Gezwollen knokkel: oorzaken van zwelling van de knokkels
Een gezwollen knokkel, gezwollen knokkels of een verdikking van één of meerdere knokkels is een vervelende klacht die gepaard kan gaan met pijn. Pijn en zwelling in de knokkels of vingerkootjes staat bekend als knokkelpijn en knokkelzwelling. Een gezwollen knokkel kan het gevolg zijn van verschillende oorzaken. Pijn en zwelling in de knokkels kunnen ontstaan door verschillende omstandigheden die van invloed zijn op de structuren in de knokkels, waaronder zenuwen, huid, spieren, pezen, gewrichten, botten, bloedvaten, gewrichtsbanden en bindweefsel. Enkele van de meest voorkomende oorzaken van gezwollen knokkels zijn trauma of letsel en artrose.- Wat is een gezwollen knokkel
- Symptomen van gezwollen knokkels
- Oorzaken van zwelling van de knokkel
- Traumatisch letsel (gekneusde knokkel)
- Artrose
- Reumatoïde artritis
- Jicht
- Oedeem
- Bepaalde medicatie
- Andere oorzaken
- Wanneer medische hulp inschakelen?
- Behandeling van een gezwollen knokkel
- Medische behandeling
- Zelfzorg
- Knokkels kraken
- Casus: Gezwollen knokkel
- Patiënt
- Klachten
- Onderzoek
- Diagnose
- Behandeling
- Advies
- Prognose
Gebalde vuist met (rood omcirkelde) knokkels / Bron: Harpoz / Dcoetzee, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Wat is een gezwollen knokkel
Een gezwollen knokkel is een knokkel waar zwelling in is opgetreden. Zwelling kan worden veroorzaakt door een trauma, maar een ontsteking van de knokkels kan ook knokkelpijn en zwelling veroorzaken. Aandoeningen, zoals reumatoïde artritis, een chronische auto-immuunziekte die wordt gekenmerkt door gewrichtsontsteking en gewrichtspijn, veroorzaakt ook knokkelpijn en zwelling.Er kan acute knokkelzwelling optreden die recent is ontstaan of chronische zwelling die zich langzaam ontwikkelt. Knokkelpijn en zwelling kunnen ook optreden door chronische aandoeningen die het hele lichaam treffen, zoals vaataandoeningen, artritis, hartproblemen, nieraandoeningen en diabetes.
Symptomen van gezwollen knokkels
Gezwollen en pijnlijke knokkels kunnen gevoeld worden als stekend, scherp, zeurend, dof of kloppend. Symptomen kunnen zich op bepaalde momenten van de dag voordoen of alleen gevoeld worden door of ontstaan bij bepaalde activiteiten. Afhankelijk van de oorzaak van de klachten, varieert de intensiteit van de pijn van mild tot ernstig en dit kan leiden functiebeperking. Een gezwollen knokkel als gevolg van traumatisch letsel zijn moeilijk te bewegen en er is de mogelijkheid dat beschadigd weefsel of bot bijkomende symptomen geven. Pijn en zwelling kan worden gelokaliseerd op een enkele knokkel of meerdere knokkels. Verschillende inflammatoire aandoeningen kunnen leiden tot gewrichtszwelling, die pijn en bewegingsbeperkingen kunnen veroorzaken.Oorzaken van zwelling van de knokkel
De knokkelgewrichten van de vingers zijn de scharnieren tussen de middenhandsbeentjes van de hand (welke tussen de polsbotjes en de vingers liggen) en de basiskootjes van de vinger. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van een gezwollen knokkels of knokkels.Traumatisch letsel (gekneusde knokkel)
De knokkelgewrichten zijn een veel voorkomende plek waar je letsel op kunt lopen, vooral bij mensen die van een potje knokken houden. Het knokkelgewricht kan abnormaal draaien, wat resulteert in een verstuiking, kneuzing of een breuk, vooral bij het raken van een hard voorwerp. De vingerbotten hebben dan waarschijnlijk ook last van breuken (gebroken vinger of gebroken knokkel) of raken uit de kom.Artrose
Artrose is een reumatische aandoening waarbij het kraakbeen in kwaliteit achteruitgaat. Wanneer dit gebeurt, schuren aangrenzende botten in deze gewrichten tegen elkaar aan, wat leidt tot schade en pijn. Artrose komt vaak voor bij ouderen. Repetitieve activiteiten zoals typen op een computer of pianospelen kunnen de knokkelgewrichten irriteren, waardoor het kraakbeen daartussen verandert.Reumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) een auto-immuunziekte waarbij de symptomen worden veroorzaakt door een abnormaal functionerend immuunsysteem dat gezonde cellen aanvalt. In het geval van reumatoïde artritis richten antilichamen zich op het gezonde weefsel van gewrichten, inclusief de knokkels. Dit leidt tot ontsteking, zwelling en pijn in de hand en vingers. Vanwege de chronische aard van reumatoïde artritis kan een handafwijking optreden.Jicht
Jicht is een aandoening die wordt veroorzaakt door abnormale urinezuurspiegels in de bloedbaan, hetzij door een verminderde uitscheiding of door een verhoogde productie. Het hebben van overtollig urinezuur bevordert de productie van urinezuurkristallen, die zich graag in de gewrichten als de knokkels afzetten. Wanneer dit gebeurt, leidt dit vaak tot ontsteking en gezwollen knokkels.Oedeem
Vochtretentie of oedeem wordt gekenmerkt door verhoogde niveaus van vocht in de cellen en weefsels en kan zich ook voordoen in de knokkels, waardoor ze er opgezwollen uitzien. Overmatige vochtretentie kan een teken zijn van lymfestelselafwijkingen, met ernstige aandoeningen zoals leverziekte die het probleem veroorzaakt. Andere mogelijke aandoeningen die van invloed zijn lymfatische vloeistofdrainage zijn problemen met de nieren en de schildklier.
