Huiduitslag: oorzaken en behandeling van uitslag op de huid

Huiduitslag is geen specifieke diagnose. Huiduitslag is een algemene term voor een niet-aangeboren verandering van de huid, waarbij roodheid, schilfering, vlekken en bultjes kunnen ontstaan. Dit kan gepaard gaan met jeuk of andere klachten. Veel voorkomende oorzaken van huiduitslag is netelroos, warmtebultjes, contacteczeem en atopisch eczeem. Infecties die uitslag veroorzaken, kunnen bestaan uit schimmelinfecties, bacteriële infecties, parasitaire infectie of virale infecties. Huiduitslag kan spontaan wegtrekken, maar als het langer dan een paar dagen aanwezig is en je weet niet wat de oorzaak is, dan kun je het beste een huisarts raadplegen. Huiduitslag bij kinderen kan onder meer wijzen op hand-, voet- en mondziekte, de vijfde ziekte en de zesde ziekte. Aan de uitslag op de huid van je kind kun je vaak afleiden waar het last van heeft. Betreft het een kinderziekte met vlekjes, zijn het warmtebultjes of is het een allergische reactie?

• Soorten uitslag op de huid
• Oorzaken van huiduitslag bij kinderen
• Waterpokken
• Mazelen
• Roodvonk
• Hand-, voet- en mondziekte
• Vijfde ziekte
• Zesde ziekte
• Krentenbaard
• Huiduitslag door eczeem
• Atopisch eczeem
• Seborrhoïsch eczeem
• Jeuk en bultjes door contacteczeem
• Luieruitslag
• Bultjes en blaasjes door nummulair eczeem
• Hypostatisch eczeem
• Clownseczeem
• Auto-immuunziekten
• Systemische lupus erythematosus
• Rode vlekken en schilfering door psoriasis
• Reumatoïde artritis (RA)
• Ziekte van Kawasaki
• Tropische infecties
• Chikungunya
• Dengue (knokkelkoorts)
• Lassakoorts
• Leishmaniasis
• Ziekte van Chagas
• Westnijlvirus
• Huiduitslag door geneesmiddelen
• Huiduitslag door allergie
• Netelroos
• Zwemmersjeuk
• Schimmelinfecties
• Liesschimmel
• Ringworm
• Tinea versicolor
• Vaginale schimmelinfectie
• Bacteriële infecties
• Capnocytophaga canimorsus
• Handschimmel
• Voetschimmel
• Folliculitis
• Chronische meningokokkemie
• MRSA
• Reumatische koorts
• Stafylokokkeninfectie
• Toxicche shock syndroom (TSS)
• Ziekte van Lyme
• Uitslag op de huid door virale infecties
• cytomegalovirus (CMV)
• Gordelroos
• Herpangina
• Klierkoorts (ziekte van Pfeiffer)
• Waterwratjes
• Virale hepatitis E
• Enterovirus D68
• Uitslag door soa's
• Hiv
• Gonorroe
• Chlamydia
• Syfilis
• Genitale wratten
• Genitale herpes
• Voedingstekort
• Vitamine B3-tekort
• Vitamine B8-tekort
• Overige oorzaken
• Pityriasis rosea
• Warmtebultjes (miliaria)
• Strophulus
• Vogelmijt
• Gianotti-Crosti syndroom
• Erythema annulare centrifugum
• Erythema ab igne
• Zonneallergie
• Bedwantsen
• Henoch Schönlein purpura (HSP)
• Eikenprocessierups
• Scabiës of schurft
• Droge huid
• Erythema nodosum
• Keratosis pilaris
• Lichen planus
• Rosacea
• Zelfzorg bij huiduitslag
• Huisarts raadplegen
• Direct contact opnemen
• Afspraak maken met de huisarts
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Huiduitslag behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Soorten uitslag op de huid

Er zijn verschillende soorten huiduitslag. Het woord 'uitslag' betekent een verandering in de kleur en textuur van de huid die meestal een uitbarsting van rode plekken of bultjes op de huid veroorzaakt. Bij algemeen gebruik van de term 'huiduitslag' kan het verwijzen naar veel verschillende huidaandoeningen. Een uitslag kan direct of indirect worden veroorzaakt door een bacteriële, virale of schimmelinfectie. Een huiduitslag kan ook komen door een onderliggende medische ziekte. Medicijnen, chronische medische aandoeningen en allergische reacties (netelroos) behoren tot de vele verschillende oorzaken van huiduitslag.

