Ooglapje: Indicatie en tips en bij afplakken van oog

Een ooglapje is een klein lapje dat een patiënt – meestal een baby of kind – voor een oog draagt. Het ooglapje bestaat in verschillende uitvoeringsversies, zoals een stoffen lapje dat rond het hoofd wordt bevestigd door een elastische band of door een touwtje. Ook een ooglapje met een zelfklevend verband is beschikbaar. Het dragen van een ooglapje is een onderdeel van de behandeling voor een lui oog (amblyopie). Het ooglapje blokkeert het zicht van het sterkere oog waardoor het zwakkere of ‘luie’ oog harder moet werken. Het zicht in dat zwakke oog verbetert hierdoor. Ook is een ooglapje nuttig bij patiënten die een verwonding aan het oog hebben opgelopen bij patiënten met een verlamming van de buitenste oogspieren. Dankzij enkele tips kunnen baby’s en kinderen sneller wennen aan een ooglapje.

• Indicatie van gebruik ooglapje
• Lui oog (amblyopie)
• Oogtrauma
• Verlamming van buitenste oogspieren
• Dragen van het ooglapje
• Voorbereiding
• Plaatsing
• Zicht van niet-afgeplakt oog stimuleren
• Kinderen
• Baby’s en peuters
• Prognose en resultaten van afplakken van oog
• Alternatief voor ooglapjes

Indicatie van gebruik ooglapje

Lui oog (amblyopie)

Een ooglapje gebruikt de oogarts als een behandeling voor een lui oog (amblyopie). Dit is een aandoening waarbij een oog geen normaal gezichtsvermogen ontwikkelt. Het afplakken van het dominante (goede) oog helpt het zwakke oog sterker te worden. De beste tijd om ooglapjes te gebruiken om amblyopie te corrigeren, is tijdens de vroege kinderjaren. De behandeling werkt heel goed wanneer de ouders de afplakinstructies zorgvuldig opvolgen.

Oogtrauma

Patiënten die een oogletsel hebben opgelopen, dragen het ooglapje. Dit bedekt een verloren of gewond oog.

Verlamming van buitenste oogspieren

Een ooglapje is nuttig voor de behandeling van een verlamming van de buitenste oogspieren. Dit vermindert duizeligheid en misselijkheid die samenhangen met deze vorm van dubbelzien.

Dragen van het ooglapje

Voorbereiding

Enkele tips helpen een kind bij het gewennen aan het ooglapje. Het kind moet in eenvoudige woorden verteld worden waarom het ooglapje nodig is. De kind de kleur en het patroon van het ooglapje laten kiezen is een goed idee. Indien mogelijk is het verstandig om een ooglapje aan te brengen wanneer de ouders veel tijd hebben om bij het kind te zijn, zoals ’s avonds. Kinderen willen het ooglapje in het begin namelijk wel eens verwijderen van het oog.

Plaatsing

Het plaatsen van een ooglapje bij een kind is vaak frustrerend. Het is belangrijk dat een ouder geduldig blijft en volhoudt. Als een ouder problemen ervaart met het plaatsen van het ooglapje, vraagt hij of zij het best hulp aan een familielid of vriend. Het geleidelijk opbouwen van de draagtijd is aanbevolen. Als een kind echter éénmaal gewend is aan het ooglapje (meestal na enkele dagen), zal hij het ooglapje niet meer (proberen te) verwijderen van het oog. Als het kind een bril draagt, moet de ouder eerst het oog afdekken met en ooglapje en vervolgens de bril bovenop het ooglapje plaatsen.

Zicht van niet-afgeplakt oog stimuleren

Kinderen

Tv kijken, kleuren, video- of computerspelletjes spelen, tekenen, handwerken en lezen zijn goede activiteiten voor kinderen die een ooglapje dragen; hierbij kunnen ze het niet-afgeplakte oog goed gebruiken. Wanneer een kind namelijk taken uitvoert waarbij hij dicht bij een object zit, helpt dit bij het ontwikkelen van een beter zicht in het luie oog.

Baby’s en peuters

Bij zeer jonge kinderen kunnen ouders het ooglapje op het oog plaatsen wanneer ze het kind voeden, baden of de luier verwisselen. De ouders zorgen er het best voor dat de omgeving van de baby heel visueel is. Dit doen ze door bijvoorbeeld een spiegel op de muur te plaatsen of een cirkel-, vierkant- of rasterpatroon in het zwart te tekenen in het midden van een wit stuk papier. Tekeningen kunnen op de muur worden gehangen, zodat de baby zich kan concentreren op deze tekeningen. Als het kind in slaap valt terwijl het ooglapje nog over het oog zit, mag de ouder dit niet verwijderen. Ouders werken het best enkel aan het oogprobleem en niet tegelijkertijd aan een belangrijke opvoedingsfase, zoals het zindelijk maken van het kind.

Prognose en resultaten van afplakken van oog

Het gezichtsvermogen van het kind verbetert meestal reeds enkele weken nadat een kind het ooglapje begint te dragen. De beste resultaten behaalt een kind veelal pas na vele maanden. De oogarts zal het zicht van het kind nauwgezet volgen tijdens en na de afplakbehandeling. Soms moet het kind zelfs af en toe een ooglapje blijven dragen nadat het gezichtsvermogen verbeterd is. Dit zorgt er voor dat het gezichtsvermogen van het kind niet achteruit gaat.

Alternatief voor ooglapjes

Kinderen die een ooglapje dragen, hebben soms sociale, emotionele en psychische problemen door het gebruik van het ooglapje. Om te voorkomen dat een kind sociaal geïsoleerd wordt, kunnen ook atropine oogdruppels worden gebruikt. Dit zorgt voor een tijdelijke vervaging van het zicht in het behandelde oog.

Lees verder

• Amblyopie (lui oog): Verminderde gezichtsscherpte in één oog
• Oogbolletsel: Stomp of diep voorwerp in het oog
• EHBO en medische hulp bij letsels aan het oog (oogletsels)
• Verlamming zesde hersenzenuw: Oogbewegingsstoornis