Krakende nek: oorzaken en symptomen van knakkende nek

Last van een krakende nek? Kraakt je nek en doet het pijn? Een krakende nek betekent dat je nek kraakt of een ander geluid maakt tijdens bepaalde bewegingen. Een krakende nek of een kakkend geluid in de nek kan dus verwijzen naar een slijp-, knal- of kraakgeluid van de nek. Een krakend of knisperend geluid (alsof er zand zit) kan uit verschillende delen van het lichaam komen, vooral de voet, de knie en de nek. Dit slijpgeluid wordt vaak veroorzaakt doordat twee botten tegen elkaar wrijven. Als dit geluid vaak in de gewrichten wordt gehoord, dan is het een teken van artrose. Wanneer dit slijp-, knal- of kraakgeluid van de nek gehoord wordt, wordt het ook wel aangeduid als 'nekcrepitaties'. Een krakende nek is een veelvoorkomend fenomeen. Een krakende nek komt meestal voor bij ouderen en zelden bij jongeren. Een krakende nek is geen medische aandoening en is slechts een symptoom van een onderliggende aandoening. De behandeling van een krakende nek is gericht op de onderliggende oorzaak.

• Krakende nek
• Epidemiologie
• Waardoor kraakt je nek?
• Veranderingen in het synoviaal vocht of gewrichtsvloeistof
• Ligament- of peesbewegingen
• Bot dat tegen elkaar slijpt
• Oorzaken van een krakende nek
• Gewrichtsgasbellen (cavitatie)
• Knakkende nek door artrose
• Aandoening in de cerviale wervelkolom
• Spiervermoeidheid of -spanning
• Slechte houding
• Verkalking van ligamenten
• Ouder worden: een natuurlijk proces met knakjes
• Bot dat tegen elkaar slijpt
• Overmatige nekmobiliteit of hypermobiliteit
• Instabiliteit in de nek (bijvoorbeeld door whiplash)
• Discusdegeneratie
• Facetgewrichtssyndroom
• Ontstekingsziekten (bijvoorbeeld reumatoïde artritis)
• Verandering in kraakbeenstructuur
• Overbelasting door stress
• Cervicale spondylose
• Subluxatie (gedeeltelijke ontwrichting)
• Instabiliteit van het atlanto-axiale gewricht
• Cervicale dystonie
• Posttraumatische veranderingen
• Osteofyten (botsporen)
• Spierverkortingen
• Anatomische variaties
• Oorzaken van een krakende nek in vogelvlucht
• Risicogroepen en -factoren van een krakende nek: wie loopt meer risico?
• Symptomen van een 'krak' in de nek
• Wanneer de huisarts raadplegen bij een krakende nek?
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese en lichamelijk onderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Behandeling van een krakende nek
• Geen behandeling
• Artrose
• Fysiotherapie
• Medicatie
• Ergonomische aanpassingen
• Zelfzorg voor een krakende nek
• In vogelvlucht
• Houding en beweging
• Warmte en koude therapie
• Innovatieve hulpmiddelen
• Massage en drukpunttechnieken
• Voeding en hydratatie
• Slimme technologie
• Prognose
• Complicaties van nekcrepitaties
• Preventie
• Casus: "Mijn nek kraakt bij elke beweging"

Krakende nek

Het begon op een doodnormale ochtend. Jan, 45 jaar en fervent hardloper, rekte zich uit zoals hij elke dag deed. Maar dit keer klonk er een luid krak in zijn nek, alsof hij een oud scharnier had bewogen. "Wat was dat?" dacht hij. Jan lachte het weg, maar het gekraak bleef terugkomen. Niet alleen ’s ochtends, maar ook midden op de dag wanneer hij zijn hoofd draaide of simpelweg achterom keek.

Een krakende nek, iets waar velen van ons vroeg of laat mee te maken krijgen, kan onschuldig lijken. Maar voor sommigen brengt het zorgen en vragen met zich mee. Is het een teken van iets ernstigs? Waarom kraakt het überhaupt? En moet je ermee naar de dokter? Dat vreemde geluid dat uit je wervelkolom komt, kan soms slechts een 'onschuldig' geluidseffect van je lichaam zijn, maar het kan ook meer betekenen. Dit artikel duikt dieper in de oorzaken, risico’s, en wanneer het tijd is om actie te ondernemen. Want hoewel het gekraak vaak geen directe pijn veroorzaakt, kan het wel een teken zijn dat je lichaam iets duidelijk probeert te maken.

Epidemiologie

Een krakende nek – een fenomeen dat zowel fascinerend als verontrustend kan zijn – komt wereldwijd relatief vaak voor. Veel mensen ervaren dit geluid, dat vaak wordt beschreven als een knappend of knisperend geluid dat ontstaat bij het bewegen van de nek. Hoewel het voor de meeste mensen onschuldig is, kan het soms verband houden met onderliggende aandoeningen. Hieronder bespreken we de epidemiologie, variërend van leeftijds- en geslachtsverschillen tot geografische variaties.

Leeftijd en Geslacht
Een krakende nek komt significant vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen, omdat gewrichten en kraakbeen in de loop der jaren slijtage ondergaan. Onder volwassenen ouder dan 50 jaar ervaart naar schatting 40% met enige regelmaat een krakend geluid in de nek. Dit neemt toe tot ongeveer 50% bij personen ouder dan 65 jaar, waarschijnlijk als gevolg van degeneratieve veranderingen zoals artrose. Onder de jongere bevolking (18-35 jaar) ligt de prevalentie lager, rond de 15-20%, en wordt het vaker geassocieerd met overbelasting door sportactiviteiten of stress.

Er is geen duidelijk geslachtsverschil in het voorkomen van een krakende nek, hoewel sommige studies suggereren dat vrouwen vaker hinder ondervinden van nekklachten in het algemeen. Dit kan mogelijk te maken hebben met verschillen in nekspieren, lichaamsbouw en hormonale factoren die de gewrichten kunnen beïnvloeden.

Oorzaken en Risicofactoren
Het knakkende geluid kan worden veroorzaakt door verschillende fysiologische processen. Zo kan het ontstaan door het imploderen van kleine luchtbelletjes in de gewrichtsvloeistof (cavitatie), wrijving tussen botstructuren, of stug geworden spieren en pezen. De mate waarin iemand deze geluiden ervaart, wordt beïnvloed door verschillende factoren:

Leeftijd: Veroudering van het kraakbeen en afname van gewrichtsvloeistof kunnen leiden tot meer wrijving.
Activiteitsniveau: Sporters, vooral diegenen die krachttraining doen of sporten waarbij de nek intensief wordt belast (zoals worstelen en turnen), kunnen vaker krakende nekklachten ervaren.
Onderliggende aandoeningen: Artrose is een belangrijke risicofactor bij ouderen. Ongeveer 70% van de mensen met cervicale artrose ervaart geregeld een krakende nek.

