Neuskanker: Kwaadaardige tumor in neus en neusbijholten

Bij neuskanker ontstaat kanker in de neusholte of de neusbijholten. Deze tumor ontstaat doordat cellen zich ongecontroleerd gaan vermenigvuldigen in de neus maar ook doordat een neuspoliep (goedaardig steelgezwel in de neus) soms ontaardt en hierdoor een kwaadaardige tumor tot stand komt. Niet altijd zijn meteen symptomen zichtbaar bij neuskanker, waardoor de arts de ziekte pas in een laat stadium diagnosticeert. Mogelijke klachten hebben betrekking op het gezicht, de neus, de ogen, de oren, de tanden en de wang. Na een grondig inwendig kijkonderzoek van de neus en beeldvormende onderzoeken zet de arts meestal een combinatie van diverse therapieën in zoals chemotherapie, radiotherapie en chirurgie voor het verwijderen van de neustumor. De vooruitzichten zijn tot slot afhankelijk van onder andere de mate van uitzaaiingen.

• Epidemiologie van kanker in neus en neusholte
• Oorzaken van kwaadaardige tumor in neus
• Risicofactoren van neuskanker
• Symptomen aan gezicht, neus, ogen, oren, tanden, wang en kaak
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van maligne tumor in neus
• Prognose van kwaadaardig gezwel in neus en neusbijholten

Epidemiologie van kanker in neus en neusholte

De jaarlijkse incidentie van maligne (kwaadaardige) neustumoren bedraagt minder dan 1 op de 100.000 mensen per jaar. Deze tumoren zijn het vaakst voorkomend bij mensen met een blanke huidskleur. Mannen zijn dubbel zo vaak als vrouwen getroffen. Verder komen de neustumoren het vaakst voor in het vijfde en zesde decennium.

Oorzaken van kwaadaardige tumor in neus

De precieze oorzaak van neuskanker is niet gekend, maar wel verhogen enkele risicofactor de kans op het ontwikkelen van kanker in de neus.

Risicofactoren van neuskanker

Kanker van de neusholte en neusbijholten is zeldzaam. In een aantal omstandigheden loopt de patiënt meer risico op neuskanker:

• chemicaliën: blootstelling aan bepaalde chemicaliën en stoffen op de werkplaats zoals hardhoutzaagsel, leerstof, nikkelstof, formaldehyde, methanol, …
• etniciteit: In Japan en Zuid-Afrika komt neuskanker vaker voor.
• geïnfecteerd zijn met het humaan papillomavirus
• geslacht: mannelijk
• leeftijd: ouder dan 55 jaar
• neuspoliepen: Deze zijn meestal goedaardig maar ontaarden zich mogelijk in neuskanker.
• roken (roken is in principe geen echte oorzakelijke factor maar wel komen meer rokende patiënten met neuskanker voor)
• tabak of lijm snuiven

Symptomen aan gezicht, neus, ogen, oren, tanden, wang en kaak

Beginstadium

In het beginstadium zijn circa 10% van de patiënten asymptomatisch. Andere symptomen in het beginstadium lijken op een neusbijholteontsteking (sinusitis). Dit houdt in dat de patiënt zich presenteert met een verstopte neus, een neusafscheiding, een neusbloeding, hoofdpijn, gezichtspijn en een neusafscheiding.

Later stadium

In een later stadium ontstaan de volgende klachten:

Gezicht

• aangezichtspijn met pijnscheuten (aan één kant)
• een zwelling en pijn in het gezicht (gezichtspijn)
• een zwelling in de mond
• eenzijdige gezichtsverlamming
• pijnloze, vergrote lymfeklieren in de nek en/of de hals
• problemen om de mond te openen

Neus

• een loopneus (vaak aan één kant) met pus als afscheiding in plaats van ‘snot’
• een neusafscheiding (pus, soms gemengd met bloed)
• een onaangename lucht uit de neus (foetor)
• een verstopte neus (vaak aan één kant)
• frequente bloedneuzen die mogelijk spontaan tot stand komen
• neuspijn
• geurstoornissen: anosmie (volledig verlies van reukvermogen) of hyposmie (minder kunnen ruiken)
• post-nasale drip (slijm van de achterkant van de neus komt in de keel terecht)
• terugkerende sinusitis (ontsteking van de neusbijholten)

