Neuspijn: Oorzaken van pijn op of in neus (pijnlijke neus)

Door diverse aandoeningen of andere medische problemen krijgen mensen soms te maken met pijn in of op de neus. De neuspijn is soms erg vervelend, vooral wanneer de pijn doortrekt naar het hoofd of delen van het gezicht. Meestal is slechts sprake van een tijdelijk en mild probleem waardoor de pijnlijke neus tot stand komt, zoals door een verkoudheid. Maar af en toe is de neuspijn het gevolg van een vrij zeldzame en ernstige aandoening zoals neuskanker. De arts bekijkt de onderliggende oorzaak van de neuspijn en behandelt dit dan.

• Afwijkend neustussenschot
• Infectie van de neus
• Ontsteking van de neus
• Allergische rhinitis
• Letale midline granuloom
• Sinusitis
• Wegener granulomatose
• Andere ontstekingen
• Neuspoliepen en neuskanker
• Neusmigraine en neuspijn
• Schade aan de neus
• Vreemd lichaam in de neus

Afwijkend neustussenschot

Het neustussenschot bestaat uit botten en kraakbeenderen die de linker- en rechterzijde van de neusholte scheiden. Een afwijkend neustussenschot leidt tot frequente infecties van de sinussen en neuspijn.

Infectie van de neus

Neusinfecties zoals een verkoudheid komen vaak voor. Vaak veroorzaken deze virale infecties een brandend gevoel aan de neus, al is dan meestal geen sprake van pijn. Wanneer echter een (ernstige) bacteriële infectie van de neus en de ethmoïde sinussen aanwezig is, ontstaat echter wel neuspijn. Schimmelinfecties aan de neus zijn echter ook in staat om een pijnlijke neus te veroorzaken, en dan vooral wanneer de schimmels de neus en sinussen infecteren. Een voorbeeld hiervan is mucormycose, een schimmelinfectie die symptomen veroorzaakt aan de sinussen, hersenen en longen. Nasale vestibulitis is een andere veel voorkomende infectie. Hierbij is de ingang van de neusvleugels (vestibule) geïnfecteerd. Deze infectie verschijnt na een verkoudheid, waarbij de patiënt de neus overmatig afveegt of waarbij de patiënt krachtig niest (niezen). Wanneer de wortel van de neusharen in de vestibule geïnfecteerd is, en een abces ontstaat, staat dit bekend als ‘nasale furunculose’. Een nasaal septumabces is een ander infectueus neusprobleem dat leidt tot neuspijn.

Ontsteking van de neus

Bij een aantal aandoeningen is geen sprake van een infectie aan de neus, maar wel van een ontsteking. Deze ontstekingen veroorzaken eveneens neuspijn.

Allergische rhinitis

De meestal tijdelijke pijnlijke neus gebeurt bijvoorbeeld bij allergische rhinitis (hooikoorts), een ontsteking van het neusslijmvlies als reactie op allergenen zoals pollen, klimatologische veranderingen, stof, huidschilfers van dieren (bijvoorbeeld huidschilfers van honden), ... De gebruikelijke presentatie hiervan bestaat uit een jeukende neus, jeukende ogen, een verstopte neus, hoofdpijn, een verminderde reukzin, hoesten, verstopte oren en vermoeidheid.

Letale midline granuloom

Letale midline granuloom is een zeldzame aandoening waarbij zich eveneens ontstekingsweefsel (granulomen) vormen. Hierbij ontstaat een progressieve necrotiserende granulomatose van onbekende origine van de weefsels van de neusholte, de neusbijholten, de mond en het gelaat met een vernietigend effect.

Sinusitis

Bij sinusitis zijn de sinussen ontstoken die gelegen zijn rond de neus, de wangen en de ogen. Meestal veroorzaken luchtweginfecties en allergieën sinusitis. Sinushoofdpijn (druk in sinussen door infectie of allergie) is typisch bij sinusitis; deze hoofdpijn is vaak gelokaliseerd op de wangen, rond de ogen of op het voorhoofd. De ontsteking is erger bij het ontwaken, wanneer patiënten vooroverbuigen, of wanneer ze van een warme omgeving naar een koele plaats gaan. Koorts, een verstopte neus, een loopneus met geel of groen sputum (slijm) en neuspijn zijn andere veel voorkomende symptomen.