Beroepsgroepen en Levensstijl
De prevalentie van nekkraken is hoger bij mensen die fysiek zwaar werk doen of vaak met de nek in ongemakkelijke houdingen verkeren. Bouwvakkers, tandartsen en mensen die langdurig achter een computer zitten, vormen groepen met een verhoogd risico. Ook onder kappers en schilders, die vaak in een statische houding werken, komt nekkraken vaker voor. Ongeveer 30-40% van de mensen die langdurig achter een bureau werken, rapporteert soms een krakende nek te ervaren.

In Nederland en België, waar een groot deel van de beroepsbevolking zittend werk verricht, ligt het aantal mensen met incidentele nekklachten hoger dan in landen waar mensen vaker fysiek werk doen. Studies wijzen uit dat 35% van de Nederlanders tussen de 25 en 55 jaar ooit klachten heeft gehad gerelateerd aan de nek, waaronder een krakende nek. Dit percentage ligt in België iets hoger, mogelijk door een grotere prevalentie van zwaar fysiek werk in sectoren zoals de bouw.

Geografische Verschillen
Geografische verschillen in prevalentie zijn niet uitgebreid onderzocht, maar er zijn enkele aanwijzingen dat het voorkomen van nekkraken samenhangt met levensstijl en werkgewoonten. In Nederland en België speelt de houding tijdens het werk een belangrijke rol in het ontstaan van nekklachten. Nederlanders hebben de laatste jaren veel geïnvesteerd in ergonomische werkplekken, wat mogelijk een positieve invloed heeft op het verminderen van nekklachten. In België is deze trend iets minder sterk, wat deels kan verklaren waarom nekkraken hier iets vaker voorkomt.

In overzeese gebieden zoals het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden (bijvoorbeeld op Aruba, Curaçao en Bonaire) is de situatie anders. Hier speelt vooral de levensstijl een rol: fysieke arbeid in de toeristische sector en een relatief ontspannen houding ten opzichte van ergonomie maken dat nekklachten zoals kraken minder vaak worden gemeld, al ontbreken precieze cijfers. Daarnaast speelt klimaat ook een rol; warmte kan zorgen voor een grotere soepelheid van spieren en gewrichten, wat mogelijk een positief effect heeft op het voorkomen van klachten.

Situaties en Voorbeelden
Een voorbeeld uit de praktijk is dat veel kantoorwerkers in Nederland die tijdens de COVID-19-pandemie thuis gingen werken, meer klachten ontwikkelden. Ongeveer 20% van deze groep rapporteerde een toename in nekklachten, waaronder een krakende nek. De oorzaak hiervan lag vaak bij een slechte werkhouding en niet-ergonomische werkplekken, zoals het werken aan de keukentafel. In België werd een soortgelijke trend waargenomen, waarbij thuiswerkers een toename in het aantal klachten meldden vanwege het gebrek aan geschikte werkplekken thuis.

Een ander voorbeeld is dat in Nederland sporters, zoals rugbyspelers en turners, geregeld nekklachten hebben door de herhaalde belasting van de nekspieren. Bij deze groep is de prevalentie van een krakende nek ongeveer 25%. In België, waar wielrennen een populaire sport is, zien we een toename in krakende nekklachten bij amateurwielrenners, veroorzaakt door langdurig in een gebogen houding fietsen.

Wanneer is het Zorgelijk?
Hoewel een krakende nek in de meeste gevallen geen reden tot zorg is, kan het bij sommige mensen een teken zijn van onderliggende problemen zoals gewrichtsslijtage, ontsteking of instabiliteit van de wervelkolom. In Nederland en België wordt er bij mensen die ook pijn, stijfheid of andere symptomen ervaren, vaak verder onderzoek gedaan. Regelmatige, pijnlijke krakende geluiden kunnen wijzen op artrose of een andere aandoening van de gewrichten.

Waardoor kraakt je nek?

Mijn nek kraakt, knakt of knikt bij het draaien van mijn hoofd; wat kan dat geknars in mijn nek betekenen? En zijn krakende nekwervels gevaarlijk?

Er kunnen talrijke oorzaken zijn voor een krakende nek of een slijpend geluid uit de nek. Een krakende nek kan worden veroorzaakt door de volgende factoren:

Veranderingen in het synoviaal vocht of gewrichtsvloeistof

De smerende gewrichtsvloeistof is een stroperige, heldere vloeistof die zich in gewrichtsholtes bevindt. Deze vloeistof tussen de gewrichten smeert de beweging, en als de druk in deze vloeistof verandert, vormt het gasvormige bubbels. Het ontstaan van deze bubbels geeft een krakend of een poppend geluid, zo blijkt uit onderzoek.¹

Ligament- of peesbewegingen

Wanneer de pezen en de ligamenten over het bot gaan, kunnen ze een klikkend geluid maken dat gehoord wordt wanneer je gewrichten zich bewegen. Dit is een ongevaarlijk fenomeen. Het geluid komt voort uit de nekwervels en vaak wordt het geproduceerd door een van de kleine (facet)gewrichten, die de beweeglijkheid tussen de wervellichamen faciliteren. Dit kan wijzen op beginnende artrose in één van die gewrichten. Bij artrose verandert het kraakbeen met klachten als stijfheid en gewrichtspijn.

Bot dat tegen elkaar slijpt

Als het kraakbeen in de gewrichten sterk in kwaliteit is achteruitgegaan, kan het slijp- of kraakgeluid dat je hoort, het gevolg zijn van de botten die tegen elkaar slijpen. Deze aandoening wordt artrose genoemd. Het hoort bij het normale verouderingsproces, of het kan versneld worden als er sprake is van een traumatisch letsel, zoals een whiplash of een sportgerelateerd letsel.

Oorzaken van een krakende nek

Gewrichtsgasbellen (cavitatie)

Krakende geluiden in de nek worden vaak veroorzaakt door het vrijkomen van gasbellen in het synoviale vocht van de gewrichten. Dit proces, bekend als cavitatie, is vergelijkbaar met het knakken van vingers en is meestal onschuldig. Het geluid ontstaat wanneer plotselinge drukveranderingen in het gewricht plaatsvinden.

Een voorbeeld hiervan is Maarten, een 42-jarige man, die tijdens het bewegen van zijn nek vaak een zacht krakend geluid hoort. Dit gebeurt vooral na een lange werkdag achter zijn computer, waarbij hij merkt dat zijn nek stijver aanvoelt. Maarten heeft geen pijn, maar vraagt zich af of deze geluiden normaal zijn.

