Tintelende gevoelens (tintelingen) in rug: Oorzaken

Af en toe voelen patiënten een tintelend gevoel in de rug. Meestal is dit symptoom geen reden tot bezorgdheid. Houden de tintelende gevoelens in het ruggebied echter aan of keren deze terug, dan wijst dit mogelijk op een onderliggende aandoening. Infecties, ruggenmergproblemen, fibromyalgie en andere leiden mogelijk tot tintelingen in de rug. Vaak gaan ook andere symptomen gepaard met de tintelende sensaties, zoals problemen met de darm- en blaasfunctie, brandende gevoelens, zwakte en pijn. Ook de armen, benen en andere lichaamsdelen zijn mogelijk getroffen door een tintelend gevoel. In de meeste gevallen zijn de tintelingen in de rug met een brace, levensstijlveranderingen, medicatie en/of een operatie te verhelpen.

• Arterioveneuze malformaties (AVM’s) en tintelende gevoelens in rug
• Fibromyalgie
• Gordelroos en tintelingen in rug
• Ruggenmergproblemen
• Spondylolisthesis
• Vitamine B12-tekort en tintelend gevoel in rug
• Wervelfractuur en tintelende sensaties in ruggebied
• Alarmsymptomen

Arterioveneuze malformaties (AVM’s) en tintelende gevoelens in rug

Oorzaken
Artsen begrijpen anno oktober 2020 de oorzaak van arterioveneuze malformaties niet volledig, maar ze worden meestal tijdens de ontwikkeling van de foetus gevormd. AVM's zijn abnormaal gevormde bloedvaten die zich meestal in de hersenen of het ruggenmerg ontwikkelen, maar ze ontstaan soms ook in andere lichaamsdelen. Deze misvormingen remmen de bloedstroom en veroorzaken milde tot ernstige tekenen (afhankelijk van grootte en locatie).

Symptomen

Bekende symptomen van AVM’s zijn:

• coördinatieproblemen / verlies van coördinatie
• duizeligheid
• epileptische aanvallen
• geheugenproblemen of verwardheid
• gevoelloosheid, tintelingen en pijn
• hoofdpijn
• problemen met het gezichtsvermogen
• rugpijn of zwakte in de benen
• spraakproblemen

Behandeling

De arts kijkt naar de locatie van de misvorming en de ernst van de symptomen. Soms is een operatie nodig om de bloedtoevoer naar de AVM te verwijderen of af te sluiten.

Fibromyalgie

Oorzaken

Artsen begrijpen anno oktober 2020 niet volledig wat de oorzaak is van fibromyalgie, een chronische aandoening die onder andere pijn en vermoeidheid veroorzaakt.

Symptomen

Fibromyalgie veroorzaakt volgende mogelijke tekenen:

• angst en depressie
• een verhoogde gevoeligheid voor pijn
• geheugenproblemen en concentratieproblemen
• gevoelloosheid of tintelingen in bepaalde lichaamsdelen, zoals de rug, de handen en de voeten.
• hoofdpijn
• problemen om helder te denken
• slaapproblemen
• vermoeidheid
• wijdverspreide pijn en gevoeligheid

Behandeling
De arts zet meestal een combinatie van medicatie en veranderingen in levensstijl in zoals:

• cognitieve gedragstherapie (vorm van psychotherapie) om een depressie te behandelen
• regelmatige lichaamsbeweging
• stress verminderen en ontspanningstechnieken uitvoeren, zoals meditatie en yoga
• voorgeschreven medicijnen, waaronder antidepressiva en antipsychotica
• vrij verkrijgbare niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), zoals ibuprofen en naproxen

Gordelroos en tintelingen in rug

Oorzaken

Circa 1 op de 3 patiënten ontwikkelt gordelroos (herpes zoster) tijdens het leven. Gordelroos kan enkel ontstaan doordat een patiënt eerder waterpokken heeft gehad. Het varicella-zoster-virus blijft namelijk inactief in het lichaam tot het vaak na vele jaren weer activeert en gordelroos veroorzaakt.

Symptomen

Gordelroos resulteert in een jeukende, pijnlijke uitslag aan meestal één kant van het lichaam. De huiduitslag treft echter mogelijk elk lichaamsdeel zoals de rug, het oog en het gezicht. De huiduitslag produceert met vloeistof gevulde blaasjes die na enkele dagen scheuren. Na twee à vier weken is de huiduitslag meestal verdwenen. Voor het verschijnen van de huiduitslag kampt een patiënt met een tintelend gevoel, jeuk of een pijnlijk brandend gevoel in het getroffen gebied waaronder dus mogelijk ook de rug. Andere symptomen van gordelroos omvatten koorts en koude rillingen, hoofdpijn en maagklachten.

Behandeling

Antivirale medicijnen (medicijnen die een virale infectie zoals gordelroos behandelen) verminderen de ernst en verkorten de duur van gordelroos. Pijnstillers, natte kompressen, calamine lotion en colloïdale havermoutbaden verlichten ook de symptomen.

Ruggenmergproblemen

Ruggenmerginfecties

Oorzaken
Ruggenmerginfecties (spinale infecties) treden op na een operatie of als een complicatie van andere aandoeningen, zoals infecties, fracturen, verwondingen, kanker, diabetes mellitus (suikerziekte) en hiv. De infectie leidt tot schade of irritatie aan de zenuwen.

Symptomen
Bekende symptomen zijn:

• gevoelloosheid of tintelingen
• koorts en koude rillingen
• roodheid in het getroffen gebied
• rugpijn en stijfheid
• spierzwakte of spierspasmen

Behandeling
Antibiotica, antivirale medicijnen of antischimmelmedicijnen behandelen infecties. Bij ernstige infecties of schade aan de wervelkolom is een operatie nodig.

