Neusendoscopie: Onderzoek van neus- en sinusholtes

Een nasale endoscopie (rhinoscopie, neusendoscopie) is een medisch onderzoek dat een KNO-arts uitvoert om de sinus- en neusholtes te onderzoeken. Een nasale endoscoop is een instrument dat bestaat uit een flexibele of stijve, dunne buis met glasvezelkabels. Het maakt verbinding met een videocamera en een lichtbron. De arts krijgt vergrote afbeeldingen op een scherm te zien. De arts brengt het instrument in de neus en geleidt dit door de sinussen en neusholtes terwijl hij de beelden bekijkt. Dankzij een neusendoscopie is de arts in staat om diverse problemen te diagnosticeren en te behandelen. Complicaties komen weinig voor, maar zijn wel mogelijk.

• Indicatie voor een nasale endoscopie
• Onderzoeken
• Behandelen
• Voor de rhinoscopie
• Tijdens de procedure
• Bijwerkingen van neusendoscopie
• Epidemiologie van neusendoscopie
• Oorzaken van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Risicofactoren voor aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Symptomen van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Alarmsymptomen bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Diagnose en onderzoeken bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Behandeling van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Prognose bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht
• Complicaties van neusendoscopie
• Preventie van complicaties bij neusendoscopie

Indicatie voor een nasale endoscopie

Een rhinoscopie is inzetbaar bij veel aandoeningen en problemen aan de neus. De arts krijgt dankzij de rhinoscopie specifieke details, zoals het gebied van de zwelling van het neusweefsel of van de bloedingen. Ook bekijkt de arts een tumor in de neus die mogelijk wijst op neuskanker. Soms is een nasale endoscopie inzetbaar als een behandeling, bijvoorbeeld om een vreemd voorwerp uit de neus te halen. De arts gebruikt dit onderzoek voorts om een behandeling te observeren en de effectiviteit te evalueren, bijvoorbeeld na het verwijderen van neuspoliepen.

Onderzoeken

Dankzij een nasale endoscopie is het mogelijk om diverse problemen of situaties te onderzoeken:

• cerebrospinale vloeistoflekkage
• de effectiviteit van een behandeling
• de nasofarynx (neus-keelholte) voor het opsporen van problemen met de buis van Eustachius, lymfoïde hyperplasie en een blokkering van de neus
• één of meer langdurige symptomen: een verstopte neus, een neusafscheiding, hoofdpijn, gezichtspijn (vooral rond de sinussen en rond de ogen), chronische sinusitis, een bloedneus, een afwezige reukzin en een verminderde reukzin

Behandelen

Het is ook mogelijk om een procedure uit te voeren met behulp van een neusendoscopie:

• een biopsie nemen van nasale letsels of tumoren
• een purulente secretiecultuur verkrijgen
• neuspoliepen (goedaardige gezwellen in neus of sinussen), slijmen of andere gezwellen uit de neus verwijderen
• vreemde lichamen uit de neus verwijderen

Voor de rhinoscopie

De arts moet op de hoogte zijn van eventuele allergieën. Verder vertelt de arts of de patiënt moet stoppen met medicijnen zoals bloedverdunners. Sommige patiënten moeten enige tijd voor het onderzoek stoppen met eten of drinken.

Tijdens de procedure

Het inwendig kijkonderzoek van de neus duurt doorgaans één tot tien minuten. De procedure is zelden pijnlijk voor de patiënt, maar mild ongemak is mogelijk wanneer de patiënt abnormaal smalle neusholtes of een gezwollen neus heeft. De KNO-arts sprayt de neus vlak voor de nasale endoscopie om het ongemak te verminderen. Hij gebruikt hiervoor een lokale, tijdelijke verdoving waardoor de patiënt minder moet niezen. Ook krijgt de patiënt een nasaal decongestivum toegediend via de neus. Hierdoor verkleint de eventuele zwelling van het neusslijmvlies zodat de endoscoop gemakkelijker kan passeren. Extra verdovende spray of een endoscoop voor kinderen kunnen worden gebruikt om het ongemak te verminderen. Het is van vitaal belang dat de arts het volledige gebied in de neus onderzoekt, inclusief de sinussen. Dit stelt de arts in staat om alle mogelijke afwijkingen op te sporen.

Bijwerkingen van neusendoscopie

Een rhinoscopie kent weinig bijwerkingen, maar deze zijn steeds mogelijk, zoals bloedingen en verwondingen aan het neusslijmvlies en flauwvallen. Deze complicaties verschijnen vooral bij patiënten met een verhoogd risico op bloedingen, zoals patiënten die antistollingsmiddelen gebruiken. Verder komen bijwerkingen van de anesthetica of lokale decongestiva voor die de arts voor de procedure toedient. Soms tast de verdovende medicatie ook het gehemelte en de keel aan. Dit ebt meestal weg binnen dertig tot zestig minuten. Daarom raadt de arts aan om niet te eten of drinken totdat de gevoelloosheid helemaal verdwenen is.

