Verstuikte vinger: symptomen, oorzaken en behandeling

Een verstuikte vinger kan komen door overbelasting, verkeerd gebruik of (sport)letsel, waardoor de gewrichtskapsel of ligamenten verwond zijn geraakt. Verstuikte vingers komen relatief veel voor. Symptomen zijn pijn, zwelling en bewegingsbeperking. Door het toepassen van koude, rust en het hoog leggen van de aangedane vinger, kunnen de klachten worden bestreden. Afhankelijk van de ernst van de schade, zijn de klachten vaak na een paar dagen weer verdwenen en is de verstuikte vinger na een paar weken rust en revalidatie weer helemaal hersteld.

• Wat is een verstuikte vinger?
• Oorzaken van vingerverstuiking
• Symptomen van een verstuikte vinger
• Verschijnselen
• Beschrijving
• Gradaties
• Eerstegraads verstuiking
• Tweedegraads verstuiking
• Derdegraads verstuiking
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een vingerverstuiking
• Eerste hulp
• Huisarts raadplegen
• Spalk of buddy taping
• Prognose en herstel
• Preventie

Wat is een verstuikte vinger?

Elk menselijk gewricht kan een verstuiking of distorsie oplopen. Een verstuiking duidt op een gewrichtsletsel waarbij geen botbreuken zijn opgetreden maar wel een of meer banden, kapsels of ligamenten zijn gerekt, ingescheurd of doorgescheurd. Een verstuikte vinger was verkeerd of te zwaar belast en het letsel ontstaat meestal plotseling, zoals een knikbeweging of een snelle, ondoordachte reactie. Ook tijdens sporten of ongevallen in het dagelijks leven kun je een verstuikte vinger oplopen. Het gewrichtskapsel of ligamenten van de vinger zijn gewond en het komt meestal tot een kleine maar zichtbare blauwe plek. De verstuikte vinger is echter geen open wond.

Oorzaken van vingerverstuiking

Een verstuikte vinger wordt gevormd wanneer deze verkeerd of overmatig wordt belast. Het is een veel voorkomende sportblessure bij sporten waar je je handen moet gebruiken. Balsport, gymnastiek, maar ook paardrijden wordt geassocieerd met een verhoogd risico op verstuikte vingers. Een verstuikte vinger kan ook voorkomen bij een ongeluk in het dagelijks leven, zoals wanneer je struikelt en probeert de val te breken met je handen, waarbij je ongelukkig op je vinger(s) terechtkomt.

Het dragen van zware voorwerpen is een veelvoorkomende oorzaak van verstuikte vingers in het dagelijks leven, omdat als het voorwerp uit de hand glijdt en je het probeert vast te houden, je vinger te hard wordt aangespannen. In veel gevallen is de verstuikte vinger zijdelings verschoven en waren de ligamenten overbelast. Soms buigt de vingertop ook met geweld naar achteren, waardoor de verstuiking ontstaat.

Symptomen van een verstuikte vinger

Verschijnselen

Typische symptomen van een verstuikte vinger zijn:

• pijnlijke vinger
• zwelling (gezwollen vinger)
• roodheid
• toename van pijn bij een poging om te bewegen of de vinger te gebruiken
• onvermogen om de vinger te strekken of te buigen
• kloppend gevoel, vooral in rust
• blauwe plek

Beschrijving

Een verstuikte vinger zal onmiddellijk na het letsel pijn veroorzaken. Kort daarna vormt zich een hematoom onder de huid, een blauwe plek. Deze kan erg klein zijn, maar ook groter; op de vinger is het meestal nauwelijks merkbaar. Het lijkt eerst donkerrood tot paars van kleur en wordt de komende dagen donkerder van kleur, naar donkerblauw. De verstuikte vinger blijft gevoelig voor pijn en reageert zowel op beweging als op druk. Hoewel een verstuikte vinger ook vanzelf geneest, kan het ook leiden tot een gewricht met een ruime bewegingsmogelijkheid die niet normaal is. Dit gebeurt wanneer ligamenten niet goed genezen en niet langer in staat zijn om de initiële spanning te weerstaan.

Gradaties

Eerstegraads verstuiking

Een eerstegraads verstuiking is het mildst. Het gaat om ligamenten die zijn uitgerekt maar niet gescheurd. Symptomen zijn onder meer:

• enige gelokaliseerde pijn en zwelling rond het gewricht
• een beperking in het vermogen om de vinger te buigen of uit te strekken

De sterkte en stabiliteit van de vinger en het gewricht worden niet beïnvloed.

