Gele kringen onder de ogen: oorzaken van gele oogkringen

Donkere kringen onder de ogen is een relatief vaak voorkomende klacht met veel mogelijke oorzaken. De kringen verschijnen vaak na een avondje stappen als je te weinig slaap hebt gehad of iets te veel alcohol hebt gedronken, maar het kan ook worden veroorzaakt door een onderliggende ziekte. Meestal zijn deze ontsierende kringen donker. Maar ze kunnen ook geel, rood, blauw, bleek, grijs of bruin lijken. Gele kringen onder de ogen verschijnen echter veel minder vaak. Hun oorzaak is vaak onschadelijk. In sommige gevallen kunnen ze echter ook een indicatie zijn van een ernstige leverziekte.

• Wat zijn gele oogkringen?
• Oorzaken van gele kringen onder de ogen
• Mogelijke oorzaken
• Hyperpigmentatie
• Lever, galwegen en galblaas of nieren
• Syndroom van Gilbert
• Bloedarmoede
• Allergieën
• Roken
• Genetische factoren
• Leeftijd
• Uitdroging
• Hormonale veranderingen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van gele oogkringen
• Geen gehandeling nodig
• Onderliggende oorzaak behandelen
• Huidverzorging
• Leefstijlaanpassingen
• Allergiebeheer
• Gezonde levensstijl
• Medische behandelingen
• Camoufleren met make-up
• Preventie: het voorkomen van kringen

Wat zijn gele oogkringen?

Donkere kringen onder de ogen ontstaan vaak door (chronische) vermoeidheid, (chronische) stress, slaapgebrek of -tekort, verkeerde voeding of vochtophoping, maar het kan ook genetisch bepaald zijn. In dat laatste geval kunnen de kringen levenslang aanwezig zijn en vertegenwoordigen ze alleen onschadelijke pigmentveranderingen. Donkere kringen komen grofweg voort uit pigmentatie, vochttekort of zuurstoftekort.

Gele kringen onder de ogen vertonen een zichtbare geelverkleuring van de huid onder de ogen. Deze hebben totaal verschillende oorzaken en zijn te wijten aan de werking van de gele kleurstoffen, die zowel in het bloed zitten als in de huid worden afgezet. Gele kringen onder de ogen kunnen ook vanaf de geboorte aanwezig zijn. Dan zijn ze genetisch bepaald en meestal onschadelijk. Gele kringen onder de ogen kunnen ook verschijnen bij ernstige gezondheidsproblemen, vooral bij leverziekten, of aandoeningen aan de galwegen of galblaas, nieren of schildklier. Als er sprake is van dergelijke gezondheidsproblemen, moet dringend een arts worden geraadpleegd.

Oorzaken van gele kringen onder de ogen

Mogelijke oorzaken

Gele kringen onder de ogen kunnen worden veroorzaakt door onder meer de volgende factoren:

• leverziekten
• gal(blaas)ziekten
• nierziekten
• schildklieraandoeningen
• hyperpigmentatie
• hepatitis A
• syndroom van Gilbert
• bloedarmoede
• allergieën
• roken
• genetische factoren
• leeftijd (ouder worden)
• uitdroging of dehydratie
• hormonale veranderingen

Hyperpigmentatie

Gele kringen onder de ogen kunnen de uitdrukking zijn van hyperpigmentatie, die verschijnt als een gele schaduw onder de ogen. Dit geldt vooral wanneer ze geelachtig-bruin lijken. Deze hyperpigmentaties zijn vaak erfelijk en duiden niet op een ziekte. Hyperpigmentatie kan ook voorkomen bij mensen die vaak worden blootgesteld aan intense zonnestraling of die vaak een zonnestudio bezoeken. Het is het pigment melanine die het lichaam vormt om het te beschermen tegen intense UV-straling van de zon. Gele kringen vormen zich vaak oudere leeftijd. Dan zijn ze het resultaat van een verandering in pigmentatie als gevolg van het verouderingsproces. Al deze gevallen geven geen reden tot bezorgdheid omdat dit slechts onschadelijke kleurveranderingen zijn.