Knakkende nek door artrose

Als je af en toe een ploppend geluid in de nek hoort, dan is het geen reden tot bezorgdheid, omdat het een natuurlijk fenomeen is. Iedereen ervaart wel een een krakend geluid uit in de nek. Sporadisch een krakende nek vormt geen bedreiging voor de gewrichten. Maar als je geregeld last van een flink knakgeluid in je nek, dan is er vaak meer aan de hand. De meest voorkomende oorzaak van een krakende nek of een slijpgeluid van de nek is artrose in de nek, ook wel 'cervicale artrose' genoemd, waarbij de kwaliteit van het kraakbeen bij de botten en de gewrichten in de nek minder goed zijn. Het treedt vooral op bij mensen van 50 jaar en ouder. Een krakende nek kan gepaard gaan met andere klachten, zoals pijn en bewegingsbeperking van de nek hebben. De nek wordt soms ook stijf (stijve nek).

Aandoening in de cerviale wervelkolom

In het geval dat je zwakte of andere neurologische symptomen in de bovenste ledematen ervaart, dan kan dit wijzen op een aandoening in de cervicale wervelkolom, zoals de ziekte van Bechterew.

De cervicale wervelkolom, oftewel de nekwervels, kan om verschillende redenen beschadigd raken. Hernia's, stenose (vernauwing van de wervelkolom) of degeneratieve schijfziekten kunnen allemaal leiden tot pijn en een krakend geluid in de nek. Bij een hernia, bijvoorbeeld, kan de zachte kern van een tussenwervelschijf uitpuilen en op zenuwen drukken, wat leidt tot pijn en soms dat bekende krakende geluid bij beweging. Peter, een fanatiek sporter, voelde tijdens het sporten een plotselinge knak in zijn nek, gevolgd door pijn. Na onderzoek bleek dat hij een hernia had in zijn cervicale wervelkolom. Bij dergelijke aandoeningen is niet alleen de structuur van de nek aangetast, maar kan er ook permanente schade optreden als het niet tijdig wordt behandeld.

Spiervermoeidheid of -spanning

Stel je voor dat je de hele dag achter je bureau zit, gebogen over je werk, terwijl de uren langzaam voorbijgaan. Tegen het einde van de dag voel je die bekende spanning opkomen, je schouders zijn strak en je nek lijkt vast te zitten. Dan, met één simpele beweging, hoor je dat knakgeluid. Dit komt vaak door vermoeide spieren die te gespannen raken, vooral als je langdurig in dezelfde houding zit. Je nekspieren proberen de wervels en gewrichten in balans te houden, maar raken overbelast. Denk aan Sarah, die als grafisch ontwerper uren achter de computer doorbrengt. Na een lange dag voelt ze een knak in haar nek wanneer ze deze strekt, een typisch voorbeeld van spiervermoeidheid die leidt tot een krakende nek.

Slechte houding

Onze moderne levensstijl, waarbij we veel tijd doorbrengen achter computers, op onze telefoons of in een slechte houding, eist zijn tol op onze nek. Wanneer je langdurig naar voren buigt, zoals bij het typen of scrollen op je telefoon, verandert de druk op je nekgewrichten en spieren. Dit kan ertoe leiden dat gewrichten minder soepel bewegen, wat een knak of krak veroorzaakt bij beweging. Neem het voorbeeld van Tim, die elke avond met zijn tablet op de bank zit. Na een uur voelt hij niet alleen spanning in zijn nek, maar hoort hij ook die vervelende knak elke keer dat hij zijn hoofd draait. Slechte houding, zoals Tim’s ‘tabletbuiging’, kan leiden tot het beruchte krakende gevoel in de nek.

Verkalking van ligamenten

Soms is het niet alleen vermoeidheid of houding, maar ligt de oorzaak dieper, in de ligamenten die onze gewrichten ondersteunen. Deze banden kunnen na verloop van tijd verkalken, vooral als je ouder wordt. Dit betekent dat ze harder en minder flexibel worden, waardoor ze minder soepel bewegen. Het resultaat? Een krakend of knakkend geluid bij het draaien van je nek. Denk aan Anna, een vrouw van in de zestig, die opmerkt dat haar nek steeds vaker kraakt als ze omhoog kijkt. Na onderzoek blijkt dat haar ligamenten zijn verkalkt, wat een stijf gevoel en geluid veroorzaakt bij elke beweging. Verkalking van ligamenten kan vooral in de latere levensjaren voor dit soort klachten zorgen.

Ouder worden: een natuurlijk proces met knakjes

We kunnen het niet ontkennen: naarmate we ouder worden, verandert ons lichaam op subtiele manieren. Onze gewrichten verliezen flexibiliteit, kraakbeen slijt, en de tussenwervelschijven in de nek kunnen krimpen. Hierdoor bewegen de wervels minder soepel, wat knakgeluiden kan veroorzaken bij normale bewegingen. Voor Jan, die de zeventig gepasseerd is, is het inmiddels dagelijkse kost. Elke ochtend hoort hij zijn nek knakken als hij uit bed komt, een teken dat zijn gewrichten door de jaren heen hun soepele werking hebben verloren. Het is een onvermijdelijk deel van ouder worden, maar vaak een onschuldig verschijnsel.

Bot dat tegen elkaar slijpt

Stel je voor dat het kraakbeen, dat normaal gesproken als een beschermend kussen tussen de wervels in je nek fungeert, dunner wordt of verdwijnt. Wanneer dit gebeurt, kunnen de botten van je wervels direct tegen elkaar gaan schuren. Dit schurend geluid, dat kan klinken als een knak of kraak, ontstaat vooral bij bewegingen zoals draaien of buigen van de nek. Neem bijvoorbeeld Hans, die een kantoorbaan heeft en al jaren nekklachten ervaart. Hij voelt een duidelijke knak elke keer als hij zijn hoofd schuin beweegt. Na onderzoek blijkt dat het kraakbeen in zijn nek ernstig versleten is, waardoor de wervels tegen elkaar schuren. Dit kan niet alleen geluid veroorzaken, maar ook pijn en stijfheid.

Overmatige nekmobiliteit of hypermobiliteit

Bij mensen met hypermobiele gewrichten is er vaak sprake van een overmatige bewegingsvrijheid in de gewrichten, waaronder de nek. Dit betekent dat de nek meer beweegt dan normaal, wat kan leiden tot een knakkend of krakend geluid wanneer de gewrichten van hun positie verschuiven. Hypermobiliteit kan een aangeboren eigenschap zijn en hoeft niet altijd problemen te veroorzaken, maar bij sommige mensen leidt het tot instabiliteit en pijn in de nek. Lisa, die al van jongs af aan erg lenig was, merkte dat haar nek bijna constant kraakte bij het maken van bewegingen. Dit bleek te komen door de extreme bewegingsvrijheid in haar gewrichten, wat ervoor zorgde dat de nekstructuren constant verschoven.

Instabiliteit in de nek (bijvoorbeeld door whiplash)

Na letsel, zoals een whiplash, kan instabiliteit van de nekgewrichten ontstaan. Dit leidt vaak tot een krakend of knakkend geluid. De instabiliteit komt door een onbalans in de spieren en ligamenten die normaal gesproken de gewrichten ondersteunen. Hierdoor bewegen de wervels minder gecontroleerd.

