Neuspeuteren: Oorzaken, problemen en tips bij neuspulken

Neuspeuteren, of neuspulken, verwijst naar het inbrengen van een vinger (of een ander voorwerp) in de neus met de bedoeling om gedroogd neusslijm te verwijderen. Hoewel veel mensen dit doen uit gewoonte, kunnen er ook andere redenen zijn voor het peuteren in de neus. Sommige mensen eten zelfs het gedroogd neusslijm dat ze uit hun neus halen, een praktijk die bekend staat als mucofagie. Hoewel het opeten van gedroogd neusslijm vaak als onderwerp van spot en amusement in de media voorkomt, kan het enkele gezondheidsproblemen met zich meebrengen, zoals de verspreiding van infecties en schade aan het neustussenschot. Hieronder volgen enkele tips om het peuteren in de neus te verminderen.

• Oorzaken van neuspulken
• Gezondheidsproblemen door peuteren in de neus
• Bloedneus
• Infectie
• Schade aan neusholte
• Schade aan neustussenschot
• Verspreiding van ziektekiemen
• Zweren
• Tips om te stoppen met neuspeuteren
• Bevochtigen van de neus
• Irritatie voorkomen
• Stress en angst verminderen

Oorzaken van neuspulken

De meest voorkomende oorzaken van neuspeuteren zijn:

• Bezorgdheid dat het gedroogd neusslijm mogelijk zichtbaar is voor anderen in de neusgaten.
• Verstoorde neusademhaling.
• Irritatie in de neus of jeuk aan de neus, veroorzaakt door bijvoorbeeld een allergie, sinusitis (neusbijholteontsteking), enzovoort.

Bij patiënten die obsessief (dwangmatig en herhaaldelijk) neuspeuteren en waarbij sprake is van een obsessief-compulsieve stoornis, staat dit bekend als rhinotillexomanie. Dit gaat vaak gepaard met andere symptomen zoals stress, angst, nagelbijten, wangbijten, en krabben aan de huid.

Gezondheidsproblemen door peuteren in de neus

Hoewel ernstige complicaties zeldzaam zijn, kan neuspeuteren leiden tot verschillende gezondheidsproblemen. Deze omvatten:

Bloedneus

Door te peuteren in de neus met vuile vingers of vingernagels kan een patiënt sneller een bloedneus krijgen. Dit kan ook leiden tot een perforatie van het neustussenschot. Zodra deze schade is opgetreden, geneest het neusslijmvlies vaak traag door slechte wondgenezing. Wondjes in de neus kunnen korstvorming veroorzaken, wat irriterend is en enkele weken nodig heeft om te genezen. Het constante peuteren kan deze korstjes verergeren, waardoor een vicieuze cirkel van schade en irritatie ontstaat.

Infectie

Het gebruik van vingernagels bij het neuspeuteren kan kleine snijwondjes in het neusweefsel veroorzaken, die een toegangspoort vormen voor bacteriën zoals Staphylococcus aureus. Dit verhoogt het risico op infecties.

Schade aan neusholte

Frequent neuspeuteren kan leiden tot schade aan de neusholte, wat resulteert in ontsteking en zwelling van het neusweefsel. Dit kan na verloop van tijd de neusgatopening verkleinen.

Schade aan neustussenschot

Het neustussenschot (septum) kan beschadigd raken door regelmatig neuspeuteren. In sommige gevallen kan dit zelfs leiden tot een septumperforatie, waarbij er een gat in het neustussenschot ontstaat.

Verspreiding van ziektekiemen

De omgeving van de neus en de verwijderde gedroogde secreties bevatten veel micro-organismen. Bij patiënten met een virale infectie zoals een verkoudheid of griep, kunnen voorwerpen die worden gebruikt om slijm te verwijderen besmet raken. Dit verhoogt het risico dat micro-organismen andere lichaamsdelen of personen besmetten. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot een longontsteking als de betrokken bacteriën via neuspeuteren naar andere mensen worden overgedragen.

Zweren

Bij patiënten met nasale vestibulitis is het begin en voorste deel van de neusholte ontstoken, vaak door een infectie met de stafylokokkenbacterie Staphylococcus aureus. Dit kan resulteren in neuszweren, die pijnlijke korstjes en zwelling veroorzaken. Neuspeuteren kan ook neusharen uit hun follikels trekken, wat kan leiden tot kleine puistjes of steenpuisten.

Tips om te stoppen met neuspeuteren

Er zijn verschillende strategieën om het peuteren in de neus te verminderen en de bijbehorende problemen te voorkomen:

Bevochtigen van de neus

• Gebruik een zoutoplossing spray om de neus te bevochtigen en het ontstaan van gedroogd slijm te verminderen.
• Een luchtbevochtiger kan 's nachts helpen om de luchtvochtigheid te verhogen, waardoor droge slijmen minder snel ontstaan.
• Het volledig spoelen van de neus met een zoutoplossing kan nuttig zijn voor patiënten met seizoensgebonden allergieën, omdat dit allergenen en irriterende stoffen wegspoelt.

Irritatie voorkomen

• Identificeer en vermijd prikkels zoals stof, rook of huidschilfers die jeuk en irritatie kunnen veroorzaken.
• Wikkel de vinger waarmee je vaak neuspeutert in een plakker om jezelf te herinneren aan de ongewenste gewoonte.

Stress en angst verminderen

• Gebruik een stressbal om stress te verlichten.
• Beoefen meditatie, yoga, ontspanningsoefeningen of ademhalingstechnieken.
• Luister naar muziek om te ontspannen en stress te verminderen.

Als deze tips niet helpen, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor verdere begeleiding en behandeling.

Lees verder

• Epistaxis (neusbloeding): Oorzaken & behandeling bloedneus
• Neuspijn: Oorzaken van pijn op of in neus (pijnlijke neus)
• Neussprays: Soorten, indicatie, gebruik en bijwerkingen
• Nasale vestibulitis: Infectie in neus met pijn en zwelling
• Neusendoscopie: Onderzoek van neus- en sinusholtes