Neusbijholteontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling
De neusbijholten zijn holle ruimten in het hoofd; deze bevinden zich boven en naast de neus. Deze neusbijholten staan in directe verbinding met de neusholte. De ruimtes zijn bekleed met slijmvlies dat ontstoken kan raken. Een neusbijholteontsteking wordt ook sinusitis of bijholteontsteking genoemd; bij deze ziekte is het slijmvlies van de neusbijholten ontstoken. Dit kan komen door een ziekteverwekker bacterie, maar ook door een slechte ventilatie en onvoldoende afvoer van vocht uit de bijholtes. Er worden twee soorten onderscheiden: acute en chronische sinusitis. Sinusitis gaat vaak gepaard met een verkoudheid. Bij een chronische ontsteking aan de neusbijholten kunnen poliepen ontstaan.- Wat is een neusbijholteontsteking?
- Symptomen
- Oorzaken
- Verkoudheid
- Andere oorzaken
- Onderzoek en diagnose
- Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
- Uitstrijkje
- Neusendoscopie
- Beeldvormend onderzoek
- Bloedonderzoek
- Behandeling van een neusbijholteontsteking
- Conservatieve behandeling
- Operatieve behandeling
- Preventie
Wat is een neusbijholteontsteking?
Ontsteking van de neusbijholten is een veel voorkomende ziekte, die zowel acuut als chronisch kan zijn. Als het langer dan drie maanden duurt, spreekt men van chronische bijholteontsteking. Dit is meestal vrij onschadelijk; alleen in zeer zeldzame gevallen kunnen ernstige complicaties zoals meningitis (hersenvliesontsteking) optreden.
- twee kaakholten
- twee voorhoofdsholten
- twee zeefbeenholten
- één wiggebeensholte
Een neusbijholteontsteking kan één of meerdere van deze holten treffen.
Symptomen
De symptomen van sinusitis lijken sterk op die van verkoudheid en manifesteren zich in hoofdpijn en lichaamspijnen, evenals een verstopte neus of loopneus met een geelgroene afscheiding. Neusademhaling is meestal ernstig aangetast en het reuk- en smaakgevoel is vaak ook sterk verminderd.
Naast alle bovengenoemde hoofdsymptomen, kunnen ook verschillende secundaire symptomen optreden, zoals oorpijn of keelpijn.
Oorzaken
Verkoudheid
De neusbijholten zijn holtes in het gebied van de neus die zijn bekleed met slijmvliezen. In de meeste gevallen zijn infecties met virussen of bacteriën de oorzaak van een neusbijholteontsteking. Heel vaak ontstaat deze ziekte bij een flinke verkoudheid. Hierbij zijn de bijholten gevuld zijn met dik slijm en als het neusslijmvlies gezwollen is kan slijm en pus niet goed worden afgevoerd. Het gevolg is dat de neusbijholten verstopt raken en de bacteriën die normaliter worden afgevoerd kunnen dan een infectie veroorzaken.Een acute sinusinfectie wordt bijna altijd voorafgegaan door een ontsteking van het neusslijmvlies (rhinitis). Bij chronische neusbijholteontsteking wordt de verwijdering van de nasale secretie permanent verstoord.
Andere oorzaken
Andere factoren die kunnen leiden tot ontsteking van de sinussen zijn een verkeerde plaatsing van de neuswanden en neuspoliepen. Overigens kan een ontsteking in de kaakholte worden veroorzaakt door tandextractie of zieke tandwortels. Drukschommelingen, zoals die bekend zijn van duiken of vliegen, kunnen ook acute sinusitis veroorzaken.Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De diagnose van neusbijholteontsteking is gebaseerd op een gesprek met de arts om de klachten te inventariseren en een algemeen lichamelijk onderzoek, waarbij er ook in de neus gekeken wordt. De arts klopt lichtjes tegen de sinussen en oefent lichte druk uit op het gezicht en hoofd. De sinussen reageren met pijn in het geval van sinusitis.Uitstrijkje
Een uitstrijkje kan worden gebruikt om te bepalen of het een bacteriële neusbijholteontsteking betreft. Met behulp van een uitstrijkje worden neusafscheidingen verwijderd en worden eventuele ziekteverwekkers in het laboratorium geïdentificeerd, waarna behandeling kan volgen met een geschikt antibioticum. Een indicatie van bacteriële sinusitis is ook etterende slijmvorming op de achterwand van de keel.Neusendoscopie
Als de acute behandeling van neusbijholteontsteking mislukt, wordt neusendoscopie uitgevoerd. In dit geval wordt de neus van binnenuit bekeken met een flexibele, dunne buis. Als er een ontsteking is, zijn de slijmvliezen van de neus gezwollen en rood. Met dit onderzoek kan bekeken worden of er zaken in de neus aanwezig zijn die een goede afvoer uit de holten belemmeren, zoals een poliep of een scheefstaand neustussenschot.Beeldvormend onderzoek
Verdere diagnose met behulp van computertomografie (CT-scan) of röntgenfoto's kan nodig zijn bij zeer ernstige en chronische gevallen van neusbijholteontsteking.