Er kunnen specifieke termen gebruikt worden om een huiduitslag nader te beschrijven:

• Een maculaire huiduitslag verwijst naar platte, kleine rode plekken op de huid.
• Een papulaire huiduitslag verwijst naar kleine rode bultjes.
• Een maculopapulaire uitslag verwijst naar een combinatie van een maculaire en papulaire huiduitslag
• Een vesiculaire huiduitslag verwijst naar schilfering, blaarvorming of ulceratie (zweervorming) van de huid.

Oorzaken van huiduitslag bij kinderen

Kinderen zijn vooral vatbaar voor huiduitslag die ontstaat ​​als gevolg van (kinder)ziekten, zoals:

Waterpokken

Waterpokken, een zeer besmettelijke kinderziekte die wordt gekenmerkt door rode, jeukende blaasjes die zich over het hele lichaam vormen.

Mazelen

Mazelen, een heel besmettelijke kinderziekte die veroorzaakt wordt door het mazelenvirus en wordt gekenmerkt door kleine rode vlekjes over het hele lichaam.

Roodvonk

Roodvonk, een kinderziekte met koorts, keelpijn en een rode, ruwe huiduitslag, veroorzaakt door een streptokok bacterie van groep A.

Hand-, voet- en mondziekte

Hand-, voet- en mondziekte, een virale infectie die rode letsels op de mond kan veroorzaken en een uitslag op handen en voeten.

Vijfde ziekte

Vijfde ziekte, een virale infectieziekte is die een rode, platte uitslag op de wangen, bovenarmen en benen veroorzaakt.

Zesde ziekte

Zesde ziekte, komt het meest voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 2,5 jaar en veroorzaakt huiduitslag en koorts.

Krentenbaard

Impetigo of krentenbaard, een veel voorkomende, besmettelijke infectie van de huid die vooral in het gezicht optreedt.

Huiduitslag door eczeem

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem (constitutioneel eczeem, dauwworm) is een veel voorkomende huidaandoening in de kindertijd. Hierbij treden roodheid en schilfering van de huid op en er komen ook kleine bultjes voor. Ook kunnen blaasjes ontstaan en kan vochtafscheiding optreden. Atopisch eczeem komt vooral voor op de binnenkant van de ellebogen en in de knieën, wangen, nek, polsen en enkels. Het komt vaak voor bij mensen die ook astma en/of hooikoorts hebben. Deze aanleg is erfelijk en staat bekend als 'atopie'.

Seborrhoïsch eczeem

Seborrhoïsch eczeem is de meest voorkomende uitslag bij volwassenen, gekenmerkt door roodheid en schilfering. Ongeveer 5% van de mensen heeft er last van en het komt vooral in het gezicht (voorhoofd, wenkbrauwen, de plooien langs de neus, wangen en oorschelpen) en op het behaarde hoofd voor. In het ontstaan van seborroïsch eczeem staat de veel voorkomende gist Pityrosporon ovale centraal. Er ontstaan klachten bij een verminderde weerstand tegen de gist.

Jeuk en bultjes door contacteczeem

Contacteczeem is te herkennen aan een jeukende rode huid met kleine bultjes, blaasjes en schilfers en kan zowel allergisch als irritatief ('ortho-ergisch') van aard kan zijn. Ortho-ergisch eczeem of irritatie eczeem is de niet-allergische vorm. Deze vorm wordt veroorzaakt door huidcontact met irriterende stoffen zoals schoonmaakmiddelen, zeep, oplosmiddelen (terpentine bijvoorbeeld) en doe-het-zelf-producten. Allergisch contacteczeem kan ontstaan als een allergeen door de huid naar binnendringt. Jeuk, rode bultjes, schilfering en vochtafscheiding (natten) staan centraal.

