Vrouwelijke onvruchtbaarheid (infertiliteit bij vrouwen)

Vrouwelijke onvruchtbaarheid (infertiliteit bij vrouwen) Onvruchtbaarheid bij vrouwen (vrouwelijke infertiliteit) wordt gedefinieerd bij vrouwen jonger dan 35 jaar die niet zwanger worden na één jaar regelmatige, onbeschermde seks. Bij vrouwen ouder dan 35 jaar is sprake van onvruchtbaarheid wanneer ze na zes maanden regelmatige, onbeschermde seks nog niet zwanger is geraakt. Ongeveer één op de drie keer is dit het gevolg van factoren bij de vrouw. Vaak liggen problemen met de eisprong of problemen met de eileiders aan de basis van onvruchtbaarheid bij vrouwen, al zijn ook andere oorzaken bekend. Diverse aandoeningen en omgevingsfactoren verhogen voorts de kans op vrouwelijke infertiliteit. De behandeling van vrouwelijke onvruchtbaarheid hangt af van de oorzaak. Soms zijn enkele wijzigingen in de levensstijl voldoende om de vruchtbaarheid te verhogen, maar bij andere vrouwen is een medische, medicamenteuze of chirurgische behandeling nodig om zwanger te raken. De meeste oorzaken van vrouwelijke onvruchtbaarheid zijn niet te voorkomen.

Oorzaken van problemen om zwanger te geraken

In ongeveer één op de drie gevallen is onvruchtbaarheid te wijten aan een probleem met de vrouw. Nog eens één op de drie gevallen is het gevolg van mannelijke onvruchtbaarheid. In de andere gevallen is de oorzaak niet bekend of te wijten aan beide partners.

Om tot een succesvolle bevruchting te komen, zijn veel stappen nodig. Eerst komt een eicel vrij uit de eierstokken van de vrouw (eisprong is ovulatie). Daarna reist de eicel naar de eileiders. Hier kan het sperma van de man de eicel bevruchten. Na de bevruchting reist het eicelletje verder door de eileiders naar de baarmoeder. Het bevruchte celletje implanteert zichzelf in de baarmoederwand en begint aan de veertig weken van foetale groei.

Infecties

Onbehandelde seksueel overdraagbare aandoeningen verhogen de kans op onvruchtbaarheid bij vrouwen. Vrouwelijke infertiliteit komt ook voor bij chronische infecties van de baarmoederhals en een chirurgische behandeling van baarmoederhalsletsels veroorzaakt door het humaan papillomavirus zijn andere oorzaken van vrouwen die niet zwanger kunnen geraken.

Problemen met de eileiders

Als de eileiders zijn beschadigd of geblokkeerd, is het moeilijk voor de eicel om te worden bevrucht of om naar de baarmoeder te reizen. Deze problemen resulteren mogelijk uit:

Problemen met de eisprong

Als het ei niet wordt vrijgegeven uit de follikel in de eierstok, kunt u niet zwanger worden. Enkele factoren die mogelijk problemen veroorzaken, zijn:

Problemen met de rijping van eicellen

Obesitas, het polycysteus ovarium syndroom en een tekort aan speciale eiwitten om de eicellen te laten rijpen, zijn enkele oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen.

Problemen met de menstruatiecyclus

De menstruatiecyclus is het proces dat het vrouwelijk lichaam voorbereidt op een zwangerschap. De menstruatiecyclus omvat verschillende fasen. Wanneer in één van de fasen problemen optreden, leidt dit mogelijk tot problemen om zwanger te geraken of onvruchtbaarheid.

Structurele problemen van het voortplantingssysteem

Structurele problemen (zoals abnormaal weefsel) in de eileiders of de baarmoeder leiden mogelijk tot vrouwelijke infertiliteit. Voorbeelden hiervan zijn poliepen, vleesbomen, littekens, endometriose, …

Onbekende oorzaak

Af en toe is de arts niet in staat om een duidelijke oorzaak vast te stellen van de onvruchtbaarheid. Mogelijk speelt dan een combinatie van factoren (bij beide partners) een rol. Soms lost dit probleem zich spontaan op na verloop van tijd, al is af en toe wel een behandeling nodig om de vruchtbaarheid te vergroten.

Risicofactoren van onvruchtbaarheid bij vrouwen

Aandoeningen

Deze aandoeningen vergroten de kans op onvruchtbaarheid:

Roken verhoogt de kans op onvruchtbaarheid bij vrouwen / Bron: Geralt, PixabayRoken verhoogt de kans op onvruchtbaarheid bij vrouwen / Bron: Geralt, Pixabay

Omgevingsfactoren

Onvruchtbaarheid bij vrouwen is mogelijk ook geassocieerd met één of meer van volgende omgevingsfactoren:

Een bloedonderzoek is vaak nodig / Bron: Frolicsomepl, PixabayEen bloedonderzoek is vaak nodig / Bron: Frolicsomepl, Pixabay

Diagnose en onderzoeken

Tijdens het eerste bezoek aan de arts, krijgen zowel de man als vrouw een evaluatiegesprek. De vrouw en man vertellen hun symptomen en medische geschiedenis. De arts gaat bij de vrouw op zoek naar lichamelijke problemen die soms onvruchtbaarheid met zich meebrengen. Een urineonderzoek of bloedonderzoek onthult voorts infecties of een hormonaal probleem. Er zijn voorts genetische testen beschikbaar om een mutatie (wijziging) in genen die verband houden met vrouwelijke onvruchtbaarheid te detecteren. Verder voert de arts een lichamelijk onderzoek en gynaecologisch onderzoek uit waarbij het soms nodig is om een uitstrijkje te nemen. Tevens zijn soms verdere onderzoeken nodig om de juiste oorzaak van vrouwelijke infertiliteit te bepalen.

