Verkoudheid symptomen genezen & tips: zink en neusdruppels
Verkoudheid symptomen, oorzaak en wat te doen bij verkoudheid? Verkoudheid komt erg vaak voor, vooral als de 'R' in de maand is. Een verkoudheid wordt vooral gekenmerkt door neusklachten (verstopping en waterige afscheiding), keelklachten (schraalheid, keelpijn en kriebel in de keel). Ook kriebelhoest en lichte koorts kunnen voorkomen. Men voelt zich niet lekker en soms treedt er ook hoofdpijn op. Verkoudheid is een besmettelijke aandoening; de boosdoener is een virus. Normaal gesproken gaat een verkoudheid na 1 tot 3 weken vanzelf over. De duur van een verkoudheid kan verkort worden door onder meer zink.
Wat is verkoudheid?
Verkoudheid wordt veroorzaakt door een verkoudheidsvirus, waarvan de rinovirussen de belangrijkste zijn. Gemiddeld is iemand twee tot vier keer per jaar verkouden. De incubatietijd, dat wil zeggen de periode tussen besmetting met het virus en de eerste symptomen, is één tot drie dagen. Verkoudheid kan gepaard gaan met onder meer de volgende
symptomen:
Verkoudheidsvirussen kunnen worden doorgegeven van persoon tot persoon, niet alleen door hoesten en niezen, maar ook door het aanraken van besmette oppervlakken zoals deurklinken.
Complicaties
Astma-aanvallen
Astmapatiënten kunnen door bepaalde verkoudheidsvirussen astma-aanvallen krijgen.
Ernstige luchtweginfecties
Het respiratoir syncytieel virus (afgekort
RS-virus) kan bij kinderen van beneden de 2 jaar ernstige luchtweginfecties of zelfs een
longontsteking veroorzaken. Voornamelijk te vroeg geboren baby’s en kinderen met hart- of longaandoeningen of afweerstoornissen zijn gevoelig voor dit virus.
Tweede besmetting
Een verkoudheid verzwakt de lichaamsweerstand, waardoor iemand vatbaarder wordt voor andere bacteriën en virussen. Er kan bijvoorbeeld een tweede en vaak een meer ernstige besmetting ontstaan, zoals
oorontsteking, griep of
acute bronchitis. Verkoudheid wordt vaak verward met griep (influenza), terwijl griep veroorzaakt wordt door het influenzavirus die vaak als een tweede besmetting over de verkoudheid heen komt.
Griep
Ook bij
griep is het slijmvlies in de luchtwegen ontstoken. Griep openbaart zich vaak met
koude rillingen over het lichaam en plotseling opkomende koorts die binnen een halve dag kan oplopen tot 39 °C of hoger. Naast koude rillingen en hoge koorts, zijn andere kenmerkende verschijnselen van griep: hoofdpijn, spierpijn, keelpijn en
droge hoest. De hoest wordt veroorzaakt doordat een influenzavirus ontstekingen kan geven in het slijmvlies van zowel de neus-, keel- of bijholten, als in de luchtpijp, bronchiën of de longen. Soms kan het hoesten erg lang aanhouden.
Effectieve middelen tegen verkoudheid
Normaal gesproken gaat een verkoudheid na 1 tot 3 weken vanzelf over. Er zijn echter middelen die de duur ervan verkorten en de verkoudheid minder heftig maken.
Zinktabletten tijdens verkoudheid
Zink (zinktabletten) bij verkoudheid
Zink is een belangrijk spoorelement die het natuurlijk afweersysteem bevordert. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheden (ADH) voor mannen vanaf 19 jaar is 10 mg/dag en vrouwen kunnen volstaan met 9 mg/dag. Zwangeren en borstvoedenden hebben een hogere zinkbehoefte. Zink is van nature aanwezig in voedingsmiddelen als vlees, lever, vis en eieren. Bij langdurige dagelijkse inname van een hoge dosis zink als supplement, kan op een gegeven ogenblik een
kopertekort ontstaan. Overmatige hoeveelheden zink kunnen ook leiden tot misselijkheid,
braken,
buikpijn en diarree.
In een in 2011 gehouden review kwamen onderzoekers tot de conclusie dat het nemen van zinksiroop, -tabletten of -zuigtabletten de ernst en de duur van de verkoudheid vermindert bij verder gezonde mensen.[1/2] Het is daarbij van belang dat de persoon binnen 24 uur nadat de eerste verkoudheidssymptomen zich openbaren, met de inname van zink begint. Men vermoedt dat zink virussen tegenhoudt het lichaam binnen te dringen en zich te vermenigvuldigen. Nader onderzoek is nodig om de juiste dosering en de beste toedieningsvorm te bepalen. Zink kan niet gedurende een lange periode worden ingenomen, omdat een overdosering een gevaar kan opleveren voor de gezondheid.