Luieruitslag

Luieruitslag is een vorm van contacteczeem die bij de meeste baby's voorkomt en sommige volwassenen die luiers dragen. Luiereczeem wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren, zoals langdurig contact met urine en ontlasting, opeenhoping van vocht, verweking van de huid, warmte en wrijving.

Bultjes en blaasjes door nummulair eczeem

Nummulair eczeem komt vooral in de winter voor en wordt gekenmerkt door muntvormige eczeemplekjes en wordt geassocieerd met een zeer droge huid. De plekjes zijn rood, met blaasjes, bultjes en schilfers, soms met korstjes en kloofjes, en kunnen conflueren tot grotere plekken. Nummulair eczeem kan lange tijd wegblijven en dan plotseling weer de kop opsteken.

Hypostatisch eczeem

Hypostatisch eczeem is een huiduitslag aan de onderbenen met roodheid, korstjes en schilfering en het wordt gezien bij mensen met chronisch aderfalen van de benen (chronische veneuze insufficiëntie).

Clownseczeem

Clownseczeem (dermatitis perioralis) wordt gekenmerkt door kleine rode bultjes (papels) rond de mond.

Auto-immuunziekten

Systemische lupus erythematosus

Systemische lupus erythematosus (SLE) is een chronische ontstekingsziekte. Lupus kan zich ook presenteren als een huidziekte, zoals Chronische Discoïde Lupus Erythematodes (CDLE) en Subacute Cutane Lupus Erythematodes (SCLE), waarbij dus alleen de huid is aangedaan;

Rode vlekken en schilfering door psoriasis

Psoriasis is een chronische huidziekte. Psoriasis komt vooral voor op de hoofdhuid, ellebogen en knieën. Deze huidaandoening wordt gekenmerkt door rode vlekken bedekt met witte schilfers, en de laesies voelen vaak verdikt aan. Zonnig en droog weer in de zomer heeft een zeer gunstige invloed op de aandoening.

Reumatoïde artritis (RA)

Reumatoïde artritis (RA) is een ziekte waarbij gewrichten ontstoken zijn (gewrichtsontsteking). Bij RA kunnen ook huidafwijkingen en reuma noduli (reumaknobbels) ontstaan.

Ziekte van Kawasaki

De ziekte van Kawasaki is een zeldzame aandoening van de bloedvaten die met name bij kinderen van vijf jaar of jonger voorkomt. Het kind heeft vaak hoge koorts die meerdere dagen duurt en op de huid ontstaat vaak een rode huiduitslag.

Tropische infecties

Chikungunya

Chikungunya is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus en je krijgt het virus door een mug. Huiduitslag is één van de symptomen.

Dengue (knokkelkoorts)

Dengue (knokkelkoorts) een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus en wordt overgedragen door een mug. Karakteristieke symptomen zijn plotseling optredende koorts, hoofdpijn (vaak hoofdpijn achter de ogen), pijn in spieren en gewrichten (gewrichtspijn), en huiduitslag

Lassakoorts

Lassakoorts is een van de Afrikaanse virale hemorragische koortsen en het wordt veroorzaakt door een arenavirus. Je kunt onder meer last krijgen van een lichte huiduitslag.

Leishmaniasis

Leishmaniasis is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet. Deze parasiet wordt op de mens overgebracht door de beet van besmette zandvliegen.

Ziekte van Chagas

De ziekte van Chagas wordt veroorzaakt door de parasiet Trypanosoma cruzi (T. cruzi). De ziekte van Chagas wordt overgebracht door een insect en op de plaats van de beet ontstaan huiduitslag en zwelling.

Westnijlvirus

Het Westnijlvirus is een virus dat circuleert onder trekvogels en wordt overgebracht door muggen. Bij mensen kunnen de klachten onder meer bestaan uit griepachtige verschijnselen met een plotseling opkomende koorts, hoofdpijn, spierpijn en gastro-intestinale symptomen.