Een voorbeeld is Petra, een 35-jarige vrouw die na een auto-ongeluk merkt dat haar nek regelmatig kraakt bij het draaien van haar hoofd. Ze voelt daarbij soms een lichte stijfheid en heeft fysiotherapie nodig gehad om de stabiliteit te verbeteren.

Discusdegeneratie

Bij slijtage van de tussenwervelschijven in de nek (discusdegeneratie) kunnen de wervels dichter op elkaar komen. Dit leidt tot wrijving en soms hoorbare geluiden bij beweging. Deze vorm van degeneratie is een natuurlijk proces dat vaak met het ouder worden gepaard gaat.

Facetgewrichtssyndroom

De facetgewrichten in de wervelkolom kunnen door slijtage, ontsteking of overbelasting zorgen voor knakkende geluiden. Dit komt veel voor bij aandoeningen zoals artrose. De geluiden gaan vaak gepaard met pijn en bewegingsbeperking.

Ontstekingsziekten (bijvoorbeeld reumatoïde artritis)

Ontstekingsprocessen in de gewrichten van de nek, zoals bij reumatoïde artritis, kunnen niet alleen knakkende geluiden veroorzaken, maar ook stijfheid, zwelling en pijn. De ontsteking beschadigt de gewrichtsstructuren, wat het typische geluid kan verklaren.

Zo ervaart Johan, een 60-jarige man met reumatoïde artritis, dat zijn nek 'kraakt' tijdens het opstaan in de ochtend. Hij voelt vaak ook pijn en stijfheid totdat zijn medicatie begint te werken.

Verandering in kraakbeenstructuur

Bij aandoeningen zoals chondromalacie (verzachting van kraakbeen) kan een krakend geluid ontstaan doordat het kraakbeen niet meer soepel over het bot glijdt. Dit kan ook voorkomen bij langdurige overbelasting of na letsel.

Overbelasting door stress

Chronische spierspanning door stress kan de beweging van de nekwervels verstoren. Hierdoor ontstaat een verhoogde wrijving of spanning in de gewrichten, wat kan resulteren in krakende of knakkende geluiden bij beweging.

Cervicale spondylose

Cervicale spondylose is een vorm van slijtage aan de wervels en schijven in de nek. Dit komt vaak voor bij ouderdom en kan leiden tot geluiden door bot-op-botcontact of door veranderde gewrichtsstructuren. Symptomen zijn vaak erger bij beweging of langdurig in dezelfde houding blijven.

Een voorbeeld is Henk, een 70-jarige gepensioneerde, die merkt dat zijn nek na een dag tuinieren steeds vaker kraakt en soms zelfs pijn veroorzaakt bij het draaien van zijn hoofd.

Subluxatie (gedeeltelijke ontwrichting)

Een gedeeltelijke ontwrichting van een nekwervel kan leiden tot een knakkend geluid bij beweging. Dit komt vooral voor bij hypermobiliteit, na een ongeluk of door zwakte in de omliggende spieren en ligamenten.

Bijvoorbeeld, Lisa, een 28-jarige gymnast, ervaart regelmatig een krakend geluid in haar nek na intensieve trainingen. Haar arts heeft vastgesteld dat ze hypermobiele gewrichten heeft, wat de subluxaties verklaart.

Instabiliteit van het atlanto-axiale gewricht

Dit gewricht, gelegen tussen de eerste en tweede nekwervel, kan instabiel worden door letsel, ziekte of aangeboren afwijkingen. Deze instabiliteit veroorzaakt vaak knakgeluiden bij het draaien van de nek, en kan soms ook duizeligheid of hoofdpijn geven.

Cervicale dystonie

Cervicale dystonie is een aandoening waarbij de nekspieren onwillekeurig samentrekken. Dit leidt tot ongewone bewegingen en kan krakende geluiden veroorzaken door abnormale spierspanning en belasting van de gewrichten. Symptomen variëren van mild ongemak tot ernstige bewegingsbeperkingen.

Posttraumatische veranderingen

Na een ongeluk, val of ander trauma kunnen de structuren in de nek veranderen. Littekens of veranderingen in de spierbalans kunnen het normale bewegingspatroon van de nek verstoren en leiden tot geluiden.

Osteofyten (botsporen)

Bij langdurige slijtage kunnen botsporen ontstaan op de wervels, ook wel osteofyten genoemd. Deze kunnen bij beweging tegen andere structuren wrijven, wat kan leiden tot knakkende of schurende geluiden.

Spierverkortingen

Verkorte of strakke spieren in de nek, vaak door een slechte houding of langdurige stress, kunnen de normale beweging van de gewrichten beperken en krakende geluiden veroorzaken bij rekken of draaien van de nek.

Anatomische variaties

Sommige mensen hebben van nature afwijkende structuren in hun nekwervels of ligamenten, wat kan bijdragen aan krakende geluiden. Deze variaties zijn vaak onschuldig, maar kunnen merkbaar worden bij bepaalde activiteiten of bewegingen.

Oorzaken van een krakende nek in vogelvlucht

Risicogroepen en -factoren van een krakende nek: wie loopt meer risico?

Sommige mensen kunnen gerust een knak in hun nek horen en verdergaan zonder erover na te denken, maar voor anderen is dat geluid een teken van diepere problemen. Een krakende nek kan iedereen treffen, maar bepaalde risicogroepen en factoren vergroten de kans op dit vervelende, soms zorgwekkende symptoom. Laten we eens duiken in de wereld van de krakende nek, en ontdekken wie er meer kans op heeft.

De eeuwige kantoorzitter
Denk aan Peter, die zijn dagen achter een bureau doorbrengt en zijn nek urenlang in dezelfde positie houdt. Mensen die lange tijd zitten, vooral in een verkeerde houding, lopen een groter risico op een krakende nek. Constant voorovergebogen achter een computer of met de telefoon in de hand, zorgt voor een belasting van de spieren en gewrichten in de nek. Het resultaat? Een stijve nek die bij elke beweging lijkt te protesteren met een knak. De spieren worden stram en de nekwervels krijgen meer te verduren, wat zorgt voor slijtage en geluiden die variëren van een zacht kraken tot een harde knak.

De sportfanaten en fanatiekelingen
Beeld je Lisa in, een fanatieke sporter die dagelijks in de sportschool staat. Terwijl sporters vaak een sterke nek hebben, kan overmatige belasting tijdens intensieve trainingen de nekwervels onder druk zetten, vooral bij sporten zoals gewichtheffen, turnen of worstelen. Bij veelvuldige herhalingen of zware belastingen kan de nek overbelast raken, wat leidt tot wrijving in de gewrichten en die onmiskenbare krakende geluiden. Bovendien kan overbelasting leiden tot kleine blessures, zoals spierverrekkingen of slijtage van het kraakbeen, waardoor de kans op een krakende nek groter wordt.

