Gekneusde vinger: symptomen & behandeling van vingerkneuzing

Wat is een gekneusde vinger en wat te doen bij een gekneusde vinger? Een gekneusde vinger of duim is meestal het gevolg van een botsing of een trauma op de vinger, zoals het laten vallen van een (zwaar) voorwerp op je vinger of door door een klap van een hamer of ander gereedschap op je vinger. Meestal treedt bij een geneusde vinger een zwelling, pijn en een bloeduitstorting op. Een gekneusde vinger komen vooral veel voor in contactsporten zoals rugby, hockey, voetbal en boksen. Maar de kans op gekneusde vingers is ook groot bij activiteiten waar je snel kan vallen zoals skiën en snowboarden. Het gebeurt ook vaak dat mensen een geneusde vinger oplopen doordat ze een vinger tussen de deur krijgen, vooral peuters en kleuters overkomt dit nogal eens.

• Gekneusde vinger
• Oorzaken van een gekneusde vinger
• Symptomen van zwelling en pijn
• Wat te doen bij een gekneusde vinger?
• Behandeling
• Rest (rust)
• Ice (ijs)
• Compression (compressie)
• Elevation (verhoging)
• Wanneer huisarts raadplegen?
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese
• Fysiek onderzoek
• Röntgenfoto's
• Uitsluiting van ernstige verwondingen
• Medische behandeling
• Gekneusde vinger herstel
• Duur van het herstel
• Oefeningen voor een spoedig herstel
• Complicaties
• Preventie

Gekneusde vinger

Een gekneusde vinger of vingerkneuzing ontstaat als je vinger in een houding wordt gedraaid die buiten de normale bewegingsomvang ligt, als gevolg waarvan de gewrichtsbanden —die de gewrichten van de vingers bij elkaar houden— overrekken en scheuren. Bijvoorbeeld bij een volleybalspeler die een bal op een gestrekte vinger krijgt. Doorgaans betreft het geen ernstig letsel, maar een gekneusde vinger kan een signaal zijn van een veel ernstiger probleem, zoals een botbreuk of een spierscheur. Als de pijn en zwelling langer duurt dan 5-10 dagen, is het raadzaam om medische hulp in te schakelen. Als de vinger verliest mobiliteit voor meer dan 5-10 dagen, het is ook aan te raden om advies van een arts te zoeken.

Oorzaken van een gekneusde vinger

Een gekneusde vinger kan door van alles komen – vaak gebeurt het simpelweg door een ongelukje in het dagelijks leven. Je kunt je vinger ergens tussen krijgen, bijvoorbeeld bij een dichtslaande deur, of hem stoten tijdens het sporten, zoals bij basketbal of voetbal. Ook een flinke val of een klap op je hand kan ervoor zorgen dat je vinger gekneusd raakt.

Soms hoef je er maar even niet op te letten, en voor je het weet ben je de pineut. Het is vaak gewoon een ongelukkig moment, maar de pijn kan flink zijn! Gelukkig is een gekneusde vinger meestal niet ernstig, al kan het even duren voordat het volledig genezen is.

Symptomen van zwelling en pijn

Bij een gekneusde vinger voel je een stekende pijn op de plaats waar de gewrichtsband is verrekt of gescheurd. Daarnaast kan er zwelling optreden en kan er een bloeduitstorting te zien zijn in de vorm van een blauwe plek. De meeste klachten kunnen een paar weken aanwezig blijven, zoals verkleuring of stijfheid. Dit wordt algemeen beschouwd als normaal, maar als de pijn van de gewonde vinger verergert of langer duurt dan twee weken, kan er sprake zijn een breuk (een gebroken vinger) of iets anders wat medische zorg behoeft. Ga in dat geval naar je huisarts.

Wat te doen bij een gekneusde vinger?

Behandeling

Het beperken van de zwelling die optreedt bij een gekneusde vinger bespoedigt het herstel. Volg daarom na kneuzing van je vinger de zogeheten RICE-regel. De vier letters staan voor: rust, ijs, compressie en elevatie.

Rest (rust)

Blijf bewegen, want dat bevordert het herstel. Maar doe dit zo veel mogelijk zonder je vinger te belasten. Kijk uit met sporten.

Ice (ijs)

Koel direct na de kneuzing de aangedane vinger gedurende ten minste 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack of ice-pack of stromend, koud water. Bij een cold-pack of ice-pac moet je wel altijd een thee- of handdoek tussen je huid en het ijs leggen om te voorkomen dat de huid bevriest.

Compression (compressie)

Na het koelen kun je de gekneusde vinger intapen door deze vast te tapen aan de vinger ernaast, indien het gewenst is dat de vinger wordt geïmmobiliseerd. Daarvoor kun je pleistertape gebruiken. De andere vinger fungeert als spalk, waardoor de gekneusde vinger niet kan bewegen. Het dragen van een geschikte vingerspalk is ook mogelijk.

Elevation (verhoging)

Houd de zere vinger zo veel mogelijk omhoog. Doe dit vooral de eerste 48 uur. Laat je vinger zo weinig mogelijk naar beneden hangen. Hiermee blijft de vochtophoping in de vinger beperkt. Normaal gesproken neemt de zwelling binnen enkele dagen af. Je kunt het beste de vinger boven je hart houden, want daardoor stroomt er meer bloed uit en naar het getroffen gebied. Dit bevordert de genezing.

Wanneer huisarts raadplegen?

Je kunt vaak zelf een gekneusde vinger verzorgen met rust, ijs en wat geduld. Maar als de pijn blijft aanhouden, de vinger er vreemd uitziet, of je hem nauwelijks kunt bewegen, is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Ook als de zwelling of blauwe plek na een paar dagen niet vermindert, is het beter om even "de koe bij de horens te vatten" en hulp te zoeken.

