Ecchymose: Verkleuring van huid door gescheurd bloedvat

Een patiënt met een ecchymose (ecchymosis) heeft een platte, blauwe of paarse verkleuring van de huid met een diameter van minimaal één centimeter. De vlek resulteert uit een bloeding onder de huid als gevolg van trauma aan de bloedvaten in de oppervlakkige huidlagen. Een verwonding, een breuk, een infectie, een allergische reactie en diverse aandoeningen liggen mogelijk aan de basis van de huidverkleuring. Meestal is een medische behandeling van de plek of plekken niet nodig, maar enkele zelfzorgtips verminderen wel de symptomen. Verder is een behandeling nodig van het onderliggend probleem.

• Terminologie ecchymose
• Oorzaken: Door gescheurde bloedvaten
• Risicofactoren
• Symptomen: Blauwe plekken op huid
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van verkleuring van huid

Terminologie ecchymose

Vaak gebruiken artsen de termen ‘ecchymose’, ‘purpura’, 'hematomen' of blauwe plekken door elkaar, hoewel dit niet helemaal correct is. Ecchymose treedt op door lekkend bloed van een gebroken capillair (haarvat) in het omliggende weefsel onder de huid. Dit veroorzaakt een verkleuring. Gebieden van ecchymosen hebben een ander uiterlijk dan blauwe plekken, hematomen of purpura. Ecchymosen zijn namelijk gezwollen plekken die resulteren uit opgehoopt en gestold bloed buiten een bloedvat. Hematomen (bloeduitstortingen) zijn soms verheven plekken die het gevolg zijn van schade aan een groter vat. De plekken van ecchymosen zijn eerder plat dan verheven. Blauwe plekken zijn meestal het gevolg van een letsel, zoals een val of een klop, terwijl de ecchymose niet altijd het gevolg is van trauma. Ook ziekten veroorzaken namelijk mogelijk de ecchymose. Purpura zijn purperkleurige of roodbruine vlekken die zich net onder de huid bevinden. Ze resulteren uit kleine bloeduitstortingen van de huid of slijmvliezen.

Oorzaken: Door gescheurde bloedvaten

Door een val, stoot of slag tegen een hard voorwerp scheuren de scheuren of ontstaat schade aan de bloedvaten. Door gescheurde bloedvaten gaat het bloed zich ophopen, wat leidt tot de ecchymose. Deze verwondingen leiden ook vaak tot blauwe plekken. Ecchymose is mogelijk ook het gevolg van:

• antistollingsmedicijnen zoals aspirine en Warfarine
• bloedplaatjesafwijkingen, zoals een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie)
• breuken en gebroken botten
• chirurgie
• dengue
• een allergische reactie
• een tekort aan vitamine C of een tekort aan vitamine K
• een trauma aan de huid
• hemofilie (bloedingsziekte door het ontbreken van stollingsfactoren) en andere bloedingsstoornissen
• het gebruik van corticosteroïden
• het Gray Turners-syndroom
• leukemie
• levercirrose
• nierfalen
• radiotherapie en chemotherapie voor de behandeling van kanker
• Rocky Mountain Spotted Fever (tekenziekte met koorts)
• sepsis (bloedvergiftiging)
• spataderen
• ziekte van Kahler (kanker van plasmacellen met botpijn)

Risicofactoren

Ecchymose en blauwe plekken komen vaak voor bij zeer actieve kinderen en ook bij ouderen omdat de huid dunner wordt en de capillaire wanden brozer worden naarmate ze ouder worden. Een de ecchymose komt echter mogelijk voor op iedere leeftijd.

Symptomen: Blauwe plekken op huid

Een patiënt met de ecchymose heeft een verkleurde huid, veroorzaakt door het barsten van de haarvaten en het lekken van bloed onder de huid. Een recente lekkage leidt tot een donkerblauwe, zwarte of paarse de ecchymose. Na verloop van tijd vervagen deze kleuren en is een gele of groene vlek zichtbaar. Net zoals blauwe plekken komen ecchymosen het meest voor op de benen en de armen. Ecchymose komt ook vaak voor in gebieden waar de huid dun is, zoals de oogleden of de lippen. Dit gaat al dan niet gepaard met intermitterende (komt en gaat) pijn in het getroffen gebied.

De plekken van de ecchymose zijn plat zonder verhoogde randen zoals de plekken van acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren) of psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers). Het patroon van de ecchymose verschilt van patiënt tot patiënt. Bij sommige patiënten is de plek niet groot terwijl deze bij anderen zeer groot is. Soms blijft de ecchymose onopgemerkt. Ze zijn verder één tot vijf centimeter groot.

Alarmsymptomen

Soms wijst de ecchymose op een interne bloeding. Een ernstige ecchymose mag een patiënt bijgevolg niet negeren. Kleine bloeduitstortingen zijn vaak geen reden tot paniek. Bij een onduidelijke oorzaak, een aanhoudende verkleuring of een frequent optredende ecchymose is professioneel medisch advies ook noodzakelijk. Andere alarmsymptomen zijn acute roodheid en zwelling van de plekken, plotselinge bloedingen zonder oorzaak, een plotselinge toename van het aantal plekken en pijn, roodheid en ontsteking van de huid.

Diagnose en onderzoeken

Als een patiënt geen letsel heeft opgelopen en de oorzaak van de ecchymose niet duidelijk is, zijn enkele diagnostische testen nodig om de oorzaak op te sporen. Afhankelijk van de ernst van de blauwe plekken, zet de arts een röntgenfoto of MRI-scan in. Een inspectie van de plek en een bloedonderzoek (voor het controleren van het aantal bloedplaatjes en de stollingsactoren) is ook nuttig. Het bepalen van de onderliggende oorzaak van de ecchymose is essentieel voor het ontwikkelen van een behandelplan.

Behandeling

Een patiënt vermindert de pijn of zwelling met het aanbrengen van een koud kompres of het nemen van vrij verkrijgbare ontstekingsremmende geneesmiddelen, zoals ibuprofen. Rust laat verder de weefsels genezen en herstellen en hierdoor verspreidt de ecchymose zich niet verder. Het aangetaste gebied verhogen is een ander nuttig advies. Bovendien diagnosticeert en behandelt de arts de onderliggende aandoening.

Prognose van verkleuring van huid

Meestal verdwijnen de ecchymoseplekken zonder behandeling. Ecchymose duurt meestal ongeveer één tot drie weken. Naarmate het weefsel geneest, verandert het gebied van de ecchymose van paars of zwartachtig blauw naar geel of groen.

Lees verder

• Blauwe plek: Bloeduitstorting met verkleuring van de huid
• Hematoom: Bloed buiten bloedvaten met blauwe plekken
• Petechiën: Kleine, rode, vlakke puntbloedingen op huid