Huiduitslag door geneesmiddelen

Bepaalde geneesmiddelen (zoals antibiotica) kunnen als bijwerking huiduitslag veroorzaken. Deze huiduitslag is vergelijkbaar met uitslag die wordt veroorzaakt door bepaalde virale infecties. Huiduitslag door geneesmiddelen wordt 'geneesmiddelexantheem' genoemd. Overgevoeligheid voor een geneesmiddel kan al ontstaan na één keer gebruik.

Huiduitslag door allergie

Netelroos

Netelroos (galbulten, urticaria). Deze rode jeukende bultjes komen plotseling opzetten en verdwijnen vaak weer binnen ongeveer acht uur. Ze hebben vaak de neiging om vaak terug te keren. Als de galbulten worden veroorzaakt door een geneesmiddel, moet dat geneesmiddel in de toekomst worden vermeden.

Zwemmersjeuk

Zwemmersjeuk is een allergische reactie doordat de larven van de platworm Trichobilharzia, een wormsoort die bij eenden voorkomt, een klein stukje in de menselijke huid binnendringen. Zwemmersjeuk openbaart zich als een rode, bobbelige huiduitslag.

Schimmelinfecties

Liesschimmel

Liesschimmel (tinea cruris) is een huidschimmelinfectie van de lies en dijstreek.

Ringworm

Ringworm of tinea corporis is een oppervlakkige schimmelziekte van de gladde onbehaarde huid, met een typische ringvormige verschijningsvorm.

Tinea versicolor

Pityriasis versicolor (zomergist) is een veel voorkomende goedaardige niet besmettelijke gistinfectie van de romp.

Vaginale schimmelinfectie

Een vaginale schimmelinfectie is een veel voorkomende aandoening bij vrouwen die vaak veroorzaakt wordt door de gistachtige schimmel Candida albicans.

Bacteriële infecties

Capnocytophaga canimorsus

Capnocytophaga canimorsus is een langzaam groeiende bacterie die normaal gesproken voorkomt in de mondholte van honden, katten en andere dieren en na een beet of krab kan deze lastpak bij de mens in de bloedbaan terechtkomen en uitgebreide ontstekingen geven in diverse organen (bloedvergiftiging). De meest voorkomende symptomen zijn:

• koorts met koude rillingen
• spierpijnen
• braken
• buikpijn
• algehele malaise
• kortademigheid
• verwardheid
• hoofdpijn
• huidafwijkingen of huiduitslag met rode of paarse vlekken door een afwijkende bloedstolling

Handschimmel

Een handschimmel of tinea manus is een vrij veel voorkomende schimmelinfectie die specifiek de handen treft.

Voetschimmel

Voetschimmel of tinea pedis is een schimmelinfectie van de huid van de voet. Je kunt voetschimmel herkennen een pijnlijke, rode uitslag aan de zijkant en onderkant van je voet en grijs-witte huidschilfers tussen je tenen en aan de randen van je voeten.

Folliculitis

Folliculitis duidt op een ontsteking van de haarzakjes met symptomen als bultjes en puistjes met roodheid eromheen.

Chronische meningokokkemie

Chronische meningokokkemie is een zelden voorkomende infectieziekte die maanden aanwezig kan zijn, zonder dat er een diagnose is gesteld. Vaak uit chronische meningokokkemie zich aspecifiek door langer bestaande koorts, spierpijn en (blauw-rode) huidafwijkingen of huiduitslag.

MRSA

De MRSA is een huidbacterie. Infecties met deze lastpak zijn vaak infecties van de huid, zoals een steenpuist of wondinfectie.

Reumatische koorts

Reumatische koorts wordt veroorzaakt door een keelontsteking door een bacterie, streptokok genaamd. Reumakoorts kan het hart, de gewrichten, de huid en het zenuwstelsel treffen.

Stafylokokkeninfectie

Stafylokokken behoren tot de 'gewone' huidbacteriën. Bij beschadiging van huid of slijmvliezen kunnen infecties ontstaan.

Toxicche shock syndroom (TSS)

Toxische shock syndroom (TSS) wordt veroorzaakt door bepaalde stammen van Staphylococcus aureus en Streptococcus pyogenes. Het kan onder meer een schilferige uitslag veroorzaken.

Ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de Borrelia bacterie die wordt overgedragen door een tekenbeet. De ziekte kent drie stadia waarbij de volgende huidafwijkingen worden gezien:

• Stadium 1: Erythema migrans (EM). Deze rode of blauwrode vlek is meestal het eerste verschijnsel.
• Stadium 2: Multipele erythema migrans (meerdere uitbreidende vlekken/ringen) of lymphocytoma cutis, een zeldzaam pseudolymfoom dat ook bekend staat als 'cutane lymfoïde hyperplasie' of 'lymfadenosis benigna cutis'.
• Stadium 3: Acrodermatitis chronica atrophicans (ACA of ziekte van Pick-Herxheimer), een chronische ontsteking en atrofie van de huid.

Uitslag op de huid door virale infecties

cytomegalovirus (CMV)

Cytomegalovirus, afgekort tot CMV, is een besmettelijke virusziekte waarbij de geïnfecteerde cellen opzwellen. De aandoening komt met name voor bij patiënten met een verzwakt afweersysteem.

Gordelroos

Gordelroos wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken en geeft pijn, jeuk en blaasjes op de huid.

Herpangina

Dit betreft een acute, goedaardige virusinfectie met het Coxsackievirus met blaasjes en zweertjes in mond en keel.

Klierkoorts (ziekte van Pfeiffer)

Klierkoorts ofwel mononucleosis infectiosa, hier te lande bekender onder de naam ziekte van Pfeiffer, is een virale infectie door het epstein-barrvirus (EBV) en dit virus wordt overgedragen via speeksel. Bij jonge kinderen kan milde koorts en huiduitslag optreden.

Waterwratjes

Molluscum contagiosum of waterwratjes worden veroorzaakt door een infectie met het molluscum contagiosum virus, die behoort tot de familie van de pokkenvirussen. Waterwratjes komen vooral bij kinderen veel voor en zien eruit als glanzende, bolvormige pukkeltjes gevuld met vocht.

Virale hepatitis E

Hepatitis E is een leverontsteking die veroorzaakt wordt door het hepatitis E-virus. De symptomen van een hepatitis E-infectie bestaan uit misselijkheid en braken, een uitslag, geelzucht (gele ogen en gele huid), pijn aan de rechterkant van de buik, donkere of bruine urine en een lichtgekleurde ontlasting.

Enterovirus D68

Enterovirus D68 is één van de meer dan 100 non-polio enterovirussen met vaak milde tot ernstige klachten aan de luchtwegen en een huiduitslag.

Uitslag door soa's

Een seksueel overdraagbare aandoening (soa) kan ook huiduitslag veroorzaken.

Hiv

Een jeukende pukkelige huiduitslag kan een eerste uiting zijn van een hiv-infectie (pruritic papular eruption of HIV). De aandoening is ook een teken van een progressieve hiv-infectie.

Gonorroe

Gonorroe is een veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door een bacterie. Het kan een infectie van de plasbuis, de vagina, de baarmoedermond, de anus of de keel veroorzaken. Het veroorzaakt geen huiduitslag.

Chlamydia

Chlamydia is een seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door een bacterie. Het kan onder meer pijn of een branderig gevoel bij het plassen veroorzaken, maar je krijgt geen huiduitslag.

Syfilis

Syfilis is een soa die verschillende stadia kent. Zo begint de tweede fase vaak met huiduitslag die lijkt op mazelen en de plekjes zitten ook op de voetzolen en de handpalmen.

Genitale wratten

Genitale wratten zijn een heel besmettelijke seksueel overdraagbare aandoening, die wordt veroorzaakt door een virus (humaan papillomavirus (HPV)). Er ontstaan bij deze soa groepjes rozerode tot grijswitte wratten rond de penis, vagina of anus.

Genitale herpes

Genitale herpes is een soa waarbij je branderige blaasjes op de huid en slijmvliezen van de penis, de vagina en de anus krijgt.