Twijfel niet om de dokter te raadplegen als je vermoedt dat er meer aan de hand is, zoals een breuk of ontwrichting. Het is altijd beter het zekere voor het onzekere te nemen, vooral als je vinger na een paar dagen niet verbetert of steeds pijnlijker wordt.

Onderzoek en diagnose

Anamnese

De arts begint met vragen over hoe het letsel is ontstaan. Je wordt gevraagd of je de vinger ergens tussen hebt gekregen, bent gevallen of een klap hebt gekregen. De arts wil ook weten welke symptomen je hebt, zoals zwelling, pijn, verkleuring of moeite met bewegen van de vinger.

Fysiek onderzoek

De arts zal je vinger zorgvuldig onderzoeken. Ze zullen controleren op zwelling, blauwe plekken, gevoeligheid, en eventuele vervormingen. Ze zullen ook testen of je je vinger nog kunt bewegen en of er sprake is van een verminderde beweeglijkheid of kracht.

Röntgenfoto's

Als de arts vermoedt dat er naast de kneuzing ook sprake kan zijn van een breuk, kan een röntgenfoto worden gemaakt. Dit helpt om te bevestigen of het bot intact is of dat er sprake is van een breuk of scheur.

Uitsluiting van ernstige verwondingen

De arts zal controleren op tekenen van ernstige verwondingen zoals ontwrichting of scheuring van pezen en ligamenten. Als de pijn of zwelling ernstig is, kan verder onderzoek nodig zijn om te kijken naar eventuele beschadigingen aan het kraakbeen of gewricht.

Medische behandeling

De medische behandeling van een gekneusde vinger hangt af van de ernst van het letsel. Hier zijn enkele mogelijke behandelopties:

• Rust en immobilisatie: De arts kan je adviseren om de vinger rust te geven en te immobiliseren met een spalk of tape om verdere schade te voorkomen en het herstel te bevorderen. De vinger kan worden getapet aan een naastgelegen vinger (buddy taping) voor extra stabiliteit.
• IJs en pijnstilling: Om zwelling en pijn te verminderen, kan de arts aanbevelen om regelmatig ijs aan te brengen en vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen te gebruiken.
• Fysiotherapie: In sommige gevallen, als de vinger na verloop van tijd stijf blijft, kan fysiotherapie worden aanbevolen om de beweeglijkheid te herstellen en de spieren te versterken.
• Drainage van bloed onder de nagel: Als er bloed is opgehoopt onder de nagel (subunguale hematoom), kan de arts de nagel doorboren om het bloed af te laten, wat verlichting biedt van de druk en pijn.
• Behandeling van breuken of ernstige letsels: Als blijkt dat je vinger gebroken is of als er ernstige schade is aan de pezen of ligamenten, kan een specialist betrokken worden. In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn om de vinger goed te herstellen.

Gekneusde vinger herstel

Duur van het herstel

Een lichte kneuzing van je vinger kan binnen een week alweer genezen zijn, maar een flinke kneuzing kan drie tot zes weken nodig hebben om volledig te herstellen en klachtenvrij te zijn. Het is belangrijk om na deze periode om weer te gaan bewegen met de vinger(s), zodat de gewrichten hun normale beweeglijkheid van voor de kneuzing weer terugkrijgen.

Oefeningen voor een spoedig herstel

Als de klachten zijn verdwenen, kun je de vinger(s) weer sterk maken door trainingsoefeningen te doen. Je kunt hierbij gebruikmaken van bepaalde oefenmaterialen, zoals kneedmaterialen en/of een weerstandsweb, welke gebruikt kunnen worden voor uiteenlopende oefeningen voor hand, vinger en onderarm. Oorspronkelijk vis een weerstandsweb ontwikkelt voor de sport om de soepelheid te verbeteren.

Complicaties

Bij een gekneusde vinger gaat het meestal goed, maar soms kunnen er complicaties optreden. Als je de vinger niet goed laat herstellen, kun je "van de regen in de drup komen." Mogelijke problemen zijn:

• Langdurige stijfheid: Als je te snel weer te veel met de vinger doet, kan de vinger stijf blijven (stijve vinger) of niet volledig herstellen.
• Verkeerd herstel: Als er sprake is van een breuk die niet goed wordt behandeld, kan de vinger krom of scheef groeien.
• Blijvende pijn: Onvoldoende rust kan ervoor zorgen dat de pijn langer aanhoudt of zelfs chronisch wordt.
• Infectie: Als er een wond bij de kneuzing is, kan er een infectie optreden, vooral als er bloed onder de nagel zit.

Het is dus belangrijk om je vinger de nodige zorg en rust te geven om complicaties te voorkomen.

Preventie

Voorkomen is beter dan genezen. Preventie van een gekneusde vinger:

• Wees voorzichtig: Let op bij sporten of zware werkzaamheden.
• Draag beschermende handschoenen: Gebruik ze bij risicovolle taken.
• Vermijd gehaastheid: Werk rustig en geconcentreerd.
• Gebruik gereedschap juist: Hanteer gereedschap veilig en volgens instructies.
• Let op deuren en kasten: Zorg ervoor dat je vingers niet bekneld raken.

Lees verder

• Skiduim: symptomen, oorzaak, (gips) behandeling en operatie
• Gebroken vinger: oorzaken, symptomen, behandeling en herstel
• Ontstoken vinger: symptomen, oorzaak en behandeling fijt
• Pijn in vinger of pijnlijke vingers: oorzaken van vingerpijn
• Verstuikte vinger: symptomen, oorzaken en behandeling