Levertrauma: Letsel, verwonding of scheur aan lever

De lever is het grootste orgaan in het menselijk lichaam. Het is één van de meest vitale organen en bevindt zich in het kwadrant rechtsboven van het buikgebied. Een deel van het orgaan bevindt zich achter en onder de ribben. Door onder andere een auto-ongeval, een sterke slag op de lever, of een intense kracht op de ribben ontstaat mogelijk een levertrauma. Een scheur of letsel aan de lever is mild tot ernstig en veroorzaakt diverse mogelijke symptomen zoals buikpijn, duizeligheid en schouderpijn. De behandeling is variabel en afhankelijk van de ernst van de gescheurde lever. Soms is een waakzaam beleid voldoende terwijl andere patiënten een dringende operatie nodig hebben.

• Functies van de lever
• Oorzaken van levertrauma
• Scherp voorwerp
• Trauma aan buik
• Trauma aan ribben
• Symptomen
• Mild trauma aan lever
• Ernstig trauma aan lever
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van scheur of letsel in lever
• Klein letsel
• Groot letsel
• Complicaties van gescheurde lever: bloeding

Functies van de lever

De lever heeft diverse functies:

• draagt aanzienlijk bij aan alle verschillende metabolische processen in het lichaam
• filtert het bloed van zijn onzuiverheden
• is actief betrokken bij de regulering van de bloedsuikerspiegel
• scheidt gal af die maagsappen en zuur helpt neutraliseren en daarmee het proces van voedselvertering helpt
• speelt een rol bij de productie van ureum en aminozuren

Oorzaken van levertrauma

Een gescheurde lever is vaak het gevolg van één van onderstaande oorzaken.

Scherp voorwerp

Een leverscheur treedt mogelijk op als gevolg van een penetrerende wonde veroorzaakt door een soort scherp voorwerp zoals een kogel of een mes. Wanneer deze scherpe voorwerpen doordringen en letsels of scheuren in de lever veroorzaken, leidt dit tot een gescheurde lever. Is er een gescheurd bloedvat aanwezig, dan leidt dit mogelijk tot inwendige bloedingen.

Trauma aan buik

Een levertrauma treedt mogelijk op door elke vorm van een stomp trauma of een letsel aan de buik boven het levergebied. Dit soort verwonding gebeurt wanneer het gebied wordt geraakt door een bot voorwerp, een sterke slag of een stomp oppervlak. Het botte trauma veroorzaakt dan een blauwe plek, scheur of letsel in de lever. Een botte beschadiging van de lever beschadigt het orgaan, zelfs als er geen scheur/letsel in de huid aanwezig is.

Trauma aan ribben

De ribben beschermen de lever. Een bot trauma of intense kracht op de ribben resulteert soms in een breuk. De gebroken ribben kunnen dan de organen die in de buik aanwezig zijn doorboren, zoals de lever. Een auto-ongeluk, val, contactsportblessure, enzovoort veroorzaken mogelijk dit type leverschade.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom van een levertrauma is een scheur of letsel in het orgaan. De bijbehorende symptomen zijn afhankelijk van de ernst van de scheur of het letsel. Zowel milde als ernstige gevallen van een levertrauma gaan mogelijk gepaard met een bloeding.

Mild trauma aan lever

Patiënten ervaren mogelijk een zwelling en pijn in de buik. De getroffen patiënten hebben het soms erg moeilijk om te buigen vanwege de leverpijn. Het buikgebied is verder erg gevoelig bij aanraking, en dan vooral aan de rechterkant. In het geval van een penetrerende verwonding, is mogelijk een huidbloeding aanwezig. Blauwe plekken komen soms ook op de buik tot stand. De buikpijn straalt soms naar boven uit en veroorzaakt dan ongemak en pijn in de schouders, en dan vooral de schouder aan de rechterkant.

Ernstig trauma aan lever

In het geval van een extreme bloeding, ervaart de patiënt mogelijk tekenen van een shock, zoals een snelle hartslag (tachycardie), een zwakke pols, kortademigheid, zweten, duizeligheid en een lage bloeddruk (hypotensie).

Diagnose en onderzoeken

Alle patiënten met een letsel aan de lever moeten zich laten onderzoeken door een arts. De behandeling van een scheur in de lever is afhankelijk van de ernst van het letsel. Artsen controleren de medische geschiedenis van de patiënt, voeren een lichamelijk onderzoek uit en bevelen dan verdere onderzoeken aan zoals een MRI-scan, een CT-scan, een bloedonderzoek enzovoort. Artsen gebruiken een schaal om de mate van het letsel te beoordelen. Hoewel een graad van leverbeschadiging niet noodzakelijk de behandeling definieert, hebben verwondingen met een hogere graad een hogere mortaliteit. Patiënten met een ernstig leverletsel hebben ook meer waarschijnlijk een operatie nodig.

Behandeling van scheur of letsel in lever

Klein letsel

Bij een kleine scheur of kleiner letsel volgt een waakzaam beleid op de afdeling intensieve zorgen in het ziekenhuis. De arts volgt de vitale functies voortdurend op terwijl de patiënt strikte bedrust opgelegd krijgt. Wanneer de symptomen verbeteren, mag de patiënt binnen twee à drie dagen weer het ziekenhuis verlaten.

Groot letsel

Angiografie en embolisatie
Een angiografie met selectieve embolisatie is een effectieve behandeling voor patiënten die door de leverbeschadiging lijden aan een bloeding in de lever. Dit is vooral inzetbaar bij patiënten met een bot levertrauma. Het succespercentage voor angiografie en embolisatie bedraagt rond de 83%.

Chirurgie
Een scheur of een letsel in de lever die groot en diep is, leidt tot oncontroleerbare bloedingen waarvoor medische noodhulp nodig is. In extreme gevallen waarbij overmatig bloedverlies plaatsvindt, hebben patiënten noodhulp nodig omdat ernstige bloedingen mogelijk leiden tot de dood. Een chirurgische correctie is nodig bij een ernstig levertrauma.

Complicaties van gescheurde lever: bloeding

Een gescheurde lever leidt mogelijk tot een leverbloeding. Afhankelijk van de ernst van de scheur is het bloedverlies aanzienlijk en mogelijk zelfs levensbedreigend. Een vertraagde bloeding en het opnieuw optreden van een bloeding zijn mogelijke complicaties van een levertrauma. Bijkomende complicaties bestaan uit lekkende gal, een leverabces, cholecystitis (galblaasontsteking) of zelfs leverfalen.

Lees verder

• Leverpijn: Oorzaken en behandeling van pijn aan lever
• Levergezondheid: Tips voor goede leverfunctie