Voedingstekort

Vitamine B3-tekort

Een vitamine B3-tekort komt in de westerse wereld nauwelijks voor. Vitamine B3-tekort symptomen zijn huiduitslag en huidontstekingen

Vitamine B8-tekort

Een vitamine B8-tekort kan een waaier aan symptomen veroorzaken, waaronder dunner wordend haar of verlies van lichaamshaar en huiduitslag rond de ogen, neus, mond en anale gebied.

Overige oorzaken

Pityriasis rosea

Pityriasis rosea is een huidziekte die plotseling ontstaat en die een karakteristieke huiduitslag geeft. Het is een onschuldige huidziekte met vlekjes waar kleine schilfers vanaf komen.

Warmtebultjes (miliaria)

Miliaria, zweetuitslag of warmte-uitslag, komt vooral voor tijdens warm, broeierig en vochtig weer en wordt veroorzaakt door afsluiting van de zweetkliertjes. Het kan op elke leeftijd optreden, maar het komt het meest voor bij zuigelingen die het te warm hebben. De huiduitslag kenmerkt zich vooral door kleine pukkeltjes op de huid. Voorkeursplekken zijn de nek en het bovenste gedeelte van de romp, in de lies en onder de borsten.

Strophulus

Strophulus is een acute uitbarsting van rode, sterk jeukende bultjes op de huid. Het betreft een overgevoeligheidsreactie op insectenbeten, zoals muggen, vlooien en bedwantsen. De bultjes zijn rood en hebben vaak een rand die nog roder oogt. De bultjes kunnen (sterk) jeuken en tref je vooral aan in het gezicht, billen, bovenbenen, de romp en de hals. De laesies zijn ongeveer drie tot tien mm groot en er zijn vaak meerdere aanwezig. Krabben kan leiden tot krabeffecten met infecties of zweertjes.

Vogelmijt

Vogelmijt, een parasiet die in de volksmond ook wel bloedluis wordt genoemd, kan huiduitslag veroorzaken, bestaande uit jeukende rode papels van enkele millimeters in doorsnede, die zich vooral voordoen op 's nachts onbedekte huidgedeelten.

Gianotti-Crosti syndroom

Het syndroom van Gianotti-Crosti is een goedaardige, voorbijgaande huiduitslag die voorkomt op de armen, billen en benen die enkele weken kan aanhouden. Het is een huidafwijking bestaande uit bultjes en blaasjes die vooral bij kinderen voorkomt tussen de twee en zes jaar.

Erythema annulare centrifugum

Erythema annulare centrifugum begint meestal als een kleine roze of rode vlek die geleidelijk groter wordt; de ring kan dagelijks 2-3 mm in omvang toenemen. Bij sommige mensen kan de huiduitslag jeuken of steken, maar meestal zijn er geen symptomen.

Erythema ab igne

Erythema ab igne of kachelbenen symptomen bestaan uit plaatselijke rood-bruine verkleuring van de huid, met een grillig vertakt patroon.

Zonneallergie

Bij zonneallergie is er een abnormale reactie van de huid op zonlicht. De symptomen bestaan uit rode, vaak pijnlijke huiduitslag op de aan (zon)licht blootgestelde huid; kleine, jeukende blaartjes en witte blaasjes; schilferige huid; zwelling.

Bedwantsen

Bedwantsen zijn heel kleine insecten die leven van bloed van mens en dier en vooral in bedden en matrassen van hotelkamers leeft. Op de plek van de beet ontstaat een jeukend bultje die ook vanzelf weer verdwijnen.

Henoch Schönlein purpura (HSP)

Bij het syndroom van Henoch-Schönlein ontstaan paars-rode niet wegdrukbare vlekken op de huid (purpura, puntvormige bloedingen in de huid)

Eikenprocessierups

De eikenprocessierups is een plaaginsect die 's zomers in eikenbomen kan zitten. De rups heeft brandharen en als je daarmee in contact komt ontstaan klachten zoals jeuk, huiduitslag, irritatie aan de ogen en luchtwegen.

