Blaren op de huid: symptomen, oorzaken en behandeling
Last van blaren op de huid? Er zijn veel mogelijke oorzaken van (spontaan ontstane) blaren op de huid bij kind en volwassene. Een blaar is een holte in de huid, gevuld met vocht, die vaak ontstaat als gevolg van wrijving. Een blaar is gevuld met een heldere, waterige vloeistof. Dit vocht wordt serum genoemd. Het lekt vanuit naburige weefsels als reactie op beschadigde huid. Als de blaar heel blijft, biedt het serum een natuurlijke bescherming van de huid eronder. Een blaar of bulla is in feite een blaasje groter dan 1 cm. Een bloedblaar is gevuld met bloed, in plaats van serum.
Oorzaken van blaren op de huid
Er zijn vele oorzaken van blaren op de huid, waaronder:

Zonnebrand kan leiden tot blaarvorming /
Bron: Istock.com/moflesIrritatie en wrijving
Blaren kunnen worden veroorzaakt door fysieke factoren die de huid irriteren, zoals wrijving, irriterende stoffen of extreme kou of hitte. Blaren op de voet kunnen het gevolg zijn van schoenen die te strak zitten of het langs de huid wrijven op een bepaald gebied. Blaren kunnen ook worden veroorzaakt door
dyshidrotisch eczeem, ook wel pompholyx of blaasjeseczeem genoemd. Hierbij ontstaan op de handen en soms ook de voeten met vocht gevulde
blaasjes en blaren als gevolg van onder meer contact met allergische stoffen of irriterende stoffen. Intense kou kan leiden tot bevriezing, wat vaak leidt tot blaren zodra de huid wordt opgewarmd. Elk type van verbranding, waaronder
zonnebrand, kan blaren veroorzaken.
Allergieën
Bij allergisch
contacteczeem ontstaat er een eczeemreactie nadat je huid in aanraking is gekomen met een stof waar je allergisch voor bent, Dit kan leiden tot steriele blaren. Deze blaren lekken een beetje als je ertegenaan komt.

Waterpokken /
Bron: 9Gawin/Shutterstock.comInfecties
Infecties die leiden tot blaren zijn onder andere bulleuze impetigo, een huidinfectie die wordt veroorzaakt door stafylokok bacteriën; virale infecties van de lippen (
koortslip) en genitaliën (
genitale herpes) door het
herpes simplex virus (type 1 en 2);
waterpokken en
gordelroos, die worden veroorzaakt door het virus varicella zoster; en coxsackievirus infecties, die vaker voorkomt in de kindertijd en
hand-, voet- en mondziekte kan veroorzaken. Volwassenen kunnen er evenwel ook last van krijgen.
Huidziekten
Talrijke
huidaandoeningen veroorzaken blaren. Voorbeelden hiervan zijn
dermatitis herpetiformis (morbus Duhring), parapemphigus en
pemphigus. Er zijn ook erfelijke vormen van blaarvormende huidaandoeningen, zoals epidermolysis bullosa (een groep erfelijke huidaandoeningen) en porfyrie cutanea tarda (leidt tot blaarvorming op de huid bij blootstelling aan zonlicht).

Blaren kunnen ontstaan door medicijnen /
Bron: Stevepb, PixabayMedicijnen
Veel medicijnen, zoals nalidixinezuur en furosemide (een plasmiddel, dat overtollig vocht snel afvoert), kunnen milde blaarvormende huidreacties veroorzaken. Andere medicijnen, zoals doxycycline (een antibioticum), kan de kans op blaarvorming vergroten door zonnebrand door een verhoogde gevoeligheid van de huid voor zonlicht. In meer dramatische gevallen kan medicatie leiden tot ernstiger, zelfs levensbedreigende, blaarvorming aandoeningen, zoals
erythema multiforme of toxische epidermale necrolyse (TEN), een onvoorspelbare, levensbedreigende ziekte.
Symptomen van blaren bij kind en volwassene
Over het algemeen zijn blaren rond of ovaal en gaat het om een holte in de huid, gevuld met vocht. Een blaar kan gepaard gaan met jeuk of pijn, maar het kan ook zijn dat je geen last hebt van andere klachten. De symptomen variëren en zijn afhankelijk van de oorzaak.
Irritatie, brandwonden en allergieën
Blaren die worden veroorzaakt door wrijving of brandwonden zijn meestal pijnlijk. Blaren als gevolg van eczeem kunnen gepaard gaan met roodheid, ernstige jeuk en kleine bultjes op de aangetaste huid.
