Stijve knie: oorzaken en symptomen van kniestijfheid

Een stijve knie is een vervelende en invaliderende klacht. Stijfheid kan zich voordoen in één of beide knieën en is een veel voorkomend probleem. Een stijve knie kan worden veroorzaakt door blessures, mechanische problemen of fysieke stress op je knieën, zoals extra gewicht. Gebrek aan flexibiliteit of kracht kunnen bijdragende factoren zijn. Stijfheid van de knie treedt vooral op als je een knieblessure hebt gehad of als je een medische aandoening hebt zoals jicht, artritis of een infectie. Raadpleeg bij aanhoudende of verergerende klachten je huisarts. Tijdige behandeling kan veel problemen voorkomen en versnelt vaak het herstel.

• Een stijve knie
• Symptomen van kniestijfheid
• Oorzaken van een stijve knie
• Vocht in de knie
• Veranderde biomechanica
• Pijn
• Stijve knie na een blessure
• Meniscusletsel
• Verstuikte of gekneusde knie
• Letsel aan ligamenten
• Gebroken knieschijf
• Arthrofibrose (verstijving van de knie)
• Peesontsteking van de knie
• Stijfheid na sporten
• Kniestijfheid als gevolg van medische aandoening
• Artrose van de knie
• Reumatoïde artritis
• Slijmbeursontsteking in de knie
• Jicht in de knie
• Zeldzame oorzaken van een stijve knie

Een stijve knie

Een stijve knie kan zich om een aantal redenen ontwikkelen. Er kunnen problemen zijn met bewegen door gewrichtsbeperkingen of zwakte in de omringende spieren. Kniestijfheid gaat vaak gepaard met pijn en zwelling. Soms kan er ook sprake zijn van roodheid, warmte, tintelingen en gevoelloosheid. Er zijn een aantal verschillende oorzaken van kniestijfheid, maar deze vallen over het algemeen in twee categorieën: stijve knie door verwonding of trauma en een stijve knie door een aandoening.

Symptomen van kniestijfheid

De locatie en de ernst van kniestijfheid kan variëren, afhankelijk van de oorzaak van het probleem. Een stijve knie kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

• zwelling en stijfheid
• vocht in de knie
• roodheid en warmte
  Vocht in de knie / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
• irritatie of pijn (kniepijn)
• zwakte of instabiliteit
• tintelingen
• doof gevoel of gevoelloosheid
• knallende of krakende geluiden
• onvermogen om de knie volledig recht te maken

Oorzaken van een stijve knie

Een stijve knie ontwikkelt zich vaak na een blessure. Dit gebeurt meestal om een ​​paar redenen:

Vocht in de knie

Wanneer de knie beschadigd is, is er vaak een opeenhoping van vocht in de knie. De hoeveelheid vocht en de mate van zwelling hangt af van de ernst van de verwonding. Zwelling is een veel voorkomende oorzaak van kniestijfheid
Bij een lichte knieblessure leidt irritatie in het gewricht tot een verhoogde productie van synoviaal vocht of gewrichtsvloeistof, een heldere vloeistof die zich in gewrichtsholtes bevindt. Bij een ernstiger knieblessure kan er rechtstreeks bloed in het gewricht komen, bekend als een hemartrose (bloeding in een gewricht) die kan leiden tot aanzienlijke zwelling. Overtollig vocht in het gewricht kan een stijve knie tot gevolg hebben, omdat het de beweging beperkt door ruimte in het gewricht op te nemen. Kniezwelling is niet altijd zichtbaar; er kan een aanzienlijke hoeveelheid vocht in het kniegewricht aanwezig zijn voordat er uiterlijke tekenen optreden. Het is dus mogelijk om een ​​stijve knie te hebben zonder andere symptomen.

Veranderde biomechanica

Als een van de structuren van de knie is beschadigd, kan dit de manier waarop de knie beweegt veranderen. Er is een geavanceerd systeem van glijdende, rollende en draaiende bewegingen in het gewricht om een ​​volledig bewegingsbereik te bewerkstelligen. Een letsel kan deze bewegingen beïnvloeden, waardoor de mobiliteit bij het gewricht beperkt wordt, wat leidt tot een stijve knie.

Pijn

Pijn kan ook beweging remmen, wat leidt tot een stijve knie. Het is een normale reactie dat je stopt met bewegen als je pijn hebt. In de vroege stadia na een verwonding helpt deze reactie om verdere schade te voorkomen. Maar als je te lang niet beweegt, kunnen de spieren en gewrichten te strak en stijf worden, wat kan leiden tot langdurige kniestijfheid.

