Gezwollen grote teen: oorzaken van zwelling in dikke teen

Een gezwollen grote teen of dikke teen kan je ellendig doen voelen. Je grote teen is belangrijk bij het lopen en bij het bewaren van je evenwicht. Toch besteden veel mensen maar weinig aandacht aan hun grote teen. Maar op het moment dat je grote teen wordt getroffen door pijn of zwelling, dan zal hoe dan ook je aandacht daarnaar uitgaan. Een gezwollen grote teen is vaak het gevolg van een aandoening waarbij de huid, de ligamenten, de botten en/of de gewrichten tussen de botten in de getroffen teen aangetast zijn. De meeste oorzaken van zwelling van de grote teen kunnen goed worden behandeld.

• Bijkomende symptomen
• Oorzaken van gezwollen grote teen
• Ingegroeide teennagel
• Gebroken teen
• Hallux valgus
• Jicht
• Hallux rigidus
• Behandeling van zwelling in dikke teen
• Ingegroeide teennagel behandelen
• Gebroken teen behandelen
• Hallux valgus behandelen
• Jicht behandelen
• Hallux rigidus behandelen
• Prognose

Bijkomende symptomen

Misschien heb je je opgezwollen teen opgemerkt op basis van de verandering in grootte, maar er zijn andere symptomen die vaak op hetzelfde moment voorkomen, zoals:

• pijn (pijnlijke teen)
• stijfheid of beperkt bewegingsbereik
• warmte
• roodheid
• zwelling van andere tenen
• zwelling elders in de voet of enkel
• uitgerekte huid
• glimmende huid
• steken of jeuk tussen de tenen of op de voetzolen

Oorzaken van gezwollen grote teen

Je grote teen kan om verschillende redenen opgezwollen zijn. Waaronder:

• een ingegroeide teennagel
• een breuk
• hallux valgus
• jicht
• hallux rigidus

Ingegroeide teennagel

Vaak is een ingegroeide teennagel het gevolg van het te kort afknippen van de nagel, knellende schoenen, peuteren aan de teennagel en zweetvoeten. In een vroeg stadium kan een ingegroeide nagel ervoor zorgen dat je teen rood en pijnlijk wordt. Later kan er ook 'wild vlees' ontstaan en pus. Er kan ook zwelling optreden.

Gebroken teen

De meest voorkomende oorzaken voor het breken van je grote teen is met grote kracht ergens tegenaan stoten of door er iets zwaars op te laten vallen. De meest voorkomende symptomen van een gebroken teen zijn:

• pijn
• zwelling
• verkleuring (blauwe plekken)

Hallux valgus

Hallux valgus duidt op een scheefstand van de grote teen. Bij deze voetafwijking wijst de grote teen naar buiten en het eerste middenvoetsbeentje naar binnen. Hierdoor ontstaat ene knobbel en door de toegenomen druk en wrijving in de schoen ontstaat een pijnlijke rode zwelling aan de binnenzijde van de voorvoet. Meerdere factoren spelen een rol bij het ontstaan van hallux valgus, zoals verkeerd schoeisel, erfelijkheid en slappe gewrichtkapsels.

Jicht

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht, vaak in de grote teen. Jicht wordt veroorzaakt door te veel urinezuur in je lichaam. Het getroffen gewricht wordt dik, rood en warm. Het gewricht is verder heel pijnlijk. Het gaat niet gepaard met koorts.

Hallux rigidus

Hallux rigidus is een vorm van degeneratieve artritis (artrose) die pijn en stijfheid van het gewricht veroorzaakt aan de basis van de grote teen.
Veel voorkomende oorzaken van hallux rigidus zijn:

• slijtage van het kraakbeen of breuken in de teen
• overbelasting die de stress op de grote teen vergroten
• ontstekingsziekten, zoals jicht of reumatoïde artritis

De belangrijkste symptomen zijn zwelling en ontsteking, plus pijn en stijfheid in de grote teen die vooral opvalt als je loopt of staat. Je kunt ook merken dat de pijn en stijfheid worden verergerd door vochtig of koud weer. Naarmate de aandoening vordert, kunnen de volgende symptomen optreden:

• pijn in de dikke teen, zelfs als je rust
• woekering van kraakbeen tussen de gewrichten in de teen
• heup-, knie- en rugpijn veroorzaakt door het anders gaan lopen als gevolg van de pijn
• bewegeingsbeperking van de grote teen

Behandeling van zwelling in dikke teen

Ingegroeide teennagel behandelen

Een voetenbad met soda in geval van een ontstoken ingegroeide teennagel, wordt door artsen niet (meer) aangeraden. Bij een dreigende ingegroeide teennagel kan een pedicure of huisarts een watje of een rubber gootje onder de nagel plaatsen, zodat de nagelpunt over het nagelbed heen groeit. Bij aanhoudende klachten kan de arts ene deel van de nagel verwijderen. Als je een infectie hebt opgelopen, kan de arts een antibioticum voorschrijven. Het is verder verstandig om ruime schoenen of slippers te dragen, teneinde druk op de grote teen en teennagel te voorkomen.

Gebroken teen behandelen

Soms kun je je gebroken teen immobiliseren door hem vast te tapen aan de teen ernaast, maar je hebt misschien een spalk nodig. In bepaalde gevallen is een operatie vereist om een ​​goede genezing te verzekeren. Je teen zal meestal binnen vier tot zes weken genezen. Bezoek bij een breuk altijd een arts om ervoor te zorgen dat deze goed geneest.

Hallux valgus behandelen

Het dragen van goede schoenen is de belangrijkste maatregel. Eventueel kunnen je schoenen worden aangepast of speciale zooltjes kunnen de klachten verminderen. In ernstige gevallen is een operatie nodig.

Jicht behandelen

Koelen van de dikke teen kan prettig zijn. Dit kun je doen door er een natte omslag om te leggen. Daarnaast kun je niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID's) zoals ibuprofen gebruiken tegen de pijn. De arts kan ook voorstellen om veranderingen in voeding en levensstijl aan te brengen, waaronder:

• gewicht verliezen
• beperking van alcoholgebruik
• minder rood vlees eten

Hallux rigidus behandelen

In veel gevallen kan een vroege en adequate behandeling de noodzaak van een operatie in de toekomst voorkomen of uitstellen. Behandeling voor lichte of matige gevallen van hallux rigidus kan bestaan uit:

• goed passende schoenen
• speciaal gemaakte zooltje door de podotherapuet
• pijnmedicatie
• injecties met corticosteroïden
• goede (stevige) schoenen dragen

Operatie kan bestaan uit het operatief vastzetten van de gewrichten in de grote teen in een goede stand of het verwijderen van het woekerende kraakbeen tussen de gewrichten.

Prognose

Je grote teen kan om verschillende redenen opgezwollen zijn. Als de pijn hevig is of als je andere ongebruikelijke symptomen opmerkt, maak dan een afspraak met je huisarts voor een diagnose en behandelplan. De meeste gevallen van een gezwollen dikke teen kunnen goed behandeld worden, mits je er vroegtijdig bij bent.

Lees verder

• Gezwollen teen of tenen: oorzaken en symptomen dikke teen
• Gezwollen tenen: symptomen, oorzaken van teenzwelling