Gevoelige voeten: oorzaken en symptomen van gevoelige voet
Gevoelige voeten in rust, bij opstaan of lopen kunnen veroorzaakt worden door letsel, (intensief) wandelen en hardlopen, maar ook door diabetische neuropathie. Dit is een zenuwbeschadiging veroorzaakt door diabetes. Neuropathie is een van de meest voorkomende langetermijncomplicaties van diabetes. Het kan overal in het lichaam en in elk orgaan optreden. Symptomen zoals gevoelloosheid, tintelingen en verlies van gevoel in de handen, armen, vingers, voeten, benen, tenen en lippen. Je kunt ook symptomen van zenuwbeschadiging hebben in het spijsverteringsstelsel (gastroparese), in het hart of in geslachtsorganen. Neuropathie kan ook worden veroorzaakt door aan vitamine B12-tekort, een traag werkende schildklier of een trage schildklier. Hoe dan ook, maak bij aanhoudende of verergerende klachten van gevoelige voeten een afspraak met je huisarts. Deze kan een diagnose stellen en een geschikte behandeling inzetten om je van je klachten af te helpen.
Gevoelige voeten is een veel voorkomend probleem /
Bron: Sole lover, Wikimedia Commons (CC0)Gevoelige voeten
Elke voet heeft ongeveer 7.000 zenuwuiteinden. In feite gebruikt de hersenstroom die nodig is om alle sensorische informatie van je voeten te verwerken, meer van je somatosensorische cortex dan je hele romp. Dat betekent dat je voeten extreem gevoelig zijn voor aanraking, druk, temperatuur en
pijn. Dat is de reden waarom wanneer je zo'n intense pijn kunt ervaren als je je teen stoot of als je last hebt van een
ingegroeide teennagel. Naarmate je ouder wordt, veranderen je voeten van vorm en vaak verlies je een deel van de natuurlijke vulling van de voetzolen, die aanwezig is als je nog jong bent.
Voetpijn of gevoelige voeten moet niet als normaal worden beschouwd en moet worden aangepakt door je huisarts te raadplegen. Veel aandoeningen zoals
oedeem,
diabetes,
reumatoïde artritis,
artrose, neurologische aandoeningen en vaataandoeningen of
nier- en
hartaandoeningen kunnen vaak worden geïdentificeerd door vroege waarschuwingssignalen als symptomen in de voeten. Sommige problemen met de voeten ontwikkelen zich door een ziekte en sommige als gevolg van slecht passende schoenen.
Symptomen
Gevoelige voeten kunnen gepaard gaan met andere symptomen. Deze symptomen kunnen sterk variëren, zoals onder meer:
Oorzaken
de belangrijkste oorzaken van gevoelige voeten zijn de volgende.
Neuropathie
Je voeten zijn mogelijk gevoelig vanwege problemen met de zenuwen. Dit is een bijzondere risicofactor voor patiënten met diabetes, daarom is het zo belangrijk om regelmatig je voeten te laten controleren door een diabetesverpleegkundige op zenuwbeschadiging. Wanneer een zenuw is beschadigd, zal deze zijn signalen niet meer goed uitzenden. De zenuw is niet meer in staat om zijn functie naar behoren uit te voeren. Tintelingen, branden en gevoeligheid voor aanraking zijn allemaal aanwijzingen dat de zenuwtoevoer wordt verstoord. In sommige gevallen kan schade aan de zenuwen leiden tot een volledig onvermogen om pijn te voelen (gevoelloosheid).
Perifere neuropathie kan worden veroorzaakt door onder andere:
- Auto-immuunziekten, zoals het syndroom van Sjögren, lupus, reumatoïde artritis, syndroom van Guillain-Barre, chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie (CIDP) en vasculitis.
- Diabetes. Meer dan de helft van de mensen met diabetes ontwikkelt een soort van neuropathie.
- Infecties. Deze omvatten bepaalde virale of bacteriële infecties, waaronder de ziekte van Lyme, gordelroos, epstein-barr-virus (EBV), hepatitis B en C, lepra, difterie en hiv.