De ouder wordende generatie
Met de jaren komt wijsheid, maar ook een nek die steeds vaker kraakt. Mensen boven de 50 behoren tot de groep die een verhoogd risico heeft op een krakende nek. Dit komt doordat het kraakbeen tussen de nekwervels na verloop van tijd slijt en de botten daardoor vaker tegen elkaar schuren. Artrose, een aandoening waarbij het kraakbeen tussen de gewrichten dunner wordt, komt veel voor bij oudere mensen en is een belangrijke oorzaak van een krakende nek. Deze leeftijdsgroep ervaart niet alleen vaker krakende geluiden, maar vaak ook stijfheid, pijn en een verminderde mobiliteit.

De hypermobiele flexibiliteit-tovenaars
Voor sommige mensen is hypermobiliteit een zegen én een vloek. Ze kunnen hun lichaam in allerlei houdingen wringen, maar dat betekent ook dat hun gewrichten meer bewegingsvrijheid hebben dan normaal. Dit geldt ook voor de nek. Mensen met hypermobiele gewrichten kunnen vaker last hebben van een krakende nek, simpelweg omdat hun gewrichten gemakkelijker verschuiven en bewegen dan bij anderen. Dit komt vooral voor bij jongere mensen, zoals gymnasten of dansers, maar kan ook op latere leeftijd aanhouden. Terwijl het voor de één een kwestie van flexibiliteit is, kan het voor de ander pijn en instabiliteit met zich meebrengen.

De stresskampioen
Wist je dat stress je nek kan doen knakken? Mensen die constant stress ervaren, zoals Carolien, die in de hectische wereld van marketing werkt, hebben meer kans op een krakende nek. Stress zorgt ervoor dat je spieren zich aanspannen, vooral in de nek en schouders. Deze continue spanning kan leiden tot stijfheid en uiteindelijk kraakgeluiden. Voeg daar een slechte houding en lange werkuren aan toe, en je hebt het perfecte recept voor een nek die regelmatig knakt als je je hoofd beweegt.

De ruggengraatpatiënt
Mensen met aandoeningen aan de wervelkolom, zoals hernia's, scoliose of degeneratieve wervelziekten, lopen een groter risico op een krakende nek. Bij hen komt het vaak voor dat de nekwervels niet goed uitgelijnd zijn, of dat de schijven tussen de wervels zijn aangetast. Dit kan leiden tot wrijving tussen de wervels en de karakteristieke knakgeluiden. Bovendien kunnen operaties aan de nek of rug leiden tot instabiliteit, wat de nek nog gevoeliger maakt voor kraken en knakken.

Symptomen van een 'krak' in de nek

In geval van artrose gaat een krakende nek meestal gepaard met symptomen zoals pijn bij het bewegen van de nek, nekstijfheid en een beperkt bewegingsbereik van de nek. Veel mensen die lijden aan nekartrose hebben ook last van duizeligheid. Normaal gesproken is een krakende nek niet zo hoorbaar en kan alleen jij het waarnemen. Dit geluid is alleen hoorbaar bij beweging van de nek. Sommige van de andere symptomen die je kan ervaren, zijn hoofdpijn, zwakte met gevoelloosheid van de bovenste ledematen. Je kan ook last hebben van slaapproblemen, wat leidt tot slaapgebrek en overmatige vermoeidheid. Stijfheid in de nek en kraken van de nek kan ook wijzen op de ziekte van Lyme.

Wanneer de huisarts raadplegen bij een krakende nek?

Je kent het wel: een plotselinge "krak" in je nek als je even je hoofd draait of strekt. Voor de meeste mensen is dit een volkomen normaal verschijnsel en meestal geen reden tot paniek. Maar wanneer moet je je zorgen maken en de telefoon pakken om je huisarts te bellen? En wanneer is een krakende nek een alarmsignaal dat om directe medische hulp vraagt? Laten we eens kijken naar de alarmsymptomen en situaties waarin je serieus actie moet ondernemen.

Een krakende nek met aanhoudende pijn
Stel je voor: je zit op de bank en besluit om je nek even snel te draaien, maar plots voel je een scherpe pijn die niet weggaat. Als je nek kraakt en deze krak gepaard gaat met aanhoudende pijn, stijfheid of gevoeligheid, dan is het tijd om je huisarts te raadplegen. Dit kan wijzen op een probleem met de gewrichten of spieren in je nek, zoals een verstuiking of zelfs een hernia. Wees extra alert als de pijn zich uitbreidt naar je schouders of armen, of als je merkt dat je nek minder flexibel is dan normaal. Wat begon als een onschuldige kraak, kan mogelijk een teken zijn van een ernstiger onderliggend probleem.

Plotseling verlies van kracht of gevoel in armen of handen
Laten we het hebben over alarmsymptomen die niet te negeren zijn. Stel dat je tijdens het autorijden merkt dat je handen plotseling zwakker aanvoelen, of dat je tintelingen in je vingers hebt die je nog nooit eerder hebt gevoeld. Dit kan een teken zijn dat er iets mis is met de zenuwen die vanuit je nek naar je armen lopen. Een krakende nek gecombineerd met verlies van kracht, gevoelloosheid of tintelingen is een alarmsignaal dat je niet mag negeren. Het kan duiden op een beknelde zenuw of zelfs een wervelprobleem dat onmiddellijke aandacht vereist. In dit geval is het verstandig om direct contact op te nemen met je huisarts.

Hoofdpijn die verergert met nekbewegingen
Je hebt een dag gehad vol stress en besluit je nek te strekken om wat spanning los te laten. Plots voel je een krak, gevolgd door een bonzende hoofdpijn die verergert elke keer als je je hoofd beweegt. Dit kan een teken zijn dat er iets mis is met de nekspieren of de bloedvaten rond de wervelkolom. Een krakende nek in combinatie met hevige of aanhoudende hoofdpijn kan wijzen op een mogelijke beknelling van bloedvaten of zelfs een probleem met de wervels zelf. Als je merkt dat de hoofdpijn erger wordt bij het bewegen van je nek, is het verstandig om je huisarts in te schakelen om eventuele ernstige problemen uit te sluiten.

Duizeligheid of evenwichtsproblemen na een krakende nek
Neem het voorbeeld van iemand die na een lange werkdag besluit zijn nek los te draaien, maar onmiddellijk daarna begint te wankelen of duizelig wordt. Als een krakende nek gepaard gaat met duizeligheid, problemen met het evenwicht of zelfs wazig zien, dan is het tijd om naar de huisarts te gaan. Deze symptomen kunnen wijzen op een probleem met de bloedtoevoer naar de hersenen, vooral als de krakende nek verband houdt met de bloedvaten in de cervicale wervelkolom. Dit zijn serieuze signalen die direct medische aandacht vereisen om ernstige complicaties te voorkomen.

