Ooginfecties door parasieten: Parasitaire infecties aan ogen

Ooginfecties door parasieten: Parasitaire infecties aan ogen Wereldwijd zijn parasieten de belangrijkste oorzaak van een oogaandoening. Tal van parasitaire infecties veroorzaken mogelijk problemen met de ogen. Een aantal van deze parasieten zijn zelfs de belangrijkste oorzaken van blindheid in de wereld. Meestal komen deze parasieten voor in ontwikkelingslanden, maar af en toe zijn ook parasitaire ooginfecties in ontwikkelde landen mogelijk. Het uitroeien van infectieziekten gebeurt vaak door een combinatie van chirurgie en medicatie. Parasieten infecteren snel de ogen omdat de ogen het meest kwetsbare deel van het lichaam zijn. Preventief zijn daarom niet altijd parasitaire ooginfecties te voorkomen, maar enkele preventieve maatregelen en adviezen houden de parasieten meer op afstand.

Oorzaken van parasitaire ooginfecties

Volgende lijst bevat de meest voorkomende ooginfecties die het gevolg zijn van parasieten en de geografische verspreiding van deze parasieten.

InfectieziekteParasietGeografische verspreidingOverdrachtOntstaan
Acanthamoeba keratitisAcanthamoeba spp (geassocieerd met een foute contactlenshygiëne)Wereldwijd aanzienlijk in Chicago, San Francisco, Boston, Philadelphia, Zweden, Portland, Nieuw-Zeeland, Verenigd Koninkrijk, India, Afrikadirect contact, waterverworven
cysticercoseTaenia-lintwormIndisch subcontinent, Centraal- en Zuid-Amerika, Afrika en het Verre Oostenvoedsel, ontlastingverworven
dirofilarioseDirofilaria immitis (hondenhartworm)Azië, Afrika en Europamuggenverworven
echinokokkoseEchinococcus sppZuid-Amerika, het Midden-Oosten, mediterrane landen, India en Australiëvoedsel, ontlastingverworven
giardiasisGiardia lambliaZuidoost-Azië, Zuid-Afrika, Europa en de Verenigde Statendirect contact, water, ontlastingverworven
gnathostomiasisGnathostoma-soorten, meestal Gnathostoma spinigerumZuidoost-Azië, met name Thailand, China, Japan en India, Centraal- en Zuid-Amerika, met name in Mexico, Guatemala, Peru en Ecuadorvoeding, transplantaalaangeboren en verworven
leishmaniasisLeishmania sppAfrika, Middellandse Zeegebied, Midden-Oosten, Midden- en Zuid-Amerika, delen van Aziëzandvliegverworven
loiasisAfrikaanse oogworm, Loa LoaCentraal- en West-Afrikachrysopsvliegenverworven
luizenAnoplura, geslachten Pediculus en Phthiruswereldwijdnauw contact, kledij en persoonlijke voorwerpenverworven
malariavier verschillende parasieten namelijk Plasmodium vivax, Plasmodium ovale, Plasmodium malariae en Plasmodium falciparumAfrika, Midden- en Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en Aziëmuggenverworven
microsporidiosephylum Microspora, geslachten Encephalitozoon en Nosemawereldwijdrechtstreekse inoculatie, bloedbaan (aids-patiënten)verworven
myiasisDermatobia, Gasterophilus, Oestra, Cordylobia, Chrysomia, Wohlfahrtia, Cochliomyia en Hypodermawereldwijd met meer overvloed in arme sociaaleconomische regio's van tropische en subtropische landen, het Middellandse-Zeebekken en het Midden-Oostenvliegenverworven
onchocerciasis (rivierblindheid)Onchocercus volvulusAfrika, Zuid-Amerika, Arabisch schiereilandvliegenverworven
rhinosporidiosisRhinosporidium seeberivooral in Zuid-India en Sri Lankaonbekendverworven
tekenklasse Arachnidawereldwijdtekenverworven
toxocariasisToxocara sppAzië-Pacific regio - China, India, Thailand, Indonesië, Japan en Koreavoedsel, ontlastingverworven
toxoplasmoseToxoplasma gondii (veroorzaakt mogelijk chorioretinitis)wereldwijd, met name in Midden-Amerika, Azië, het Caribisch gebied, Europa, vooral in Frankrijkvoedsel, ontlasting, bloedtransfusie, orgaantransplantatie, van moeder op kindaangeboren en verworven
ziekte van Chagas (Amerikaanse trypanosomiasis)Trypanosoma cruziCentraal en Zuid Amerikabloedzuigende insectenverworven

Rode ogen komen voor bij parasitaire ooginfecties / Bron: Marco Mayer, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Rode ogen komen voor bij parasitaire ooginfecties / Bron: Marco Mayer, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Symptomen

De klinische symptomen van een ooginfectie veroorzaakt door een parasiet zijn variabel en hangen af van de veroorzakende oogparasiet en het aangetaste oogweefsel. Veel voorkomende symptomen van oogparasieten zijn een milde tot hevige overgevoeligheid voor licht, rode ogen, gezwollen ogen, overmatig tranende ogen, een oogafscheiding, oogjeuk, oogzweren, floaters (het zien van drijvers), een tijdelijk of permanent gedeeltelijk of volledig verlies van het gezichtsvermogen of het verlies van sommige wimpers of zelfs alle wimpers (madarose) en witte schilfers op de wimpers. Fotofobie, de medische term voor ‘lichtovergevoeligheid’ is vooral merkbaar bij patiënten die contactlenzen dragen. Dit symptoom gaat soms gepaard met hoofdpijn en migraine. Tot slot ervaren patiënten af en toe oogcysten als gevolg van een parasiet.

