Neuspeuteren: Oorzaken, problemen en tips bij neuspulken
Neuspeuteren/neuspulken duidt op het inbrengen van een vinger (of een ander voorwerp) in de neus met de bedoeling om het gedroogde neusslijm te verwijderen. De meeste mensen doen dit uit gewoonte, maar ook andere redenen zijn bekend voor het peuteren in de neus. Voorts eten sommige mensen het gedroogd neusslijm ook op dat ze uit hun neus gehaald hebben (mucofagie). Het opeten van gedroogd neusslijm is een bron van spot en amusement in de media, maar dit brengt een aantal problemen voor de gezondheid met zich mee, zoals onder andere een verspreiding van infecties en schade aan het neustussenschot. Enkele tips helpen bij het verminderen van peuteren in de neus
Oorzaken van neuspulken
De meest voorkomende oorzaken van neuspeuteren zijn:
- bezorgdheid dat het gedroogd neusslijm mogelijk zichtbaar is voor anderen in de openingen van het neusgat
- een verstoorde neusademhaling
- irritatie in de neus / jeuk aan de neus door bijvoorbeeld een allergie, sinusitis (neusbijholteontsteking), …
Wanneer patiënten obsessief (dwangmatig en herhaald) neusplukken en sprake is van een
obsessief-compulsieve stoornis, staat dit bekend als rhinotillexomanie. Vaak treden dan ook andere symptomen op, zoals
stress,
angst,
nagelbijten,
wangbijten, aan de huid krabben, …
Gezondheidsproblemen door peuteren in neus
Zelden ontstaan zeer ernstige complicaties door in de neus te pulken. Dit sociaal onaanvaardbare gedrag veroorzaakt echter soms wel gezondheidsproblemen.
Bloedneus
Door te peuteren in de neus met vuile
vingers of
vingernagels krijgt een patiënt sneller een
bloedneus. Daarnaast krijgen sommige neuspeuteraars te maken met een perforatie van het neustussenschot. Zodra deze schade is opgetreden, herstelt de binnenkant van de neus ook traag (
slechte wondgenezing. Door een wondje in het neusgat ontstaat
korstvorming in de neus, wat irriterend is en een paar weken nodig heeft om te genezen. Patiënten voelen dit korstje, waardoor ze opnieuw gaan neuspeuteren, waardoor het wondje heropent en meer korstvorming ontstaat. Patiënten blijven in deze gevallen peuteren in de neus.
Infectie
Wanneer patiënten de vingernagels gebruiken om te neuspulken, verschijnen soms kleine snijwondjes in het neusweefsel. Dit opent de weg voor bacteriën (vooral
Staphylococcus aureus) waardoor gemakkelijker infecties ontstaan.
Schade aan neusholte
Wanneer patiënten vaak of meermaals in de neus peuteren, leidt dit tot schade aan de neusholte. Hierdoor ontstaat namelijk sneller een
ontsteking en zwelling van het neusweefsel. Na verloop van tijd verkleint dan de neusgatopening.
Schade aan neustussenschot
Het neustussenschot (septum: dunne laag kraakbeen en bot dat de twee neusgaten scheidt) raakt sneller beschadigd wanneer patiënten regelmatig pulken in de neus. Zelfs een septumperforatie (gat in het neustussenschot) is mogelijk door het neuspulken.
Verspreiding van ziektekiemen
De omgeving van de neus en de verwijderde gedroogde secreties bevatten veel micro-organismen (ziektekiemen zoals bacteriën en virussen). Wanneer een patiënt lijdt aan een virale infectie zoals een
verkoudheid of de
griep, is het belangrijk dat voorwerpen die worden gebruikt om slijm te verwijderen snel worden gewassen omdat het risico bestaat dat micro-organismen in andere lichaamsdelen of bij andere mensen terechtkomen. Zo kampen patiënten soms met een
longontsteking die veroorzaakt is doordat de bacterie die deze
longaandoening veroorzaakt heeft, via het neuspeuteren bij een andere persoon is terechtgekomen.
Zweren
Bij patiënten met
nasale vestibulitis is het begin en voorste deel van de neusholte ontstoken. Dit resulteert meestal uit een milde infectie met de
stafylokokkenbacterie Staphylococcus aureus. Deze aandoening veroorzaakt een
neuszweren waarbij
pijnlijke korstjes en een zwelling tot stand komen. Door te neuspeuteren komen neusharen uit hun follikels los, waardoor kleine puistjes of steenpuisten ontstaan in deze follikels.
Tips om te stoppen met neuspeuteren
Een zoutoplossing sprayen in de neus bevochtigt de neus waardoor minder snel uitgedroogde slijmen ontstaan. Een
luchtbevochtiger (tijdens de nacht) kan helpen om de luchtvochtigheid te vergroten, zodat de droge slijmen niet tot uiting komen. De neus volledig spoelen met een zoutoplossing is nuttig voor patiënten met seizoensgebonden allergieën. De stoffen of allergenen die zorgen voor jeuk en irritatie, worden hierdoor weggespoeld. Verder kunnen mensen irritatie aan de neus voorkomen door de uitlokkende factoren op te sporen en te vermijden of beperken, zoals bijvoorbeeld stof,
rook of huidschilfers. De vinger waarmee een patiënt neuspeutert volledig inwikkelen met een plakker, is een andere eenvoudige vorm om zich eraan te herinneren dat neuspulken niet gewenst is. Chronische angst en stress verminderen is mogelijk door onder andere:
- een stressbal te gebruiken
- meditatie, yoga, ontspanningsoefeningen en/of ademhalingstechnieken te beoefenen
- naar muziek te luisteren
Helpen deze tips niet, dan is een bezoek aan de arts noodzakelijk.
Lees verder