Koorts en een stijve nek
Stel je voor dat je nek kraakt en je merkt dat je plots koorts hebt en je nek stijf aanvoelt, alsof je je hoofd nauwelijks kunt bewegen. Dit kan een teken zijn van iets ernstigers, zoals een infectie. Meningitis, een ontsteking van de hersenvliezen, kan bijvoorbeeld gepaard gaan met een stijve nek, koorts en hoofdpijn. Dit is een van de alarmsymptomen die directe medische aandacht vereist. Als je nek kraakt en je hebt tegelijkertijd koorts, is het belangrijk om meteen contact op te nemen met je huisarts of de spoedpost te bellen.

Onafhankelijk van houding of beweging een knakkend geluid horen
Soms hoort iemand voortdurend een knakkend geluid in de nek, zelfs zonder te bewegen. Dit kan een aanwijzing zijn van een probleem met het kraakbeen of de wervels, zoals artrose of een beschadigde tussenwervelschijf. Als je merkt dat het geluid niet weggaat en gepaard gaat met pijn of andere ongemakken, dan is dit reden om de huisarts te raadplegen. Regelmatig horen van krakende geluiden zonder dat je je nek beweegt, kan wijzen op een ernstiger probleem dat nader onderzoek vereist.

Onderzoek en diagnose

Anamnese en lichamelijk onderzoek

Je arts zal vragen stellen over je klachten (anamnese), je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen en lichamelijk onderzoek doen. Hij zal je nek en schouders controleren op gevoeligheid, gevoelloosheid en spierzwakte, en zien hoe ver je je hoofd vooruit, achteruit en van links naar rechts kan verplaatsen.

Beeldvormend onderzoek

De arts kan beeldvormend onderzoek laten uitvoeren om een ​​beter beeld te krijgen van de oorzaak van de krakende geluiden in je nek. Het kan hierbij gaan om de volgende onderzoeken:

• Röntgenonderzoek. Middels een röntgenfoto kunnen artrose of fracturen worden geconstateerd.
• CT-scan. Het in beeld brengen van de wervelkolom ter hoogte van de nek.
  MRI-scan / Bron: Istock.com/© james steidl
• MRI-scan. MRI maakt gebruik van radiogolven en een sterk magnetisch veld om gedetailleerde beelden van botten en zachte weefsels te creëren, waaronder het ruggenmerg en de zenuwen die uit het ruggenmerg komen.
• EMG-onderzoek (electromyografie). Dit onderzoek geeft inzicht in het functioneren van de zenuwen en spieren.

Behandeling van een krakende nek

Behandeling van een krakende nek hangt af van de oorzaak. Incidenteel een krakende nek is meestal onschadelijk en vereist geen behandeling. Aanhoudende klachten kunnen echter wijzen op een onderliggende aandoening die aandacht en behandeling behoeft.

Geen behandeling

Als een krakende nek wordt veroorzaakt door een krachtige beweging van de nek, bijvoorbeeld bij het optillen van iets zwaars of als gevolg van een plotselinge beweging, is er meestal geen reden tot bezorgdheid en is er geen behandeling nodig. Het ongemak gaat vaak vanzelf over.

Artrose

Als het krakende geluid in de nek wordt veroorzaakt door artrose, kan geadviseerd worden een nekbrace te dragen om de bewegingen te beperken en de nek extra steun en rust te geven. Het is daarnaast belangrijk om de nek in beweging te houden door regelmatig spierversterkende oefeningen te doen, wat stijfheid helpt voorkomen en de spieren rondom het gewricht ondersteunt.

Fysiotherapie

Bij pijn en spanning in de nek- en schouderspieren in combinatie met kraakgeluiden in de nek, kan een zachte massage van de nek nuttig zijn om spanning te verminderen. Nekoefeningen die worden voorgeschreven door een fysiotherapeut kunnen ook helpen om de symptomen te verlichten en de mobiliteit van de nek te verbeteren.

Medicatie

In sommige gevallen kan je arts ontstekingsremmende medicijnen of pijnstillers voorschrijven om pijn en ontsteking in de nek te verlichten, vooral als de krakende nek gepaard gaat met pijn of ongemak.

Ergonomische aanpassingen

Het aanpassen van je houding en werkplek kan ook helpen om spanning in de nek te voorkomen. Zorg ervoor dat je werkplek goed is ingesteld om spanning op je nek en schouders te minimaliseren, vooral als je veel tijd zittend doorbrengt achter een bureau.

De juiste behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak van de krakende nek en de ernst van de klachten. Een arts of fysiotherapeut kan je helpen bij het kiezen van de beste aanpak.

Zelfzorg voor een krakende nek

Een krakende nek kan vervelend en soms zorgwekkend zijn. Gelukkig zijn er verschillende zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen, van klassieke methoden tot minder bekende en innovatieve oplossingen.

In vogelvlucht

De volgende zelfzorgmaatregelen kunnen helpen bij een krakende nek:

• Doe regelmatig rekoefeningen om je nek soepel te houden.
• Vermijd plotselinge bewegingen die je nek belasten.
• Gebruik een warm kompres om spanning in je nekspieren te verminderen.
• Kies een ergonomische houding tijdens werken of zitten.
• Blijf actief en doe lichte oefeningen om je nekspieren te versterken.
• Kauw je eten goed om spanning in je kaak en nek te verminderen.
• Vermijd langdurig stilzitten en neem regelmatig pauzes.
• Zorg voor een goed kussen dat je nek ondersteunt tijdens het slapen.

Houding en beweging

Werkplekoptimalisatie
Zorg dat je bureau en stoel ergonomisch zijn ingesteld. Stel je monitor op ooghoogte in en gebruik een documenthouder om te voorkomen dat je voortdurend naar beneden kijkt.

Micro-pauzes
Stel een timer in om elke 20 minuten even je nek los te maken. Dit kan met eenvoudige bewegingen zoals het voorzichtig draaien of kantelen van je hoofd.

Warmte en koude therapie

Warmtecompressen
Gebruik een warmtekussen of een verwarmde rijstzak om spanning in de nekspieren te verminderen en de doorbloeding te verbeteren.

IJsmassage
Voor acute klachten kun je een ijsblokje in een doek wikkelen en zachtjes over de pijnlijke of stijve plek wrijven. Dit helpt ontstekingen en zwellingen te verminderen.

Innovatieve hulpmiddelen

Cervicale tractie-apparaat
Een eenvoudig thuisapparaat dat je nek zachtjes uitrekt en de druk op wervels vermindert. Deze zijn tegenwoordig betaalbaar en effectief bij lichte klachten.

Therapeutische tape
Kinesiotape kan worden aangebracht om je houding te verbeteren en spieren te ondersteunen. Dit kun je door een specialist laten doen of zelf leren.