Infecties
Wanneer blaren worden veroorzaakt door een infectie, hangen de symptomen af van het type infectie. Voorbeelden hiervan zijn:
Bulleuze impetigo
De aangetaste huid kan rood worden, kenmerkend is de aanwezigheid van grote met vloeistof gevulde blaren welke gemakkelijk kunnen barsten.

Koortslip veroorzaakt blaasjes op de lip /
Bron: Sergii Chepulskyi/Shutterstock.com Herpes simplex virus
Wanneer herpes simplex type 1 de oorzaak is, zijn er vaak kleine blaasjes zichtbaar, bekend als koortsblaasjes of koortslip. Ze verschijnen meestal op de lippen. De aangetaste huid kan jeuken, tintelen, zwellen en rood worden voordat de blaren verschijnen. Wanneer de blaasjes uiteindelijk opengaan, komt er vloeistof is, en ontstaan er pijnlijke zweertjes. Herpes simplex type 2 is de meest voorkomende oorzaak van genitale herpes, een seksueel overdraagbare aandoening (hoewel type 1 kan ook genitale herpes kan veroorzaken). In het algemeen verschijnen er kleine rode bultjes en blaasjes in het getroffen gebied. Andere symptomen kunnen onder meer bestaan uit
koorts,
spierpijn,
hoofdpijn en
brandend gevoel bij het plassen.
Varicella zoster-virus
Wanneer dit virus waterpokken veroorzaakt, dan begint de infectie met een diffuse, jeukende
huiduitslag die zich snel ontwikkelt tot jeukende blaren. Varicella zoster kan ook gordelroos (herpes zoster) veroorzaken. Mensen met gordelroos kunnen kleine, pijnlijke blaren krijgen die meestal uitbarsten in een lineair patroon langs de lengte van een geïnfecteerde zenuw.
Coxsackievirus
Het coxsackievirus A16 kan hand-, voet- en mondziekte veroorzaken, waarbij pijnlijke blaren voorkomen op de handen, op de zolen van de voeten en in de mond.
Diagnose en onderzoek
Anamnese
Als de oorzaak van de blaren niet duidelijk is, zal de arts vragen stellen over ziekten in de familie en je persoonlijke medische voorgeschiedenis, waaronder eventuele allergieën die je hebt en medicijnen die je neemt, ook vrij verkrijgbare medicatie. De arts zal informeren naar een eventuele recente blootstelling aan irriterende chemicaliën of allergenen.
Lichamelijke onderzoek en biopsie
De arts kan vaak de oorzaak van je blaren diagnosticeren door ze goed te onderzoeken. Als de arts een allergische reactie vermoedt, kan hij of zij plakproeven uitvoeren om het allergeen te identificeren. Sommige blaarvormende ziekten worden gediagnosticeerd aan de hand van een huidbiopsie, waarbij een klein stukje weefsel wordt verwijderd en in een laboratorium wordt onderzocht.
Behandeling van blaren op de huid
Blaar met rust laten
Normaal gesproken is het verstandig om blaren met rust te laten. Omdat blaren de onderliggende huid beschermen, verhoogt een kapotte blaar de kans op besmetting. Bescherm blaren met een pleister en bedek ze tot ze genezen zijn. De vloeistof in de blaar zal worden geabsorbeerd en de huid zal op natuurlijke wijze herstellen en weer plat woorden. Als een blaar openbreekt, is het verstandig om het het gebied te wassen met water en zeep, ontsmetten, en daarna afdekken met een pleister, gaas of verband om hem zo te beschermen tegen vuil en micro-organismen. Als een blaar is zeer groot of pijnlijk is, kan je arts deze gecontroleerd laten 'uitlekken' en een antibacteriële crème toepassen om infectie te voorkomen.
Eczeem en andere huidziekten
De behandeling van blaren veroorzaakt door eczeem, infecties en andere ziekten varieert. Sommige vormen van eczeem kunnen worden behandeld met corticosteroïden crème of pillen. Herpes simplex-infecties en gordelroos (herpes zoster) worden soms behandeld met antivirale geneesmiddelen. Antibioticacrème of pillen kunnen worden gegeven voor impetigo. Waterpokken en coxsackievirus genezen normaal gesproken vanzelf. Jeuk veroorzaakt door waterpokken kan worden verlicht met anti-jeuklotions, zoals calamine, die jezelf kunt kopen. Met medicatiegerelateerde erythema multiforme, moet de medicatie onmiddellijk worden stopgezet. De arts kijkt naar een alternatief. Soms worden corticosteroïden voorgeschreven.
