Kniepijn of pijnlijke knie: pijn binnenkant of buitenkant

Kniepijn of een pijnlijke knie is een veel voorkomend probleem, dat veel oorzaken kent. Kniepijn kan komen door acute verwondingen of als symptoom van onderliggende aandoeningen. Kniepijn kan worden gelokaliseerd in een bepaald gebied van de knie, bijvoorbeeld kniepijn aan de binnenkant, buitenkant, achterkant, zijkant en meer links of rechts. Maar een pijnlijke knie kan ook ervaren worden in de hele knie. Kniepijn gaat vaak gepaard met bewegingsbeperkingen, vooral buigen en strekken kan problemen opleveren. Ook kan je er last van hebben tijdens wandelen, fietsen of traplopen. Een grondig lichamelijk onderzoek zal meestal de diagnose van kniepijn vaststellen. De behandeling van kniepijn is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. De prognose van pijn in de knie is meestal goed, hoewel er mogelijk een operatie nodig is of aan andere medische interventie.

• Wat is kniepijn?
• Symptomen van een pijnlijke knie
• Oorzaken van kniepijn
• Acute kniebeschadigingen
• Fracturen (breuken)
• Letsel aan de kruisbanden
• Binnenste knieband letsel (pijn binnenkant)
• Blessure aan de meniscus
• Ontwrichting
• Gekneusde knie
• Medische oorzaken
• Reuma
• Jicht
• Infectieuze artritis
• Patellofemoraal pijnsyndroom
• Knieartrose
• Kniepijn door overbelasting
• Ziekte van Osgood-Schlatter
• Lopersknie (pijn aan de buitenkant van de knie)
• Risicofactoren
• Huisarts inschakelen
• Complicaties van kniepijn
• Behandeling van pijnlijke knie
• Medicijnen
• Fysiotherapie
• Injecties
• Chirurgische ingreep

Wat is kniepijn?

Kniepijn is een veel voorkomend probleem dat kan ontstaan in één of meerdere van de verschillende onderdelen van de knie, te weten:

• botten (de knie bestaat uit drie botten: het dijbeen, het scheenbeen en de knieschijf);
• gewrichtsbanden (de twee kruisbanden en de binnenste en buitenste knieband);
• de menisci (een binnenmeniscus en een buitenmeniscus);
• spieren; en
• slijmbeurzen.

Kniepijn kan worden verergerd door belasting, mede onder invloed van de omringende spieren en hun bewegingen, en kan worden veroorzaakt door andere problemen (zoals een voetbeschadiging). Kniepijn kan mensen van alle leeftijden treffen, van jong tot oud en zowel mannen als vrouwen.

Symptomen van een pijnlijke knie

De locatie van de kniepijn kan variëren en is afhankelijk van welke structuur erbij betrokken is. Bij infectie of een ontstekingsproces kan de hele knie gezwollen en pijnlijk zijn, terwijl een gescheurde meniscus of botbreuk klachten geeft op een specifieke locatie. Een kniekuilcyste of Bakerse cyste veroorzaakt meestal pijn aan de achterzijde van de knie, in de knieholte. De ernst van gewrichtspijn kan variëren, van milde pijn tot een ernstige en invaliderende pijn. Enkele van de andere klachten die gepaard kunnen gaan met kniepijn, zijn:

• moeite om te lopen door instabiliteit van de knie;
• mank lopen als gevolg van de pijn;
• moeite om omhoog of omlaag te stappen (bijvoorbeeld traplopen of van een stoeprand) als gevolg van beschadiging van ligamenten;
• het op slot springen van de knie (niet in staat zijn om de knie te buigen);
• roodheid en zwelling;
• onvermogen om de knie te strekken;
• Gewicht verplaatsen naar de andere knie en voet.

Oorzaken van kniepijn

Kniepijn kan worden onderverdeeld in vier hoofdcategorieën:

• Acuut trauma, zoals een gebroken bot, gescheurd ligament of scheur in de meniscus;
• Medische aandoeningen, zoals artrose en infecties;
• Overbelasting, bijvoorbeeld tendinitis en bursitis; en
• Standafwijking van de knieën of enkels.

Acute kniebeschadigingen

Een beschadiging of trauma aan de knie kan ook leiden tot kniepijn.

Fracturen (breuken)

Direct trauma aan kan ervoor zorgen dat een van de botten in de knie breekt. Dit is een pijnlijk knieblessure. De meeste kniefracturen zijn niet alleen pijnlijk maar belemmeren ook de goede werking van de knie, of maken het erg pijnlijk om gewicht te dragen. Alle fracturen hebben onmiddellijke medische hulp nodig. Een botbreuk vereist een grondig onderzoek en vereisen vaak een operatieve ingreep om onderdelen vast te zetten, waarna met gips kan worden uitbehandeld.