Diagnose en onderzoeken

Vooral aangeboren ooginfecties zoals dacryocystitis en toxoplasmose vormen een uitdaging voor de diagnose en behandeling van patiënten. De klinische diagnose bootst namelijk meestal andere pathologieën na door de talrijke etiologieën, zowel infectieus als niet-infectieus. Bovendien zijn oogproblemen mogelijk bij verschillende systemische aandoeningen. De oogarts moet bijgevolg een grondig oogonderzoek uitvoeren, in combinatie met de bevraging over de geschiedenis van reizen naar andere landen en andere medische aandoeningen. De bevestiging van de diagnose van een parasitaire ooginfectie gebeurt echter meestal door het vaststellen van parasieten in klinische monsters en/of door pathologische veranderingen die de arts waarneemt bij een spleetlamponderzoek of een biopsie (stukje van het aangetaste oogweefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken). Bij een aantal ooginfecties veroorzaakt door parasieten, spoort de arts antigenen en antilichamen in oogvloeistoffen en/of bloedserum op. Moleculaire technieken zijn eveneens nuttig bij het diagnosticeren van parasitaire ooginfecties.

Behandeling van ooginfectie door parasieten

Parasitaire infectie

De voorkeursbehandeling is meestal chirurgische excisie (uitsnijding) van het aangetaste weefsel. Af en toe zet de arts wel medicatie in, maar meestal combineert hij dit dan toch met een chirurgische ingreep. De parasieten zijn namelijk vaak resistent tegen de medicijnen waardoor een operatie noodzakelijk is.

Bacteriële infectie

Soms ontstaan bijkomende bacteriële ooginfecties als gevolg van schade aan het oog door de parasiet. Antibiotische therapie is vaak nodig om ernstigere complicaties te voorkomen. Medicinale oogdruppels en/of orale (via de mond ingenomen) antibiotica zijn hiervoor beschikbaar.

Bron: Pexels, PixabayBron: Pexels, Pixabay

Preventie van infectie aan ogen

De preventie van ooginfecties door parasieten gebeurt door:
  • educatie van de bevolking die leeft in endemische landen
  • een correcte bereiding van voedingsproducten
  • geen persoonlijke voorwerpen te delen
  • het gebruik van goede sanitaire voorzieningen en een correcte persoonlijke hygiëne
  • regelmatig en grondig de handen te wassen
  • beschermde geslachtsgemeenschap uit te oefenen
  • tekenbeten te voorkomen en ook beschermingsmaatregelen te nemen tegen andere vectoren

Permanente schade aan het oog is te vermijden door een vroege diagnose en een snelle medische zorg. Door een regelmatig oogonderzoek bemerkt de oogarts tijdig eventuele veranderingen voordat de oogschade ernstig of zelfs permanent is.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Darmparasiet: Blastocystis hominisDarmparasiet: Blastocystis hominisDe Blastocystis hominis is een parasiet die in de darmen van zowel mens als dier kan voorkomen. Miljoenen Nederlanders d…
Ooginfecties door virussen: Virale infecties aan oog of ogenOoginfecties door virussen: Virale infecties aan oog of ogenDe ogen zijn mogelijk geïnfecteerd door schimmels, bacteriën, parasieten en ook virussen. Virale infecties in het oog le…
Chlooramfenicol: Soort antibioticum voor ooginfectiesChlooramfenicol: Soort antibioticum voor ooginfectiesChlooramfenicol is een soort antibioticum dat de eiwitsynthese (productie van eiwitten) van bacteriën remt (bacteriostat…
Ooginfecties door schimmels: Schimmelinfecties aan ogenOoginfecties door schimmels: Schimmelinfecties aan ogenDe unieke structuur van het menselijk oog en de directe blootstelling van het oog aan de omgeving maakt het kwetsbaar vo…

Afscheiding of vocht uit de navel: oorzaken navelafscheidingAfscheiding of vocht uit de navel: oorzaken navelafscheidingLast van witte, gele, bruine of bloederige afscheiding of vocht uit de navel? Infecties zijn de meest voorkomende oorzaa…
Bronchospasmen: Spierkrampen aan luchtpijp met ademnoodBronchospasmen: Spierkrampen aan luchtpijp met ademnoodBronchospasmen is een symptoom waarbij de spieren die langs de luchtwegen van de longen lopen, vernauwen of verstijven.…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: WerbeFabrik, Pixabay
  • Geraadpleegd op 28 november 2017:
  • Fungal and Parasitic Infections of the Eye, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC88956/
  • Geraadpleegd op 26 november 2017:
  • Background, https://emedicine.medscape.com/article/227734-overview#showall
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010)
  • Fungal and Parasitic Infections of the Eye, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC88956/
  • How to Recognize Symptoms of Eye Parasites, https://www.disabled-world.com/disability/types/vision/demodex.php
  • Ocular Parasitic Infections – An Overview, https://www.intechopen.com/books/advances-in-common-eye-infections/ocular-parasitic-infections-an-overview
  • Parasitic infections of the eye, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031302516307590
  • Protozoan and Helminthic Infections of the Skin and Eyes, https://courses.lumenlearning.com/microbiology/chapter/protozoan-and-helminthic-infections-of-the-skin-and-eyes/
  • Symptoms of Parasites in Eyes, https://www.epainassist.com/eye-pain/symptoms-of-parasites-in-the-eyes
  • Afbeelding bron 1: Marco Mayer, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 2: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-09-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 14
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.