Massage en drukpunttechnieken

Zelfmassage met een triggerpoint bal
Gebruik een kleine bal, zoals een tennisbal, om druk uit te oefenen op pijnlijke plekken in je nek en schouders. Dit ontspant de spieren en verlicht spanning.

Acupressuurmat
Lig op een acupressuurmat, waarbij de drukpunten in je nek en schouders spanning verminderen. Let op: dit kan in het begin wat onwennig voelen.

Voeding en hydratatie

Magnesiumsupplementen
Magnesium ontspant spieren en kan stijfheid verminderen. Denk aan tabletten, magnesiumolie, of voedingsmiddelen zoals spinazie, avocado en noten.

Hydratatie verbeteren
Een gedehydrateerde tussenwervelschijf kan de oorzaak zijn van nekproblemen. Drink voldoende water om je wervelkolom soepel te houden.

Slimme technologie

Posture corrector apps
Er zijn apps die je houding monitoren en je waarschuwen als je te veel voorover buigt. Combineer deze met een smartwatch of een draagbare sensor.

Elektrische spierstimulator (EMS)
Dit apparaatje stuurt kleine elektrische impulsen naar je nekspieren, wat helpt bij ontspanning en pijnverlichting.

Prognose

In de meeste gevallen is een krakende nek onschuldig en verdwijnt het vanzelf zonder blijvende gevolgen. Als de krakende nek wordt veroorzaakt door tijdelijke spierspanning of kleine gewrichtsproblemen, kan de prognose uitstekend zijn met eenvoudige zelfzorg en oefeningen.

Wanneer de krakende nek wordt veroorzaakt door onderliggende aandoeningen zoals artrose of andere structurele problemen, hangt de prognose af van de ernst van de aandoening en de behandeling. Met de juiste therapie, zoals fysiotherapie of medicatie, kunnen de symptomen vaak worden beheerst, en kan de kwaliteit van leven worden verbeterd. Over het algemeen is de prognose goed met de juiste zorg en aanpassingen.

Complicaties van nekcrepitaties

Het herhaaldelijk kraken van alle synoviale gewrichten (de gewrichten die kunnen bewegen) verhoogt niet het risico op artrose. Het kan evenwel andere complicaties veroorzaken. In zeldzame gevallen kan de manipulatie van de cervicale wervelkolom leiden tot vertebrale slagader dissectie (het scheuren van de wand van een vat die bloed naar de hersenen) wat een beroerte tot gevolg kan hebben. Andere mogelijke complicaties zijn:

Chronische pijnklachten
Stel je voor dat je op een ochtend wakker wordt met een nek die kraakt bij elke beweging. Een dagje nekpijn is misschien nog wel te verdragen, maar na weken of zelfs maanden kan die pijn ondraaglijk worden. Dat gekraak, vaak veroorzaakt door slijtage van de gewrichten of een lichte vorm van artrose, kan uiteindelijk leiden tot chronische pijnklachten. Elke keer dat je je hoofd draait, wordt je eraan herinnerd. Je voelt constant stijfheid, en op een gegeven moment wordt zelfs het simpelste taakje – van je schouders ophalen tot achterom kijken tijdens het autorijden – een uitdaging. Wat begon als een klein ongemak kan uitgroeien tot een belemmering in je dagelijks leven.

Bewegingsbeperking
Een veelvoorkomende complicatie van aanhoudende nekcrepitaties is een serieuze beperking in je bewegingsvrijheid. Dit kan gebeuren wanneer het kraakbeen tussen de wervels dunner wordt, wat wrijving tussen de botten veroorzaakt. Dit zorgt niet alleen voor dat gekraak, maar ook voor slijtage van de nekwervels. De nek wordt stijf en het draaien van je hoofd – iets wat je normaal gedachteloos doet – wordt ineens een pijnlijke aangelegenheid. Een collega die een paar bureaus verderop zit roepen of even snel achteromkijken naar de bus? Die simpele bewegingen worden een pijnlijke strijd tegen je eigen lichaam.

Zenuwbeknelling: tintelingen en krachtverlies
Een van de zorgwekkendere complicaties die kunnen voortkomen uit nekcrepitaties, is de mogelijkheid van een zenuwbeknelling. Dit kan gebeuren als er door de wrijving of slijtage zwellingen of verschuivingen optreden in de nek. Je merkt misschien dat je handen beginnen te tintelen, je grip minder wordt of dat er zelfs een doof gevoel in je arm ontstaat. Neem bijvoorbeeld Jan, een fanatieke doe-het-zelver, die op een dag merkt dat hij zijn schroevendraaier niet goed meer kan vasthouden. Wat eerst een vervelend krakend geluid in zijn nek was, is nu een serieuze belemmering in zijn werk en hobby. De oorzaak? Een beknelde zenuw die snel medische aandacht vereist.

Hoofdpijn en duizeligheid
Heb je weleens ervaren dat je nek kraakt en dat er vervolgens een bonzende hoofdpijn volgt? Dit is geen toeval. Een krakende nek kan gepaard gaan met spierspanning en problemen in de bloedsomloop, wat hoofdpijn en zelfs duizeligheid kan veroorzaken. Stel je voor dat je met vrienden uit eten bent, maar je moet steeds naar de wc strompelen omdat je duizelig bent van de hoofdpijn die volgt op je nekkrak. Dit soort complicaties kan een groot effect hebben op je sociale leven en dagelijkse activiteiten. Je merkt misschien dat je vaker een ibuprofen neemt of zelfs afspraken afzegt om de pijn te vermijden.

Artrose
Nekcrepitaties kunnen een vroege indicatie zijn van artrose – een aandoening waarbij het kraakbeen tussen de gewrichten langzaam verdwijnt. Zonder kraakbeen beginnen de botten tegen elkaar te wrijven, wat niet alleen dat vervelende gekraak veroorzaakt, maar ook ontstekingen en pijn. In sommige gevallen kan dit zelfs leiden tot vergroeiingen in de gewrichten. Voorbeeldje? Karin, een actieve wandelaar, merkte dat haar nek steeds meer kraakte tijdens haar wandelingen door het bos. Al snel kon ze haar hoofd nauwelijks nog draaien zonder pijn. Na onderzoek bleek dat ze vroegtijdige artrose had ontwikkeld – en de wandelingen werden steeds korter, terwijl de pijn steeds langer bleef.

Evenwichtsproblemen
Bij sommige mensen kunnen ernstige nekcrepitaties complicaties veroorzaken die verder gaan dan pijn alleen. De nek is een belangrijk onderdeel van het evenwichtsorgaan, en schade aan de wervelkolom kan ervoor zorgen dat je coördinatie en evenwicht verstoord raken. Dit kan leiden tot duizeligheid, moeite met lopen of zelfs vallen. Neem bijvoorbeeld Peter, die merkte dat hij vaker struikelde tijdens het wandelen met zijn hond. Eerst dacht hij dat hij gewoon onhandig was, maar al snel besefte hij dat de oorzaak in zijn krakende nek lag. De balans in zijn lichaam was verstoord, en dit had serieuze gevolgen voor zijn mobiliteit.

