Verstopte neus (nasale obstructie) door diverse aandoeningen

Een verstopte neus is een veelvoorkomend symptoom waarbij de luchtstroom door één of beide neusgaten belemmerd is. Deze verstopping ontstaat vaak door zwelling van het neusweefsel of een anatomische afwijking. Hoewel een verstopte neus vaak tijdelijk is door verkoudheid, griep, sinusitis (ontsteking van de neusbijholten), of blootstelling aan rook of stof, kan het in sommige gevallen chronisch worden. In zulke gevallen is medisch advies noodzakelijk om de onderliggende oorzaak te achterhalen en de symptomen te verlichten. Een chronisch verstopte neus kan aanzienlijke gezondheidsklachten veroorzaken en de kwaliteit van leven verminderen.

• Synoniemen voor een verstopte neus
• Oorzaken: Diverse aandoeningen
• Tips voor het zelf behandelen van een neusverstopping
• Medische behandeling: Medicatie of chirurgie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Synoniemen voor een verstopte neus

Een verstopte neus wordt ook wel aangeduid met de volgende termen:

• Nasale verstopping
• Neusobstructie
• Neusverstopping

Oorzaken: Diverse aandoeningen

Afwijking aan het neustussenschot

Een septumdeviatie (scheefstand van het neustussenschot) ontstaat wanneer het kraakbeen in het neustussenschot scheef staat, wat de luchtwegen belemmert. Deze afwijking kan chirurgisch gecorrigeerd worden.

Allergische rhinitis (rhinitis)

Bij allergische rhinitis, zoals hooikoorts, reageert een patiënt allergisch op bepaalde allergenen (uitlokkende stoffen). Veelvoorkomende allergenen zijn rook, stof, pollen, huisstofmijt, en huisdierharen. Symptomen kunnen onder andere een loopneus (rinorree), niezen, en jeukende ogen zijn, evenals rode ogen of tranende ogen. Een verstopte neus kan ook optreden, soms in combinatie met een loopneus. Het vermijden van de allergenen vormt de basis van de behandeling. Topische steroïden en/of antihistaminica kunnen effectief zijn. Bij ernstige gevallen kan de arts orale antihistaminica voorschrijven of doorverwijzen naar een allergoloog voor immunotherapie (allergie-injecties).

Choanale atresie

Choanale atresie is een aangeboren aandoening waarbij de achterste neusopening verstopt of vernauwd is door aanwezig weefsel dat normaal voor de geboorte verdwenen zou moeten zijn. Dit kan leiden tot een verstopte neus en ademhalingsproblemen. Behandeling omvat meestal reanimatie en een operatie om de luchtwegen te openen. Na de operatie herstelt de baby doorgaans volledig.

Gezwollen neusamandelen

Vergrote adenoïden (neusamandelen) kunnen de achterkant van de neusgang blokkeren, wat leidt tot een verstopte neus. Deze aandoening komt alleen bij kinderen voor. Symptomen zijn onder andere een verkoudheid, een loopneus, een verstopte neus, en soms neusbloedingen. Behandeling kan bestaan uit antihistaminica, neusdruppels, en een neusspray met zoutoplossing. Soms is een chirurgische ingreep nodig om het middelste gedeelte van de gezwollen neusamandel te verwijderen.

Neuspoliepen

Neuspoliepen zijn goedaardige gezwellen in de neus of sinussen, vaak veroorzaakt door ontsteking en zwelling van het neusslijmvlies. Deze poliepen kunnen een aanzienlijke nasale obstructie veroorzaken. Bij allergische rinitis zwelt de slijmvliesbekleding van het neustussenschot en de turbinaten (benige structuren in de neusholte) op en heeft vaak een donkerrode tot pruimige kleur. Neuspoliepen verschijnen als glinsterende zwellingen die niet pijnlijk zijn. De behandeling bestaat meestal uit intranasale corticosteroïden (ontstekingsremmers) via een neusspray. Bij grote poliepen of als deze niet reageren op medicatie, kan een operatie noodzakelijk zijn.