Ogen

• dubbelzien (diplopie)
• een omhoog gedrukt oog (proptosis)
• een verlies van het gezichtsvermogen
• een wazig gezichtsvermogen
• pijn boven of onder de ogen (oogpijn)
• waterige ogen (constant)

Oren

• slechter horen met één of beide oren, één of twee verstopte oren
• pijn of druk in één van de oren (oorpijn)

Tanden

• een minder goed passend kunstgebit
• gevoelloosheid van de tanden
• loslatende tanden en kiezen

Wang / kaak

• een dikke wang (uitzaaiing naar kaak)
• een gevoelloze wang

Diagnose en onderzoeken

Neuskanker is een ‘gevaarlijke’ vorm van kanker omdat de arts deze vaak pas laat diagnosticeert. De eerste tekenen zijn afwezig of doen denken aan sinusitis, waardoor vaak al uitzaaiingen gebeurd zijn.

Een arts diagnosticeert neuskanker met behulp van een neusendoscopie (met een verlicht buisvormig instrument kijken in de neus) en een biopsie van het verdachte neusweefsel (weefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken). Wanneer de tumor geïdentificeerd is, is het nodig om de grootte van de tumor te bepalen alsook om te kijken of de kanker reeds uitgezaaid (gemetastaseerd) is naar bijvoorbeeld de longen (door longmetastasen veroorzaken longkanker) of de keel (keelkanker). De arts bepaalt het kankerstadium met behulp van beeldvormende onderzoeken zoals een CT-scan en MRI-scan.

Behandeling van maligne tumor in neus

De behandelingsmogelijkheden van neuskanker omvatten chirurgie, radiotherapie en gerichte therapie.

Chirurgie

Chirurgen verwijderen de kankercellen maar ze trachten zo veel mogelijk structuren te behouden. Veelal voeren artsen een endoscopische operatie uit, waarbij ze bepaalde tumoren verwijderen met behulp van lange, dunne instrumenten die door de neus worden geplaatst. Endoscopische chirurgie is evenwel niet mogelijk bij alle soorten neustumoren. Is dit echter wel inzetbaar, dan hebben patiënten doorgaans minder bijwerkingen.

Radiotherapie

Radiotherapie verkleint een tumor. Artsen ontwikkelen steeds nieuwere en nauwkeurigere stralingstechnieken hetgeen belangrijk is omdat de neusholte veel belangrijke structuren bezit.

Gerichte therapie

Gerichte therapie is een vorm van chemotherapie.

De werking van stoffen (zoals groeifactoren en groeifactorreceptoren) waardoor hoofd- en halskanker groeit en zich verspreidt, wordt door deze kankerbehandeling geblokkeerd. Meestal zet de arts een combinatie in van chemotherapie en radiotherapie.

Prognose van kwaadaardig gezwel in neus en neusbijholten

De vooruitzichten zijn variabel en hangen af van de grootte van de tumor, de mate van uitzaaiingen, het soort tumor en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Is de tumor nog niet uitgezaaid, dan bedraagt de vijfjaarsoverleving ongeveer 65-80%. Ongeveer de helft van de patiënten leeft nog na vijf jaar bij uitzaaiingen in de lymfeklieren (lymfekliermetastasen). Tot slot is de vijfjaarsoverleving bij uitzaaiingen naar verre lichaamsdelen ongeveer 25%.

Lees verder

• Neuspoliepen: Goedaardige gezwellen in neus of sinussen
• Neuspijn: Oorzaken van pijn op of in neus (pijnlijke neus)
• Neusendoscopie: Onderzoek van neus- en sinusholtes
• Kankerpijn: Oorzaken & types pijn en soorten pijnmedicatie
• Herhaling kanker (recidief): Soorten, risicofactoren en tips