Tweedegraads verstuiking

Een tweedegraads verstuiking wordt beschouwd als een matige of milde verstuiking, waarbij meer schade wordt aangericht aan het ligament. Ook kan het gewrichtskapsel worden beschadigd. Dit kan een gedeeltelijke scheur van het weefsel omvatten. Symptomen zijn onder meer:

• meer intense pijn
• meer zwelling, die zich tot de volledige vinger kan uitstrekken
• beperkt bewegingsbereik dat de hele vinger kan beïnvloeden, niet slechts één gewricht
• milde instabiliteit van een gewricht

Derdegraads verstuiking

Een verstuiking van de derde graad is het ernstigste type verstuiking. Het duidt op een ernstige scheur of breuk van het ligament. Symptomen kunnen zijn:

• volledige of gedeeltelijke dislocatie van de vinger
• ernstige pijn en zwelling
• instabiliteit van de volledige vinger
• verkleuring van de vinger

Huisarts raadplegen

Schakel altijd medische hulp in als een verstuikte vinger ondraaglijk pijnlijk is, of als de symptomen niet verbeteren binnen de eerste 24 tot 48 uur. Verstuikte vingers die misvormd, gebogen of donker gekleurd lijken, vereisen ook medische hulp. En het is essentieel om zo snel mogelijk naar een arts te gaan als je denkt dat botten of gewrichten tijdens het letsel zijn beschadigd.

Onderzoek en diagnose

De bovenvermelde symptomen kunnen ook verband houden met een aantal andere verwondingen. Daarom zal de arts eerst vragen hoe het letsel is gebeurd en wat je daarna met je vinger hebt gedaan. Hij onderzoekt de verstuikte vinger en laat vervolgens röntgenfoto's maken. Hierdoor kan bijvoorbeeld worden uitgesloten dat het een kapselscheur of een volledig gescheurde ligament is, die anders moet worden behandeld. Op deze manier kan de arts ook precies herkennen dat het een verstuiking van de vinger is.

Behandeling van een vingerverstuiking

Eerste hulp

Het is bijna onmogelijk dat je een verstuikte vinger niet opmerkt. De getroffen vinger zal direct na het letsel pijn gaan doen, en zelfs de vorming van een hematoom onder de huid zal niet lang op zich laten wachten. Eerste hulp bestaat uit:

• rust: beperk het gebruik van de vinger, niet te zwaar belasten;
• toepassen van koude: gedurende 20 minuten koelen met koud stromend water of ijs (nooit ijs direct op de huid aanbrengen);
• hoog leggen: houd de vinger boven je hart, teneinde zwelling te voorkomen.

Stop direct met de activiteit waar je mee bezig was toen je je vinger verstuikte. Koel het met een koud kompres op het punt waar de blauwe plek zich het meest vormt of pijn doet. Het beste is om het kompres direct op het gewricht aan te brengen. Breng je hand nu omhoog zodat het bloed eerder naar beneden stroomt en de resulterende blauwe plek en zwelling niet zo groot wordt. Paracetamol helpt tegen de pijn.

Huisarts raadplegen

Ga naar een arts wanneer een verstuikte vinger ondraaglijk pijnlijk is, of als de symptomen niet verbeteren binnen de eerste 24 tot 48 uur. Verstuikte vingers die misvormd, gebogen of donker gekleurd lijken, vereisen ook direct medische hulp. Het is belangrijk zo snel mogelijk naar een arts te gaan als je vermoedt dat botten of gewrichten tijdens het letsel zijn beschadigd.

Spalk of buddy taping

Als de verstuiking ernstig is, kan de (huis)arts de vinger immobiliseren met een spalk of middels buddy taping, wat de genezing bevordert. In zeldzamere gevallen met ernstig gescheurde ligamenten, is mogelijk een operatie nodig om het ligament te repareren.

Prognose en herstel

Met rust en goede verzorging beginnen de meeste verstuikte vingers zich binnen 48 uur veel beter te voelen. Matige verstuikingen hebben vaak 3 tot 6 weken nodig om volledig te genezen. Hoewel de hersteltijd grotendeels afhankelijk is van de omvang van de verwonding, duurt het meestal twee tot drie keer langer voordat ernstige of gescheurde vingerligamenten genezen dan milde of matige vingerverstuikingen.

Preventie

In het dagelijks leven en tijdens het sporten ontstaat een verstuikte vinger ​​meestal wanneer er onvoldoende veiligheidsmaatregelen zijn getroffen. Door de juiste techniek voor het vangen of slaan van de bal te oefenen, kun je ervoor zorgen dat je bij balsporten de kans op blessures tot het minimum beperkt. Ook is het dragen van beschermende kleding aanbevolen, wanneer dat bij de sport hoort. In sommige sporten worden handschoenen aanbevolen of verplicht gesteld omdat ze de hand en vingers meer stabiliteit geven en ze kunnen beschermen tegen verstuikte vingers. In het dagelijks leven kan dit moeilijker zijn, omdat bijvoorbeeld bij het dragen van zware voorwerpen geen beschermende kleding wordt voorgeschreven. Hier is het gezond verstand van toepassing. Als iets te zwaar is, kun je het beter niet (alleen) dragen. In het geval van een reeds bestaande verstuiking van de vinger, is het belangrijk om je vinger goed te laten herstellen voordat je het weer volop belast. Anders riskeer je een hernieuwde overbelasting van de nog steeds genezende vinger.

Lees verder

• Gekneusde hand: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Gekneusde vinger: symptomen & behandeling van vingerkneuzing
• Gescheurd gewrichtskapsel vinger: symptomen en behandeling
• Trillende vinger: oorzaken van spiertrekkingen in de vingers
• Pijn in vinger of pijnlijke vingers: oorzaken van vingerpijn