Obesitas en zwangerschap: Complicaties en behandeling

Obesitas is de meest voorkomende medische aandoening bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Obesitas net voor of tijdens de zwangerschap (BMI van 30 of hoger) heeft nadelige gevolgen op korte en lange termijn voor zowel de moeder als haar kind. De meest voorkomende complicaties zijn bijvoorbeeld zwangerschapsdiabetes, een miskraam en geboorteafwijkingen bij de baby. Zwaarlijvige vrouwen zijn nog steeds in staat om een gezonde zwangerschap te doorlopen, maar ze hebben vaak wel meer aandacht en bijkomende begeleiding nodig.

• Complicaties door zwaarlijvigheid bij zwangere vrouwen
• Tijdens de zwangerschap
• Tijdens de bevalling
• Na de bevalling
• Complicaties bij baby van zwangere vrouw met obesitas
• Tips voor geplande zwangerschap bij obese vrouwen
• Behandeling bij reeds vrouwen met zwaarlijvigheid tijdens zwangerschap
• Extra opvolgbezoeken bij de arts
• Gewicht
• Groei en ontwikkeling van baby
• Hartproblemen bij baby
• Levensstijl
• Medische aandoeningen en diabetes mellitus
• Vitaminen

Complicaties door zwaarlijvigheid bij zwangere vrouwen

Tijdens de zwangerschap

Veel zwaarlijvige vrouwen hebben gezonde zwangerschappen en baren gezonde baby's. Niettemin brengt een zwangerschap bij obese vrouwen sneller zwangerschapscomplicaties met zich mee, die betrekking hebben op zowel de moeder als de baby. Vrouwen met obesitas hebben een hoger risico op bepaalde gezondheidsproblemen tijdens de zwangerschap, waaronder:

• een infectie: Een urineweginfectie en postpartuminfectie (infectie na de bevalling) zijn mogelijk.
• pre-eclampsie: Deze aandoening veroorzaakt een hoge bloeddruk (hypertensie) en schade aan de organen zoals de nieren.
• zwangerschapsdiabetes: Dit type diabetes ontwikkelt zich alleen tijdens de zwangerschap.

Tijdens de bevalling

Ook tijdens een bevalling loopt een obese vrouw meer kans op het krijgen van enkele complicaties zoals:

• een keizersnede: Zwaarlijvigheid tijdens de zwangerschap resulteert mogelijk in meer keizersneden en spoedbevallingen
• problemen met de arbeid: Vrouwen met zwaarlijvigheid moeten vaker ingeleid worden. Daarnaast verstoort obesitas het gebruik van bepaalde soorten pijnstillers zoals een epidurale verdoving.
• laattijdige bevalling: Obesitas verhoogt het risico dat de zwangerschap doorloopt na de geschatte bevallingsdatum.
• miskraam: Door obesitas neemt de kans op een miskraam toe.

Na de bevalling

Het risico op wondcomplicaties is hoger bij vrouwen die net bevallen zijn en lijden aan obesitas. Daarnaast ontstaat bij deze vrouwen sneller een diep veneuze trombo-embolie (pijn en zwelling aan been of bekken), een depressie en problemen met het geven van borstvoeding.

Complicaties bij baby van zwangere vrouw met obesitas

Ook een baby die geboren wordt uit een obese moeder, krijgt sneller te maken met gezondheidsproblemen. De baby komt vaak met een hoog geboortegewicht (+4,5 kg) ter wereld. Op metabolisch vlak hebben zwaarlijvige vrouwen namelijk een verhoogde insulineresistentie (cellen zijn ongevoelig voor insuline) in de vroege zwangerschap, die klinisch duidelijk wordt in de late zwangerschap, zoals glucose-intolerantie en een foetale overgroei. Baby’s van vrouwen met obesitas hebben bij de geboorte meer lichaamsvet, wat het risico op obesitas bij kinderen verhoogt. Ook ontstaan sneller zoals chronische aandoeningen, aangeboren afwijkingen (zoals ontbrekende ledematen) en neurologische stoornissen (zoals epilepsie). De baby heeft bovendien een verhoogd risico om later in het leven diabetes mellitus (suikerziekte) of een hartaandoening te krijgen.

Tips voor geplande zwangerschap bij obese vrouwen

Het is belangrijk dat vrouwen eerst een afspraak maken met de gynaecoloog en de zwangerschapswens met de arts bespreken. Hij stelt dan mogelijk een behandelplan op om op een gezonde manier een gezond gewicht te bereiken voordat vrouwen zwanger worden.

Behandeling bij reeds vrouwen met zwaarlijvigheid tijdens zwangerschap

Extra opvolgbezoeken bij de arts

Obese zwangere vrouwen krijgen vaak het advies om vaker prenatale bezoeken te plannen bij de arts, zodat de arts goed de gezondheid van de moeder en de baby kan opvolgen.

Gewicht

Zwaarlijvige zwangere vrouwen laten hun gewicht goed opvolgen door de arts, zodat ze goed weten wat een gezonde gewichtstoename is.

Groei en ontwikkeling van baby

Een foetale echografie evalueert de groei en ontwikkeling van een baby. Dit voert de arts meestal uit tussen week 18 en 20 van de zwangerschap. Ultrasone golven dringen echter niet gemakkelijk door het buikvetweefsel. Hierdoor is foetale echografie bij obese zwangere vrouwen vaak minder effectief. De resultaten zijn wel meer gedetailleerd wanneer de arts de echografie enkele weken later herhaalt.

Hartproblemen bij baby

De arts voert een foetale echografie uit om een gedetailleerd beeld te krijgen van het hart van de baby tussen week 22 en 24 van de zwangerschap. Deze test bevestigt een aangeboren hartafwijking of sluit dergelijke aandoening uit.

Levensstijl

Vrouwen met obesitas die zwanger zijn, nuttigen een gezonde en evenwichtige voeding en zorgen voor voldoende lichaamsbeweging. Indien nodig worden ze hierdoor geholpen door een lifestylecoach of een andere professional.

Medische aandoeningen en diabetes mellitus

Een obese zwangere vrouw moet zich ook regelmatig laten opvolgen en de arts tijdig melden dat ze lijdt aan bepaalde aandoeningen of complicaties door de zwaarlijvigheid. Vrouwen met een gemiddeld risico op zwangerschapsdiabetes krijgen meestal een screeningsonderzoek, beter bekend als ‘de glucose challenge test’. Dit onderzoek is meestal gepland tussen week 24 en 28 van de zwangerschap. Bij zwaarlijvige vrouwen is een eerdere screeningstest aanbevolen.

Vitaminen

Tijdens de zwangerschap hebben (obese) vrouwen meer calcium, foliumzuur, ijzer en andere essentiële voedingsstoffen en vitaminen nodig. Een dagelijkse prenatale vitamine helpt om deze voedings- en vitaminetekorten op te vullen.

Lees verder

• Zwangerschapsdiabetes: Verhoogde bloedsuikerspiegel
• Obesitas (ernstig overgewicht): Complicaties zwaarlijvigheid
• Keizersnede: Operatie om baby ter wereld te brengen