Gele tanden: Oorzaken van geelverkleuring van tanden

Gele tanden zijn een veelvoorkomend probleem dat zowel cosmetische als gezondheidsgerelateerde zorgen kan oproepen. Deze verkleuring kan aangeboren zijn, maar ontstaat vaak door externe factoren zoals slechte mondhygiëne, voeding, roken en het gebruik van bepaalde medicijnen. Hoewel het in sommige gevallen onvermijdelijk is dat tanden geel worden naarmate we ouder worden, zijn er verschillende manieren om deze verkleuring te voorkomen of te verminderen.

• Oorzaken van gele tanden
• Fluoride en geelverkleuring van tanden
• Medicatie
• Roken
• Slechte mondhygiëne en gele tandverkleuring
• Voeding en drank
• Ziekten en gele tanden
• Diagnose en onderzoeken
• Behandelingsopties voor gele tanden
• Thuis de tanden witter maken
• Professioneel tanden bleken
• Prognose en complicaties
• Preventie van gele tandkleur

Oorzaken van gele tanden

Gele tanden kunnen het gevolg zijn van verschillende factoren, die variëren van genetische predispositie tot omgevingsfactoren. Hieronder worden de meest voorkomende oorzaken van gele tanden besproken.

Fluoride en geelverkleuring van tanden

Een overmatige blootstelling aan fluoride, vooral tijdens de kindertijd, kan leiden tot een aandoening die bekend staat als fluorose. Deze aandoening veroorzaakt witte of soms zelfs gele tot bruine vlekken op de tanden. Fluoride komt vaak voor in tandpasta en drinkwater, maar overmatige blootstelling kan ook optreden door het gebruik van fluoridesupplementen.

Medicatie

Verschillende soorten medicatie kunnen gele tanden veroorzaken, zowel bij kinderen als volwassenen. Zo kan chemotherapie voor hoofd- en halskanker, evenals radiotherapie in hetzelfde gebied, leiden tot tandverkleuring. Andere medicijnen die gele tanden kunnen veroorzaken zijn:

• Antibiotica zoals tetracycline en amoxicilline, vooral als deze tijdens de zwangerschap of in de vroege kinderjaren worden ingenomen.
• IJzersupplementen voor de behandeling van bloedarmoede.
• Medicijnen voor hoge bloeddruk.
• Astmamedicatie en antipsychotica, die vaak langdurig worden gebruikt.

Roken

Roken is een van de belangrijkste oorzaken van gele tanden. De nicotine en teer in sigaretten veroorzaken hardnekkige vlekken die moeilijk te verwijderen zijn. Door te stoppen met roken en een goede mondhygiëne te handhaven, kunnen de tanden echter weer witter worden.

Slechte mondhygiëne en gele tandverkleuring

Een gebrekkige mondhygiëne kan leiden tot de opbouw van tandplak, een kleverige laag die bacteriën bevat. Als tandplak niet regelmatig wordt verwijderd door te poetsen en flossen, kan dit verharden tot tandsteen. Tandsteen kan alleen door een tandarts worden verwijderd en kan een gele of zelfs bruine kleur hebben.

Voeding en drank

Voeding en dranken spelen een grote rol in de verkleuring van tanden. Zuren en kleurstoffen in voedsel en dranken kunnen het tandglazuur aantasten en gele vlekken veroorzaken. Enkele boosdoeners zijn:

• Koffie, thee en wijn
• Bessen en rode bieten
• Frisdrank en sportdranken
• Tomatensaus en sojasaus

Het drinken van water na het consumeren van deze voedingsmiddelen kan helpen om de tanden schoon te spoelen en de opbouw van vlekken te verminderen.

Ziekten en gele tanden

Sommige ziekten en medische aandoeningen kunnen ook leiden tot gele tanden. Hieronder een overzicht van deze aandoeningen en hun mogelijke invloed op de tandkleur:

Tandenknarsen
Tandenknarsen (bruxisme) kan het tandglazuur beschadigen, wat kan leiden tot verkleuring en verzwakking van de tanden. Deze gewoonte komt vaak voor bij mensen met stress en gebeurt meestal 's nachts.

Trauma
Een fysiek trauma aan de tanden, zoals een harde klap of val, kan het glazuur beschadigen en het binnenste deel van de tand blootleggen, wat kan leiden tot een gele of bruine verkleuring.

Andere medische aandoeningen
Andere ziekten die kunnen leiden tot gele tanden zijn onder andere:

• Bepaalde hart- en vaatziekten
• Neonatale geelzucht
• Genetische aandoeningen zoals dentinogenesis imperfecta en amelogenesis imperfecta
• Hoge koorts tijdens de tandontwikkeling
• Porfyrie, een erfelijke stofwisselingsziekte

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van gele tanden wordt meestal gesteld door visuele inspectie tijdens een tandartsbezoek. De tandarts kan ook röntgenfoto's maken om te controleren op onderliggende problemen zoals tandbederf of schade aan het glazuur. In sommige gevallen kan de tandarts aanvullende tests uitvoeren om de oorzaak van de verkleuring te achterhalen.

Behandelingsopties voor gele tanden

Er zijn verschillende manieren om gele tanden te behandelen, variërend van thuiszorgremedies tot professionele behandelingen bij de tandarts.

Thuis de tanden witter maken

Er zijn verschillende over-the-counter producten beschikbaar om de tanden witter te maken, waaronder whitening tandpasta's, mondspoelingen, strips en gels. Deze producten kunnen helpen om milde verkleuringen te verminderen, maar zijn meestal niet effectief bij ernstige gevallen van gele tanden.

Professioneel tanden bleken

Professioneel tanden bleken bij de tandarts is een van de meest effectieve manieren om gele tanden te behandelen. De tandarts kan een bleekmiddel gebruiken dat sterker is dan wat thuis beschikbaar is, en kan ook gebruik maken van speciale lampen of lasers om het proces te versnellen. Afhankelijk van de ernst van de verkleuring, kan meer dan één sessie nodig zijn.

Prognose en complicaties

In de meeste gevallen kunnen gele tanden met succes worden behandeld, vooral als de verkleuring vroeg wordt aangepakt. Zonder behandeling kan de verkleuring echter verergeren, wat kan leiden tot meer ernstige problemen zoals tandbederf en tandvleesontstekingen. Het is daarom belangrijk om regelmatig een tandarts te bezoeken en eventuele verkleuringen zo snel mogelijk te laten behandelen.

Preventie van gele tandkleur

Het voorkomen van gele tanden begint met een goede mondhygiëne. Regelmatig poetsen, flossen en het gebruik van mondspoelingen kan helpen om tandplak en tandsteen te verminderen. Daarnaast is het belangrijk om voedingsmiddelen en dranken die tanden kunnen verkleuren te vermijden of deze met mate te consumeren. Roken is ook een belangrijke risicofactor voor gele tanden, dus stoppen met roken is een effectieve manier om de tanden wit te houden.

Lees verder

• Roken en risico's voor de mond, de tanden en het tandvlees
• Amelogenesis imperfecta: Afwijkingen aan tandglazuur
• Tand- en mondhygiëne: Tips voor goede tand- & mondgezondheid
• Tanden: Afwijkende kleuren (tandkleur) en vormen (tandvorm)
• Tanderosie: Slijtage van tandglazuur met gevoelige tanden