Levercyste (hepatische cyste): symptomen en behandeling

Een levercyste (hepatische cyste) is een abnormale holte gevuld met vocht in de lever. Een levercyste of cyste in de lever komt vrij frequent voor. Ongeveer 2 tot 5% van de bevolking heeft een cyste in de lever. Een levercyste varieert in grootte van slechts enkele millimeters tot soms wel meer dan 10 cm. Er kan sprake zijn van één of van meerdere levercysten. Levercysten zijn ongevaarlijk, onschuldig en in de meeste gevallen veroorzaken ze geen klachten. Als je geen last hebt van klachten, is een behandeling niet nodig. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk als je wel hinder ondervindt van cysten in de lever. Medicatie en een operatie zijn de belangrijkste behandelvormen bij levercysten. De prognose van behandeling van eenvoudige cysten in de lever is uitstekend.

• Lever
• Wat is een levercyste?
• Oorzaak van levercysten
• Leverpolycystose
• Parasiet
• Polycysteuze leverziekte
• Risicofactoren
• Symptomen: pijn en opgeblazen gevoel
• Buikpijn
• Opgeblazen gevoel of volheid
• Schouderpijn
• Polycysteuze leverziekte vaak samen met polycystische nierziekte
• Complicaties
• Onderzoek en diagnose
• Beeldvormend onderzoek en bloedonderzoek
• Differentiële diagnose
• Behandeling: levercyste verwijderen
• Punctie of operatie
• Antiparasitaire medicatie
• Prognose hepatische cyste
• Preventie van cysten in de lever

Lever

De lever is het tweede grootste orgaan van het menselijk lichaam. De lever bevindt zich aan de rechterkant onder je ribbenkast. Dit orgaan weegt ongeveer 1,5 kilo en bestaat uit twee leverkwabben. De lever heeft ontzettend veel functies in het lichaam. Het haalt belangrijke voedingsstoffen uit het bloed en gebruikt deze voor talloze processen en biochemische reacties. De lever verwijdert ook schadelijke stoffen uit het bloed.

Wat is een levercyste?

Een levercyste is een abnormaal blaasje of holte in de lever, dat is gevuld met vocht.

Oorzaak van levercysten

De oorzaak van de meeste levercysten zijn anno 2024 onbekend. Een cyste ontstaat vermoedelijk doordat een galweg geen aansluiting maakt met de rest van het systeem, waardoor vocht zich op kan hopen. Levercysten kunnen reeds bij de geboorte aanwezig zijn of ze kunnen zich ontwikkelen op een later tijdstip. Levercysten groeien meestal langzaam en ze blijven vaak onopgemerkt, tenzij ze klachten veroorzaken of te zien zijn op beeldvormend onderzoek van de lever.

Leverpolycystose

Soms veroorzaken aangeboren levercysten wel problemen. Bij leverpolycystose is er sprake van vele cysten in de lever en vaak ook in de nieren. Deze cysten kunnen dermate groot worden dat je last krijgt van leverpijn, verminderde eetlust en vermagering.

Parasiet

Sommige cysten worden veroorzaakt door een parasiet. De meest bekende zijn de Echinococcuscysten. De parasiet wordt via verontreinigd voedsel, zoals bosbessen, bramen en onvoldoende gewassen groenten, die in aanraking zijn geweest met uitwerpselen van geïnfecteerde honden, katten, vossen of wasbeerhonden, opgenomen. Vervolgens nestelt deze zich in de lever en woekert daar voort.

Polycysteuze leverziekte

Polycysteuze leverziekte is een erfelijke aandoening waarbij in de lever meerdere cysten aanwezig zijn. De cysten kunnen leiden tot pijn, maar meestal zijn ze niet van invloed op de leverfunctie. Als het wel van invloed is op de leverfunctie of te pijnlijk wordt, kan een operatie nodig zijn. De cysten kunnen echter terugkomen na de operatie.

Mensen met polycysteuze leverziekte worden geboren met deze aandoening, maar meestal ontwikkelen ze geen grote cysten totdat ze volwassen zijn. Polycysteuze leverziekte is genetisch bepaald. Wanneer het wordt vastgesteld bij een familielid, moeten alle familieleden worden getest. Deze aandoening kan worden vastgesteld met behulp van een echografie of CT-scan. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Risicofactoren

Er zijn onder meer de volgende risicofactoren:

• Een parasiet kan worden overgedragen door contact met dieren of het eten van onvoldoende verhit vlees of ander eten (ongewassen of slecht gewassen) groenten) waarop de parasiet aanwezig is.
• Een galgang in de lever kan uitzetten als gevolg van bijvoorbeeld de ziekte van Caroli, een zeer zeldzame erfelijke afwijking aan de galwegen in de lever.
• Polycysteuze leverziekte:
• Geslacht: vrouwen met deze aandoening hebben een groter aantal levercysten;
• Leeftijd: het aantal en de omvang van de cyste nemen toe met de leeftijd.

Symptomen: pijn en opgeblazen gevoel

De meeste levercysten veroorzaken geen symptomen. Als de cysten in de lever echter groot worden, kunnen ze een opgeblazen gevoel en pijn in de rechterbovenkant van je buik geven. Soms worden levercysten zó groot, dat je ze kunt voelen door je buik.

