Gezwollen tenen: symptomen, oorzaken van teenzwelling
Gezwollen tenen of teenzwelling is een vervelende klacht die kan interfereren met je dagelijkse activiteiten. Zwelling van de tenen kan het lopen bemoeilijken. Zwelling is het gevolg van vochtophopingen die vast komen te zitten in de weefsels van het lichaam. Vaak kan een gezwollen teen gemakkelijk worden geïdentificeerd door de grootte ervan te vergelijken met de grootte van je andere tenen; als er echter meerdere tenen zijn gezwollen, is de zwelling mogelijk moeilijk waar te nemen. Mensen met gezwollen tenen kunnen naast de zwelling ook andere symptomen ervaren. Deze symptomen kunnen bestaan uit pijn, zwelling van de voet of enkel, strakke of glanzende huid, kuiltjes of putjes in de huid gedurende enkele seconden nadat je je vinger erin hebt geprikt, stijfheid of beperkt bewegingsbereik, warmte of roodheid van het getroffen gebied en jeuk of branderig gevoel. Als je een van deze symptomen van gezwollen tenen opmerkt, moet je onmiddellijk een afspraak maken met je huisarts.
Gezwollen tenen
Een gezwollen teen lijkt groter dan normaal en groter in vergelijking met andere tenen als gevolg van de ophoping van vocht in het weefsel van de teen. Er zijn vaak andere symptomen die gepaard gaan met de zwelling, en de combinatie van symptomen geeft vaak informatie over de oorzaak van de zwelling.
Bijkomende symptomen
Gezwollen tenen of teenzwelling kan gepaard gaan met andere symptomen, zoals:
Oorzaken van gezwollen tenen
Elke aandoening die vochtophoping in de weefsels van je tenen en voeten veroorzaakt, zal zwelling veroorzaken. Zwelling in de tenen kan tal van oorzaken hebben, en hoewel
gezwollen tenen aanvankelijk misschien niet ernstig lijken, is het verstandig om dit te laten beoordelen door de huisarts.
Ontsteking
Infectie
De voeten en tenen zijn bijzonder gevoelig voor infecties. Als je op blote voeten loopt, komen de tenen in direct contact met verschillende pathogenen of ziekteverwekkers. Doch te strakke, nauwsluitende schoenen creëren evenwel een vochtige, zweterige omgeving waarin bacteriën goed gedijen. Als bacteriën of schimmels de tenen binnenkomen via een snee of wondje, kan dit een infectie veroorzaken die leidt tot zwelling en ontsteking.
Reumatologisch
Reumatologische ontstekingsaandoeningen hebben betrekking op de weefsels en gewrichten van het lichaam. Aandoeningen zoals artritis en jicht veroorzaken ontstekingen waardoor gemakkelijk vocht in de weefsels kan ontstaan, wat leidt tot zwelling, roodheid en gevoeligheid van de gewrichten, met name de tenen.
Systemische oorzaken
Aandoeningen zoals
diabetes en
nierziekten die ontregeling in meerdere delen van het lichaam veroorzaken, kunnen ook van invloed zijn op de voeten. Deze systemische aandoeningen veroorzaken vaak een tekort aan zuurstofafgifte aan de voeten en zenuwbeschadiging (neuropathie), waardoor de voeten minder gevoel krijgen. Mensen met deze aandoeningen kunnen letsel niet goed waarnemen. Als gevolg hiervan kunnen kleine verwondingen snel verergeren, wat leidt tot infectie en zwelling van de tenen en voeten.
Omgevingsfactoren
Trauma
Een trauma aan de teen dat zwelling veroorzaakt, kan bestaan uit een alledaags ongeluk, zoals het stoten van de teen of tenen tegen een muur of tafel, tot ernstige ongelukken die resulteren in
gebroken tenen. Een trauma aan de tenen veroorzaakt zwelling.
Hygiëne
Te lange of gebogen nagels kunnen de huid beschadigen, wat resulteert in roodheid, pijn en zwelling. Soms kan een ingegroeide teennagel ook een infectie veroorzaken, waardoor het probleem verergert.
Weersomstandigheden
Soms kan extreem koud weer leiden tot zwelling bij mensen met reeds bestaande aandoeningen. Let op eventuele patronen in wat betreft gezwollen tenen, vooral met betrekking tot het weer.
Onderliggende aandoeningen
Er zijn verschillende aandoeningen die ervoor zorgen dat vocht zich ophoopt en gezwollen tenen kunnen veroorzaken, waaronder:
Jicht
Jicht is een vorm van artritis die wordt gekenmerkt door plotselinge pijn, zwelling en stijfheid, vaak aan het grote teengewricht.
Artritis
Artritis is een aandoening die zwelling, ongemak en stijfheid in de gewrichten veroorzaakt. Artritis in je tenen kan meerdere vormen aannemen:
- artrose, de afbraak van kraakbeen tussen gewrichten
- reumatoïde artritis, wanneer je immuunsysteem je lichaamsweefsel aanvalt
- psoriatische artritis, geassocieerd met de auto-immuunziekte psoriasis
Letsel
Je tenen kunnen geblesseerd raken door sport, overbelasting of ongelukken.
Ingegroeide teennagel /
Bron: Uruz08, Wikimedia Commons (GFDL)Ingegroeide teennagel
Wanneer de zijkant of hoek van een teennagel in het vlees van de teen groeit, wordt dit een
ingegroeide teennagel genoemd. Ingegroeide teennagels veroorzaken zwelling, pijn en roodheid. Ingegroeide teennagels kunnen ook geïnfecteerd raken.
Wanneer huisarts raadplegen?
Gezwollen tenen is een symptoom die je niet moet negeren, vooral niet als het gepaard gaat met pijn en stijfheid. Als je geen duidelijke oorzaak kunt achterhalen en zelfzorgmaatregelen geen soelaas bieden, maak dan een afspraak met je huisarts. Schakel in de de volgende gevallen onmiddellijk medische zorg in:
- de teen lijkt misvormd
- de teen staat scheef
- zwelling en pijn houdt aan of neemt toe
- je teen verliest gevoel en wordt roze of wit
Preventie
Sommige oorzaken van gezwollen tenen kun je met wat maatregelen voorkomen, zoals:
- Houd je teennagels kort en knip je nagels recht af.
- Houd je voeten schoon en droog.
- Draag schoenen die goed passen.
- Draag geschikt schoeisel (zoals slippers) in openbare toiletten, douches en rond zwembaden.
- Draag beschermend schoeisel (schoenen met stalen neus) bij bepaalde werkzaamheden waarbij risico bestaat dat er iets op je voet of tenen valt.
Prognose
Een gezwollen teen kan het gevolg zijn van trauma of een infectie of het kan een symptoom zijn van een aandoening zoals artritis. Als je niet weet waarom je teen opgezwollen is en de zwelling aanhoudt en gepaard gaat met andere symptomen zoals pijn, raadpleeg dan een arts voor een diagnose en een behandelplan.
Lees verder