Parapemphigus en pemphigus
Parapemphigus en pemphigus worden behandeld met corticosteroïden en/of andere immunosuppressieve middelen. Omdat dermatitis herpetiformis wordt geassocieerd met coeliakie (gltenintolerantie), kunnen mensen met dermatitis herpetiformis profiteren van een dieet dat geen gluten bevat. Porfyrie kan worden behandeld met regelmatige afvoer van bloed (flebotomie) of medicijnen, waaronder hydroxychloroquine of chloroquine. Sommige erfelijke huidaandoeningen die ervoor zorgen dat blaarvorming ontstaat, reageert soms goed op maatregelen waarmee een trauma van de huid wordt behandeld.
Verwachte duur blaren op de huid
Hoe lang blaren aanwezig blijven op de huid, hangt af van de oorzaak. Bijvoorbeeld blaren veroorzaakt door irritatie verdwijnen gewoonlijk vanzelf binnen een paar dagen, en blaren die worden veroorzaakt door infecties en huidziekten kunnen weken of maanden aanwezig blijven. Blaarvorming als gevolg van een auto-immuunziekte kunnen chronisch (langdurig) aanwezig zijn en vereist een langdurende behandeling. Bij huidinfecties, zoals het herpes simplex virus, kunnen de blaren regelmatig terugkomen. Blaarvormende huidziekten die het gevolg zijn van erfelijke oorzaken, zijn ook langdurig aanwezig.
Preventie
Zelfzorg
Er zijn veel eenvoudige strategieën om blaren veroorzaakt door irritatie van de huid te voorkomen. Draag comfortabele schoenen die goed passen, met sokken die het zweet van de voeten goed absorberen. Bescherm je huid tegen zonnebrand. Wees vooral waakzaam bij blootstelling aan de zon als je medicijnen neemt waarvan bekend is dat ze gevoeligheid voor zonlicht veroorzaken, zoals doxycycline, een antibioticum. Tijdens de koude maanden, gebruik wanten, hoeden en warme sokken om de huid te beschermen tegen de vrieskou en ijzige wind.
Eczeem
Vermijd zo veel mogelijk irriterende stoffen en allergenen die eczeem kunnen veroorzaken, zoals bepaalde hygiënische producten (badschuim, vrouwelijke hygiëne sprays, detergenten), bepaalde metalen in juwelen, in het bijzonder nikkel, en irriterende planten.
Hygiëne
Blaren veroorzaakt door infecties kun je voorkomen door vaak je handen te wassen en nooit huidzweren aan te raken of andere open huidlaesies. Het risico van herpes genitalis kun je verminderen door geen seksuele gemeenschap (zelfs niet met een condoom) met iemand met actieve herpes. Bovendien, hoe minder seksuele partners je hebt, hoe lager het risico van herpes genitalis. Om de verspreiding van infectueuze kinderziekten te voorkomen, moet je ervoor zorgen dat je speelgoed en gebruiksvoorwerpen regelmatig schoonmaakt. Vaccinatie kan ervoor zorgen dat je kind bepaalde ziekten niet krijgt.
Erfelijke blaarziekten
Er is geen bekende manier om erfelijke blaarvormende ziekten te voorkomen.
Prognose
In veel gevallen zullen blaren verdwijnen wanneer de oorzaak is weggenomen of de infectie is verdwenen, meestal binnen enkele dagen of weken. Bij de meeste herpes infecties kunnen blaren weer op dezelfde plaats terugkomen (zoals koortslip op de lippen of genitale herpes). Parapemphigus en pemphigus zijn meestal chronische (langdurig) en vereisen langdurige therapie.
Preventie
Om blaren op de huid te voorkomen, kun je de volgende voorzorgsmaatregelen nemen:
- Draag goed passende schoenen: Voorkom wrijving door schoenen te dragen die goed zitten en geen drukpunten hebben.
- Gebruik beschermende pleisters of tape: Bedek gevoelige plekken op je huid voordat er wrijving kan ontstaan, vooral bij langdurig wandelen of sporten.
- Kies voor vochtregulerende sokken: Draag sokken die je voeten droog houden en zo wrijving verminderen.
- Vermijd langdurige blootstelling aan vocht: Droge huid voorkomt wrijving, dus vermijd het dragen van natte kleding of schoenen.
- Gebruik speciale anti-wrijvingscrèmes: Breng crèmes aan op gebieden die gevoelig zijn voor wrijving, zoals je hielen of tenen.
- Loop nieuwe schoenen langzaam in: Draag nieuwe schoenen in korte periodes om je huid de tijd te geven te wennen en wrijving te verminderen.
- Draag beschermende handschoenen: Als je handen vatbaar zijn voor blaren door handwerk of sporten, draag handschoenen om wrijving te voorkomen.
Lees verder