Ruggenmergtumor

Oorzaken
Bij een ruggenmergtumor (spinale tumor) ontwikkelt zich een abnormaal goedaardig of kwaadaardig gezwel op het ruggenmerg. In tegenstelling tot goedaardige tumoren vallen kankerachtige tumoren wel omliggende weefsels binnen en verspreiden ze zich ook naar andere lichaamsdelen. Wanneer de tumor drukt op het ruggenmerg, leidt dit tot symptomen.

Symptomen
De locatie van de tumor bepaalt de aard van de symptomen zoals:

• een verminderde gevoeligheid pijn of temperatuur
• gevoelloosheid of tintelingen
• problemen met de blaas (urine-incontentie) en de darmen (fecale incontinentie: ongewild verlies van stoelgang)
• rugpijn
• zwakte of een gebrek aan coördinatie in de benen of armen

Behandeling
De behandeling van ruggenmergtumoren hangt af van de grootte, het type en de locatie. Bij de meeste patiënten is een operatie nodig waarbij de arts de tumor verwijdert. Radiotherapie en chemotherapie zijn andere behandelingsopties.

Andere ruggenmergproblemen

Bij spinale stenose (vernauwing van wervelkolom met rugpijn en zwakte), een discushernia en ischias (aandoening met pijn en zwakte aan been en rug) ontstaat mogelijk ook druk of irritatie aan een zenuw waardoor tintelende sensaties aan de rug tot stand komen.

Spondylolisthesis

Oorzaken

Bij spondylolisthesis glijdt één van de wervels in de wervelkolom uit zijn positie. Dit is overal langs de wervelkolom mogelijk, maar meestal in het gebied van de lage rug.

Symptomen

Niet altijd komen tekenen tot uiting bij de verschuiving van de wervel, maar wanneer druk op een zenuw ontstaat door de glijdende wervel, kampt een patiënt met pijn of een tintelend gevoel in het ruggebied. Deze tekenen stralen soms uit naar de achterkant van de dijen. Andere symptomen bestaan uit: rugstijfheid, een gevoel van zwakte in de benen en problemen met lopen of rechtop staan. De klachten verergeren bij lichamelijke activiteit, en verbeteren tijdens het zitten of naar voren leunen.

Behandeling

Bij milde symptomen mag de patiënt ijs toepassen, rugspierversterkende oefeningen uitvoeren, rusten en/of vrij verkrijgbare ontstekingsremmende medicijnen nemen, zoals ibuprofen en naproxen. Bij ernstigere symptomen zijn steroïde-injecties of een operatie aanbevolen.

Vitamine B12-tekort en tintelend gevoel in rug

Door een tekort aan vitamine B12 kampen sommige patiënten met brandende gevoelens of tintelingen in de rug. Mogelijk nemen patiënten onvoldoende vitamine B12 op via de voeding, maar ook enkele aandoeningen leiden tot dit vitaminetekort zoals:

• pernicieuze anemie: Bij deze vorm van bloedarmoede heeft het lichaam het moeilijk om vitamine B12 goed te absorberen.
• atrofische gastritis: Dit is een maagaandoening waarbij de maagwand begint te krimpen.
• zwaar drinken: Alcoholmisbruik veroorzaakt mogelijk een vitamine B12-tekort.
• immuunstoornissen: Ziekten zoals lupus of de ziekte van Graves (schildklieraandoening met overproductie van schildklierhormonen) leiden mogelijk tot een gebrek aan vitamine B12.

Het langdurig gebruik van maagzuurremmers veroorzaakt soms ook een tintelend gevoel in de rug. Maagzuur helpt bij het doden van bacteriën en breekt dierlijke eiwitten af (die vitamine B12 bevatten). Zonder voldoende maagzuur ontstaat een tekort aan deze belangrijke vitamine.

Wervelfractuur en tintelende sensaties in ruggebied

Oorzaken

Een krachtige botsing, zoals een ongeval met een auto, een sportblessure en vallen van hoogte veroorzaakt mogelijk een wervelfractuur. Wervelfracturen resulteren soms ook uit chronische aandoeningen die de botten verzwakken, zoals osteoporose (verlies van botmassa met risico op botbreuken) en tumoren.

Symptomen

De meeste wervelfracturen komen tot uiting in het midden van de rug en de lage rug. Patiënten ervaren hierdoor matige tot ernstige pijn die soms verergert bij beweging. Ook gevoelloosheid of een tintelend gevoel, een verlies van de controle van de darmen en de blaas en moeite met het bewegen van de benen zijn mogelijke symptomen.

Behandeling

De behandeling van een wervelfractuur hangt af van de ernst, het type en de locatie van de fractuur, evenals van eventueel andere aanwezige verwondingen. Soms is een spoedoperatie nodig om de druk op het ruggenmerg te verminderen. Andere behandelingen bestaan uit het dragen van een speciale rugbrace gedurende zes tot twaalf weken en revalidatieoefeningen.

Alarmsymptomen

In volgende situaties is het belangrijk om een arts te raadplegen:

• een verlies van coördinatie of moeite met het gebruik van de armen of benen
• een verlies van de stoelgang en urine
• ernstige tintelingen
• plotselinge, ernstige pijn en gevoelloosheid in één of beide benen
• tintelende gevoelens die na enkele dagen nog niet verdwenen zijn
• tintelingen in combinatie met andere symptomen

Lees verder

• Paresthesieën: Tintelingen in ledematen door druk op zenuw
• Spondylolisthesis: Verschuiving van wervel met pijn & zwakte
• Rugpijn: Oorzaken, symptomen & behandeling van pijnlijke rug
• Lage rugpijn: Oorzaken en behandeling van pijn in onderrug
• Hoge rugpijn: Oorzaken en behandeling van pijn in bovenrug