Dazenbeet: symptomen en wat te doen bij beet van een daas?
Een beet van een daas kan vervelende klachten geven als pijn, jeuk en zwelling. De daas of paardenvlieg is bekend onder veel verschillende namen in verschillende landen, waaronder brems, bremster, daps; blinde daas, blinde mug, blinde vlieg, dazerik en bouw. Deze vliegen staan erom bekend dat ze snel en bijzonder agressief zijn en direct bijten zodra zij in contact zijn met hun prooi. Zij voeden zich met het bloed van dier en mens. Overigens zijn het enkel de vrouwtjes dazen die bijten en bloed zuigen en pas na de paring gaan ze naarstig op zoek naar eiwitrijk bloed voor de rijping van hun eitjes. Dit kan gevaarlijk zijn omdat de daas parasieten of ziektes aan zijn slachtoffers kan overbrengen. Sommige soorten steekvliegen zijn erg groot, terwijl andere meer op de gemiddelde huisvlieg lijken. Hoewel deze steekvliegen meestal als ongedierte worden gezien, spelen ze ook een rol als bestuivers van bloemen.
Wat is een daas?
De daas of paardenvlieg is een grote, harige vlieg waarvan de beet heel erg pijnlijk kan zijn. De vrouwtjes bijten dieren, inclusief mensen, voor bloed, dat ze nodig hebben voor de rijping van hun eitjes. De vrouwelijke vliegen hebben twee vlijmscherpe snijbladen die de huid doorboren. Deze steekvlieg gebruikt vervolgens een sponsachtig deel van hun mond om bloed op te zuigen. Mannelijke vliegen bijten niet en in plaats daarvan drinken ze nectar van bloemen of fruit.
Hoe zien dazen eruit?
Paardenvliegen of dazen zijn veel groter dan een gemiddelde vlieg. Het zijn donkere, harige vliegen, hoewel ze ook felgekleurde vlekken kunnen hebben. Deze plaaggeesten zijn ongeveer 1 cm tot 2,5 cm groot.
Dazenbeet symptomen: jeuk, roodheid en zwelling /
Bron: BjornW, Wikimedia Commons (CC BY-1.0)Symptomen van een dazenbeet
Dazen gebruiken lange kaken om de huid open te scheuren om teneinde toegang te krijgen tot het bloed. Deze manier geeft gemakkelijker toegang tot het bloed dan bij een naaldachtige mond zoals die van een mug, en het maakt het mogelijk om door een pels of kleding heen te bijten. Het heeft ook een voordeel omdat de beet veel pijnlijker is, waardoor het slachtoffer gedwongen wordt zich op de wond te concentreren in plaats van de vlieg te doden. Hierdoor zal de vlieg normaal gesproken veilig weg kunnen komen na het bijten. Typische symptomen van een beet door daas zijn:
Pijn
Het gebied waar je werd gebeten doet flink
pijn. Rode bultjes ontwikkelen zich meestal rond het gebied waar de beet plaatsvond terwijl je lichaam een histaminereactie vertoont. Dit kan ervoor zorgen dat de beet ontstoken raakt of gaat jeuken, terwijl je lichaam probeert om infectieus materiaal uit het gebied te verwijderen.
Allergische reactie
Degenen die een allergische reactie krijgen van een dazenbeet, kunnen een
huiduitslag krijgen. Ze kunnen een uitbraak van
netelroos krijgen of last krijgen van een
piepende ademhaling. De huid kan roze tot rood worden en er kan een zwelling ontstaan. Het gebied rond de ogen (
gezwollen ogen) en de lippen (
gezwollen lippen) kan beginnen te zwellen en je kan duizelig of zwak worden.
Infectie
Als parasieten of bacteriën die de daas bij zich droeg een infectie veroorzaakten, kan de beet extreem pijnlijk worden. Deze pijn kan uitstralen en er kan pus uit de steekwond van de daas sijpelen. Raadpleeg tijdig de arts om verdere medische complicaties te voorkomen.
Behandeling van een beet van daas of steekvlieg
Het kan langere tijd duren voordat een beet van een daas is genezen. Het duurt vaak langer dan andere
insectenbeten, waar je over het algemeen twee tot drie dagen last van hebt. Er zijn enkele maatregelen die je kunt nemen om genezing te bevorderen.
Gebruik speeksel
Zodra je je realiseert dat je bent gebeten, bedek de wond dan met speeksel. Het
speeksel is gevuld met het eiwit histatin dat helende eigenschappen bevat waardoor je de negatieve effecten van de beet kunt beperken en je jezelf kunt beschermen totdat je ergens bent waar je de wond goed kunt behandelen.
Maak de wond schoon
Milde beten van een paardenvlieg genezen meestal binnen een paar dagen zonder medische behandeling. Reinig de wond eenvoudig met water en zeep en dep hem droog om te voorkomen dat de wond geïnfecteerd raakt. Je kunt ook een antiseptisch middel zoals Betadine gebruiken om de wond schoon te maken en te steriliseren.
Vermijd krabben
Vermijd krabben van de beet wanneer deze begint te jeuken. Dit verlengt de genezingsduur en verhoogt het risico dat er besmettelijk materiaal van de handen in het wondje terechtkomen.
Koud kompres
Het toepassen van een koud kompres helpt tegen
jeuk en zwelling.
Wat te doen bij een dazenbeet?
Wat kun je doen bij een
dazenbeet en wanneer is het verstandig om naar de huisarts te gaan?
