Zwaar hoofd: Oorzaken van zwaarte of zwaar gevoel aan hoofd

Meer dan negentig procent van de bevolking heeft op een bepaald moment in het leven last van een zwaar aanvoelend hoofd. Vooral wanneer het zwaar hoofdgevoel regelmatig optreedt, is dit een reden van bezorgdheid. Soms ligt dit aan een milde tot ernstige onderliggende medische aandoening. Vaak verdwijnen de symptomen spontaan of anders gaan ze weg met enkele eenvoudige zelfzorgmaatregelen of huismiddeltjes. Indien de symptomen verergeren of het dagelijks leven verstoren, dan is medische hulp noodzakelijk.

• Beroerte en zwaar aanvoelend hoofd
• Depressie en angst
• Evenwichtsstoornissen
• Hoofdpijn en zwaarte van hoofd
• Migraine
• Sinushoofdpijn
• Spanningshoofdpijn
• Menopauze
• Schade aan hersenen
• Schade aan nekspieren
• Myasthenia gravis
• Whiplash
• Schildklierproblemen en zwaar gevoel in hoofd
• Slechte houding
• Stoffen
• Vermoeidheid
• Geassocieerde symptomen

Beroerte en zwaar aanvoelend hoofd

Wanneer onvoldoende bloedtoevoer aanwezig is naar de hersenen, ontstaat een beroerte. Deze medische noodsituatie gaat gepaard met diverse symptomen zoals:

• een ingezakt gezicht
• een zwaar aanvoelend hoofd
• ernstige en plotselinge hoofdpijn
• moeilijkheden om goed of duidelijk te spreken
• plotselinge problemen met lopen en het evenwichtsvermogen (ataxie)
• zwakte in de armen en nek

Depressie en angst

Angst of een depressie leiden mogelijk tot hoofdpijn en een beklemmend en zwaar gevoel in het hoofd.

Evenwichtsstoornissen

Duizeligheid en balans- en coördinatieproblemen veroorzaken mogelijk een hoofd dat zwaar aanvoelt. Enkele evenwichtsstoornissen leiden bovendien sneller tot dit symptoom, zoals bijvoorbeeld

• de ziekte van Menière (duizeligheid, oorsuizen en gehoorverlies)
• positionele vertigo
• vestibulaire neuronitis

Vaak gaan ook andere symptomen gepaard met duizeligheid en evenwichtsstoornissen, zoals misselijkheid en braken.

De arts zet (een combinatie van) medicijnen in zoals:

• anticholinergica (medicatie die spierbewegingen remt)
• anti-emetica (geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken wat voorkomt bij duizeligheid)
• antihistaminica (behandelen een allergische reactie)
• benzodiazepinen (verminderen angst en behandelen duizeligheid)

Ook oefeningen helpen mogelijk bij balansstoornissen.

Hoofdpijn en zwaarte van hoofd

Migraine

Migrainehoofdpijn is een vorm van hoofdpijn die veel pijn veroorzaakt en die gewoonlijk begint met specifieke waarschuwingssignalen. Sommige patiënten zien lichtflitsen (fotopsie) of blinde vlekken (scotomen), terwijl anderen duizeligheid of tintelende benen of armen ervaren of zich licht in het hoofd voelen. Ook gaat migraine soms gepaard met een zwaar gevoel in het hoofd. Stress, omgevingsfactoren en hormonale veranderingen zijn risicofactoren voor migraine.

Sinushoofdpijn

Sinushoofdpijn veroorzaakt pijn en druk waardoor de patiënt vaak klaagt over een zwaar hoofd. Dit type hoofdpijn ontstaat wanneer de sinusdoorgangen aan de voorkant van het gezicht opgezwollen zijn door een infectie of een allergie. Bacteriën en virussen komen dan vast te zitten in de sinusholte, wat leidt tot zwelling, een gele afscheiding en een verstopte neus. Vrij verkrijgbare pijnstillers zijn inzetbaar bij een zwaar aanvoelend hoofd. Voorbeelden van deze medicijnen zijn paracetamol, ibuprofen en naproxen.

