Opvliegers overgang: symptomen, oorzaken en voorkomen

Opvliegers of vapeurs komen tijdens de overgang heel vaak voor. Opvliegers of hot flushes zijn het meest karakteristieke symptoom van de overgangsjaren van de vrouw. Ongeveer een kwart van de vrouwen in de overgang heeft er last van. Opvliegers zijn plotselinge, relatief kortdurende warmte-aanvallen, hetgeen gepaard gaat met overmatig transpireren en waarbij het gezicht, de nek, de hals en/of de borst rood worden. De meest effectieve behandeling voor opvliegers zijn oestrogenen, ofschoon dit ook ongunstige effecten heeft. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de vrouwen met frequente vasomotorische symptomen (zoals opvliegers en hartkloppingen), na 7 jaar nog steeds last heeft van opvliegers. Opvliegers is wat dat betreft een hardnekkige overgangsklacht.

• Wat zijn opvliegers?
• Een warme golf voor Sandra
• Definitie
• Duur van een opvlieger
• Niet alle vrouwen hebben last van opvliegers
• Synoniemen
• Epidemiologie
• Levensfase en prevalentie van opvliegers
• Symptomen van opvliegers
• Klachten
• Duur en frequentie
• Overzicht van symptomen
• Oorzaken van opvliegers
• Dalende oestrogeenspiegels
• Medische aandoeningen
• Tabel van oorzaken en triggers van opvliegers
• Risicofactoren opvliegers
• Behandeling opvliegers
• Geen behandeling
• Oestrogenen
• SSRI's en clondine
• Plantaardige en natuurlijke supplementen
• Soja en rode klaver bij opvliegers
• Geleide ademhaling en stressmanagement
• Dieet- en leefstijlaanpassingen
• Elektronische neuromodulatie
• Alternatieve medicatie
• Natuurlijke koude therapieën
• Lifestylecoaching en ondersteuning
• Tabel: Behandelingsopties en effectiviteit van opvliegers
• Prognose
• Frequente opvliegers rond de overgang houden vaak jarenlang aan
• Complicaties
• Preventie van opvliegers: koel blijven in elke situatie

Wat zijn opvliegers?

Een warme golf voor Sandra

Sandra zat midden in een belangrijk werkoverleg toen ze het voelde aankomen: een opvlieger. Het begon subtiel, een lichte warmte in haar nek, maar al snel leek haar hele lichaam in brand te staan. Ze glimlachte ongemakkelijk terwijl ze haar jasje uittrok, maar vanbinnen dacht ze alleen maar: Niet nu, alsjeblieft niet nu. Haar collega’s babbelden rustig verder, zich totaal niet bewust van de strijd die Sandra voerde met haar plotselinge persoonlijke sauna. Terwijl ze haar notities doornam, vroeg ze zich af hoe andere vrouwen dit overleefden. Met een diepe ademhaling en een grote slok water wist ze zich te herpakken, vastbesloten om de controle weer in handen te nemen. "Kom maar op, menopauze," fluisterde ze tegen zichzelf, "ik laat me niet klein krijgen."

Definitie

Opvliegers zijn plotselinge, relatief kortdurende warmte-aanvallen, hetgeen gepaard gaat met overmatig transpireren en waarbij het gezicht, de nek, de hals en/of borst rood worden, alsof de persoon bloost. Tevens stijgt de hartfrequentie. Meestal zijn opvliegers het gevolg van de overgang.

Duur van een opvlieger

Opvliegers treden op willekeurige momenten op en zijn meestal van korte duur; ergens tussen de 30 seconden en 3 minuten. Afhankelijk van de persoon, kunnen opvliegers een paar keer per week of meerdere keren per dag optreden. Opvliegers die 's nachts optreden, kunnen de slaap verstoren. Als opvliegers hinderlijk worden, zijn er diverse behandelingen beschikbaar om ze te bestrijden.

Niet alle vrouwen hebben last van opvliegers

Opvliegers zijn een veel voorkomend symptoom van de overgang bij vrouwen, maar niet alle vrouwen hebben er last van. Ongeveer 75% van de vrouwen hebben in meer of mindere mate last van opvliegers tijdens de overgang. Opvliegers kunnen ook optreden als gevolg van een aantal ongewone medische aandoeningen.