Scabiës of schurft

Scabiës of schurft is een besmettelijke huidaandoening die veroorzaakt wordt door de schurftmijt, een zeer klein beestje die gangetjes graaft in het oppervlakkige deel van de huid en daar haar eitjes legt. Er verschijnt vlekkerige rode huiduitslag, meestal kort nadat de jeuk is begonnen. Deze huiduitslag kan overal op het lichaam verschijnen.

Droge huid

Ook een droge huid kan huiduitslag veroorzaken. De belangrijkste verzorging van een droge huid is het dagelijks aanbrengen van een parfumvrij en hypoallergeen huidverzorgingsproduct.

Erythema nodosum

Erythema nodosum is een aandoening (een lokale ontsteking) van het onderhuidse vetweefsel. Bij deze aandoening komen er plotseling pijnlijke, warm aanvoelende, rode knobbeltjes op, die vaak ontstaan aan de voorkant van de onderbenen De knobbeltjes kunnen ook voorkomen op de dijen, armen, hals en het gezicht.

Keratosis pilaris

Keratosis pilaris is een veel voorkomende huidaandoening die wordt veroorzaakt door een verstoorde uitrijping van hoorncellen van de haarzakjes. Op alle plekken waar een haartje naar buiten komt ontstaat er een bobbeltje.

Lichen planus

Lichen planus (LP) is een ontsteking in de huid. De symptomen bestaan uit paars-rode, afgeplatte bultjes. Bij lichen planus ontstaan symptomen aan de huid en slijmvliezen.

Rosacea

Rosacea kenmerkt zich door blozen, een rode huid, bultjes, puistjes en zichtbare bloedvaatjes in het gezicht.

Zelfzorg bij huiduitslag

De meeste vormen van huiduitslag kun je goed zelf behandelen, maar dit hangt natuurlijk wel af van de oorzaak. De volgende zelfzorgmaatregelen kunnen het herstel bespoedigen:

• Gebruik lichte, zachte reinigingsproducten in plaats van geurige zeepjes.
• Gebruik warm water in plaats van heet water om je huid en haar te wassen.
• Dep je huid en de uitslag droog na douchen of baden in plaats van deze droog te wrijven.
• Laat de huiduitslag ademen. Draag luchtige kleding van katoen of linnen. Vermijd dat de huid tegen kleding aanwrijft.
• Stop met het gebruik van nieuwe cosmetica of lotions, omdat ze de uitslag kunnen veroorzaken.
• Brengt hypoallergene vochtinbrengende en verzorgende lotion aan op de huiddelen die door eczeem zijn aangetast.
• Vermijd krabben en pulken aan de huiduitslag, want dit kan leiden tot krabeffecten en zelf een secundaire bacteriële infectie.
• Calamine Lotion FNA kan toegepast worden bij jeuk, bij grote jeukende huidoppervlakken.
• Neem een ​​havermoutbad. Dit kan de jeuk als gevolg van eczeem of psoriasis verzachten.
• Was je haar en hoofdhuid regelmatig met anti-roosshampoo als je last hebt van roos
• Vermijd factoren die de huiduitslag uitlokken.
• Verminder of voorkom transpiratie en zweten door warme en vochtige omstandigheden te vermijden.
• Houd de huid koel en droog.

Huisarts raadplegen

Direct contact opnemen

Neem onmiddellijk contact op met de huisarts of huisartsenpost als de huiduitslag gepaard gaat met een van de volgende symptomen:

• Toegenomen pijn of verkleuring in het gebied waar de huiduitslag is gelokaliseerd;
• Moeilijk slikken of niet meer kunnen slikken;
• Ademhalingsproblemen;
  Huisarts met patiënt / Bron: Istock.com/monkeybusinessimages
• Zwelling van het gezicht of extremiteiten (armen of benen);
• Hoge koorts;
• Verwardheid;
• Duizeligheid;
• Ernstige pijn in het hoofd of nek;
• Herhaaldelijk braken of diarree.

Afspraak maken met de huisarts

Maak een afspraak met de huisarts als je last hebt van huiduitslag, wat gepaard gaat met systemische symptomen zoals:

• Gewrichtspijn;
• Een zere keel;
• Verhoging of koorts;
• Rode strepen of gevoelige plekken in de buurt van de uitslag;
• Een recente insectenbeet.