Spanningshoofdpijn

Spanningshoofdpijn is vaak voorkomend type hoofdpijn waarbij de patiënt een doffe pijn ervaart gedurende twintig minuten tot twee uur. Bij dit type hoofdpijn ontstaat ook vaker schouderpijn en nekspierspanning waardoor het hoofd zwaarder dan normaal aanvoelt. Honger, niet genoeg slapen, of 's nachts tandenknarsen (bruxisme) zijn enkele mogelijke risicofactoren van spanningshoofdpijn. Deze risicofactoren behandelen of voorkomen vermindert mogelijk de symptomen van spanningshoofdpijn. Ook bij dit type hoofdpijn zijn vrij verkrijgbare pijnstillers nuttig.

Menopauze

Vrouwen in de menopauze krijgen mogelijk te maken met een gevoel van zwaarte aan het hoofd. De meeste vrouwen krijgen ook hoofdpijn tijdens de menopauze en als gevolg daarvan een zwaar hoofd.

Schade aan hersenen

Zoals eerder vermeld, kunnen hoofd- en nekverwondingen zowel een zwaar hoofdgevoel veroorzaken als schade aan uw hersenen of spieren. Soms voelt het hoofd zwaar en gevoelloos als gevolg van de spierspanning. Een verwonding aan de hersenen, zoals bij een hersenschudding of een hoofdtrauma, veroorzaakt mogelijk een zwaar aanvoelend hoofd.

Schade aan nekspieren

Een zwaar hoofdgevoel resulteert mogelijk uit schade aan de spieren in de nek. Wanneer de nekspieren schade oplopen, verzwakken ze. De nekspieren helpen het hoofd ondersteunen en stabiliseren. Zwakkere nekspieren hebben het lastig om het hoofd goed te ondersteunen, waardoor een zwaar gevoel aan het hoofd ontstaat.

Myasthenia gravis

Myasthenia gravis is een aandoening waarbij de spieren verzwakken. In het begin ervaart de patiënt spierzwakte en vermoeide spieren in de nek. Ook gezichtszwakte komt tot uiting. De ziekte bemoeilijkt eenvoudige activiteiten, zoals kauwen, praten of het hoofd optillen. Deze symptomen staan bekend als bulbaire zwakte. Nekspieroefeningen en fysiotherapie zijn inzetbaar voor het verlichten van de symptomen.

Whiplash

Een whiplash (nekpijn door slingerbeweging van het hoofd) veroorzaakt schade aan de nekspieren. Nekpijn in combinatie met een zwaar aanvoelend hoofd wijst vaak op een nekaandoening.

Schildklierproblemen en zwaar gevoel in hoofd

Door een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie) of een te weinig actieve schildklier (hypothyreoïdie) ontstaat mogelijk hoofdpijn. Sommige patiënten met schildklierproblemen ervaren hierdoor een zwaar gevoel in het hoofd.

Slechte houding

Een zwaar aanvoelend hoofd duidt mogelijk ook op een slechte houding (typen, werken, sms’en, …). Patiënten nemen het best regelmatig korte pauzes door naar beneden te kijken. Hierdoor blijft de nek beter in een neutrale positie staan.

Stoffen

Door het gebruik van medicijnen en overmatig alcoholgebruik komen stoffen binnen in het lichaam die soms zorgen voor een zwaar gevoel in het hoofd.

Vermoeidheid

Uitputting en vermoeidheid zorgen voor een gevoel van zwaarte of duizeligheid. Dit is te wijten aan onder andere:

• bloedarmoede (anemie)
• diabetes mellitus (suikerziekte)
• een chronische nierziekte
• een gebrek aan lichaamsbeweging
• een leverziekte
• hartaandoeningen
• het chronisch vermoeidheidssyndroom
• kanker
• schildklieraandoeningen
• slaapapneu

Geassocieerde symptomen

De bijbehorende symptomen van een hoofd dat zwaar aanvoelt zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaken. De meeste patiënten ervaren spierspanning, vooral in de spieren van de nek en de schouders. Deze spierspanning leidt tot spierstijfheid in de nek. Dit resulteert in moeilijkheden bij het bewegen van het hoofd. Ook hoofdpijn (vooral aan beide kanten van het hoofd) komt mogelijk tot stand.

Lees verder

• Migraine: Aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn
• Spanningshoofdpijn: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Sinushoofdpijn: Druk in sinussen door allergie of infectie
• Hoofdpijn tijdens menopauze bij vrouwen
• Druk in het hoofd: Oorzaken van drukkend gevoel in schedel