Neuskanker: Kwaadaardige tumor in neus en neusbijholten

Bij neuskanker ontstaat kanker in de neusholte of de neusbijholten. Deze tumoren ontwikkelen zich doordat cellen zich ongecontroleerd gaan vermenigvuldigen in de neus. Neuskanker kan ontstaan uit een neuspoliep (een goedaardig steelgezwel in de neus) die mogelijk ontaardt in een kwaadaardige tumor. Vaak zijn de symptomen van neuskanker pas in een laat stadium zichtbaar, waardoor de ziekte vaak pas laat wordt gediagnosticeerd. De klachten kunnen betrekking hebben op het gezicht, de neus, de ogen, de oren, de tanden en de wangen. Na een grondig inwendig kijkonderzoek van de neus en beeldvormende onderzoeken stelt de arts meestal een combinatie van therapieën voor, zoals chemotherapie, radiotherapie en chirurgie om de neustumor te verwijderen. De vooruitzichten hangen af van de mate van uitzaaiingen en andere factoren.

• Epidemiologie van neuskanker
• Oorzaken van neuskanker
• Risicofactoren van neuskanker
• Symptomen van neuskanker
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van neuskanker
• Prognose van neuskanker
• Complicaties van neuskanker
• Preventie van neuskanker

Epidemiologie van neuskanker

De jaarlijkse incidentie van kwaadaardige neustumoren is minder dan 1 op de 100.000 mensen per jaar. Deze tumoren komen het vaakst voor bij mensen met een blanke huidskleur en zijn twee keer zo vaak bij mannen als bij vrouwen. Neuskanker komt het vaakst voor bij mensen in hun vijfde en zesde levensdecennium.

Oorzaken van neuskanker

De exacte oorzaak van neuskanker is niet volledig bekend, maar enkele risicofactoren verhogen de kans op het ontwikkelen van neuskanker.

Risicofactoren van neuskanker

Neuskanker is een zeldzame aandoening, maar enkele factoren verhogen het risico:

• Chemische stoffen: Blootstelling aan bepaalde chemicaliën op de werkplek, zoals hardhoutzaagsel, leerstof, nikkelstof, formaldehyde en methanol, kan het risico verhogen.
• Etniciteit: Neuskanker komt vaker voor in Japan en Zuid-Afrika.
• Infectie met het humaan papillomavirus (HPV): Dit virus wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op verschillende vormen van kanker, waaronder neuskanker.
• Geslacht: Mannen hebben een hoger risico dan vrouwen.
• Leeftijd: Personen ouder dan 55 jaar lopen een groter risico.
• Neuspoliepen: Hoewel deze meestal goedaardig zijn, kunnen ze soms ontaarden in neuskanker.
• Roken: Hoewel roken niet direct de oorzaak is, komt neuskanker vaker voor bij rokers.
• Tabak of lijm snuiven: Blootstelling aan tabak of lijm via snuiven kan het risico verhogen.

Symptomen van neuskanker

Beginstadium

In het beginstadium zijn circa 10% van de patiënten asymptomatisch. Andere symptomen lijken op een neusbijholteontsteking (sinusitis), zoals een verstopte neus, een neusafscheiding, een neusbloeding, hoofdpijn, gezichtspijn en een neusafscheiding.

Later stadium

In een later stadium kunnen de volgende klachten optreden:

Gezicht

• Aangezichtspijn met pijnscheuten aan één kant
• Zwelling en pijn in het gezicht, vaak gepaard gaande met gezichtspijn
• Zwelling in de mond
• Eenzijdige gezichtsverlamming
• Pijnloze, vergrote lymfeklieren in de nek en/of hals
• Problemen bij het openen van de mond

Neus

• Loopneus (vaak aan één kant) met pus in plaats van ‘snot’
• Neusafscheiding (pus, soms gemengd met bloed)
• Onaangename geur uit de neus (foetor)
• Verstopte neus (vaak aan één kant)
• Frequente bloedneuzen die spontaan optreden
• Neuspijn
• Geurstoornissen zoals anosmie (verlies van reukvermogen) of hyposmie (verminderd reukvermogen)
• Post-nasale drip (slijm dat vanuit de achterkant van de neus in de keel terechtkomt)
• Terugkerende sinusitis (ontsteking van de neusbijholten)

Ogen

• Dubbelzien (diplopie)
• Een omhoog gedrukt oog (proptosis)
• Verlies van gezichtsvermogen
• Wazig gezichtsvermogen
• Pijn boven of onder de ogen (oogpijn)
• Waterige ogen (constant)

Oren

• Slechter horen met één of beide oren, of één of twee verstopte oren
• Pijn of druk in één van de oren (oorpijn)

Tanden

• Minder goed passend kunstgebit
• Gevoelloosheid van de tanden
• Loslatende tanden en kiezen

Wang / kaak

• Een dikke wang (mogelijk door uitzaaiing naar de kaak)
• Gevoelloosheid in de wang

Diagnose en onderzoeken

Neuskanker is vaak moeilijk te diagnosticeren omdat de eerste tekenen vaak ontbreken of lijken op sinusitis, waardoor de kanker vaak pas in een laat stadium wordt ontdekt. De diagnose wordt gesteld met behulp van een neusendoscopie (met een verlicht buisvormig instrument in de neus kijken) en een biopsie van het verdachte weefsel (weefselmonsters worden microscopisch onderzocht). Na identificatie van de tumor is het belangrijk om de grootte te bepalen en te controleren of de kanker is uitgezaaid (gemetastaseerd) naar andere delen van het lichaam, zoals de longen (longmetastasen) of de keel (keelkanker). De arts gebruikt beeldvormende onderzoeken zoals een CT-scan en MRI-scan om het kankerstadium te bepalen.