Buikpijn

Je kunt last krijgen van milde tot ernstige buikpijn door een levercyste. De pijn is in de rechterbovenhoek van de buik voelbaar, wat overeenkomt met de locatie van de lever in het menselijk lichaam. Als de levercyste blijft toenemen in omvang, kan de buikpijn ook geleidelijk toenemen. Mensen die plotselinge of hevige buikpijn ervaren, moeten contact opnemen met een arts, omdat dit symptoom een teken van blindedarmontsteking of een gescheurde cyste kan zijn.

Opgeblazen gevoel of volheid

Zwelling van de buik veroorzaakt door een levercyste kan leiden tot een gevoel van abdominale volheid of een opgeblazen gevoel. Je kunt opmerken dat de buikregio abnormaal opgezwollen of vergroot is en misschien gevoelig aanvoelt. Deze klachten kunnen ervoor zorgen dat je een verminderde eetlust hebt.

Schouderpijn

Als een levercyste blijft opzwellen, kan hij barsten en beginnen te bloeden. Een levercyste die bloedt in de buikholte kan ernstige schouderpijn en buikpijn veroorzaken. Ernstige buikpijn en schouderpijn kunnen ook wijzen op een blindedarmontsteking of een gescheurde eierstokcyste (bij vrouwen).

Polycysteuze leverziekte vaak samen met polycystische nierziekte

De meeste mensen met polycysteuze leverziekte hebben ook polycystische nierziekte, waarbij zich in één of (meestal) beide nieren vele cysten vormen (niercysten). Dit kan leiden tot pijn in de lendenen, bloed in de urine, hoge bloeddruk, gebrek aan eetlust, hoofdpijn, vage maagklachten en nierfalen. Soms zijn een levertransplantatie en een niertransplantatie noodzakelijk.

Complicaties

Levercysten geven slechts zeer zelden aanleiding tot complicaties als leverfalen en leverkanker.

Onderzoek en diagnose

Beeldvormend onderzoek en bloedonderzoek

Aangezien de meeste levercysten geen klachten of symptomen veroorzaken, worden ze pas meestal ontdekt bij een echo of CT-scan. Als er zich symptomen voordoen, kan een arts een abdominale CT-scan (een CT-scan van de buik) uitvoeren om de lever goed te kunnen bekijken. Een bloedonderzoek kan een parasiet als de boosdoener uitsluiten.

Differentiële diagnose

Differentiële overwegingen omvatten andere cystische leverafwijkingen, waaronder leverabces(sen) en necrotische levermetastasen.

Behandeling: levercyste verwijderen

De meeste levercysten hoeven niet te worden behandeld. Indien cysten echter groot en pijnlijk zijn, kan het nodig zijn dat ze worden behandeld.

Punctie of operatie

De behandeling bestaat uit het afvoeren van vocht uit de cyste door middel van een punctie. Hierbij wordt een holle naald via de buikwand ingebracht. De punctie wordt uitgevoerd in combinatie met beeldvormend onderzoek. Na een punctie kan na verloop van tijd de cyste weer terugkomen.

Een punctie wordt veelal gecombineerd met het injecteren van alcohol (ethanol), waardoor de cyste verhardt. Als een punctie niet mogelijk of niet effectief is, zal een operatie worden overwogen waarbij de cyste wordt opengemaakt waarna de inhoud wegloopt in de buikholte. Er kan ook besloten worden de gehele cyste te verwijderen.

Bij polycystose zijn er zeer veel cysten in de lever en vaak ook in de nier. In dat geval worden de cysten opengemaakt en soms kan het nodig zijn het meest aangetaste deel van de lever te verwijderen. Deze laatste ingreep wordt leverresectie genoemd.

Antiparasitaire medicatie

Als een parasiet wordt gevonden, is langdurige toediening van antiparasitaire medicatie nodig. Daarnaast zal de chirurg de cysten openleggen na sterilisatie van de parasitaire inhoud.

Prognose hepatische cyste

De behandeling van eenvoudige hepatische cysten middels punctie kent een genezingspercentage van meer dan 90% of hoger gerapporteerd. Oom treedt er verbetering op in de kwaliteit van leven. Patiënten met polycysteuze leverziekte hebben lagere genezingspercentages.

Preventie van cysten in de lever

Aangeboren of erfelijke levercysten zijn niet te voorkomen. Levercysten als gevolg van een parasitaire infectie kun je voorkomen door geen verontreinigd voedsel of onvoldoende gewassen groenten te consumeren. Verder is het belangrijk om je lever niet structureel te belasten. Beperk blootstelling aan stoffen zoals alcohol, suiker en sommige medicijnen, welke schade aan de levercellen kunnen veroorzaken. Neem eventueel een seleniumsupplement; het is bekend dat selenium de levercellen beschermt. Voorts zijn rauwe groentesappen (boerenkool, broccoli, radijs en uien) goed voor de lever. Het is in principe niet moeilijk om je lever in een goede conditie te houden. Het draait allemaal om een ​​gezonde leefstijl, waaronder gezonde voeding.

Lees verder

• Pijn aan de lever: oorzaken en symptomen van leverpijn
• Lever: functie, werking, ligging en gezond houden van lever
• Leveraandoeningen: symptomen, oorzaken en behandeling
• Leverwaarden: symptomen normale en verhoogde leverwaarden
• Leverziekten: symptomen, oorzaken, soorten en behandeling