Kanker in de neus of sinussen

Kanker in de neus of sinussen (sinonasale maligniteit) is zeldzaam, maar moet overwogen worden bij ongewone symptomen in één neusgat, zoals:

• Een gezwollen kaak
• Neusobstructie
• Epiphora (tranenvloed)
• Epistaxis (neusbloeding)
• Pijn
• Tintelingen (paresthesieën) van de wang
• Uitpuilende ogen (proptosis)

Virale infecties

Pseudokroep (valse kroep)
Pseudokroep (valse kroep) is een virale infectie die vooral kinderen aantast. Het wordt gekenmerkt door een blaffende hoest, benauwdheid, verstopte neus en piepende ademhaling. Meestal zijn de symptomen mild en kan thuisbehandeling met pijnstillers, voldoende rust en hydratatie (om uitdroging te voorkomen) volstaan. In ernstige gevallen kan ziekenhuisopname nodig zijn.

Rodehond (rubella)
Rodehond (rubella) is een andere virale infectie die een verstopte neus kan veroorzaken, vaak samen met koorts en een huiduitslag op gezicht, romp, armen en benen. Omdat er een vaccin beschikbaar is, komt rodehond vrijwel niet meer voor. Behandeling omvat koortsverlagende geneesmiddelen en ondersteunende zorg.

Vreemd voorwerp in de neus

Kinderen stoppen soms een vreemd voorwerp in hun neus, meestal in één neusgat. Na de eerste hulp bij ongevallen is medische hulp vaak noodzakelijk. De arts kan het vreemde voorwerp meestal met behulp van een lichtbron identificeren en verwijderen. In sommige gevallen is een verwijzing naar het ziekenhuis nodig, waar het voorwerp soms onder volledige anesthesie moet worden verwijderd.

Tips voor het zelf behandelen van een neusverstopping

Om een verstopte neus te verhelpen, is het belangrijk om het allergeen te vermijden, evenals roken, wat de neusverstopping kan verergeren. Andere nuttige maatregelen zijn onder andere:

• Gebruik een zoutoplossing voor neusirrigatie met gedestilleerd water
• Plaats een luchtbevochtiger om de luchtvochtigheid te verhogen, wat kan helpen de neusopeningen open te houden
• Drink veel water om slijm los te maken
• Neem een warme douche of bad voor het slapen gaan
• Blijf rechtop slapen of op de zij om slijmopbouw te minimaliseren

Medische behandeling: Medicatie of chirurgie

Medicatie

De arts kan verschillende medicijnen voorschrijven, afhankelijk van de oorzaak en ernst van de verstopte neus:

• Antibiotica (indien een bacteriële infectie aanwezig is)
• Nasale steroïden of antihistaminica sprays
• Orale (via de mond ingenomen) antihistaminica of steroïden

Chirurgie

Als de nasale obstructie veroorzaakt wordt door een anatomisch probleem en conservatieve behandelingen niet effectief zijn, kan een chirurgische ingreep noodzakelijk zijn om de obstructie te verhelpen.

Prognose

De prognose voor een verstopte neus hangt af van de oorzaak en de gekozen behandeling. In veel gevallen, vooral bij tijdelijke oorzaken zoals verkoudheid of allergieën, zijn de symptomen met de juiste behandeling goed te verhelpen. Bij chronische of ernstige oorzaken kan een langdurigere behandeling of chirurgie nodig zijn. Het herstel is doorgaans goed, vooral als de onderliggende oorzaak effectief wordt aangepakt.

Complicaties

Onbehandelde chronische neusverstopping kan leiden tot verschillende complicaties, waaronder:

• Chronische sinusitis door voortdurende obstructie van de sinussen
• Oorontstekingen als gevolg van buis van Eustachius dysfunctie
• Verstoring van de slaapkwaliteit door verstopte luchtwegen
• Verhoogd risico op ademhalingsproblemen zoals slaapapneu

Preventie

Om neusverstopping te voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen:

• Vermijd allergenen door bijvoorbeeld het gebruik van allergiefilters in huis en het vermijden van blootstelling aan roken
• Zorg voor een goede hygiëne door regelmatig handen te wassen en te vermijden om met je handen je gezicht aan te raken
• Gebruik een luchtbevochtiger om de luchtvochtigheid op peil te houden, vooral tijdens droge seizoenen
• Blijf gehydrateerd door voldoende water te drinken en vermijd uitdroging

Lees verder

• Choanale atresie: Verstopping of vernauwing van neusopening
• Gezwollen neus (neuszwelling): Oorzaken van zwelling neus
• Loopneus: Afscheiding uit neus door zwelling en ontsteking
• Neussprays: Soorten, indicatie, gebruik en bijwerkingen
• Neuspijn: Oorzaken van pijn op of in neus (pijnlijke neus)