Synoniemen

Opvliegers worden ook wel opstijgingen, vapeurs, hot flushes of hot flashes genoemd.

Epidemiologie

Opvliegers, die plotselinge, intense golven van warmte die door je lichaam razen, zijn een van de meest voorkomende symptomen van hormonale veranderingen, vooral bij vrouwen tijdens de menopauze. Maar deze verrassende zweetaanvallen en blozende momenten zijn niet alleen een vrouwelijk fenomeen of beperkt tot één levensfase. Over de hele wereld, in verschillende klimaten en gemeenschappen, spelen diverse factoren een rol in het voorkomen en de intensiteit van opvliegers. Hier duiken we diep in de epidemiologie van dit unieke fenomeen, van genetica tot voeding, en van Nederland tot de tropen.

Geslacht en leeftijd: wie ervaart opvliegers?
Opvliegers komen het meest voor bij vrouwen in de menopauze. In Nederland rapporteert ongeveer 70% van de vrouwen tussen 45 en 55 jaar opvliegers tijdens deze overgangsperiode. Dit percentage loopt iets op bij vrouwen met een vroegere menopauze door bijvoorbeeld medische behandelingen zoals chemotherapie. Het gemiddelde begintijdstip ligt rond de leeftijd van 50 jaar, maar sommige vrouwen beginnen al vanaf hun 40e en ervaren opvliegers tot ver in hun 60e.

Ofschoon het minder vaak voorkomt, kunnen mannen ook opvliegers krijgen, vaak door hormonale behandelingen voor prostaatkanker. Bij mannen met een afgenomen testosteronniveau ervaart ongeveer 20-25% opvliegers. Kinderen en jongeren ervaren dit fenomeen zelden, behalve in zeer specifieke medische situaties, zoals bij hormoonverstoringen.

Klimaat en omgevingsfactoren: warmere zones, intensere hitte
Het klimaat waarin je leeft heeft een directe invloed op de frequentie en ernst van opvliegers. In Nederland, met zijn gematigde klimaat, ervaren vrouwen vooral opvliegers in verwarmde binnenruimtes tijdens de winter, wanneer de overgang van kou naar warmte het lichaam uit balans brengt. Hetzelfde geldt voor België, waar vochtige winters opvliegers extra ongemakkelijk maken.

In de Nederlandse overzeese gebiedsdelen, zoals Curaçao en Aruba, speelt het tropische klimaat een andere rol. De constante warmte kan opvliegers verergeren, vooral omdat vrouwen in deze regio's minder mogelijkheden hebben om hun lichaam af te koelen. Hier melden vrouwen een hogere intensiteit en frequentie, waarbij 80% van de vrouwen in de menopauze opvliegers ervaart, vergeleken met 70% in Nederland.

Wereldwijd zijn er opmerkelijke verschillen. In westerse landen, zoals de VS en Europa, ligt de prevalentie van opvliegers bij vrouwen rond de 60-80%, terwijl vrouwen in Aziatische landen, zoals Japan, veel minder vaak opvliegers rapporteren (slechts 10-25%). Onderzoek suggereert dat voeding en leefstijl, zoals een dieet rijk aan soja, een beschermend effect kunnen hebben.

Voeding en leefstijl: je bord en gewoonten maken het verschil
Wat je eet en hoe je leeft kan een groot effect hebben op opvliegers. Voeding speelt een sleutelrol, vooral fyto-oestrogenen, natuurlijke verbindingen die oestrogeen nabootsen. In landen zoals Japan, waar het dieet veel soja en tofu bevat, is de frequentie van opvliegers opvallend lager.

Caffeïne, alcohol en pittig voedsel kunnen opvliegers juist uitlokken of verergeren. In Nederland heeft 30-40% van de vrouwen die last hebben van opvliegers aangegeven dat alcohol of koffie hun symptomen verergert. In de tropen, waar pittig eten deel uitmaakt van de cultuur, rapporteren vrouwen dat hun voeding een extra trigger vormt.