Preventie

De volgende maatregelen kunnen helpen om een krekende nek te voorkomen:

Goede houding
oud een goede houding aan tijdens zitten en staan om spanning op je nek te verminderen. Let op dat je schouders ontspannen zijn en je hoofd recht boven je schouders staat. Een verkeerde houding, zoals een voorovergebogen hoofd, kan de druk op je nek aanzienlijk verhogen. Wist je dat voor elke 2,5 cm dat je hoofd naar voren leunt, de belasting op je nekspieren verdubbelt?

Vermijd langdurig stilzitten
Langdurig stilzitten kan leiden tot stijfheid en verkramping van de nekspieren. Neem elke 30 minuten een korte pauze van minstens 1-2 minuten om je nek en schouders te bewegen. Weet je dat 80% van de kantoormedewerkers weleens last heeft van nekklachten? Regelmatige beweging kan helpen om deze klachten te verminderen.

Nek- en schouderoefeningen
Doe regelmatig nek- en schouderoefeningen om de flexibiliteit en kracht van je spieren te behouden. Probeer simpele oefeningen zoals het langzaam naar links en rechts draaien van je hoofd of het voorzichtig kantelen van je hoofd naar je schouder. Weet je dat een dagelijkse routine van 10 minuten nek- en schouderoefeningen de kans op pijn aanzienlijk kan verkleinen?

Ergonomisch kussen
Gebruik een ergonomisch kussen dat je nek goed ondersteunt tijdens het slapen. Een kussen dat de natuurlijke kromming van je nek volgt, kan drukpunten voorkomen. Onderzoek wijst uit dat mensen die ergonomische kussens gebruiken, tot wel 60% minder kans hebben op nekpijn.

Vermijd plotselinge bewegingen
Vermijd zware en plotselinge bewegingen van je nek, aangezien deze tot letsel kunnen leiden. Het is beter om je nek langzaam te bewegen om te voorkomen dat spieren of gewrichten overbelast raken.

Ergonomische werkhouding
Let op je werkhouding bij computergebruik of bureauwerk. Zorg ervoor dat je monitor op ooghoogte staat, zodat je nek in een neutrale positie blijft. Een verstelbare stoel, bureau, en een voetsteun kunnen bijdragen aan een betere werkhouding. Wist je dat slechte werkhouding een belangrijke oorzaak is van nekklachten bij 60% van de kantoormedewerkers?

Fysiek actief blijven
Blijf fysiek actief om je spieren sterk en soepel te houden. Regelmatige lichaamsbeweging zoals wandelen, zwemmen of tuinieren kan helpen om spanning in de nek te verminderen. Onderzoek toont aan dat mensen die ten minste 150 minuten per week matig-intensief bewegen, minder vaak nekklachten ervaren.

Verdeel gewicht gelijkmatig
Kies voor een rugzak of schoudertas die het gewicht gelijkmatig verdeelt om je nek en schouders niet te overbelasten. Wissel regelmatig van schouder als je een schoudertas gebruikt. Een te zware tas kan tot 20% van de lichaamsgewicht veroorzaken aan druk op de nek, wat pijnklachten kan verergeren.

Telefoongebruik
Vermijd het gebruik van je telefoon door je nek naar beneden te buigen; houd je telefoon op ooghoogte om spanning in je nek te verminderen. Dit wordt vaak aangeduid als 'text neck', een veelvoorkomende oorzaak van nekklachten in de huidige tijd. Onderzoek toont aan dat mensen gemiddeld meer dan 3 uur per dag op hun telefoon zitten, waardoor hun nekspieren overbelast kunnen raken.

Nekstretching
Stretch regelmatig je nek om spanning te verminderen, vooral als je veel achter een scherm zit. Langzame stretching kan helpen om stijfheid te voorkomen. Een simpele oefening is het naar beneden brengen van je kin naar je borst en vervolgens langzaam draaien naar beide zijden.

Aanpassen slaapomgeving
Pas je slaapomgeving aan door een stevig matras en een goed ondersteunend kussen te gebruiken. Dit helpt je wervelkolom in een neutrale positie te houden tijdens de slaap. Weet je dat een te zacht matras of een verkeerd kussen vaak de oorzaak is van ochtendnekklachten? Het kiezen van het juiste beddengoed kan bijdragen aan een betere nachtrust en minder nekpijn.

Hydratatie
Zorg ervoor dat je dagelijks voldoende drinkt, aangezien hydratatie helpt om je gewrichten soepel te houden. Tussenwervelschijven bestaan voor een groot deel uit water, en voldoende hydratatie helpt bij het behouden van hun elasticiteit. Een tekort aan water kan leiden tot stijfheid en verminderde beweeglijkheid.

Correct tillen
Vermijd overbelasting van je nek door zware voorwerpen correct op te tillen met je benen, in plaats van met je rug of nek. Het buigen van je knieën en het gebruik van je beenkracht helpt om de belasting van je nek te verminderen. Deze techniek verlaagt de kans op blessures aan de nek- en rugspieren aanzienlijk.

Weetjes en cijfers

• Nekpijn is een van de meest voorkomende klachten van het bewegingsapparaat, met tot 70% van de mensen die minstens één keer in hun leven nekklachten ervaren.
• Mensen met een zittende baan, zoals kantoormedewerkers, hebben 50% meer kans op nekklachten vergeleken met mensen met een fysiek actieve baan.
• Bij vrouwen komen nekklachten vaker voor dan bij mannen, vooral vanwege hormonale invloeden en een gemiddeld minder gespierde nek.

Tips voor dagelijks gebruik

• Houd bij het autorijden je hoofd en rug goed ondersteund tegen de hoofdsteun en rugleuning.
• Probeer je hoofd neutraal te houden tijdens het lezen; gebruik een boeksteun indien nodig.
• Overweeg om 'nekpauzes' in te bouwen tijdens lange vergaderingen of computerwerk. Rol je schouders achteruit en draai langzaam je nek om spanning te verminderen.
• Als je vaak belt, overweeg dan een headset te gebruiken om te voorkomen dat je nek naar één kant wordt gebogen.
• Deze maatregelen en tips kunnen helpen om nekklachten te voorkomen en je nek soepel en gezond te houden.

Noten:

1. Kawchuk GN, Fryer J, Jaremko JL, Zeng H, Rowe L, Thompson R. Real-Time Visualization of Joint Cavitation. PLoS ONE. 2015;10(4): e0119470. doi:10.1371/journal.pone.0119470

Lees verder

• Krakende knie: oorzaken van krakende en knikkende knieën
• Nekpijn: oorzaken nekpijn, pijn in schouder en nekklachten
• Pijn in nek en schouder rechts en links: oorzaken nekpijn
• Pijn in nek: symptomen en mogelijke oorzaken van nekpijn