- Erfelijke aandoeningen. Aandoeningen zoals de ziekte van Charcot-Marie-Tooth zijn erfelijke typen neuropathie.
- Tumoren. Goedaardig en kwaadaardige tumoren kunnen zich ontwikkelen op de zenuwen of drukken op de zenuwen. Ook kan polyneuropathie ontstaan als gevolg van sommige kankers gerelateerd aan de immuunrespons van het lichaam. Dit zijn een vorm van een degeneratieve aandoening die paraneoplastisch syndroom wordt genoemd.
- Beenmergaandoeningen. Deze omvatten een abnormaal eiwit in het bloed (monoklonale gammopathieën), een vorm van botkanker (myeloom), lymfoom en de zeldzame ziekte amyloïdose.
- Andere ziekten. Deze omvatten nierziekte, leverziekte, bindweefselaandoeningen en een te trage schildklier (hypothyreoïdie).
- Alcoholisme. Slechte voedingskeuzes gemaakt door mensen met alcoholisme kunnen leiden tot vitaminetekorten.
- Blootstelling aan giftige stoffen. Giftige stoffen omvatten industriële chemicaliën en zware metalen zoals lood en kwik.
- Medicijnen. Bepaalde medicatie, vooral die voor de behandeling van kanker (chemotherapie), kunnen perifere neuropathie veroorzaken.
- Trauma of druk op de zenuw. Trauma's, zoals ongevallen met motorvoertuigen, vallen of sportblessures, kunnen perifere zenuwen beschadigen of beschadigen. Zenuwdruk kan het gevolg zijn van het hebben van een gipsverband of repetitieve activiteiten.
- Vitaminetekorten. vitamine B-tekort, inclusief B1, B3, B6 en B12 en vitamine E, welke cruciaal zijn voor de gezondheid van de zenuwen.
Diabetische neuropathie
De oorzaken van voetgevoeligheid bij
diabetische neuropathie zijn allemaal gerelateerd aan hoge
bloedglucosewaarden. Toch is het een combinatie van veel dingen die leidt tot neuropathie. Als je al tientallen jaren diabetes hebt en tevens hoge
cholesterolwaarden, dan is je kans op neuropathie groot. Andere factoren zijn lage insulineniveaus, beschadigde aders en slagaders die de zenuwen voeden en ontsteking in zenuwbanen. Rroken en alcoholgebruik kunnen ook een rol spelen bij de ontwikkeling van neuropathie. Al deze dingen, in combinatie met tientallen jaren
diabetes type 2,
hoge bloeddruk, hoge LDL of 'slechte' cholesterol, leiden tot een verhoogde kans op diabetische neuropathie.
Diabetici met met neuropathie hebben grote kans dat ze last hebben van gevoelige voeten. Je voeten voelen soms verdoofd, krijgen prikkende gevoelens alsof er met naalden in geprikt wordt, of zijn ongewoon moe en pijnlijk. Aangezien het een aantal jaren kan duren voordat de symptomen ernstig genoeg zijn voor een patiënt om behandeling te zoeken, kan de zenuwbeschadiging ernstig zijn geworden op het moment dat je aanklopt bij je huisarts.Het is daarom belangrijk om regelmatig je voeten te laten controleren als je diabetes hebt.
Hoge hakken kunnen voetklachten veroorzaken /
Bron: Jill111, PixabayMorton neuroom
Dit is een goedaardige groei die zich rond de zenuw tussen de derde en vierde teen kan ontwikkelen. Als zenuwaandoening kan dit verhoogde gevoeligheid veroorzaken, vooral aan de voorkant van de voet. Ook kun je last krijgen van branderige pijn in de voorvoet en de tenen. Je krijgt deze aandoening dikwijls door het dragen van te smalle schoenen of te hoge hakken.
Vitaminetekort
Zowel een
tekort aan vitamine B12 en
foliumzuur (een ander type B-vitamine) kan bijdragen aan overmatige gevoelige voeten of voetzolen.
Letsel
Brandwonden, struikelen, vallen, scheuren,
blaren en ander trauma kunnen het weefsel aan de onderkant van je voeten overdreven gevoelig maken.