Roken heeft ook een sterke invloed. Rokers hebben meer kans op vroege menopauze en ervaren gemiddeld 50% meer en intensere opvliegers dan niet-rokers. Een sedentaire leefstijl, zonder regelmatige beweging, kan ook bijdragen aan een toename van symptomen. Omgekeerd helpt regelmatige fysieke activiteit de lichaamstemperatuur beter te reguleren en opvliegers te verminderen.

Genetica: opvliegers in je DNA
Genetica speelt een cruciale rol in wie opvliegers krijgt en hoe ernstig ze zijn. Als jouw moeder of zus opvliegers had tijdens de menopauze, is de kans groter dat jij ze ook zult ervaren. Onderzoek wijst op specifieke genen die invloed hebben op de gevoeligheid voor temperatuurveranderingen en hormonale schommelingen.

Etnische verschillen zijn ook significant. Vrouwen van Afrikaanse afkomst rapporteren vaker en intensere opvliegers (tot 80%) dan vrouwen van Aziatische afkomst, die veel lagere percentages ervaren. Genetische factoren verklaren gedeeltelijk waarom sommige vrouwen opvliegers nauwelijks opmerken, terwijl anderen ernstig worden getroffen.

Nederland, België en wereldwijd: variatie in voorkomen
In Nederland heeft 7 op de 10 vrouwen last van opvliegers tijdens de menopauze, en dit duurt gemiddeld 7,4 jaar. In de Belgische cijfers zien we vergelijkbare trends, al geven Vlaamse vrouwen vaker aan dat hun symptomen langer aanhouden, mogelijk door leefstijlverschillen zoals een hogere alcoholconsumptie.

In de tropen melden vrouwen een hogere intensiteit, terwijl in koudere klimaten de opvliegers vaak seizoensgebonden variëren. Wereldwijd zijn de verschillen aanzienlijk: in westerse landen komen opvliegers veel voor, terwijl in Aziatische en Zuid-Amerikaanse culturen lagere percentages worden gerapporteerd, deels door voeding en deels door culturele verschillen in het rapporteren van symptomen.

Een voorbeeld: Marjan uit Nederland
Marjan, 52 jaar, werkt in een druk kantoor in Nederland. Sinds haar menopauze ervaart ze dagelijks opvliegers, vooral na haar ochtendkoffie. Ze merkt dat stress op het werk haar symptomen verergert. Na een bezoek aan haar arts past ze haar dieet aan en schakelt over op kruidenthee. Ook neemt ze de fiets naar haar werk, wat haar niet alleen helpt om fit te blijven, maar ook de frequentie van haar opvliegers met de helft vermindert.

Levensfase en prevalentie van opvliegers

Deze tabel geeft inzicht in de verschillende levensfasen waarin opvliegers voorkomen en hoe ze zich manifesteren in verschillende bevolkingsgroepen.

Symptomen van opvliegers

Klachten

Opvliegers manifesteren zich vooral gedurende de perimenopauze, dat is de periode vanaf het moment dat de menstruaties onregelmatiger worden tot een jaar na de menopauze. Opvliegers veroorzaken altijd plotselinge, korte, hevige warmte-aanvallen, waarbij gezicht, hals en/of borst rood kunnen worden en de vrouw hevig kan transpireren (ook nachtzweten). Soms heeft de vrouw ook last van hartkloppingen. Soms kunnen rillingen en bevingen optreden na een opvlieger.

Duur en frequentie

Een opvlieger treedt plotseling, dat wil zeggen zonder enige vooraankondiging, op. Een opvlieger duurt een halve minuut tot drie minuten, maar soms ook langer. Opvliegers variëren in frequentie - sommige vrouwen hebben meerdere opvliegers per dag en weer anderen een paar per week. De meeste vrouwen hebben minstens een jaar last van dit euvel.

Overzicht van symptomen

Deze tabel biedt een overzicht van de meest voorkomende symptomen en klachten die gepaard gaan met opvliegers, met duidelijke uitleg over elk symptoom.

