Gevoelloze tenen: oorzaken en symptomen gevoelloosheid tenen

Gevoelloze tenen is over het algemeen een gevolg van aandoeningen die van invloed zijn op de zenuwen en/of bloedvaten die naar de voeten en tenen voeren. Gevoelloosheid van de tenen wordt vaak geassocieerd met tintelingen. Gevoelloosheid en tintelingen in de tenen staat bekend als paresthesie van de tenen. De meest voorkomende oorzaak van gevoelloosheid van de tenen is inklemming van de zenuwen van de voet door schoeisel. Gevoelloosheid van de teen kan optreden als gevolg van letsel aan de voet, zenuwbeschadiging (neuropathie) en verminderde bloedtoevoer naar de voet, zoals bij diabetes en perifere vaatziekte. Gevoelloosheid van de voet kan ook worden veroorzaakt door irritatie van zenuwen in de lage rug als gevolg van hernia, bevriezing, beroerte, diabetische neuropathie, beriberi, multiple sclerose (MS), het fenomeen van Raynaud en vasculitis. Er is een verhoogde kans op irritatie van zenuwen in de voet wanneer skeletafwijkingen optreden, zoals bij eeltknobbels.

• Wat zijn gevoelloze tenen?
• Symptomen van gevoelloosheid in de tenen
• Oorzaken van gevoelloze tenen
• Aandoeningen
• Sport
• Ernstige neurologische aandoeningen
• Wanneer medische hulp inschakelen?
• Alarmsymptomen
• Aanhoudende klachten
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Behandeling van gevoelloze tenen
• Diabetische neuropathie
• Zenuwinklemming
• Stoppen met drinken
• Pijnstilling
• Behandeling van chronische gevoelloosheid

Wat zijn gevoelloze tenen?

Gevoelloze tenen is een abnormale sensatie, waarbij je de afwezigheid van gevoel, een tintelend gevoel of zelfs een branderig gevoel ervaart. Dit kan het lopen bemoeilijken of zelfs pijnlijk maken. Gevoelloosheid in de tenen kan een tijdelijk symptoom zijn, of het kan een langdurig of chronisch symptoom zijn. Chronische gevoelloze tenen kunnen van invloed zijn op je vermogen om te lopen en mogelijk leiden tot verwondingen waarvan je je mogelijk niet bewust bent. Hoewel het hebben van gevoelloze tenen een reden kan zijn tot bezorgdheid, is er zelden sprake van een medisch noodgeval.

Symptomen van gevoelloosheid in de tenen

Een gevoelloze of verdoofde teen is een abnormaal gevoel dat vaak het vermogen vermindert om je tenen of zelfs de grond eronder te voelen. Je kunt ook tintelingen voelen in je benen, voeten of tenen als het gevoel terugkeert en de verdoving verdwijnt. Gevoelloosheid kan ook gepaard gaan met het gevoel van speldenprikken in je tenen veroorzaken. Dit kan voorkomen in slechts één voet of in beide voeten, afhankelijk van de oorzaak.

Oorzaken van gevoelloze tenen

Je lichaam bevat een complex netwerk van sensorische zenuwen, ook wel afferente zenuwen genoemd. Dit zijn gevoelszenuwen die signalen vanuit de zintuigcellen naar het centrale zenuwstelsel leiden. Wanneer zenuwen worden samengedrukt, beschadigd raken of geïrriteerd worden, is het alsof een telefoonlijn is afgesneden of verstoord en de berichten niet goed kunnen worden verwerkt. Het resultaat is tintelingen of gevoelloosheid, tijdelijk of langdurig.

Aandoeningen

Een aantal aandoeningen kan gevoelloze tenen veroorzaken, waaronder:

• alcoholisme of chronisch alcoholmisbruik
• ziekte van Charcot Marie Tooth (CMT), een verzamelnaam voor een aantal erfelijke ziekten waarbij de zenuwen zijn aangetast
• diabetes en diabetische neuropathie (zenuwschade door diabetes)
• bevriezing
• Guillain-Barré-syndroom, een aandoening van de zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel
• hernia
• multiple sclerose (MS)
• zenuwcompressie syndromen, zoals een Morton neuroom (een lokale verdikking van een gevoelszenuw die zich tussen de tenen bevindt) of het tarsaal tunnel syndroom (een beklemming van een voetzenuw zorgt voor klachten in de voetzool, tenen en/of hiel)
• perifeer arterieel vaatlijden
• fenomeen van Raynaud
• ischias
  Ischiasneuralgie / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• gordelroos
• ruggengraatletsel
• vasculitis of ontsteking van de bloedvaten

Sport

Sommige mensen ervaren gevoelloosheid van de tenen wat geassocieerd wordt met sportactiviteiten, vooral na high-impact sporten, zoals hardlopen of squash. Dit komt omdat de zenuwen vaak worden samengedrukt tijdens het trainen. De gevoelloosheid zal in dit geval vrij snel verdwijnen nadat je gestopt bent met trainen.

