Klikkende geluiden in kaak: Oorzaken van knallend gevoel

Een klikkend geluid aan de kaak is een mogelijk pijnlijk en irritant gevoel. Dit is vooral te wijten aan overbelasting of een probleem met de temporomandibulaire gewrichten (verbinden het kaakbeen met de zijkanten van de schedel). Ook andere symptomen gaan mogelijk gepaard met het knallend geluid van de kaak, zoals onder andere een gezwollen gezicht, oorpijn en tandpijn. Kaakklikken verergert mogelijk en is soms pijnlijk, maar met de juiste behandeling vinden veel patiënten met dit gevoel een manier om hiermee om te gaan. Er zijn veel verschillende behandelingsopties voor het ploffend gevoel in de kaak.

• Oorzaken van knallend gevoel in kaak of kaken
• Overbelasting
• Probleem met temporomandibulaire gewrichten
• Risicofactoren van klikkende geluiden in kaak
• Artritis
• Erosie
• Gebroken of ontwrichte kaak
• Infectie
• Malocclusie van de tanden
• Myofasciaal pijnsyndroom
• Slaapapneu
• Tumor
• Symptomen die geassocieerd zijn met kaakklikken
• Zelfzorgbehandelingen van knallend geluid in de kaak
• Medische behandelingen bij klikkend geluid in de kaak

Oorzaken van knallend gevoel in kaak of kaken

Overbelasting

Patiënten horen soms ook een ploffend geluid (gewrichtsgeluiden) en ervaren een vreemd gevoel bij het overbelasten van de kaak. Wanneer bijvoorbeeld de mond te wijd wordt geopend tijdens het gapen, ontstaat een ploffend kaakgeluid. Heeft de patiënt geen pijn, dan hoeft hij zich daar geen zorgen over te maken.

Probleem met temporomandibulaire gewrichten

Vaak is kaakklikken het gevolg van een storing in de temporomandibulaire gewrichten. Deze gewrichten verbinden het kaakbeen met de schedel, waarbij elke kant één gewricht telt. Dankzij de scharnierende werking op het gewricht is het mogelijk om te praten, kauwen en geeuwen.

Risicofactoren van klikkende geluiden in kaak

Artritis

Artritis is een veel voorkomende aandoening waarbij het kraakbeen van het temporomandibulair gewricht beschadigd is. Reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen) en artrose (reumatische aandoening van het gewrichtskraakbeen) tasten eveneens de kaak aan. Wanneer er kraakbeenverlies is, hebben kaakbewegingen geen goede absorptie in de gewrichtskas.

Erosie

Wanneer mensen kauwgom kauwen, bijten in de vingernagels, de tanden slijpen, de kaken op elkaar klemmen, de kaak uitsteken of bijten op hun lip of wang (wangbijten), leidt dit mogelijk slijtage van de gewrichten. Deze slijtage veroorzaakt erosie, met een klikkend geluid in de kaak als gevolg. Andere symptomen van artritis zijn onder andere gewrichtspijn, gewrichtsstijfheid, een ontsteking of zwelling en een verminderd bewegingsbereik. Ook ervaren patiënten met reumatoïde artritis vermoeidheid en verlies van eetlust.

Gebroken of ontwrichte kaak

Door een ernstige verwonding (verkeersongeval, sportblessure, fysieke aanval, …) ontstaat een gebroken of ontwrichtte kaak. In principe raakt het kaakgewricht los. Dit type verwonding vereist een snelle en juiste behandeling. Vooral bij bloedingen, blauwe plekken en een zwelling is snel medisch advies noodzakelijk.

Infectie

Een infectie in de speekselklier veroorzaakt een klikkende kaak. De infectie treedt meestal op in de klieren van de wang, de klieren onder het kaakbot of de klieren die zich onder de tong bevinden. Sommige patiënten met dit type infectie zijn niet in staat om de mond volledig te openen, hetgeen leidt tot kaakklikken. Een droge mond, een slechte smaak in de mond, gezichtspijn en een ontsteking zijn andere tekenen van een infectie.

Malocclusie van de tanden

Malocclusie staat voor een onvolkomen positionering van de tanden wanneer de kaken gesloten zijn als gevolg van een onderbeet of overbeet. Hierdoor wijzigt de gezichtsuitdrukking van een patiënt, hetgeen leidt tot bijten op de binnenwang of tong (tongbijten). Dit resulteert in pijn bij het kauwen en spraakproblemen.

Myofasciaal pijnsyndroom

Bij het myofasciaal pijnsyndroom ontstaat chronische pijn in het bewegingsapparaat. Wanneer dit in de kaak optreedt, ontstaat een knallend of klikkend geluid van de kaak. Patiënten met deze pijnaandoening hebben gevoelige triggerpoints (spierknopen), die vooral pijnlijk zijn bij druk. De pijn verergert door de spier te strekken. Een beperkt bewegingsbereik, spierpijn, een verandering in de stemming en slaapproblemen komen ook voor.