Gezwollen knokkels door medicijnen / Bron: Stevepb, PixabayBepaalde medicatie
Veel soorten voorgeschreven medicijnen kunnen een allergische allergische reactie veroorzaken, die zich kan voordoen als zwelling op plaatsen over het hele lichaam, inclusief de knokkels.Andere oorzaken
Andere mogelijke oorzaken van een gezwollen knokkel zijn:- verwonding van zacht weefsel
- lymfoedeem
- veneuze insufficiëntie
- cellulitis, een ontsteking van de dieper gelegen delen van het onderhuidse bindweefsel
- infectie
- hartfalen
- nierfalen
- allergische reactie
- lymfadenopathie of opgezette lymfeklieren
- insectenbeten en -steken
- veneuze trombose
- botcyste
- dermoïdcyste
- ganglion cyste
- septische artritis, een infectie in een gewricht met een bacterie of ander micro-organisme
- pseudojicht
- artritis psoriatica, een combinatie van ontstekingsreuma en de huidziekte psoriasis
Wanneer medische hulp inschakelen?
Schakel in de volgende omstandigheden direct medische hulp in:- als er sprake is van aanhoudende of terugkerende pijn of zwelling in de knokkel(s)
- als er verwondingen zijn, die ernstige bloedingen en beschadiging van de weefsels met zich meebrengen
- als de knokkel pijn en zwelling veroorzaakt als gevolg van botinfecties (osteomyelitis) of infectie van zachte weefsels en huid (cellulitis) van de knokkel, wat zich naar het hele lichaam kan verspreiden en kan resulteren in shock en orgaanfalen
Behandeling van een gezwollen knokkel
Medische behandeling
De behandeling van een gezwollen knokkel is afhankelijk van de oorzaak van de zwelling. Bij meer acute gevallen, zoals bij een traumatische verwonding, zal het behandelen van de wond en het verbinden daarvan vaak voldoende zijn. In gevallen waar gezwollen knokkels het gevolg zijn van een verraderlijke oorzaak zoals reumatoïde artritis, wordt het gebruik van medicijnen om pijn en zwelling tegen te gaan aanbevolen. In geval van jicht schrijft de arts medicatie voor om het niveau van urinezuur in het bloed te verlagen.Zelfzorg
Een arts bezoeken is niet altijd nodig, vooral in milde gevallen van een gezwollen knokkel. Hier volgen enkele tips om zwelling en pijn in de knokkels te verminderen met zelfzorgmaatregelen:- Dompel je knokkel(s) onder in een oplossing van warm zout water. Dit zal helpen de zwelling en stijfheid van de knokkel(s) en vingers te verminderen.
Ibuprofen / Bron: Martin Sulman - Toepassing van koude kompressen op de knokkel(s) zal helpen bij het verminderen van de pijn en zwelling.
- Het gebruik van aloë vera op de gezwollen knokkel(s) kan helpen de pijn in de knokkel(s) en de zwelling te verzachten.
- Het gebruik van vrij verkrijgbare NSAID's zoals ibuprofen kan helpen zwelling en pijn tegen te gaan.
- Zachte massage van de aangedane knokkel kan voor enige verlichting zorgen.
Als je last hebt van pijn en zwelling van de knokkel(s), vermijd dan het eten van rood vlees, eieren en verwerkt voedsel, omdat deze voedingsmiddelen de symptomen verergeren, vooral in het geval van jicht en reumatoïde artritis.
Knokkels kraken
Knokkelkraken is een veel voorkomende gewoonte, die veel mensen hebben. Het is een misvatting dat het pijn en zwelling in de knokkels veroorzaakt. Het is juist een vrij onschuldige gewoonte. De gewrichtsvloeistof bevat stikstofgas. Er is vorming van negatieve druk tussen de gewrichten en wanneer de ruimte toeneemt, resulteert dit in de vorming van een gasbel. Wanneer deze gasbel breekt, is er een ploffend geluid te horen wanneer een persoon zijn of haar knokkels kraakt. Deze gewoonte is niet verantwoordelijk voor knokkelpijn en zwelling; het voortdurend kraken van de knokkels is echter niet raadzaam, omdat deze gewoonte het botachtige kraakbeen kan beschadigen.Casus: Gezwollen knokkel
Patiënt
Tom, 32 jaar, automonteur.Klachten
Tom heeft sinds enkele dagen last van een gezwollen en pijnlijke knokkel aan zijn rechterhand. Hij herinnert zich dat hij zich stootte tijdens het werken. De knokkel is gezwollen, rood en pijnlijk bij aanraking. Tom heeft moeite om zijn hand volledig te bewegen.Onderzoek
- Anamnese: Tom heeft geen eerdere hand- of gewrichtsproblemen. De klachten begonnen na een trauma aan de hand tijdens het werk. Geen voorgeschiedenis van artritis of andere gewrichtsaandoeningen.
- Fysiek onderzoek: Zwelling, roodheid en gevoeligheid over de knokkel van de rechterhand. Bewegingsbeperking bij het strekken en buigen van de hand. Geen open wond of duidelijke dislocatie.
- Beeldvorming: Een röntgenfoto wordt uitgevoerd om een breuk of dislocatie uit te sluiten.
