Kinderziekten met vlekjes op de huid, blaasjes, huiduitslag
Kinderziekten met vlekjes op de huid, blaasjes, huiduitslag zijn: waterpokken, mazelen, de vijfde ziekte, de zesde ziekte, roodvonk en meningokokkenziekte. Bijna ieder kind wordt weleens getroffen door een vlekjesziekte. Kinderziekten gaan vaak gepaard met vlekjes en blaasjes op de huid. Kinderziekten gaan meestal vanzelf over, zonder verdere behandeling. Van roodvonk of mazelen kan een kind erg ziek worden. Met de BMR-prik worden kinderen ingeënt tegen mazelen en rodehond. Welke kinderziekten kunnen leiden tot vlekjes of blaasjes op de huid? Wat zijn de symptomen van deze kinderziekten en hoe worden ze behandeld?
Kinderziekten met vlekjes op de huid, blaasjes, huiduitslag
Soorten
Huiduitslag is een reactie van de huid die diverse oorzaken kan hebben, zoals een reactie op een geneesmiddel, een infectie of een allergische reactie. We beperken ons tot kinderziekten die kunnen leiden tot vlekjes of
blaasjes op de huid. Bijna ieder kind wordt weleens getroffen door zo'n ziekte. De volgende ziekten komen aan bod:
- Rodehond (rubella)
- Mazelen (morbilli)
- De vijfde ziekte (erythema infectiosum)
- De zesde ziekte (exanthema subitum, roseola infantum of driedaagse koorts)
- Waterpokken (Varicella)
- Roodvonk (scarlatina)
- Meningokokkenziekte, twee vormen: hersenvliesontsteking (meningitis) en bloedvergiftiging (sepsis)
Mazelen en rodehond komen in Nederland nog maar weinig voor, aangezien schier alle kinderen ertegen zijn ingeënt via de BMR-prik (bof, mazelen en rodehond). Waterpokken, de vijfde ziekte, de zesde ziekte en roodvonk komen vaker voor.
Besmettelijk
Vlekjesziekten zijn allen besmettelijk. Na besmetting kan het één tot meerdere weken duren voor het kind de eerste ziekteverschijnselen krijgt. Voordat er vlekjes ontstaan, voelt het kind zich dikwijls al niet lekker. Ze kunnen dan koorts hebben en wat hangerig zijn. Gedurende de incubatieperiode - dat is de tijd tussen de besmetting met een ziekteverwekker en het optreden van ziektesymptomen - kunnen ze anderen al wel besmetten. Ouders doen er verstandig aan op de hoogte te zijn van deze kinderziekten.
Waterpokken
Waterpokken worden veroorzaakt door het zeer besmettelijke varicella-zostervirus. Ook volwassenen kunnen waterpokken krijgen.
Snotneus /
Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.comSymptomen
De eerste symptomen van waterpokken zijn koorts (40º C is vaak het maximum),
keelpijn, hoesten, niezen, snotneus en een gevoel van
vermoeidheid. Dit wordt meestal binnen een dag gevolgd door de verschijning van de klassieke, intens jeukende platte rode vlekjes die later veranderen in blaasjes. De vlekjes en blaasjes jeuken sterk en kunnen zich overal op het lichaam voordoen, zelfs in de mond, op de hoofdhuid, op de oogleden en bij meisjes in de
vagina. In het centrum van de rode vlek ontstaat een blaasje die na enkele dagen uitdroogt, waarna een korstje ontstaat. Het kan wel twee weken duren voor de laatste korstjes zijn weggetrokken.
Doordat de blaasjes en de korstjes flink kunnen jeuken, kan het zieke kind gaan krabben. Dit is af te raden, omdat de open gekrabde plekjes kunnen gaan ontsteken. Bovendien is er de kans dat er een litteken achterblijft.
Behandeling
Er is geen speciale behandeling voor waterpokken. Wel kan geprobeerd worden om de symptomen te bestrijden.
De jeuk kan worden tegengegaan met een lotion die is verkrijgbaar bij de apotheek.
Het virus brengt voor zwangere vrouwen en kinderen met een zwak afweersysteem een risico met zich mee. Indien een zwangere vrouw tijdens haar zwangerschap in aanraking komt met het virus, dan moet ze direct de huisarts of verloskundige verwittigen
Roodvonk
Roodvonk is een infectieziekte die zeldzaam is en wordt veroorzaakt door streptokokken, dat zijn veel voorkomende bacteriën.
Symptomen
Plotseling met
verlies van eetlust; Keelpijn; Snel oplopende koorts;
Aardbeientong of frambozentong (de
tong wordt eerst wit en na drie dagen rood, dik en bobbelig);
Gezwollen amandelen;
Hoofdpijn; Braken (overgeven); Na drie dagen eerst rode uitslag op de borst (rode puntjes op een rode achtergrond - van een afstand doet het vlekkerig aan zoals op de afbeelding onderaan het artikel goed te zien is) en deze verspreidt zich naar andere plekken op het lichaam, met name oksels en liezen; Soms na een aantal weken vervelling van de handpalmen en voetzolen. De uitslag voelt ruw aan, maar het jeukt niet.
Behandeling
Een kind dat zich ziek voelt of veel pijn heeft, kan behandeld worden met
paracetamol. Bij een kind dat erg ziek is, kan de huisarts een antibioticumkuur voorschrijven.
Rodehond
Rodehond wordt door het rubellavirus veroorzaakt.