Epidemiologie van neusendoscopie

Neusendoscopie wordt wereldwijd veelvuldig toegepast bij de diagnose en behandeling van aandoeningen van de neus en sinussen. De prevalentie van aandoeningen die door neusendoscopie kunnen worden onderzocht, zoals chronische sinusitis en neuskanker, varieert sterk afhankelijk van de geografische locatie en de toegang tot medische zorg. In westerse landen worden deze procedures relatief vaak uitgevoerd, vooral in specialistische centra voor KNO-heelkunde.

Oorzaken van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht, kunnen variëren van infecties en ontstekingen tot tumoren en structurele afwijkingen. Veelvoorkomende oorzaken zijn bacteriële en virale infecties, allergische reacties, en auto-immuunziekten. Tumoren zoals neuskanker kunnen ook worden opgespoord met behulp van neusendoscopie, wat cruciaal is voor vroege diagnose en behandeling.

Risicofactoren voor aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Risicofactoren voor aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht, omvatten langdurige blootstelling aan irritanten zoals rook en chemicaliën, genetische predispositie, en chronische aandoeningen zoals allergieën en auto-immuunziekten. Een geschiedenis van frequente sinusinfecties of eerdere neusoperaties kan ook bijdragen aan het risico op complicaties die door neusendoscopie moeten worden onderzocht.

Symptomen van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Symptomen die kunnen leiden tot een neusendoscopie omvatten chronische verstopte neus, neusafscheiding, hoofdpijn, gezichtspijn, chronische sinusitis, bloedneus, en verlies of vermindering van de reukzin. Deze symptomen kunnen variëren in ernst en frequentie, afhankelijk van de onderliggende aandoening.

Alarmsymptomen bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Alarmsymptomen die onmiddellijke medische aandacht vereisen, zijn onder andere ernstige of aanhoudende neusblessures, bloeding uit de neus die niet stopt, plotselinge en ernstige gezwollen neus, en ongebruikelijke gezwellen of tumoren in de neus. Deze symptomen kunnen wijzen op ernstige aandoeningen zoals neuskanker of ernstige infecties.

Diagnose en onderzoeken bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Diagnose en onderzoeken omvatten een grondige anamnese en fysiek onderzoek, gevolgd door neusendoscopie om visuele bevestiging te krijgen van de bevindingen. Indien nodig kunnen aanvullende beeldvormingstechnieken zoals CT-scans of MRI worden ingezet om de aard en omvang van de aandoening verder te evalueren.

Behandeling van aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

Behandeling kan variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de symptomen. Dit kan medicamenteuze therapie omvatten, zoals antibiotica voor infecties, corticosteroïden voor ontstekingen, of chirurgische interventie voor tumoren en structurele afwijkingen. Neusendoscopie zelf kan ook worden gebruikt om bepaalde behandelingen uit te voeren, zoals het verwijderen van poliepen of vreemde voorwerpen.

Prognose bij aandoeningen die door neusendoscopie worden onderzocht

De prognose hangt sterk af van de aard van de aandoening die door neusendoscopie wordt ontdekt. Veel aandoeningen, zoals infecties en ontstekingen, hebben een goede prognose met tijdige en juiste behandeling. Tumoren en andere ernstige aandoeningen vereisen vaak een uitgebreide behandeling en follow-up om een goede uitkomst te verzekeren.

Complicaties van neusendoscopie

Complicaties van neusendoscopie zijn zeldzaam maar kunnen omvatten: bloeding, infectie, en beschadiging van het neusslijmvlies. Er kunnen ook systemische reacties optreden als gevolg van de gebruikte anesthetica of decongestiva. Het risico op complicaties kan verhoogd zijn bij patiënten met een geschiedenis van neus- of sinusproblemen.

Preventie van complicaties bij neusendoscopie

Preventie van complicaties omvat een grondige evaluatie van de patiënt voorafgaand aan de procedure, inclusief een beoordeling van allergieën en het gebruik van bloedverdunners. Het is belangrijk om de juiste techniek en steriele procedures te volgen om het risico op infecties en verwondingen te minimaliseren. Na de procedure dient de patiënt goed te worden geïnformeerd over de nazorg en eventuele symptomen waarmee zij medische hulp moeten zoeken.

Lees verder

• Chronische sinusitis: Chronische ontsteking van neusbijholte
• Neuspoliepen: Goedaardige gezwellen in neus of sinussen
• Endoscopie: Inwendig kijkonderzoek van binnenkant lichaam