Onderzoek en diagnose

Anamnese en lichamelijk onderzoek

Je huisarts zal allerlei vragen stellen over je klachten en daarna lichamelijk onderzoek uitvoeren en de huiduitslag bekijken. De huisarts zal vragen stellen over wanneer de huiduitslag begon en wat eraan voorafgegaan is. Hij zal daarbij je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen.

Vervolgonderzoek

De arts kan ook je temperatuur opnemen, een allergietest doen of bloedonderzoek verrichten. Voorts kan de arts een huidbiopsie uitvoeren, waarbij hij een klein monster huidweefsel wegneemt voor analyse onder de microscoop. Zo nodig zal je worden verwezen naar een specialist, zoals een dermatoloog, voor verder onderzoek. De arts kan ook medicijnen voorschrijven om de huiduitslag te behandelen. De meeste mensen kunnen hun uitslag effectief behandelen met een medische behandeling en zelfzorg.

Huiduitslag behandeling

Topische medicijnen (lokale behandeling met zalven, crèmes of gel) vormen de basisbehandeling van huidaandoeningen. Systemische geneesmiddelen worden door de mond ingenomen of middels een injectie gegeven. Wanneer een hoge concentratie van een geneesmiddel in het aangedane gebied nodig is, injecteert een arts het geneesmiddel net onder de huid (intradermale injectie).

Prognose

De prognose van de huiduitslag hangt af van de oorzaak. Een nauwkeurige diagnose is daarom van groot belang bij het voorspellen van de prognose. Daarnaast spelen individuele factoren een rol, zoals je algehele gezondheid en leefstijlfactoren. Zo kan bijvoorbeeld een opflakkering van psoriasis veroorzaakt worden in perioden van stress van spanning.

Complicaties

Huiduitslag kan, afhankelijk van de oorzaak en ernst, leiden tot verschillende complicaties, zoals:

• Infectie: Krabben aan een huiduitslag kan de huid beschadigen en bacteriën binnendringen, wat tot een secundaire bacteriële infectie (zoals cellulitis) kan leiden.
• Littekens: Ernstige huiduitslag, vooral als deze wordt opengekrabd of blaren veroorzaakt, kan leiden tot permanente littekens.
• Pigmentatieveranderingen: Na genezing kan de huid donkerder (hyperpigmentatie) of lichter (hypopigmentatie) worden, vooral bij mensen met een donkere huid.
• Systemische verspreiding: In zeldzame gevallen kan een onderliggende oorzaak, zoals een virale of auto-immuunziekte, zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam en ernstige systemische complicaties veroorzaken.
• Anafylactische reactie: Bij een ernstige allergische reactie kan huiduitslag (bijv. netelroos) gepaard gaan met ademhalingsproblemen, zwelling van de keel en een levensbedreigende anafylactische shock.
• Chronische dermatitis: Terugkerende huiduitslag door aandoeningen zoals eczeem kan chronische huidirritatie, droogheid en verdikking van de huid (lichenificatie) veroorzaken.
• Psychosociale impact: Langdurige huiduitslag kan leiden tot emotionele stress, angst, depressie en verminderd zelfvertrouwen door het zichtbare karakter van de huidafwijkingen.

Preventie

Als de oorzaak van de huiduitslag bekend is, kan het vermeden worden. Vaccinatie tegen mazelen is bijvoorbeeld een manier om deze ziekte te voorkomen. Of je kunt proberen uitlokkende factoren te vermijden. Zo kun je voorkomen dat je je te warm kleedt als je gevoelig bent voor warmtebultjes. Of je zorgt dat je niet in contact komt met stoffen waar je allergisch voor bent.

Lees verder

• Uitslag in het gezicht: op de wangen, kin, neus en voorhoofd
• Huiduitslag voorhoofd: symptomen van rode vlekken of bultjes
• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid
• Huidaandoeningen handen en vingers: oorzaken en behandeling
• Huidvlekken: onschuldige vlekken op de huid - rood en bruin