Vliegenbeten: Symptomen en behandeling van beet door vlieg

Een beet van een mug, wesp of bij is voor veel patiënten een heel vervelende gebeurtenis. Maar ook vliegen bijten af en toe mensen. De meeste vliegenbeten zijn onschadelijk, al veroorzaken ze mogelijk venijnige pijn, jeuk, een zwelling en een rood bultje. Maar voor sommige patiënten veroorzaken deze insectenbeten wel ernstige irritatie en andere potentieel gevaarlijke symptomen. Diverse thuisbehandelingen verlichten de ontsteking en irritatie, maar wanneer de patiënt een geïnfecteerde vliegenbeet of meerdere pijnlijke beten heeft op het lichaam, is het verstandig om een arts te raadplegen.

• Vaak voorkomende soorten vliegen die bijten
• Hertenluisvliegen
• Paardenvliegen
• Stalvliegen
• Zandvliegen
• Zwarte vliegen
• Symptomen van vliegenbeet
• Ziekten overgedragen door beten van vliegen
• Diagnose en onderzoeken
• Alarmsymptomen
• Behandeling
• Zelfzorg
• Professionele medische behandeling
• Preventie van vliegenbeten

Vaak voorkomende soorten vliegen die bijten

Hertenluisvliegen

Hertenluisvliegen zijn middelgrote vliegen die de grootte hebben van een huisvlieg en meestal in de lente aanwezig zijn. De geelzwarte, roodbruine of bruine vliegjes hebben donkere strepen op hun vleugels.

Paardenvliegen

Paardenvliegen (dazen) zijn groot. Deze soort steekvliegen heeft een groene kop of is volledig zwart van kleur. Dazen leven meestal in de buurt van water of andere warme, natte locaties. Dazenbeten brengen geen ziekten over maar veroorzaken vaak pijn door de manier waarop ze in de huid bijten.

Stalvliegen

Stalvliegen zijn klein en grijs en hebben verschillende strepen op hun lichaam. Ze verschijnen meestal in de late zomer, en ze bijten meestal in de ochtend of late middag. Stalvliegen bijten vaak in de enkels. Ze brengen normaal gesproken geen ziekten over.

Zandvliegen

Deze kleine, wormachtige vliegen zijn meestal bruin tot grijs gekleurd. In Texas is er een soort zandvliegjes die de ziekte cutane leishmaniasis kan overbrengen.

Zwarte vliegen

Zwarte vliegen zijn hele kleine vliegen met een gebochelde uitstraling. Ze brengen geen ziekten over op mensen, maar ze veroorzaken soms een ernstige allergische reactie bij patiënten (en dieren). Ze leiden dan tot een zwelling, een bloeding en jeuk. Ze bijten meestal in de hoofdhuid.

Symptomen van vliegenbeet

Vliegen maken meestal meerdere beten in dezelfde lichaamsdelen. De grootte van de beet zegt niets over de grootte van de vlieg die gebeten heeft. Volgende symptomen komen vaak voor bij een vliegenbeet: zwelling, jeuk, roodheid en een klein maar zichtbaar gaatje in het midden van een bultje veroorzaakt door de vliegenbeet. Soms hangen de symptomen af van het type vlieg. Zwartevliegenbeten leiden namelijk af en toe tot een zwelling van de lymfeklieren. Sommige patiënten ervaren een allergische reactie op de vliegenbeet. Voorbeelden van symptomen van allergische reacties zijn duizeligheid, zwakte, ademhalingsproblemen en een zwelling in verschillende lichaamsgebieden.

Ziekten overgedragen door beten van vliegen

Vliegen kunnen ziekten verspreiden, omdat ze zich vrijelijk voeden met menselijk bloed bij een beet. De overdracht van een infectie vindt plaats wanneer de vlieg contact maakt met mensen of hun voedsel. Vooral in tropische landen veroorzaakt een beet van een besmette vlieg mogelijk een infectie bij mensen. Volgende aandoeningen zijn het gevolg van een vliegenbeet:
de slaapziekte: infectie met koorts en neurologische symptomen

• leishmaniasis: infectie met symptomen aan huid en ingewanden
• loiasis: infectie met zwelling rond gewrichten en oogworm
• myiasis: letsels met jeuk op huid door infectie met vliegen
• onchocerciasis: infectieziekte met symptomen aan huid en ogen
• trachoom: ernstige oogbindvliesontsteking (conjunctivitis)
• tularemie: bacteriële infectie door besmette (wilde) dieren
• ziekte van Carrión: aandoening met koorts door zandvliegen

Diagnose en onderzoeken

De arts luistert naar de symptomen van de patiënt en vraagt ook waar de patiënt onlangs is geweest omdat dit dan mogelijk informatie geeft over welke soort vlieg de beet veroorzaakt heeft. De arts bekijkt vervolgens het uiterlijk van de beet en de locatie op het lichaam. Testen zijn normaal gezien niet nodig om het type vliegenbeet op te sporen, tenzij de patiënt zeer ernstige symptomen ervaart.

Alarmsymptomen

Als een patiënt een allergische reactie op een beet ervaart, zoals een piepende ademhaling of netelroos, is medische hulp nodig. Bij tekenen van een infectie na een vliegenbeet, zoals koorts, misselijkheid, hoofdpijn of gezwollen lymfeklieren, is ook medisch advies nodig.

Behandeling

Zelfzorg

Als een patiënt een vliegenbeet krijgt, mag hij volgende thuisbehandelingen uitvoeren om de eventuele symptomen te verminderen.

• niet aan het gebied krabben; dit verhoogt de kans op bacteriële huidinfecties
• het gebied met water of zeep en water reinigen, en daarna ontsmetten
• een koud kompres of een in ijs gewikkelde handdoek over de beet plaatsen om de zwelling te verminderen en irritatie en pijn te minimaliseren
• de arm of het been hoger leggen wanneer in dit gebied vliegenbeten aanwezig zijn
• vrij verkrijgbare ontstekingsremmende medicijnen nemen, zoals ibuprofen, om het ongemak te verminderen

Professionele medische behandeling

Een arts schrijft voor patiënten met een allergische reactie orale (via de mond ingenomen) antihistaminica voor. Antihistaminica in zalfvorm zijn niet aanbevolen daar de ingesmeerde huid bij blootstelling aan de zon vaak leidt tot meer huidirritatie.

Preventie van vliegenbeten

Indien mogelijk moet een persoon de plaatsen vermijden waar steek- en bijtvliegen aanwezig zijn, zoals moerassen, bossen, schaduwrijke gebieden of locaties met een zeer dicht plantenleven. Door de tuin netjes en goed bijgesneden te houden, kan ook het aantal vliegen in het gebied worden geminimaliseerd. Verder is het verstandig om de huid te bedekken met een lichtgekleurd shirt met lange mouwen, een broek en een hoed (donker gekleurde kledij trekt vliegen aan). Insectenwerende middelen, zoals middelen die DEET of picaridine bevatten, mag een persoon steeds aanbrengen als hij zich naar plaatsen begeeft waar vermoedelijk vliegen aanwezig zijn die bijten. Deze middelen zijn echter niet altijd effectief tegen alle bijtende vliegsoorten.

Lees verder

• Allergische reactie op insectensteek: Symptomen & preventie
• Leishmaniasis: Infectie met symptomen aan huid & ingewanden
• Dazenbeten: Beet door paardenvliegen met pijn aan huid
• Myiasis: Letsels met jeuk op huid door infectie met vliegen
• Ziekte van Carrión: Aandoening met koorts door zandvliegen