Oorzaken van opvliegers

Dalende oestrogeenspiegels

De precieze oorzaak van opvliegers is anno 2024 niet bekend, maar de dalende oestrogeenspiegels die zich voordoen als de vrouw de menopauze nadert wordt in verband gebracht met opvliegers. Deze schommelingen van oestrogeenspiegels geven veranderingen in neurotransmitters, wat leidt tot een verstoring van het thermo-regulatie-setpoint in de hypothalamus. Dit gebied aan de basis van de hersenen reguleert de lichaamstemperatuur en andere elementaire processen. Het lichaam van de vrouw denkt dat het oververhit is en probeert vervolgens af te koelen. In feite is de thermostaat die de lichaamstemperatuur nauwkeurig reguleert, tijdelijk van slag.

Medische aandoeningen

Terwijl opvliegers doorgaans worden geassocieerd met de menopauze bij vrouwen, kunnen bepaalde ongewone medische aandoeningen ook leiden tot opvliegers. Erop lijkende verschijnselen kunnen optreden bij:

• hyperthyreoïdie (een te snel werkende schildklier);
• paniekstoornissen;
• alcoholverslaving;
• bijwerkingen van medicijnen (nitraten en antidepressiva);
• carcinoïd-syndroom (een syndroom waarbij kleine, kwaadaardige tumoren op verschillende plekken in het lichaam kunnen ontstaan);
• feochromocytoom (een zeldzame tumor van de chromaffiene cellen in het bijniermerg of chromaffiene cellen elders in het lichaam).

Tabel van oorzaken en triggers van opvliegers

Hier is een tabel over de oorzaken en triggers van opvliegers:

Risicofactoren opvliegers

Niet alle vrouwen krijgen last van opvliegers. Hoewel het niet duidelijk waarom sommige vrouwen opvliegers krijgen en anderen niet, dragen de volgende factoren bij aan de kans om opvliegers te krijgen:

• Roken. Vrouwen die roken hebben eerder, meer en langer last van opvliegers.
• Obesitas. Overgewicht is geassocieerd met een hogere frequentie opvliegers.
• Lichamelijke inactiviteit. Vrouwen die een inactief bestaan leiden, hebben meer kans om last van opvliegers te krijgen tijdens de menopauze.

Vrouwen met een voorgeschiedenis van zwangerschapshypertensie ontwikkelen mogelijk vaker en langduriger vasomotorische overgangsklachten.[3]

Behandeling opvliegers

Geen behandeling

Opvliegers zijn een normaal fysiologisch verschijnsel die na verloop van tijd vanzelf overgaan en op zich geen behandeling behoeven. Wanneer een vrouw behandeling overweegt, zal de huisarts de voordelen en de nadelen van alle behandelmogelijkheden met haar bespreken.

Oestrogenen

De meest effectieve behandeling voor opvliegers zijn oestrogenen, ofschoon dit ook ongunstige effecten heeft. Oestrogenen geven een verhoogd risico op ernstige aandoeningen als borstkanker of mammacarcinoom, trombo-embolische aandoeningen en CVA (Cerebro Vasculair Accident). Binnen drie maanden geeft oestrogeentoediening een vermindering van maar liefst 90% van de klachten in frequentie en intensiteit.[1] Tibolon, een steroïd met oestrogene, progestagene en androgene activiteit, is even effectief als oestrogenen. Ook dit middel wordt geassocieerd met borstkanker en cardiovasculaire aandoeningen.

SSRI's en clondine

Wanneer de vrouw de voorkeur geeft voor niet-hormonale therapie, dan kan gekozen worden voor SSRI's en clonidine. Deze alternatieven zijn beide effectief, maar wel in mindere mate dan dat van oestrogenen. Bij 10-20% van de gebruikers van SSRI's treedt een ongunstig effect op, zoals droge mond, verminderde eetlust, misselijkheid, slaperigheid en obstipatie.[2]

Plantaardige en natuurlijke supplementen

Plantaardige supplementen worden vaak gekozen door vrouwen die een natuurlijk alternatief zoeken:

• Fyto-oestrogenen: Natuurlijke verbindingen die oestrogeen nabootsen, zoals soja-isoflavonen en rode klaver, kunnen mildere vormen van opvliegers verminderen. Studies tonen aan dat regelmatige inname de frequentie van opvliegers met 20-30% kan verlagen.
• Zwarte zilverkaars (Cimicifuga racemosa): Dit kruidenmiddel wordt veel gebruikt in Europa en heeft bij sommige vrouwen een positieve invloed op opvliegers en nachtelijk zweten.
• Vitamine E-tekort: Een natuurlijke antioxidant die volgens sommige onderzoeken een lichte vermindering van de intensiteit van opvliegers kan geven.