Lever, galwegen en galblaas of nieren

Gele kringen onder de ogen kunnen evenwel ook wijzen op ernstige ziekten van de lever, galwegen en galblaas of nieren. Gele kringen onder de ogen verschijnen vooral bij ernstige leverziekten. Dit is de gele kleurstof bilirubine, een afvalstof die voornamelijk vrijkomt bij afbraak van oude rode bloedcellen. Bilirubine wordt door de lever uit het bloed genomen en aan de galvloeistof toegevoegd en vervolgens verlaat het via de galblaas en de dunne darm het lichaam in de uitwerpselen. De lever is het grootste ontgiftingsorgaan in het lichaam. Als de functie van de lever beperkt is als gevolg van een stoornis of ziekte, wordt de afbraak van galpigmenten verstoord. De gelige bilirubine bindt zich aan bepaalde eiwitlichamen (albuminen) die in het bloed komen. Het hele lichaam krijgt dan een lichte vergeling. Dit wordt 'geelzucht' genoemd. Vanwege de dunne huid onder de ogen is de vergeling op deze plek het sterkst zichtbaar. Geelzucht wordt onder andere veroorzaakt door verschillende leverziekten zoals hepatitis A tot E, levercirrose, leverkanker of wanneer de galwegen worden geblokkeerd door galstenen of tumoren.

Syndroom van Gilbert

Zelfs bij een verhoogde afbraak van rode bloedcellen kunnen geelzucht en dus gele kringen onder de ogen optreden. Bilirubine uit hemoglobine wordt in deze gevallen in toenemende mate geproduceerd. Naast gele kringen onder de ogen, kan geelzucht ook de ogen en vele andere delen van het lichaam beïnvloeden. Ongeveer vijf procent van de bevolking lijdt aan een bepaalde genetische, maar ook onschadelijke afbraak van hemoglobine, het Syndroom van Gilbert. Bij het syndroom van Gilbert is de afbraak van geconjugeerde bilirubine, die zich in het bloed bevindt, aangetast. De ophoping van bilirubine leidt tot vergeling van de ogen, huid en gele kringen rond de ogen. De ziekte is ongeneeslijk, maar ook onschadelijk. De ziekte kan soms gepaard gaan met vermoeidheid en een onbestemde pijn in de buik bij de leverstreek, die af en toe hevig kan zijn. De ziekte treft vooral adolescenten. In latere jaren verschijnen de symptomen meestal niet meer.

Bloedarmoede

Bij bloedarmoede is er onvoldoende hemoglobine in het bloed aanwezig. Hemoglobine is een eiwit dat verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof in het bloed. Wanneer er te weinig hemoglobine is, kan het bloed niet voldoende zuurstof naar de lichaamscellen brengen. Dit kan leiden tot verschillende klachten, zoals vermoeidheid, duizeligheid, het gevoel van bijna flauwvallen, of snel kortademigheid (in rust of na inspanning) worden.

Een laag hemoglobinegehalte in het bloed kan tevens leiden tot een blekere huid, als gevolg waarvan de bloedvaten onder de ogen meer zichtbaar worden. Dit kan een schaduwachtig effect geven, wat kan lijken op gele kringen onder de ogen.

Allergieën

Allergische reacties kunnen door het vrijkomen van histamine zwelling en verkleuring rond de ogen veroorzaken. Dit kan ook een gele tint aannemen, vooral als er sprake is van een ontstekingsreactie.

Roken

Roken kan de huid rond je ogen verkleuren en een gelige tint veroorzaken. De nicotine in tabak kan vlekken op de huid veroorzaken, wat kan leiden tot een gelige of grauwe teint, ook onder je ogen.

Genetische factoren

Sommige mensen hebben van nature een donkerdere huid onder hun ogen en dit heeft een genetische oorzaak. Als je van nature een donkerdere huid heeft, kan er een ophoping van pigment rond de ogen plaatsvinden. Dit resulteert in een donkere verkleuring, wat soms een gelig voorkomen heeft. Deze neiging tot pigmentophoping heeft een erfelijke oorzaak. Het betekent dat je genetische aanleg invloed heeft op hoeveel pigment zich rondom de ogen ophoopt.

Leeftijd

Het ouder worden kan leiden tot verlies van huidelasticiteit en dunner worden van de huid, waardoor bloedvaten meer zichtbaar worden. Dit kan zich ook onder je ogen voordoen. De huid rondom je ogen is de dunste en meest gevoelige huid op je gezicht. Er zijn weinig talgklieren en minder collageen- en elastinevezels aanwezig in vergelijking met andere delen van het gezicht.

Uitdroging

Onvoldoende hydratatie leidt tot uitdroging en dit kan de huid onder de ogen er dof en vermoeid laten uitzien, wat de aanblik van gele kringen onder de ogen kan vergroten.

Hormonale veranderingen

Hormonale schommelingen kunnen van invloed zijn op je huidskleur, waaronder die onder de ogen. Zo kunnen menstruatie of zwangerschap leiden tot vochtophoping en wallen onder de ogen, wat soms een gelige uitstraling kan hebben.