Behandeling van neuskanker

De behandelingsopties voor neuskanker omvatten chirurgie, radiotherapie en gerichte therapie.

Chirurgie

Chirurgen verwijderen de kankercellen met als doel zoveel mogelijk gezonde structuren te behouden. Vaak wordt een endoscopische operatie uitgevoerd, waarbij tumoren worden verwijderd met behulp van lange, dunne instrumenten die via de neus worden ingebracht. Endoscopische chirurgie is echter niet altijd mogelijk, afhankelijk van de aard en locatie van de tumor. Indien mogelijk, ervaren patiënten vaak minder bijwerkingen.

Radiotherapie

Radiotherapie kan helpen om de tumor te verkleinen. Artsen ontwikkelen steeds nieuwe en nauwkeurige stralingstechnieken, wat belangrijk is omdat de neusholte veel vitale structuren bevat.

Gerichte therapie

Gerichte therapie is een vorm van chemotherapie die gericht is op specifieke moleculen (zoals groeifactoren en hun receptoren) die bijdragen aan de groei en verspreiding van hoofd- en halskanker. Meestal wordt een combinatie van chemotherapie en radiotherapie toegepast om de effectiviteit van de behandeling te verhogen.

Prognose van neuskanker

De prognose voor neuskanker varieert en hangt af van factoren zoals de grootte van de tumor, de mate van uitzaaiingen, het type tumor en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Als de tumor nog niet is uitgezaaid, bedraagt de vijfjaarsoverleving ongeveer 65-80%. Bij uitzaaiingen naar de lymfeklieren is de vijfjaarsoverleving ongeveer 50%. Bij uitzaaiingen naar verre lichaamsdelen is de vijfjaarsoverleving ongeveer 25%.

Complicaties van neuskanker

Complicaties tijdens de behandeling

• Infecties: Na een operatie of bestraling kunnen infecties optreden, vooral in de neusholte of sinusgebieden.
• Wondgenezing: Problemen met de genezing van wonden kunnen zich voordoen, wat kan leiden tot extra medische ingrepen of vertraging in herstel.
• Stralingsletsel: Radiotherapie kan leiden tot beschadiging van omliggende gezonde weefsels, wat kan resulteren in langdurige symptomen zoals droge mond, verstopte neus of pijn in het behandelde gebied.
• Bijwerkingen van chemotherapie: Chemotherapie kan bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, vermoeidheid, haaruitval en verhoogde vatbaarheid voor infecties.
• Functionele complicaties
• Verlies van reukvermogen: Schade aan de neusholte en omliggende structuren kan leiden tot een verminderde of volledig verlies van reukvermogen (anosmie).
• Verstoorde ademhaling: Tumoren of behandelingen kunnen de ademhaling bemoeilijken, wat kan leiden tot verstopping of chronische ademhalingsproblemen.
• Verandering in spraak: Tumoren in de neus kunnen invloed hebben op de spraakmechanismen, wat kan resulteren in een gewijzigde stem of spraakproblemen.
• Gezichtssymptomen: Zwelling of veranderingen in het gezicht kunnen voorkomen, wat kan leiden tot esthetische en functionele problemen.
• Psychologische en sociale complicaties
• Angst en depressie: De diagnose en behandeling van neuskanker kunnen leiden tot significante emotionele stress, angst en depressie.
• Sociale isolatie: Veranderingen in uiterlijk of functioneren kunnen leiden tot sociale isolatie of problemen in sociale interacties.
• Impact op levenskwaliteit: De fysieke en emotionele gevolgen van de ziekte en behandeling kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de levenskwaliteit en dagelijkse activiteiten.



Preventie van neuskanker

Hoewel neuskanker moeilijk volledig te voorkomen is, kunnen bepaalde maatregelen helpen om het risico te verlagen:

• Beperk blootstelling aan schadelijke chemicaliën: Minimaliseer contact met stoffen zoals hardhoutzaagsel, formaldehyde en andere schadelijke stoffen op de werkplek.
• Stop met roken: Roken verhoogt het risico op verschillende vormen van kanker, waaronder neuskanker.
• Gezonde levensstijl: Een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging dragen bij aan een goede algemene gezondheid.
• Preventie van HPV-infectie: Gebruik van barrièremethoden tijdens seksuele activiteit kan het risico op HPV-infectie verminderen.
• Regelmatige medische controles: Laat regelmatig medische onderzoeken uitvoeren, vooral als je risico loopt door werk of andere factoren.



Lees verder

• Neuspoliepen: Goedaardige gezwellen in neus of sinussen
• Neuspijn: Oorzaken van pijn op of in neus (pijnlijke neus)
• Neusendoscopie: Onderzoek van neus- en sinusholtes
• Kankerpijn: Oorzaken & types pijn en soorten pijnmedicatie
• Herhaling kanker (recidief): Soorten, risicofactoren en tips