Soja en rode klaver bij opvliegers

Vrouwen die last hebben van opvliegers en vaginale droogheid kunnen tijdens de overgang baat hebben bij het eten van sojarijke voeding en rode klaver. Ook extracten van deze middelen in supplementen verminderen de frequentie van deze klachten in lichte mate. Onderzoekers van het Erasmus MC komen tot die conclusie na een analyse van zestig wetenschappelijke studies naar het effect van bepaalde plantaardige voedingsmiddelen op klachten tijdens de menopauze. Het is wel van belang dat je je huisarts raadpleegt als je deze middelen wilt innemen, vooral wanneer je ook andere medicijnen gebruikt.[4]

Geleide ademhaling en stressmanagement

Mind-body technieken kunnen helpen om opvliegers te beheersen:

• Geleide ademhaling: Langzaam en diep ademhalen kan het zenuwstelsel kalmeren en een acute opvlieger sneller onder controle brengen.
• Cognitieve gedragstherapie (CGT): CGT richt zich op het veranderen van negatieve gedachten over opvliegers en helpt vrouwen om er beter mee om te gaan.

Dieet- en leefstijlaanpassingen

Aanpassingen in het dagelijkse leven kunnen een groot verschil maken:

• Voeding: Vermijd triggers zoals cafeïne, alcohol en pittig eten, die vaak opvliegers uitlokken.
• Hydratatie: Drink voldoende water om het lichaam te helpen bij temperatuurregulatie.
• Kleding: Kies voor laagjes van ademende materialen zoals katoen, zodat je snel kunt aanpassen aan temperatuurschommelingen.

Elektronische neuromodulatie

Innovatieve technologieën bieden nieuwe mogelijkheden:

• Nerivio: Een draagbaar apparaat dat mild elektrische signalen afgeeft om het zenuwstelsel te kalmeren. Dit kan opvliegers verminderen door het reguleren van de lichaamstemperatuur.
• Transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS): Dit apparaat wordt toegepast op specifieke punten om zenuwbanen te beïnvloeden en opvliegers te verlichten.

Alternatieve medicatie

Andere geneesmiddelen worden soms off-label gebruikt bij de behandeling van opvliegers:

• Gabapentine: Dit anti-epilepticum kan opvliegers verminderen, vooral bij vrouwen die ’s nachts last hebben. Het is een effectieve optie voor vrouwen die hormoontherapie willen vermijden.
• Pregabaline: Een medicijn dat vaak wordt gebruikt bij zenuwpijn en dat in onderzoeken ook een effect heeft laten zien op opvliegers.

Natuurlijke koude therapieën

Koude therapieën helpen het lichaam direct af te koelen:

• Koelvesten of koelmatrassen: Deze hulpmiddelen bieden verlichting tijdens opvliegers, vooral ’s nachts.
• Koude compressen: Een eenvoudig en direct toepasbaar hulpmiddel om warmtepieken te verminderen.

Lifestylecoaching en ondersteuning

Persoonlijke begeleiding door een menopauzeconsulent of lifestylecoach kan vrouwen helpen om een plan te ontwikkelen dat voeding, beweging en stressmanagement combineert. Deze holistische aanpak richt zich op de totale gezondheid, wat indirect opvliegers vermindert.

Tabel: Behandelingsopties en effectiviteit van opvliegers

Deze tabel biedt een overzicht van gangbare en alternatieve behandelingen, hoe ze werken en hoe effectief ze zijn.

Prognose

De overgang is een fysiologische gebeurtenis en de timing ervan kan genetisch bepaald zijn. De endocriene veranderingen zijn permanent, maar opvliegers verdwijnen bij de meeste vrouwen binnen 5 tot 10 jaar.

Complicaties

Nachtelijke opvliegers (nachtelijk zweten) kunnen je slaap danig verstoren en kunnen na verloop van tijd chronische slapeloosheid veroorzaken, wat leidt tot slaapgebrek en slechter functioneren overdag. Er is enige associatie met opvliegers en een verhoogd risico op hartziekten en botverlies.