Zink effectief bij verkoudheid
In 2015 vond een meta-analyse plaats van drie gerandomiseerde trials plaats over de effecten van zinkzuigtabletten. Dit onderzoek werd opgestart naar aanleiding van eerdere resultaten waaruit bleek dat een hoge dosering zuigtabletten van zinkacetaat de duur van een verkoudheid met 42% verkortte. Deze zuigtabletten smelten in de keelholte. Daarom was men benieuwd of de effecten van zink alleen de keelholte betrof of dat zink bijvoorbeeld ook het hoesten vermindert.
Uit de analyse kwam naar voren dat het gebruik van zinkzuigtabletten van 80-92mg/dag de duur van een loopneus, verstopte neus, niezen en pijnlijke keel grofweg met een derde wordt verkort. Voor klachten als
spierpijn,
heesheid en
hoesten gingen de klachten bijna voor de helft sneller over in vergelijking met de controlegroep die bestonden uit patiënten die geen zink hadden genomen. De koortsduur of hoofdpijn verminderde niet.[3]
Volgens onderzoek kan het nemen van zinksupplementen de lengte van een verkoudheid met bijna de helft inkorten. Een dosis van meer dan 75 mg zinkacetaat vermindert de lengte van de verkoudheid met 42 procent. Een dosis lager dan 75 mg heeft geen effect.[4]
Vitamine C bij verkoudheid
Vitamine C, ook wel ascorbinezuur genoemd, is de meest bekende vitamine. Het is een in water oplosbare vitamine die een onmisbare rol speelt bij het in stand houden van de weerstand. Vitamine C is één van de vele anti-oxidanten en is in staat om schadelijke vrije radicalen te neutraliseren. Bepaalde wetenschappelijke studies wijzen erop dat het dagelijks slikken van een hoge dosis vitamine C een veilige en effectieve manier is om virale infecties te bestrijden.[5] Regelmatig vitamine C gebruik, zou zelfs een virale infectie kunnen voorkomen.
Neusdruppels bij (neus)verkoudheid
Neusdruppels bij verkoudheid kunnen in twee groepen worden ingedeeld:
- druppels die NaCl bevatten; en
- neusdruppels met sympathicomimetica.[6]
Natriumchloride (NaCl) is een zout die het
slijm verdunt, waardoor het makkelijk verwijderd kan worden. Een sympathicomimeticum doet het verdikte neusslijmvlies slinken. Decongestiva hebben een gunstig doch weliswaar kortdurend effect op de neusverstopping.[7] Het gebruik ervan kan een brandend gevoel in de neus tot gevolg hebben. Deze middelen mogen niet langer dan een week gebruikt worden in verband met het rebound-effect, dat wil zeggen een terugkeer (vaak in versterkte mate) van een tevoren door de werking van een geneesmiddel onderdrukt verschijnsel wanneer met het gebruik ervan gestopt wordt.
Otrivin Duo neusspray is een vrij verkrijgbaar geneesmiddel dat gebruikt kan worden bij neusverkoudheid. Het middel bevat twee actieve bestanddelen. Ten eerste ipratropium, wat de slijmaanmaak in de neus vermindert. Ten tweede xylometazoline, wat de bloedvaatjes in het neusslijmvlies vernauwt, waardoor het opgezette neusslijmvlies slinkt.
Stomen en echinaceapreparaten bij verkoudheid
Volgens
Huisarts en Wetenschap lijkt stomen weinig zinvol en is er over echinaceapreparaten te weinig kwalitatief goed onderzoek verricht om er iets zinvols over te kunnen zeggen.[8]
Noten:
- Singh M, Das RR. Zinc for the common cold. Cochrane Database Syst Rev 2011, Issue 2. Art. No.: CD001364. De review omvat 15 onderzoeken met in totaal 1360 deelnemers.
- Huisarts en Wetenschap, jaargang 2011, nummer 6:347-347
- Hemilä H, et al. The effectiveness of high dose zinc acetate lozenges on various common cold symptoms: a meta-analysis. BMC Fam Pract 2015;16:24.
- Ibid.
- Gorton HC, Jarvis K. The effectiveness of vitamin C in preventing and relieving the symptoms of virus-induced respiratory infections. J Manipulative Physiol Ther. 1999 Oct;22(8):530-3
- Huisarts en Wetenschap, jaargang 2002, nummer 2:85-87
- Ibid.
- Ibid.
Lees verder