Eisprong

De arts voert diverse onderzoeken uit om te kijken of een vrouw een eisprong heeft. Hij heeft informatie rond de basale lichaamstemperatuur nodig. Deze stijgt tijdens de ovulatie en blijft verhoogd tijdens de tweede helft van de cyclus en tijdens de zwangerschap. De vrouw meet dagelijks de temperatuur en noteert deze op een grafiek. Verder voert de arts een bloedonderzoek uit om de hormoonspiegels te meten. Een endometriumbiopsie (weefselmonster nemen van de bekleding van de baarmoeder) bepaalt of de eisprong veranderingen in het baarmoederslijmvlies veroorzaakt.

Baarmoeder en eileiders

Ook test de arts de werking van de baarmoeder en eileiders. En hysterosalpingografie is een contrast-röntgenfoto van de baarmoeder en de eileiders. Verder is een transvaginale echografie soms nodig. Hierbij plaatst de arts een sonde in de vagina om een beeld van de bekkenorganen te maken. Verder is soms een hysteroscopie vereist. Bij dit inwendig kijkonderzoek van plaatst de arts een dun apparaat in de baarmoederhals om in de baarmoeder te kijken. Tot slot voert de arts soms een laparoscopie uit. Bij deze procedure plaatst de arts een klein apparaat met een camera in incisies (chirurgische insnijdingen) in de buik om de eileiders, de eierstokken en de baarmoeder te bekijken.

Behandeling van vrouwelijke infertiliteit

De behandeling hangt af van de oorzaak van de onvruchtbaarheid. Sommige behandelingen zijn duur en langdurig.

Veranderingen in levensstijl

De timing van seksuele activiteit aanpassen aan het ovulatiepatroon kan mogelijk de vruchtbaarheid verhogen. Verder behoudt een vrouw best een gezond gewicht. Verder moet een vrouw een aantal dingen vermijden zoals overmatige lichaamsbeweging en het gebruik van tabak en alcohol. Ze beperkt bovendien de cafeïneconsumptie. Het is bovendien aangewezen om stress te verminderen en hulp te zoeken bij een depressie.

De arts zet mogelijk medicatie in / Bron: Stevepb, PixabayDe arts zet mogelijk medicatie in / Bron: Stevepb, Pixabay

Medicatie

Als een vrouw niet ovuleert, zet de arts mogelijk medicijnen in die een ovulatie veroorzaken. De kans op een meerlingenzwangerschap verhoogt wel door het nemen van deze medicijnen. Hormonen behandelen voorts een hormonale onbalans, endometriose of een korte menstruatiecyclus. Antibiotica behandelen infecties.

Chirurgie

Als de eileiders geblokkeerd zijn, moet de vrouw mogelijk een operatie krijgen zodat de arts deze kan openen. Een operatie is ook nodig om een orgaan te repareren of om eierstokcysten, vleesbomen of littekenweefsel te verwijderen.

Kunstmatige bevruchting

Verder gebruiken artsen mogelijk mannelijk sperma en eicellen of embryo's in een laboratorium om te helpen bij de bevruchting. De eicellen en sperma komen van de vrouw en de partner of zijn gedoneerd.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het PCO-syndroomHet PCO-syndroomHet PCO-syndroom is de afkorting van het polycysteus ovariumsyndroom. Verschillende symptomen kunnen op dit syndroom wij…
Bepalen van de ovulatie / eisprongBepalen van de ovulatie / eisprongAls je graag zwanger wil worden, ben je natuurlijk erg benieuwd op welke dagen je het meest vruchtbaar bent. Iedere mens…
Ovulatiepijn: informatie en tipsOvulatiepijn: informatie en tipsVrijwel alle vrouwen voelen zich rond en tijdens hun menstruatie minder lekker; ze hebben bijvoorbeeld (in meer of minde…
Een (te) vroege eisprong of ovulatieEen (te) vroege eisprong of ovulatieGemiddeld duurt de vrouwelijke cyclus zo'n 28 dagen. Dit zou inhouden dat de eisprong, ook wel ovulatie genoemd, rond da…

Hartspierontsteking (myocarditis): symptomen en behandelingHartspierontsteking (myocarditis): symptomen en behandelingEen hartspierontsteking (myocarditis) is een ontsteking van de hartspier of hartspierweefel, die vaak veroorzaakt wordt…
Verstuiking: symptomen, oorzaken, complicaties & behandelingVerstuiking: symptomen, oorzaken, complicaties & behandelingNaast kneuzingen en verrekkingen is een verstuiking een van de meest voorkomende sportblessures. Een verstuiking is een…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 24 december 2019:
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Diagnosis, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/female-infertility/diagnosis-treatment/drc-20354313
  • Female Infertility, https://americanpregnancy.org/getting-pregnant/female-infertility/
  • Female infertility, https://medlineplus.gov/femaleinfertility.html
  • Infertility in Women, https://www.winchesterhospital.org/health-library/article?id=11867
  • Infertility, https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/infertility
  • Overview, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/female-infertility/symptoms-causes/syc-20354308
  • What are some possible causes of female infertility?, https://www.nichd.nih.gov/health/topics/infertility/conditioninfo/causes/causes-female
  • Your Guide to Female Infertility, https://www.webmd.com/infertility-and-reproduction/guide/female-infertility#1
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Frolicsomepl, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Stevepb, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 18-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.