Symptomen
Symptomen rodehond zijn verkoudheid, pijn in de gewrichten en lichte koorts. Daarnaast kenmerkt de ziekte zich door een plotseling opkomende rode uitslag, die in het gezicht begint en zich daarna binnen de 24 uur over het hele lichaam verspreidt. Daarnaast kan het kind last hebben van opgezette klieren hebben.
Behandeling
Rodehond is een vrij onschuldige aandoening voor jonge kinderen. Er bestaat geen behandeling voor.
Mazelen
Mazelen wordt veroorzaakt door het mazelenvirus.
Symptomen
Mazelen symptomen treden 10 tot 12 dagen na blootstelling aan het virus op en zijn: Koorts; Keelpijn;
Droge hoest;
Verstopte neus of
loopneus; Ontstoken ogen (
conjunctivitis); Gevoeligheid voor licht; Vermoeidheid en
algehele malaise; Hoofdpijn;
Vergrote lymfeklieren achter de oren en in de nek; pijn in de gewrichten van de handen, polsen en knieën; Koplik vlekjes in de mond en aan de binnenkant van de wangen: kleine rode vlekjes die wit in het midden zijn.
Behandeling
Er is geen behandeling tegen mazelen. Laat het zieke kind voldoende bedrust houden.De symptomen van de ziekte zoals koorts en pijn kunnen verlicht worden met geneesmiddelen.
Meningokokkenziekte
Meningokokkenziekte wordt veroorzaakt door de bacterie
meningokok.
Symptomen
Er worden twee vormen van meningokokkenziekte onderscheiden:
hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging. Bij hersenvliesontsteking door meningokokken treden de volgende symptomen op: hoge koorts met koude rillingen, braken en hoofdpijn. Buigen van het hoofd is kan pijnlijk zijn (zogenaamde '
nekstijfheid'). Zuigelingen en zeer jonge kinderen zijn slaperig en drinken slecht. Ze zijn tevens prikkelbaar en huilen anders dan normaal.
Klik hier voor een uitgebreidere bespreking van de symptomen.
Bij een bloedvergiftiging als gevolg van meningokokken wordt de patiënt suf en is er moeilijk contact met hem te krijgen. Onder de huid ontstaan bloedingen, die zich openbaren als kleine paarse of rood-paarse vlekjes in de huid. Dit zijn petechieën, dat zijn puntbloedinkjes die herkent kunnen worden doordat ze niet weggedrukt kunnen worden door er bijvoorbeeld een glas tegenaan te drukken. Deze plekjes op de huid worden heel snel groter en vormen bloeduitstortingen.
Behandeling
Bij een vermoeden van hersenvliesontsteking en/of bloedvergiftiging, is acute medische hulp vereist. Wanneer de huisarts de meningokokkenziekte vermoedt, zal het kind direct worden opgenomen in het ziekenhuis. Behandeling biedt kans op volledige genezing, doch in sommige gevallen blijven verschijnselen bestaan, zoals leer- en concentratiestoornissen, doofheid en scheelzien. In ernstige gevallen - zo'n 20 0% -25% van de gevallen van bacteriële meningitis - kan de patiënt aan de ziekte overlijden.
Vijfde ziekte
De vijfde ziekte wordt door het Parvovirus B19 veroorzaakt en is in lichte mate besmettelijk. Vooral kinderen van 4 tot 10 jaar hebben kans de ziekte te krijgen en dan meestal in het voorjaar of de vroege zomer.
Symptomen
Kinderen voelen zich meestal niet ziek. Bij deze ziekte ontstaan kleine rode vlekjes in het gezicht, waarbij de wangen van het kind vuurrood kunnen worden. De vlekjes manifesteren zich daarna over het gehele lichaam. De vlekjes kunnen jeuken, maar dat is in lang niet alle gevallen zo. Er kan temperatuurverhoging of milde koorts optreden. Aanvankelijk zijn de vlekjes vlindervormig. Na een week verdwijnt de huiduitslag. De vlekjes kunnen daarna nog enkele weken lang terugkomen bij warmte, kou, inspanning of opwinding.
Bij volwassenen leidt de vijfde ziekte in veel gevallen tot pijn en stijfheid van de handen en voeten (gewrichtsklachten). Bij volwassenen komt huiduitslag minder vaak voor.
Behandeling
De ziekte geneest spontaan. Behandeling is derhalve niet nodig.
Zesde ziekte
De zesde ziekte wordt veroorzaakt door het humaan
herpesvirus type 6. Dit virus is verwant aan de verwekker van de
koortslip en van
genitale herpes. Deze ziekte komt alleen voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar.
Symptomen
Symptomen zesde ziekte bestaan meestal uit hoge koorts (39 tot 40,5 °C) die ongeveer 3 tot 5 dagen aanhoudt. Soms treden ook
oorpijn of een
zere keel op. De koorts zakt vrij abrupt waarna het kind een uitslag ontwikkelt, bestaande uit lichtrode vlekjes in het gezicht en de nek, en later ook op de romp. De huiduitslag jeukt niet en verdwijnt binnen een tot twee dagen Soms gaat de uitslag gepaard met oorontsteking, keelontsteking of
vergroting van de lymfeklieren in hals en nek.
Behandeling
Zorg dat het kind voldoende rust krijgt en niet uitdroogt. De ziekte gaat binnen enkele dagen vanzelf over.
Afbeeldingen kinderziekten met vlekjes op de huid
Rodehond /
Bron: CDC, Wikimedia Commons (Publiek domein)De vijfde ziekte /
Bron: Andrew Kerr, Wikimedia Commons (Publiek domein)
De zesde ziekte /
Bron: M Davis, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Lees verder