Hand-voetsyndroom door chemotherapie
Hand-voetsyndroom (synoniemen: hand-foot syndroom, acraal erytheem, palmoplantar erythrodysesthesia syndrome (PPE), chemotherapy-induced acral erythema (CIAE)), is een bijwerking die kan optreden bij verschillende soorten chemotherapie die worden gebruikt om kanker te behandelen. Capecitabine (Xeloda®), 5-Flurouracil (5FU), continue-infusie doxorubicine, doxorubicine liposomale (Doxil®) en hoge doses Interleukin-2 kunnen deze huidreactie bij sommige patiënten veroorzaken. Na toediening van chemotherapie lekken kleine hoeveelheden medicijn uit zeer kleine bloedvaten (capillairen) in de handpalmen en voetzolen. Blootstelling van je handen en voeten aan warmte evenals wrijving op de handpalmen en zolen verhoogt de hoeveelheid geneesmiddel in de haarvaten en verhoogt de hoeveelheid geneesmiddellekkage. Deze lekkage van het medicijn resulteert in roodheid, gevoeligheid en mogelijk
vervellen van de handpalmen en voetzolen. De roodheid, ook bekend als
erythema palmare (palmoplantair erytheem), ziet eruit als
zonnebrand. De getroffen gebieden kunnen
droog worden en
schilferen, met gevoelloosheid of een tintelend gevoel. Het hand-voetsyndroom kan ongemakkelijk zijn en je vermogen om normale activiteiten uit te voeren, belemmeren.
Gevoelige voeten door hardlopen /
Bron: Istock.com/Martinan
Wandelen en hardlopen
Wandelaars en hardlopers ervaren vaak hete of
warme voeten of een branderig gevoel. Natuurlijk verwarmen je voeten tijdens het lopen of rennen. Vaak wordt oververhitting veroorzaakt door oplosbare problemen met je sokken en schoenen en door
vermoeidheid na een lange training. Maar
brandende voeten kunnen ook een symptoom zijn van medische aandoeningen zoals
voetschimmel of zenuwbeschadiging.
Complicaties
Complicaties van perifere neuropathie bestaan uit:
- Brandwonden en huidtrauma. Mogelijk voel je geen temperatuurveranderingen of pijn aan delen van je lichaam die gevoelloos zijn.
- Infectie. Je voeten en andere gebieden zonder sensatie kunnen gewond raken zonder dat je het weet. Controleer deze gebieden regelmatig en behandel lichte verwondingen voordat ze geïnfecteerd raken, vooral als je diabetes hebt.
- Vallen. Zwakte en verlies van gevoel kunnen worden geassocieerd met een gebrek aan evenwicht en vallen.
Complicaties van een trauma aan de voet kunnen onder meer bestaan uit:
- Artrose. Een gebroken voet kan jaren later artrose veroorzaken met alle klachten van dien.
- Zenuw- of bloedvatschade. Trauma aan de voet kan naburige zenuwen en bloedvaten beschadigen, soms zelfs scheuren.
Huisarts onderzoekt een voet /
Bron: Alexander Raths/Shutterstock.comPreventie
Gevoelige voeten kun je mogelijk voorkomen door de volgende maatregelen te nemen:
- De beste manier om perifere neuropathie te voorkomen, is het goed behandelen van medische aandoeningen die je in gevaar brengen, zoals diabetes, alcoholisme of reumatoïde artritis.
- Eet een dieet rijk aan fruit, groenten, volle granen en magere eiwitten om de zenuwen gezond te houden. Voorkom een vitamine B12-tekort door vlees, vis, eieren, magere zuivelproducten en verrijkte granen te eten. Als je vegetariër of veganist bent of een plantaardig dieet volgt, zijn verrijkte granen een goede bron van vitamine B12, en neem vitamine B12-supplementen.
- Beweeg regelmatig, wat betekent dat je dagelijks minimaal een half uur actief beweegt.
- Vermijd factoren die zenuwbeschadiging kunnen veroorzaken, waaronder repetitieve bewegingen, verkrampte houdingen die de zenuwen belasten, blootstelling aan giftige chemicaliën, roken en overmatig alcoholgebruik.
Lees verder