Atypisch fibroxanthoom: symptomen, oorzaak en behandeling

Atypisch fibroxanthoom: symptomen, oorzaak en behandeling Atypisch fibroxanthoom (AFX) is een in de regel goedaardige, snel groeiende huidtumor. Kenmerkend is dat de patiënt een zonbeschadigde huid heeft en gemiddeld 69 jaar is. De aandoening manifesteert zich vooral in het hoofdhalsgebied. Gewoonlijk is er sprake van slechts één gezwelletje. De aangewezen behandeling is om het weg te snijden (excisie). Er is een geringe kans dat het gezwelletje na chirurgische verwijdering op dezelfde plaats terugkeert.

Atypisch fibroxanthoom


Wat is atypisch fibroxanthoom?

Atypisch fibroxanthoom (AFX) is een in de regel goedaardige huidtumor die vooral voorkomt bij oudere mensen in het hoofdhalsgebied, bij wie de huid aanzienlijk is beschadigd door blootstelling aan de zon en/of therapeutische bestraling. Het gezwelletje groeit relatief snel en er bestaat een zeer kleine kans dat de tumor uitzaait. De tumor ontstaat in de lederhuid.

Wie krijgen atypisch fibroxanthoom?

Het wordt vooral gezien bij mensen met een blanke huidskleur van 70 jaar en ouder, die een zonbeschadigde huid hebben. Het komt vaker bij mannen voor dan bij vrouwen. Sommige medische websites suggereren dat de man-vrouw-verhouding gelijk is.

Wat zijn de symptomen van een atypisch fibroxanthoom?

Verschijnselen

Gewoonlijk is er sprake van slechts één gezwelletje. Het gezwelletje ziet eruit als een rood knobbeltje, die kan zweren of bloeden. Ze komen vooral voor in het hoofdhalsgebied. Een typische plaats is de ongehaarde schedelhuid bij kalende, oudere mannen. De knobbeltjes bevinden zich in de eerste plaats op gebieden die aan de zon staan blootgesteld, zoals het hoofd en de nek. Daarnaast zijn letsels gemeld bij op de romp en ledematen. De verhouding van letsels die zich voordoen op het hoofd en de nek en letsels die zich voordoen in andere gebieden, is ongeveer 4:1. Het gezwelletje groeit doorgaan snel, maar wordt normaalgesproken niet groter dan 3 cm.

Nodulair basaalcelcarcinoom: een glad, glazig knobbeltje met een parelmoerachtige glans, soms met bloedvaatjes / Bron: Klaus D, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Nodulair basaalcelcarcinoom: een glad, glazig knobbeltje met een parelmoerachtige glans, soms met bloedvaatjes / Bron: Klaus D, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Niet verwarren met huidkanker

Qua uiterlijke verschijningsvorm moet de aandoening niet verward worden met kwaadaardige huidgezwellen, zoals basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom.

Waardoor wordt een atypisch fibroxanthoom veroorzaakt?

Blootstelling aan de zon en/of therapeutische straling welke heeft geleid tot aanzienlijke schade van de huid, zijn twee factoren die worden geassocieerd met de ontwikkeling van AFX. De tumor komt vooral voor op het hoofd of de hals van oudere mensen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Biopsie

De diagnose wordt onder de microscoop vastgesteld. Er wordt een stukje weefsel weggenomen (biopt) en onder de microscoop onderzocht.

Differentiaaldiagnose

De volgende aandoeningen kunnen (aanvankelijk) een soortgelijk beeld geven:

Wat is de behandeling van een atypisch fibroxanthoom?

Excisie

De aangewezen behandeling is om het weg te snijden (excisie), eventueel met Mohs micrografische chirurgie (kortweg Mohs-chirurgie). Dit is een speciale techniek voor het verwijderen van huidkanker. Hierbij worden direct alle sneevlakken gecontroleerd, zodat men er zeker van is de laesie volledig verwijderd is.

Teveel aan zon vermijden

Patiënten worden geadviseerd om overmatige blootstelling aan zonlicht te vermijden.

Wat zijn de vooruitzichten?

Er is een kans van 5 tot 10% dat het gezwelletje na chirurgische verwijdering op dezelfde plaats terugkeert. De kans op een uitzaaiing is zeldzaam. Het atypische fibroxanthoom wordt relatief vroeg opgemerkt. Bovendien groeit zij in het algemeen oppervlakkig. Deze factoren maken dat het een gunstige prognose heeft.

Lees verder

© 2011 - 2021 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Gezondheidsproblemen bij de hond: HuidtumorenGezondheidsproblemen bij de hond: HuidtumorenEr zijn zeer veel soorten tumoren die kunnen voorkomen bij de hond. Dit zijn onder andere melkkliertumoren, lymfekliertu…
Het behandelen van borstkanker bij vrouwenHet behandelen van borstkanker bij vrouwenBorstkanker is een woekering van kwaadaardige cellen die zich ontwikkelen uit normale borstcellen. Borstkanker die allee…
Knobbel op sleutelbeen: Oorzaken van bultje aan claviculaKnobbel op sleutelbeen: Oorzaken van bultje aan claviculaHet sleutelbeen (clavicula) is een lang en dun bot dat tussen dat tussen het borstbeen en het schouderblad loopt. Het ve…
Fibro-adenose of fibrocysteuze dysplasieFibro-adenose of fibrocysteuze dysplasieFibro-adenose wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van goedaardige knobbels of cysten in de borst. De cysten kunnen var…
Bestrijd blaasontsteking met cranberriesBlaasonsteking is een veel voorkomend probleem en kan ontzettend vervelend zijn. Het komt vaak vooral voor bij jonge mei…
Het verschijnsel foetus in fetuFoetus in fetu is een zeldzame aandoening waar minder dan 200 gevallen van bekend zijn. Het wordt vaak verward met terat…
Bronnen en referenties
Tartuffel (2.976 artikelen)
Laatste update: 08-06-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.
Schrijf mee!