Wegener granulomatose

Bij Wegener-granulomatose, een auto-immuunaandoening, zijn de bloedvaten van de neus ontstoken en vormen zich granulomen, hetgeen overal in het lichaam mogelijk is dus ook in de neus.

Andere ontstekingen

De pijnlijke neus ontstaat ook in volgende omstandigheden:

• bij bepaalde soorten neussprays
• bij neuspeuteren
• bij zeer hard gedroogd neusslijm
• door cocaïne te snuiven (drugsverslaving)
• door irriterende gassen te inhaleren
• door overmatig de neus te snuiten

Neuspoliepen en neuskanker

Neuspoliepen zijn de meest voorkomende goedaardige gezwellen in de neus. Wel veroorzaken poliepen in de neus mogelijk maligniteiten in de neusholte. De meeste neuspoliepen gaan niet vergezeld met pijn. Als het gezwel echter in omvang toeneemt, krijgt een patiënt mogelijk te maken met neuspijn. De meest voorkomende symptomen zijn een loopneus of een verstopte neus en veranderingen in de reukzin. De exacte oorzaak voor de ontwikkeling van de neuspoliep is onbekend. Dit vloeit wellicht voort uit een chronische irritatie van de bekleding van de neusholtes. Neuskanker komt vrij weinig voor. Een carcinoom aan de neus ontstaat soms als gevolg van uitzaaiingen (metastasen) van een andere plaats, vooral door kanker in de oogkas. De kanker verschijnt soms ook in de neusbijholten en nasofarynx (neus-keelholte), hetgeen neuspijn met zich meebrengt. Veranderingen in de reukzin, een nasaal stemgeluid en een neusbloeding zijn andere symptomen die samen met de neuspijn optreden.

Neusmigraine en neuspijn

Ook nasale migraine komt mogelijk voor. Hierbij heeft een patiënt aan een neuskant pijn.

Schade aan de neus

Een gebroken neus is pijnlijk. Hierbij ervaart de patiënt een breuk van één van de neusbeenderen. Het is zeer pijnlijk en vaak is er zwelling met of zonder een neusbloeding. Een gebroken neus treedt vaak op bij een trauma aan het gezicht, zoals een sportblessures, ernstige valpartijen of mishandeling. Soms hoopt zich bloed op in het tussenschot, hetgeen bekend staat als een nasaal septumhematoom. Het is van belang dat de arts dit zo snel mogelijk behandelt. Ook het te vaak of agressief afvegen van de neus (bij bijvoorbeeld een loopneus) of een vreemd voorwerp in de neus steken veroorzaken schade aan de neus. Verwondingen zijn meestal acuut. De plotse, intense pijn geneest vaak zonder blijvende problemen. Bij een ernstige pijnlijke neus is het echter aanbevolen om medische hulp te zoeken.

Vreemd lichaam in de neus

Een vreemd lichaam in de neus komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Veelvoorkomende objecten die kinderen in de neus steken, zijn knikkers, potloodgommen, kleine kralen en andere kleine voorwerpen die in de neus passen. Deze voorwerpen blijven soms dagenlang ongemerkt in de neus aanwezig zonder klachten te veroorzaken. Door een zwelling van de delicate binnenbekleding van de neus blijft het voorwerp meestal stevig in de neus steken. De neuspijn situeert zich meestal in de neus zelf, maar na verloop van tijd is de buitenkant van de neus eveneens pijnlijk en gevoelig bij aanraking. Naast de neuspijn ervaren patiënten mogelijk een verstopte neus, een loopneus, reukproblemen een nasale stem en een bloedneus. Alleen een arts mag een vreemd voorwerp uit de neus verwijderen met gespecialiseerde apparatuur. Wanneer mensen dit namelijk thuis proberen, beschadigen ze mogelijk meer structuren uit de neus en geraakt het voorwerp soms zelfs nog dieper in de neus.

Lees verder

• Neuspoliepen: Goedaardige gezwellen in neus of sinussen
• Neuskanker: Kwaadaardige tumor in neus en neusbijholten
• Nasale vestibulitis: Infectie in neus met pijn en zwelling
• Neusendoscopie: Onderzoek van neus- en sinusholtes
• Neussprays: Soorten, indicatie, gebruik en bijwerkingen