Meniscus dubbelgeklapt of gevouwen: diagnose en behandeling

De meniscus is een maanvormig stukje kraakbeen in de knie. Door een verkeerde beweging kan deze scheuren. Wanneer er een scheur in de meniscus ontstaat bestaat het gevaar dat het losse flapje dubbelklapt. Het gevolg is dan vaak dat de knie 'op slot' schiet. Het gewricht staat dan is een gebogen houding en kan niet meer normaal gestrekt of verder gebogen worden. Een operatie waarbij een deel van de meniscus wordt verwijderd of gehecht is dan vaak de enige manier om het probleem op te lossen.

Meniscus dubbelgeklapt

• Over de meniscus
• Meniscus dubbelgeklapt, knie op slot
• Het stellen van de juiste diagnose
• Behandeling

Over de meniscus

De meniscus is een maanvormig schijfje kraakbeen dat zich bij de mens bevindt in het kniegewricht, tussen het uiteinde van het dijbeen en het scheenbeen. Elke knie heeft twee menisci. Wordt er druk uitgeoefend op de knie bij een buiging, dan zorgen de menisci ervoor dat de druk op het scheenbeen gelijkmatig wordt verdeeld. Ze hebben daarbij de functie van een soort stootkussentjes. De menisci zitten vast aan het gewrichtskapsel en de de binnenste meniscus is tevens bevestigd aan de binnenste knieband.

We horen vaak pas iets over de meniscus wanneer deze beschadigd raakt. Letsel aan de meniscus ontstaat vaak wanneer de knie een roterende beweging maakt terwijl de voet vast op de grond blijft staan. Dit gebeurt nogal eens bij intensieve sporten als voetbal, handbal of tennis. Zeker wanneer de binnenste knieband wordt verrekt of zelfs scheurt dan kan dit de binnenste meniscus ook beschadigen. Er kan dan bijvoorbeeld een scheur in de meniscus ontstaan, ook wel een meniscusruptuur genoemd. Op zichzelf staand meniscusletsel zonder dat de kniebanden zijn aangedaan hoeft geen klachten te geven. Geeft het wel hinderlijke klachten dan kan operatief ingrijpen een optie zijn. Een scheur in de meniscus heelt niet meer vanzelf. Bij een operatie wordt vaak een stukje van het kraakbeen verwijderd. Hier is men wel terughoudend mee omdat daarmee toch een stukje van het stootkussen verloren gaat, waardoor later de kans op artrose groter is.

Meniscus dubbelgeklapt, knie op slot

Sommige mensen lopen nog een tijd rond met een gescheurde meniscus zonder dat ze in de gaten hebben dat er iets aan de hand is. Een complicatie die kan optreden bij een gescheurde meniscus is het dubbelklappen of dubbelvouwen ervan. Na het scheuren van de meniscus ontstaat er een los flapje kraakbeen. Wanneer dit dubbelklapt of vouwt en blijft steken in een gewrichtsspleet dan geeft dit niet zelden intense pijnklachten. De knie schiet dan zoals men vaak zegt 'op slot'. Dit betekent dat de knie in een gebogen houding blijft steken en onmogelijk nog verder gestrekt kan worden of verder kan buigen. Vaak blijft de knie daarbij hangen in een hoek van 15 tot 30 graden. Zelfs erop duwen met de handen kan de knie niet meer in een normale positie dwingen. Het dubbelgeklapte stukje kraakbeen remt daarbij de beweging van het gewricht. Bij het ontstaan van de scheur wordt vaak een knak of een krakend geluid waargenomen. Een eerder trauma aan de knie verhoogt de kans op het op slot schieten ervan.

Het stellen van de juiste diagnose

Is de knie op slot geschoten en staat de knie vast in een gebogen positie dan beperkt dit de mobiliteit enorm. Lopen met krukken of vervoerd worden in een rolstoel zijn dan nog de enige opties. Veel mensen wenden zich met dit probleem dan ook tot de huisarts of spoedeisende hulp. De diagnose is helaas lastig te stellen met behulp van een röntgenfoto. Hierop is hoogstens een zwelling van omliggende weefsels waarneembaar. Waar het probleem precies zit is lastig te zien op een foto. Op de spoedeisende hulp kan geprobeerd worden of de toestand verholpen kan worden door het kniegewricht te verdoven. Is het gewricht verdoofd dan lost dit verkramping ten gevolge van de pijn op waardoor de knie mogelijk weer 'uit het slot' gehaald kan worden. Is de toestand echter het gevolg van een dubbelgeklapte meniscus dan laat zich dit niet eenvoudig poliklinisch oplossen. De juiste diagnose wordt vaak pas gesteld na het maken van een MRI-scan.

Behandeling

Wanneer de meniscus als gevolg van een ruptuur is dubbelgeklapt dan is operatief ingrijpen vaak de enige optie. Tijdens een operatie wordt dan een stukje van het kraakbeen dat gevouwen is verwijderd. Is sommige gevallen is het ook mogelijk om de ontstane scheur te hechten zonder dat er iets verwijderd hoef te worden. Dit gebeurt tijdens een kijkoperatie (atroscopie). De operatie kan gedaan worden met een ruggenprik waardoor men niet onder narcose hoeft. In de meeste gevallen kan de knie na zes weken weer volledig belast worden. Het verdient de aanbeveling om het herstel te laten begeleiden door een fysiotherapeut zodat mobiliteit, kracht en stabiliteit optimaal hersteld kunnen worden.

Wie een operatie aan de meniscus moet ondergaan vanwege pijnklachten als gevolg van een scheurtje in het kraakbeen belandt vaak op een wachtlijst. Is de knie op slot geschoten en kan deze niet langer gebogen worden dan wordt vaak voorrang verleend aan patiënten.

Lees verder

• Pijn vooraan de knie, wat kan het zijn?
• Gescheurde kruisband/knieband: diagnose, operatie en herstel