Stijve knie na een blessure

De meest voorkomende verwondingen die een stijve knie veroorzaken zijn:

Meniscusletsel

De menisci zijn schijfjes kraakbeen die zich los tussen de benige uiteinden van sommige gewrichten bevinden, zo ook in de knie. Ze hebben als belangrijkste functie de druk in het kniegewricht te verdelen. Meniscusletsel kan kniestijfheid veroorzaken door de soepele beweging van de knie tegen te gaan. Soms kan een fragment van beschadigd kraakbeen zelfs vast komen te zitten in het gewricht, waardoor de beweging wordt beperkt, bekend als vergrendeling van de knie. De knie raakt dan als het ware 'op slot'.

Verstuikte of gekneusde knie

Een milde verstuiking of gekneusde knie, kan ook een stijve knie veroorzaken. Dit kan gedeeltelijk het gevolg zijn van enige zwelling in het gewricht, maar ook als gevolg van verminderde stabiliteit in het gewricht wat van invloed is op hoe het beweegt.

Letsel aan ligamenten

Schade aan de ligamenten in de knie veroorzaakt vaak een bloeding in het gewricht. Er ontstaat vaak een flinke zwelling die behoorlijk bewegingsbeperkend is.

Gebroken knieschijf

Een gebroken knieschijf kan ook stijfheid van de knie veroorzaken als gevolg van pijn, instabiliteit en verkeerde uitlijning. Een gebroken knieschijf gaat meestal gepaard met hevige pijn, die dermate hevig kan zijn dat je het bewustzijn verliest.

Arthrofibrose (verstijving van de knie)

Dit is een zeldzame aandoening die zich kan ontwikkelen na een verwonding of een operatie. Hierbij ontstaat een woekering van littekenweefsel (bindweefsel) in een gewricht, dat ontstaat door een ontstekingsproces. Het veroorzaakt pijnlijke bewegingsbeperking.

Peesontsteking van de knie

Irritatie of degeneratie van de pezen kan de aantrekkingskracht op het gewricht beïnvloeden door zwakte en ineffectiviteit, waardoor de normale beweging wordt beperkt. Dit beïnvloedt meestal de patellapees aan de voorkant van de knie. Een peesontsteking kan gepaard gaan met zwelling en een stijve knie.

Stijfheid na sporten

Technisch gezien is dit geen blessure, maar overbelaste spieren worden strak en zwak waardoor het been stijf aanvoelt. Zorg dat je goed opwarmt en afkoelt na het sporten om dit te voorkomen.

Kniestijfheid als gevolg van medische aandoening

Er zijn een aantal aandoeningen die ontstekingen veroorzaken die resulteren in een stijve knie. De meest voorkomende zijn:

Artrose van de knie

Bij artrose gaat het kraakbeen in het gewricht in kwaliteit achteruit. Het gewricht verliest zijn gladde oppervlakken en de ruimte tussen de botten neemt af ​​waardoor de knie stijf wordt. De stijfheid van de knie als gevolg van artrose is 's ochtends of na langdurige rust het ergste, en neemt af met beweging. Het treft vaak maar één of twee gewrichten.

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis is een chronische, systemische aandoening die ontstekingen en fibrose van gewrichten veroorzaakt. Het kan leiden tot beschadiging van het kraakbeen en botten waardoor de knie stijf wordt (meestal in beide benen) en gaat vaak gepaard met roodheid, warmte en zwelling.

Slijmbeursontsteking in de knie

Slijmbeursontsteking of bursitis is een ontsteking van de slijmbeurs, een met vocht gevuld 'kussentje' tussen een pees en de onderliggende botstructuur bij een gewricht. Dit is een frequente oorzaak van een stijve knie en zwelling

Jicht in de knie

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht, veroorzaakt door een ophoping van urinezuur dat kristallen afzet, meestal in de knieën of voeten. Het aangedane gewricht wordt dik, rood en warm.

Zeldzame oorzaken van een stijve knie

Er zijn enkele andere zeldzame oorzaken van een stijve knie, maar deze zijn potentieel zeer ernstig en vereisen onmiddellijke medische aandacht:

• tumor: abnormale groei van het bot
• infectie: zoals osteomyelitis (infectie in het bot) of septische artritis (infectieuze artritis)

Lees verder

• Brandende knie: oorzaken van een brandende pijn in de knie
• Vocht in de knie: oorzaken van dikke knie of gezwollen knie
• Kniepijn of pijnlijke knie: pijn binnenkant of buitenkant