijn voor rosacea (de aandoening die vaak gepaard gaat met rhinophyma), is alcoholgebruik niet de enige oorzaak. Er kunnen ook andere factoren zijn, zoals genetica, omgevingsfactoren en ontstekingen, die een rol spelen.

Rhinophyma is een huidaandoening die alleen oudere mannen treft

Veel mensen denken dat rhinophyma uitsluitend voorkomt bij oudere mannen, maar dit is niet helemaal waar. Hoewel rhinophyma vaker wordt gezien bij mannen, kan het ook vrouwen treffen. Het komt meestal voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar, maar het is geen aandoening die leeftijdsgebonden is.

Rhinophyma kan worden verward met een huidtumor

Sommige mensen verwarren de symptomen van rhinophyma met die van een huidtumor. Dit is een misvatting, aangezien rhinophyma een chronische huidaandoening is die zich uit in verdikking van de huid en vergrote poriën, vooral op de neus. Het heeft geen verband met kanker of andere tumoren, hoewel het wel invloed kan hebben op het uiterlijk van de huid.

Rhinophyma is te genezen met een eenvoudige huidcrème

Er bestaat de misvatting dat rhinophyma gemakkelijk kan worden behandeld met een eenvoudige huidcrème. In werkelijkheid vereist rhinophyma vaak een meer gerichte behandeling, zoals lasertherapie of chirurgische ingrepen om de verdikte huid te verminderen. Huidcrèmes kunnen helpen om de symptomen te verlichten, maar ze kunnen de aandoening niet genezen.

Rhinophyma komt alleen voor in de late stadia van rosacea

Hoewel rhinophyma vaak geassocieerd wordt met de latere stadia van rosacea, komt het niet altijd voor bij elke persoon met rosacea. Rosacea heeft verschillende stadia, en niet iedereen die rosacea heeft, ontwikkelt rhinophyma. Het is dus belangrijk om te weten dat rhinophyma niet altijd een gevolg is van een vergevorderde rosacea.

De enige manier om rhinophyma te behandelen is via chirurgie

Er is de misvatting dat chirurgie de enige optie is om rhinophyma te behandelen. Hoewel een operatie of laserbehandeling nuttig kan zijn voor het verwijderen van overtollige huid, zijn er ook andere behandelingsopties, zoals het gebruik van medicijnen of topische crèmes die ontstekingen kunnen verminderen. De behandeling varieert afhankelijk van de ernst van de aandoening.

Rhinophyma heeft geen invloed op de algehele gezondheid

Rhinophyma is in de eerste plaats een cosmetisch probleem, maar het kan een aanzienlijke invloed hebben op iemands zelfvertrouwen en geestelijke gezondheid. De fysieke veranderingen in het uiterlijk van de neus kunnen leiden tot gevoelens van schaamte of onzekerheid, wat van invloed kan zijn op het mentale welzijn. Het is dus belangrijk om rhinophyma niet alleen als een fysieke aandoening te zien, maar ook als een probleem dat de emotionele gezondheid kan beïnvloeden.

Lees verder

• Rosacea: Huidaandoening met roodheid en zwelling in gezicht
• Oculaire histoplasmose (vogelpoepziekte): Ooginfectie
• Microdermabrasie: Dode huidcellen van gezicht verwijderen
• Conjunctivitis: Ontsteking van het oogbindvlies
• Acne: Huidaandoening met ontsteking van talgklieren