Letsel aan de kruisbanden

Het meest voorkomende letsel aan de kruisbanden is letsel aan de voorste kruisband, zoals een gescheurde kruisband. In dat geval kan het onderbeen te veel naar voren schuiven en verliest de knie zijn stabiliteit. De andere ligamenten zijn minder vaak getroffen door letsel.

Binnenste knieband letsel (pijn binnenkant)

De binnenste knieband bevindt zich aan de binnenkant van de knie. De kniebanden worden vaak verward met de kruisbanden. De kniebanden bevinden zich evenwel aan de binnenkant en buitenkant van de knie, terwijl de kruisbanden midden in de knie zitten. Een binnenste knieband letsel zorgt ervoor dat de knie stijf en pijnlijk aanvoelt. De pijn is gelokaliseerd aan de binnenkant van de knie ter hoogte van de binnenste knieband. Je knie voelt instabiel aan en kan gezwollen zijn.

Blessure aan de meniscus

De menisci zijn gemaakt van kraakbeen en fungeren als schokdempers tussen botten in de knie. Door de knie te draaien kan de meniscus gewond raken. En een meniscus kan scheuren als een gebogen knie draait terwijl de voet stevig op de grond blijf staan.

Ontwrichting

Het kniegewricht kan worden ontwricht, wat een medisch noodgeval is die onmiddellijk aandacht vereist. Ontwrichting van de knie kan de bloedstroom in het been verstoren en andere gerelateerde problemen hebben. Dit letsel komt vaak voor tijdens een auto-ongeluk waarbij de knie het dashboard raakt.

Gekneusde knie

Een gekneusde knie is een blessure die pijn veroorzaakt en meestal verkleuring van de knieschijf, een kenmerkende blauwe plek. Een gekneusde knie ontstaat door een directe verwonding van je knieschijf. Meestal gebeurt dit door op je knie te vallen of doordat je door een voorwerp geraakt wordt. Het kan ook komen door aan auto-ongeval. Je zult hierbij pijn ervaren en misschien heb je zwelling in je knie. Mogelijk heb je ook pijn bij lopen of rennen. De buitenkant van je knie kan opgezwollen raken als de slijmbeurs gekneusd is.

Medische oorzaken

Er zijn meerdere medische oorzaken van een pijnlijke knie of kniepijn.

Reuma

Reumatoïde artritis is een auto-immuunaandoening die zich in elk gewricht van het lichaam kan voordoen. De aandoening kan ernstige pijn en invaliditeit veroorzaken, evenals zwelling.

Jicht

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht, vaak de grote teen of voet maar het kan zich ook voordoen in de knie. Jicht heeft de neiging om op te vlammen en is zeer pijnlijk tijdens de acute fase.

Infectieuze artritis

Infectieuze artritis (septische artritis) is een infectie in het vocht en het weefsel van een gewricht, bijvoorbeeld van het kniegewricht. Dit leidt tot pijn, zwelling en koorts. Deze aandoening vereist zo snel mogelijk behandeling met antibiotica en verwijdering van pus met een naald om te voorkomen dat dit zich ophoopt.

Patellofemoraal pijnsyndroom

Het patellofemoraal pijnsyndroom duidt op klachten die waargenomen worden in en rond de knieschijf. Het staat ook wel bekend als 'knieschijfpijnsyndroom'.

Knieartrose

Artrose in de knie is een veel voorkomende vorm van artrose. Bij artrose neemt de kwaliteit van het kraakbeen af, waardoor klachten ontstaan. De klachten zijn pijn en stijfheid in de knie, vooral als je na lang zitten of liggen weer in beweging komt.

Kniepijn door overbelasting

Ziekte van Osgood-Schlatter

Vooral kinderen kunnen getroffen worden door de ziekte van Osgood-Schlatter, een overbelastingsblessure van de knie tijdens de groei. Deze aandoening ontstaat vooral wanneer een snel groeiend kind intensief sport beoefent.