Algemene maatregelen en tips
- maak het gebied schoon met water
- desinfecteer de wond met een wondontsmettingsmiddel ·
- breng een koud kompres aan
- houd de wond bedekt om infectie te voorkomen
- leg het getroffen gebied hoger om zwelling te verminderen
- niet krabben
Gebruik desgewenst Azaron Crème of Stick of een ander middel tegen insectenbeten om de pijn en de jeuk van de beet te verlichten.
Houd het wondje in de gaten. Gele korstvorming en het rood worden van de huid rondom kan duiden op een bacteriële infectie. In dat geval dien je een arts in te schakelen.
Huisarts inschakelen
Neem in de volgende gevallen contact op met je huisarts:
- de symptomen verbeteren niet binnen een paar dagen
- je wordt gestoken rond je mond, keel of ogen
- er is een gebied van 10 cm of meer die rood en gezwollen is
- de wond raakt ontstoken of geïnfecteerd
- je hebt koorts, gezwollen lymfeklieren of griepachtige symptomen
Flauwvallen /
Bron: Andrey_Popov/Shutterstock.comDirect medische hulp inschakelen
Neem in de volgende gevallen direct contact op met een arts:
Onderzoek en diagnose
Anamnese: Het verhaal van de beet
De arts begint met het stellen van vragen over wanneer en waar de beet is opgelopen. Je beschrijft de symptomen, zoals pijn, zwelling, jeuk of roodheid. De arts vraagt ook naar eventuele allergische reacties, zoals ademhalingsproblemen of ernstige zwellingen.
Lichamelijk onderzoek: De beet onder de loep
De arts onderzoekt het gebied rond de beet op zwelling, roodheid en tekenen van een infectie, zoals pus of warmte. Hij let ook op of er sprake is van een grotere ontstekingsreactie die mogelijk op een allergische reactie kan wijzen.
Allergietest: Het immuunsysteem checken
Als er een vermoeden is van een allergische reactie op de dazenbeet, kan de arts een allergietest aanbevelen. Dit kan helpen vaststellen of je allergisch bent voor het speeksel van de daas of een andere component.
Infectiecontrole: Let op complicaties
Bij vermoeden van een infectie kan de arts een huidkweek doen om bacteriën te identificeren. Dit helpt om de juiste antibiotica voor te schrijven als de beet geïnfecteerd raakt.
Systemische symptomen: Het hele lichaam controleren
Als je naast lokale symptomen ook systemische reacties ervaart (zoals koorts, zweten of duizeligheid), onderzoekt de arts verder om te beoordelen of de beet een meer systemische reactie heeft veroorzaakt.
Behandeling van een dazenbeet
De behandeling van een dazenbeet is meestal gericht op het verminderen van de symptomen en het voorkomen van infecties. Hier zijn de stappen die je kunt nemen:
Reiniging en ontsmetting
Was de beet zo snel mogelijk met water en milde zeep om eventuele bacteriën te verwijderen. Dit vermindert het risico op infectie.
Koud kompres
Breng een koud kompres of een ijspakking aan op de beet om zwelling en pijn te verminderen. Doe dit gedurende 10-15 minuten met tussenpozen.
Antihistaminica
Bij ernstige jeuk of zwelling kun je een antihistaminicum innemen, zoals cetirizine of loratadine. Dit helpt om de allergische reactie van je lichaam te verminderen.
Topische crèmes
Breng een verzachtende zalf of crème aan op de beet, zoals hydrocortisoncrème of een antihistaminische zalf. Dit helpt tegen jeuk en irritatie.
Ontstekingsremmende middelen
Bij hevige zwelling of pijn kunnen ontstekingsremmende middelen zoals ibuprofen of paracetamol worden gebruikt om de symptomen te verlichten.
Antibiotica bij infectie
Als de beet geïnfecteerd raakt, zoals blijkt uit pusvorming, warmte of een toename van roodheid en zwelling, kan de arts een antibioticakuur voorschrijven om de infectie te behandelen.
Ernstige allergische reacties
Bij ernstige allergische reacties, zoals ademhalingsproblemen, zwelling van het gezicht of een anafylactische shock, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te schakelen. In dergelijke gevallen kan een adrenaline-injectie nodig zijn.
Voorkomen van krabben
Probeer de beet niet te krabben om infecties en verdere irritatie te voorkomen. Houd de nagels kort en overweeg het dragen van lichte verbanden indien nodig.
Preventie
Insectenwerende middelen
Sommige insectenwerende middelen helpen om dazen en paardenvliegen tegen te houden en het is een goed idee om jezelf te beschermen als je in de buurt komt van grasland, vee of water.
Dazenval
Vallen kunnen worden gekocht en geplaatst in gebieden waarvan bekend is dat er zwermen paardenvliegen zijn. Hierdoor kun je de vliegen vangen zodat ze jou of je dieren geen schade kunnen toebrengen. Als je weet dat je zult werken in een gebied waar veel dazen rondvliegen, draag dan lange mouwen en een lange broek om je huid te beschermen. Dit elimineert niet de kans dat je gebeten zult worden door een daas, maar het zal wel de ernst van de beten die je krijgt verminderen.
Lichte kleding
Lichtgekleurde kleding maakt je ook minder een doelwit voor de vliegen, die worden aangetrokken door donkere, bewegende objecten.
Schaduw
Dazen zijn actief bij warm weer en gaan normaal gesproken niet naar donkere gebieden. Dus je zult beter beschermd zijn in de schaduw.
Knoflook
Sommigen mensen geloven dat het nemen van supplementen met
knoflook of veel knoflook eten je in staat zal stellen een natuurlijke geur te ontwikkelen die helpt bij het afweren van paardenvliegen als je zweet. Dit wordt anno 2024 echter (nog) niet bevestigd in wetenschappelijk onderzoek.
Lees verder