Osteoporose: oorzaak, verschijnselen, behandeling, voorkomen

De helft van de vrouwen boven de vijftig jaar heeft osteoporose en één op de vijf mannen boven de vijftig jaar. De aandoening komt dus veel voor. Maar wat is osteoporose nu precies, hoe merk je dat je er last van hebt en kan er wat gedaan worden aan de aandoening? Er zijn osteoporose poli's in Nederland.

Inhoud artikel

• Wat is osteoporose?
• Waarom neemt de botmassa af (en het aantal botbalkjes)?
• De verschijnselen van osteoporose
• Onderzoeken
• Wat kun je doen om osteoporose te voorkomen?
• De behandeling als je osteoporose hebt
• Osteoporose poli

Wat is osteoporose?

Bij osteoporose neemt botmassa, maar ook het aantal botbalkjes (de speciale structuur van het botweefsel) af. Het gevolg is dat de botten broos worden en ze gemakkelijker kunnen breken.

Waarom neemt de botmassa af (en het aantal botbalkjes)?

Osteoporose ontstaat meestal door stoornissen in de hormoonproductie. Bijvoorbeeld bij vrouwen na de overgang: door vermindering van de hoeveelheid oestrogene geslachtshormonen. Het kan ook een verschijnsel zijn van het syndroom van Cushing (overproductie van bijnierschorshormonen). Tekorten in de voeding en te weinig lichaamsbeweging kunnen ook een grote invloed hebben.

De verschijnselen van osteoporose

• In het begin heeft iemand geen klachten, wel valt het soms op dat iemand kleiner wordt.
• De aandoening kan zich openbaren door een botbreuk: een gebroken heup of pols.
• Iemand kan kleiner, krommer worden omdat door de osteoporose de wervels inzakken. De rug wordt krom, de wortels van de ruggemergzenuwen kunnen door dit inzakken beklemd raken en veel pijn veroorzaken. Door de verkromming van de wervelkolom, krijg je een andere lichaamshouding, dit kan weer leiden tot een verminderd evenwichtsgevoel (wat weer kan leiden tot valpartijen).
• Als de wervelkolom erg verkromd is, dan zou dit ademhalingsmoeilijkheden kunnen veroorzaken (de longen hebben minder ruimte achter de ribben).

Onderzoeken

• Botdichtheidsmeting
• Onderzoek om wervelinzakkingen op te sporen (röntgenfoto)
• Bloedonderzoek

Wat kun je doen om osteoporose te voorkomen?

• Voor je dertigste moet je werken aan sterke botten, zorg voor voldoende lichaamsbeweging en let op je voeding.
• Ben je ouder dan dertig dan is het van belang om de botten stevig te houden en het verlies van botmassa tot een minimum te beperken: voldoende lichaamsbeweging, voldoende calcium en vitamine D.

De behandeling als je osteoporose hebt

• Het is van belang om verder verlies van botmassa tegen te gaan, door voldoende beweging en letten op de voeding. Let erop dat je voldoende buitenlucht krijgt, de zon bevordert opname van vitamine D, dat grote invloed op de botten heeft.
• Als de osteoporose pijn veroorzaakt dan moet de pijn bestreden worden.
• Bij ernstige osteoporose zal een behandeling met medicijnen nodig zijn.

Osteoporose poli

Iemand boven de vijftig jaar die een fractuur oploopt en osteoporose heeft, heeft een sterk vergrote kans om binnen een paar jaar opnieuw iets te breken. Het krijgen van een fractuur wil je voorkomen, voor de persoon zelf maar ook omdat de behandeling heel veel kost. In de meeste ziekenhuizen in ons land zijn er inmiddels osteoporose poli’s ontstaan. Je kunt er terecht voor vragen, er kan een risico-inventarisatie worden gedaan, je kunt voorlichting krijgen en advies.

Lees verder

• Ziekte van Scheuermann: oorzaak, symptomen en behandeling
• Osteogenesis imperfecta: broze botten door bindweefselfout