Lopersknie (pijn aan de buitenkant van de knie)

Een lopersknie is een overbelastingsblessure die vooral gezien wordt bij hardlopers en wielrenners. Het geeft inspanningsgebonden pijn aan de buitenkant van de knie. Je hebt last van pijn, zwelling en warmte aan de buitenkant van de knie, net boven het gewricht. De pijn kan uitstralen naar de buitenkant van het bovenbeen of onderbeen. De pijn begint vaak als je een aantal kilometers hebt gelopen en meestal verergeren de pijnklachten zodat je op een gegeven ogenblik niet meer verder kunt. Bij aanraking van de pijnlijke plek op de knie hoor je soms een krakend geluid. Met rust en rustig opbouwschema kan de blessure adequaat behandeld worden.

Risicofactoren

Risicofactoren voor een pijnlijke knie of kniepijn zijn:

• Biomechanische veranderingen. Het kniegewricht is complex in de werking en wordt intensief gebruikt. Elke verandering in de beweging van het gewricht (door verandering van beenlengte, verandering in loopstijl vanwege rugproblemen, etc.) kan subtiele veranderingen veroorzaken en leiden tot pijn en schade aan het kniegewricht.
• Gewicht. De stress op de kniegewricht wordt verhoogd door overgewicht. Obesitas verhoogt ook het risico op artrose, omdat het kraakbeen sneller wordt afgebroken.
• Overbelasting. Overmatig gebruik van het kniegewricht door repetitieve bewegingen, zoals bij bepaalde oefeningen (joggen, skiën) of arbeidsomstandigheden (lange geknield zijn, bijvoorbeeld bij aardbeien plukken), kan het kraakbeen afbreken en pijn veroorzaken.

Huisarts inschakelen

Iedere vorm van kniepijn die niet binnen een paar dagen rust verdwijnt, moet door een arts worden beoordeeld. Daarnaast zijn de volgende symptomen reden om eerder een afspraak te maken met je huisarts:

• zwelling in de knie;
• de knie niet kunnen buigen;
• misvorming van de knie;
• niet kunnen lopen of moeilijkheden bij het lopen;
• hevige pijn.

Complicaties van kniepijn

Gewoonlijk verdwijnt de kniepijn zonder dat er een specifieke oorzaak is gevonden. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de pijn kan de aandoening steeds erger worden en leiden tot complicaties. Meestal zijn deze complicaties langdurig en leiden ze tot toenemende pijn en steeds verergerende bewegingsbeperkingen.

Behandeling van pijnlijke knie

Behandeling van kniepijn varieert en is afhankelijk van de onderliggende aandoening.

Medicijnen

Medicijnen kunnen worden voorgeschreven om een ​​onderliggende medische aandoening te behandelen of om pijn te verlichten. Als je regelmatig pijnstillers gebruikt voor je kniepijn, dan is het belangrijk om dit te overleggen met je huisarts.

Fysiotherapie

Soms is het bij pijn in de knie zinvol om de spieren te versterken om de knie stabieler te maken. Dit kan helpen om verwondingen of verdere verslechtering van een letsel te vermijden. Ook kunnen bepaalde oefeningen helpen. Een fysiotherapeut kan hierbij ingeschakeld worden.

Injecties

Het injecteren van medicijnen direct in je knie kan in bepaalde situaties helpen. De twee meest voorkomende injecties zijn corticosteroïden en smeermiddelen (hyaluronzuur injectie). Corticosteroïde injecties kunnen zinvol zijn bij artritis en andere ontstekingen van de knie. De injectie moeten gewoonlijk om de paar maanden herhaald worden. Smeermiddelen die vergelijkbaar zijn met de vloeistof die al in je kniegewricht zit, kan helpen de pijn in je kniegewricht(en) te verminderen, bijvoorbeeld bij artrose.

Chirurgische ingreep

Kniebehandelingen variëren van een kijkoperatie van de knie (arthroscopische kniechirurgie) tot totale knievervanging. Een kijkoperatie is een zeer veel voorkomende chirurgische procedure waarmee de arts in je knie kan kijken door een paar kleine gaten en een glasvezelcamera. De chirurg kan hiermee veel van de verwondingen repareren en kleine botfragmenten of kraakbeen verwijderen. Dit is een veelvoorkomende poliklinische procedure. Bij een gedeeltelijke knievervanging vervangt de chirurg de beschadigde delen van de knie met plastic en metalen delen. Bij totale knievervanging wordt de gehele knie vervangen door een kunstgewricht.

Lees verder

• Krakende knie: oorzaken van krakende en knikkende knieën
• Kniekuilcyste of Bakerse cyste: symptomen en behandeling
• Vocht in de knie: oorzaken van dikke knie of gezwollen knie
• Pijn aan de knie: stekende, brandende of zeurende kniepijn
• Pijn in knieholte: oorzaken van pijn aan achterkant van knie