Ernstige neurologische aandoeningen

Gevoelloosheid in de tenen is soms een teken van een meer ernstige neurologische aandoening. Dit is het geval wanneer je plotselinge gevoelloosheid aan één kant van het lichaam ervaart. Dit kan worden veroorzaakt door:

• epileptische aanval
• beroerte
• TIA (transient ischemic attack, 'kortstondige ischemische aanval')

Wanneer medische hulp inschakelen?

Alarmsymptomen

Schakel direct medische hulp in als je gevoelloosheid van de tenen ervaart, samen met een of meerdere van deze symptomen:

• zichtproblemen, dubbelzien of wazig zien
• wanneer plots één van beide armen of benen verlamd blijken
• als één van beide mondhoeken gaan hangen
• onvermogen om helder te denken of te spreken (verwardheid)
• evenwichtsstoornissen
• spierzwakte
• gevoelloze tenen na recent hoofdtrauma
• plotseling verlies van gevoel of gevoelloosheid aan een kant van het lichaam
• plotselinge, ernstige hoofdpijn
• tremoren, schokkende of trillende bewegingen

Bovenstaande symptomen worden alarmsymptomen genoemd, omdat ze kunnen duiden op een ernstige onderliggende aandoening waarbij je onverwijld medische hulp moet inschakelen.

Aanhoudende klachten

Als gevoelloosheid in de tenen niet gepaard gaat met andere symptomen, raadpleeg dan je huisarts wanneer het ongemakkelijk wordt of als de klachten aanhouden. Je doet er ook verstandig aan medische hulp in te schakelen als de klachten mettertijd verslechteren.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De arts zal eerst je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen en je klachten en symptomen inventariseren voordat hij of zij lichamelijk onderzoek verricht.

Beeldvormend onderzoek

Als de klachten wijzen op een beroerte of een epileptische aanval, dan kan de arts een CT-scan of MRI-scan aanbevelen. Met beeldvormend onderzoek kunnen bloedingen in de hersenen gedetecteerd worden die op een beroerte kunnen duiden. Ook kan met beeldvormend onderzoek de arts proberen de oorzaak van je epilepsie te vinden. MRI-scans en CT-scans worden ook gebruikt om afwijkingen in de wervelkolom op te sporen.

Vervolgonderzoek

De arts zal een uitgebreid voetonderzoek uitvoeren als de symptomen zich in de voeten zelf lijken te concentreren. Dit omvat het testen van de voeten of deze warmte en andere sensaties kunnen waarnemen. Ander onderzoek kan bestaan uit MG zenuwgeleidingsonderzoek, een onderzoek dat meet hoe snel en hoe goed de zenuw de signalen of boodschappen doorgeeft aan de spier.

Behandeling van gevoelloze tenen

De behandeling van gevoelloze tenen hangt af ​​van de onderliggende oorzaak.

Diabetische neuropathie

Als diabetische neuropathie de oorzaak is van gevoelloosheid in de tenen, zal de arts medicijnen (bloedsuikerverlagende tabletten, insuline-injecties of soms een insulinepomp) voorschrijven en soms kan TENS (transcutane elektronische zenuwstimulatie) zinvol zijn. TENS is een apparaatje dat kleine stroomstootjes afgeeft, waardoor je minder pijn hebt. Verder is het belangrijk om meer te bewegen en gezond en gevarieerd te eten.

Zenuwinklemming

Als de gevoelloosheid het gevolg is van compressie van de zenuw in de voet, kan het helpen goede schoenen te dragen die niet knellen. Vaak ontstaan klachten door het dragen van te smalle schoenen of te hoge hakken. Als de stand van de voet niet goed is, kan dit gecorrigeerd worden door een zooltje dat wordt aangemeten door een podotherapeut.

Stoppen met drinken

Als de gevoelloosheid is gerelateerd aan alcohol, moet je stoppen met drinken van alcohol. Als je stopt met het drinken van veel alcohol levert dit al snel veel lichamelijke voordelen voor je op.

Pijnstilling

De arts kan pijnstillende medicatie voorschrijven. Deze kunnen zijn:

• antidepressiva en anticonvulsiva voor de behandeling van diabetische zenuwpijn, waaronder duloxetine (Cymbalta) en pregabaline (Lyrica)
• opioïden of opioïde-achtige medicijnen, zoals oxycodon (Oxycontin) of tramadol
• tricyclische antidepressiva, waaronder amitriptyline

Behandeling van chronische gevoelloosheid

Bij mensen met chronische gevoelloze tenen of mensen met diabetes type 2 vindt jaarlijks routinematig controle van de voeten plaats en wordt educatie gegeven over goede voetverzorging. Zij moeten ook goede voethygiëne in acht nemen, waaronder:

• teennagels recht afknippen of teennagels laten knippen door een pedicure
• de voeten dagelijks inspecteren op snijwonden, wondjes en zweertjes en met een handspiegel de onderkant van de voeten controleren
• het dragen van zachte, dikke sokken die de voeten ondersteunen
• goed passende schoenen dragen waarin de tenen vrij kunnen bewegen

Lees verder

• Gevoelloze voeten: oorzaken en symptomen verdoofd gevoel
• Fenomeen van Raynaud: symptomen, oorzaak en behandeling
• Doof gevoel: doof in been, voet, arm en hand met tintelingen
• Tintelingen: oorzaken van een tintelend gevoel in lichaam