Atrofische rhinitis: Verschrompeling van slijmvlies van neus

Atrofische rhinitis is een neusaandoening waarbij een atrofie (verschrompeling, verdunning) van het slijmvlies van de neus en het bot er onder optreedt. Dit resulteert in brede neusholtes en een verstopte neus, korstvorming in de neus en een verlies van geur. Deze aandoening komt vaak voor in ontwikkelingslanden. Ook jonge meisjes en vrouwen zijn vaker aangetast. Meerdere oorzakelijke factoren zijn bekend. De niet-levensbedreigende aandoening is zowel medisch als chirurgisch te behandelen.

• Oorzaken van atrofische rhinitis
• Chirurgie
• Erfelijkheid
• Hormonale factoren
• Infectie
• Voedingstekorten
• Symptomen: Verstopte neus en stinkende geur
• Neus
• Andere symptomen
• Behandeling van verschrompeling van slijmvlies en bot van neus

Oorzaken van atrofische rhinitis

Chirurgie

Een trauma van de neus verdunt de slijmvliezen en klieren van de neus. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een chirurgische ingreep aan de sinussen, waarbij de arts veel van de neusstructuren en het slijmvlies van de neus verwijdert. Atrofische rhinitis resulteert mogelijk ook uit een operatie van het bot in de neusgangen. Dit gebeurt wanneer een arts teveel aan slijmvlies van de neusschelp verwijdert. Radiotherapie aan de neus en sinussen veroorzaakt eveneens een progressieve atrofie van het neusweefsel.

Erfelijkheid

Atrofische rhinitis is mogelijk familiaal bepaald. Als de vader of moeder aangetast is, is de kans groter dat een kind hiermee ook te maken krijgt. Aziaten, Latino's en Afro-Amerikanen zijn vaak getroffen.

Hormonale factoren

Hormonale factoren spelen ook een rol bij de totstandkoming van atrofische rhinitis. Vrouwen zijn vaker aangetast. Dit is al zichtbaar meisjes tijdens de adolescentie. De aandoening verergert tijdens de zwangerschap en bij de menopauze.

Infectie

Langdurige infecties met bepaalde bacteriën zoals Klebsiella ozaena, Proteus vulgaris en E.coli resulteren mogelijk in atrofische rhinitis. Deze bacteriën komen voor in de neus van patiënten met deze aandoening. De patiënt moet voor de behandeling antibiotica in de neus aanbrengen. Langdurige sinusinfecties veroorzaken mogelijk geleidelijk atrofische rhinitis. Besmettelijke ziekten zoals tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen), lepra (infectie met zenuwschade en symptomen aan ogen en huid) en syfilis (bacteriële infectie veroorzaakt door seksueel contact) leiden soms ook tot een vernietiging van de neusstructuren, wat leidt tot atrofische rhinitis.

Voedingstekorten

Atrofische rhinitis komt het vaakst tot uiting bij arme en ondervoede patiënten. Patiënten met een tekort aan vitamine A, een tekort aan vitamine D en een ijzergebrek lijden vaker aan atrofische rhinitis. Vitaminen en ijzersupplementen zijn inzetbaar voor het verhelpen van dit probleem.

Symptomen: Verstopte neus en stinkende geur

Neus

Meestal zijn beide neusgaten getroffen. De neusholten zijn vaak reumatisch en zijn dan gevuld met vies ruikende korstjes die zwart of donkergroen van kleur zijn. Een droge neus is typerend bij atrofische rhinitis. Verder ervaren veel patiënten een verlies van geur (anosmie) of een verminderde geur (hyposmie). Ook melden veel patiënten een verstopte neus. Dit is mogelijk het gevolg van een groene afscheiding (snot) in de neus, maar soms is de waarneming van de verstopte neus subjectief omdat een patiënt zich niet meer bewust is van de luchtstroom door de atrofische veranderingen in de neus. De patiënt verspreidt voorts een vieze, sterke geur die in tropische landen zelfs maden aantrekt. Ook deze stinkende geur ruiken patiënten niet altijd. Een bloedneus verschijnt wanneer de patiënt de opgedroogde korsten in de neus verwijdert. Verder ontstaat soms een misvormde neus.

Andere symptomen

De uitademing is bij patiënten met deze neusaandoening pijnlijk en moeilijk. Infecties van de hogere luchtwegen komen bovendien vaker voor bij patiënten met de neusaandoening. Atrofische rhinitis is bovendien vaak geassocieerd met vergelijkbare atrofische veranderingen in de keelholte of het strottenhoofd, met symptomen die betrekking hebben op deze structuren. Gehoorverlies treedt soms op als gevolg van een blokkering van de buis van Eustachius waardoor de patiënt kampt met een middenooreffusie. Keelpijn, waterige ogen en hoofdpijn zijn tot slot andere mogelijke tekenen van de verschrompeling van het neusslijmvlies.

Behandeling van verschrompeling van slijmvlies en bot van neus

Voor de behandeling van atrofische rhinitis schrijft de arts diverse medicijnen voor, zoals onder andere een neusspoeling met normale zoutoplossing, lokale antibiotica en vitamine D2 (Kemicetine). Verder zijn diverse chirurgische ingrepen mogelijk voor het behandelen van atrofische rhinitis.

Lees verder

• Verstopte neus (nasale obstructie) door diverse aandoeningen
• Epistaxis (neusbloeding): Oorzaken & behandeling bloedneus
• Rhinitis en hooikoorts: Ontsteking van neusslijmvlies
• Niet-allergische rhinitis: Chronische symptomen aan neus