Onderzoek en diagnose

Het verschijnen van gele kringen onder de ogen terwijl je daar nooit eerder last van hebt gehad, is een reden om een afspraak te maken met je huisarts teneinde ernstige ziekten uit te sluiten. In verband met een algemene geelverkleuring van de huid en ogen is het aannemelijk dat er sprake is van geelzucht, die op zijn beurt verschillende oorzaken kan hebben. In combinatie met chronische vermoeidheid en uitputting, dyspepsie, gewichtsverlies en andere symptomen, wordt een ernstige leveraandoening vermoed. De precieze oorzaak van de klacht kan vervolgens worden vastgesteld via verschillende laboratoriumonderzoeken (bijvoorbeeld bloedonderzoek) en beeldvormingsonderzoek(en).

Behandeling van gele oogkringen

Geen gehandeling nodig

Behandeling van gele kringen onder de ogen hangt af van de onderliggende ziekte. In sommige gevallen is geen behandeling nodig, bijvoorbeeld als er alleen een pigmentatiestoornis aanwezig is. Deze pigmentatiestoornissen waren altijd al aanwezig of verschijnen bij verhoogde blootstelling aan de zon of als onderdeel van het verouderingsproces.

Onderliggende oorzaak behandelen

In het geval van onderliggende ziekten verdwijnen gele kringen onder de ogen alleen wanneer de onderliggende ziekte adequaat wordt behandeld. Indien lever-, galblaas- of nierproblemen de oorzaak zijn van gele kringen onder je ogen, dan zal de behandeling gericht zijn op het aanpakken van deze aandoeningen, bijvoorbeeld door medicatie, dieetveranderingen of andere medische interventies.

Sommige vormen van hepatitis genezen heel goed. Ziekten zoals hepatitis B en C kunnen echter chronisch worden en leiden tot levercirrose of zelfs leverkanker. Er zijn geen medicijnen om hepatitis A en acute hepatitis B te behandelen. Deze vormen van hepatitis gaan vanzelf over. Chronische hepatitis B en chronische hepatitis C kunnen echter met veel verschillende medicijnen behandeld worden. Levertransplantatie kan noodzakelijk zijn als de lever ernstig is beschadigd. Bij galstenen is vaak geen behandeling nodig, maar bij galblaasstenen met klachten kan de chirurg de galblaas verwijderen.

Huidverzorging

Het gebruik van vochtinbrengende crèmes speciaal voor de gevoelige huid rondom de ogen kan helpen bij het verminderen van uitdroging en het verbeteren van de algehele conditie van de huid.

Leefstijlaanpassingen

Stoppen met roken en het vermijden van overmatige blootstelling aan de zon kunnen soelaas bieden en de huidskleur verbeteren, maar ook de verkleuringen verminderen.

Allergiebeheer

Voor allergie-gerelateerde klachten rondom je ogen, zal het vermijden van allergenen en het gebruik van antihistaminica verlichting bieden.

Gezonde levensstijl

Voldoende (water) drinken, gezonde en gevarieerde voeding en regelmatige lichaamsbeweging dragen bij aan een gezonde huid en het verminderen van vermoeidheid en kringen onder je ogen.

Medische behandelingen

In sommige gevallen kunnen medische procedures zoals lasertherapie, chemische peelings of fillers worden overwogen om de huidskleur onder je ogen te verbeteren.

Camoufleren met make-up

Make-up helpt tijdelijk om de gelige verkleuringen onder je ogen te camoufleren.

Preventie: het voorkomen van kringen

Zoals reeds vermeld, is een leverziekte vaak de oorzaak van gele kringen onder de ogen. Het risico op het optreden ervan kan aanzienlijk worden verminderd door af te zien van drugs, alcohol en roken. Ook moet je uitkijken met het gebruik van medicijnen. Als ontgiftingsorgaan kan de lever worden overweldigd door te veel medicijnen te nemen. Natuurlijk wordt het risico om te lijden aan lever- en galwegenaandoeningen ook sterk verminderd door een uitgebalanceerd dieet en veel beweging. Last but not least: roken is slecht voor de huid, stop daarom met roken als je rookt.

Lees verder

• Donkere kringen onder de ogen: verwijderen en behandelen
• Geelzucht: symptomen, oorzaken en behandeling van icterus
• Icterus (geelzucht): symptomen, oorzaak en behandeling
• Gele ogen en gele huid: oorzaken, symptomen en behandeling
• Gele huid: oorzaken van gele huidverkleuring (xanthoderma)