Slaapapneu

Zowel het obstructief slaapapneusyndroom als centrale slaapapneu veroorzaken kaakklikken. Patiënten met het obstructief slaapapneusyndroom kampen vaak met hoofdpijn, een depressie, stemmingsstoornissen, snurken tijdens de slaap en zwelling van de benen. Patiënten met centrale slaapapneu hebben slikproblemen, een verandering in spraakpatronen en een algemeen zwak gevoel. Omdat slaapapneu het risico op verschillende ernstige aandoeningen verhoogt, zoals een hoge bloeddruk, een hartaanval en obesitas (zwaarlijvigheid), is medische hulp noodzakelijk.

Tumor

De kaak is mogelijk aangetast door een tumor die zich ontwikkelt in de lippen, de tong, de wang, het tandvlees of het gehemelte. Sommige tumoren evolueren naar kanker. Wanneer de tumor interfereert met de kaakbewegingen, ontstaat een knallend gevoel.

Symptomen die geassocieerd zijn met kaakklikken

Het klikken van de kaak is mogelijk het enige symptoom, maar sommige patiënten ervaren nog meerdere tekenen zoals:

• een gezichtszwelling
• eetproblemen
• gevoeligheid in de kaak of het gezicht
• hoofdpijn
• kaakpijn en ongemak
• kaken die ‘vergrendelen’ in een open of gesloten positie
• moeilijkheid om de mond wijd te openen
• mondklem
• nekpijn
• oorpijn
• oorsuizen
• schouderpijn
• tandpijn

Zelfzorgbehandelingen van knallend geluid in de kaak

De kaak niet overbelasten
Activiteiten waarbij de patiënt de mond wijd moet openen (schreeuwen, zingen of kauwgom kauwen) vermijdt de patiënt.

De kaak ontspannen
Wanneer de patiënt de mond een beetje opent, ontstaat een ruimte tussen de tanden die de druk op de kaak helpt te verlichten.

Een goede houding handhaven
Een goede houding handhaven verbetert de positie van het gezicht.

Hard voedsel vermijden
Rauwe groenten of taai voedsel verergeren het ploffend geluid en andere symptomen. De patiënt opteert beter voor zachtere voedingsmiddelen zoals yoghurt en gekookte groenten. Verder consumeert de patiënt voedsel in kleine hapjes, zodat het niet nodig is om de mond te wijd te openen. Na lange tijd geen hard voedsel te eten, is het vaak mogelijk om uiteindelijk weer langzaam over te schakelen naar moeilijker voedsel.

Stress verlichten
Het verminderen van stress verlicht het klikkende geluid van de kaak, vooral als het probleem is ontstaan door stressgerelateerd tandenknarsen. Meditatie, diepe ademhalingsoefeningen en lichaamsbeweging zijn nuttige tips.

Warmte en ijs toepassen
Het gebruik een ijsblokje op de kaak gedurende ongeveer vijftien minuten, gevolgd door een warm kompres gedurende tien minuten, verlicht de symptomen bij sommige patiënten.

Medische behandelingen bij klikkend geluid in de kaak

Chirurgie
Chirurgie is het laatste redmiddel voor het behandelen van kaakklikken. De arts kijkt hiervoor naar de ernst van het onderliggende probleem. Sommige mogelijke operaties omvatten het verwijderen van vloeistof uit het gewricht (arthrocentese), het vervangen of repareren van het gewricht (opengewrichtschirurgie), of het gebruik van zeer kleine chirurgische instrumenten om het gewricht te repareren (arthroscopie).

Echografie
Het verwarmen van het gewricht met echografie verbetert de beweeglijkheid van de kaak en vermindert of stopt de pijn.

Fysiotherapie
Massage en gezichtsuitrekkingen zijn nuttig voor sommige patiënten die kaakklachten. Dit bespreekt een patiënt eerst met een arts.

Injecties
Sommige patiënten met het myofasciale pijnsyndroom krijgen injecties in hun triggerpoints die verlichting van de symptomen bieden.

Lasertherapie of radiogolftherapie
Dit is een behandeling die beweging stimuleert en de pijn in de kaak-, mond- en nekgebieden verlicht.

Medicijnen
Sommige patiënten krijgen Hoge doses NSAID's (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen), spierverslappers, angststillers of antidepressiva voorgeschreven door de arts of tandarts.

Mondstukken
Door het gebruik van een mondbeschermer voorkomt de patiënt dat hij ’s nachts de tanden slijpt. Een speciale nachtspalk is ook inzetbaar voor het behandelen van malocclusie van de tanden.

Tandheelkundige behandeling
Problemen zoals een overbeet en onderbeet (malocculusie) die leiden tot kaakklikken, zijn te behandelen bij de tandarts.

Zenuwstimulatie
TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie) is een procedure waarbij de arts elektrische stroom gebruikt om de spieren in het gezicht en de kaak te helpen ontspannen om de pijn te verlichten.

Lees verder

• Kaakpijn: Oorzaken en symptomen van pijnlijke kaak of kaken
• Gebroken en ontwrichte kaak: Oorzaken en symptomen
• Krakende geluiden van gewrichten (crepitaties, crepitus)
• Stijve kaak: Oorzaken van kaakstijfheid (strakke kaken)
• Gezwollen kaak/wang: Oorzaken van zwelling kaken of wangen