Preventie van opvliegers: koel blijven in elke situatie

Opvliegers, die onverwachte golven van warmte die je dagelijks leven danig kunnen verstoren, zijn niet onvermijdelijk. Met de juiste kennis en een paar slimme aanpassingen kun je deze warmtegolven niet alleen verminderen, maar soms zelfs volledig voorkomen. Hier volgt een uitgebreide gids vol bekende, minder bekende en innovatieve preventieve maatregelen die je helpen om je lichaamstemperatuur in balans te houden en opvliegers de baas te blijven.

Leefstijl aanpassingen: een koel begin
De basis van preventie ligt in je dagelijkse gewoonten. Kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken:

• Beweeg regelmatig: Lichaamsbeweging zoals pilates of wandelen helpt je lichaamstemperatuur beter te reguleren. Bovendien vermindert het stress, een belangrijke trigger voor opvliegers.
• Houd een koel interieur: Zorg voor een ventilator of airconditioning in je woon- en slaapruimte. Zelfs een simpele koudwaterspray kan wonderen doen bij een plotselinge warmteaanval.
• Kledingkeuze: Kies ademende stoffen zoals katoen of linnen en draag laagjes, zodat je snel kunt aanpassen aan temperatuurschommelingen.

Voeding als bondgenoot
Wat je eet en drinkt heeft directe invloed op de frequentie en intensiteit van opvliegers. Voeding kan een wapen zijn tegen deze plotselinge warmteaanvallen:

• Vermijd triggers: Cafeïne, alcohol, pittig eten en suiker kunnen opvliegers uitlokken. Kies liever voor lichte, makkelijk verteerbare maaltijden.
• Fyto-oestrogenen: Deze natuurlijke oestrogeenachtige stoffen in soja, linzen en lijnzaad helpen hormonale schommelingen te temperen.
• Hydratatie: Drink voldoende water om je lichaam koel te houden. Voeg munt of komkommer toe voor een extra verfrissend effect.
• Koude snacks: Watermeloen, komkommer en bevroren druiven zijn niet alleen lekker, maar helpen je lichaam ook van binnenuit af te koelen.

Innovatieve technologie: koel door wetenschap
Nieuwe technologieën bieden spannende manieren om opvliegers te voorkomen:

• Menopauzale koelarmbanden: Draagbare apparaten zoals koelarmbanden detecteren een stijging van je lichaamstemperatuur en koelen je direct af door koele lucht of een verkoelend oppervlak.
• Smart matrassen: Matrassen met ingebouwde koeltechnologie zorgen voor een constante temperatuur tijdens de nacht, ideaal om nachtelijke opvliegers te voorkomen.
• Temperatuurregulerende kleding: Innovatieve stoffen met actieve koelingstechnologie bieden comfort bij plotselinge temperatuurveranderingen.

Mind-body technieken: controleer je innerlijke thermometer
Het beheersen van je zenuwstelsel kan helpen om opvliegers te voorkomen:

• Mindfulness: Deze techniek vermindert stress en brengen je lichaam in een staat van ontspanning, waardoor hormonale schommelingen worden afgezwakt.
• Geleide ademhaling: Langzaam en diep ademhalen (4 seconden in, 6 seconden uit) helpt om de intensiteit van een opvlieger te verminderen en voorkomt dat deze volledig op gang komt.
• Acupressuur: Specifieke drukpunten in je lichaam, zoals tussen de wenkbrauwen of aan de binnenkant van je pols, kunnen een rustgevend effect hebben.

Minder bekende preventieve maatregelen
Soms ligt de sleutel tot verlichting in minder bekende oplossingen:

• Regelmatige koude douches: Een dagelijkse koude douche helpt je lichaam om efficiënter met warmte om te gaan.
• Druppel etherische oliën: Pepermunt- of lavendelolie op je slapen of polsen kan een verkoelend effect hebben.
• Elektronische zenuwstimulatie: Transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS) wordt steeds vaker onderzocht voor het reguleren van lichaamstemperatuur bij menopauzale vrouwen.
• Magnesiumsupplementen: Dit mineraal speelt een rol in de regulatie van zenuwen en spieren en kan bijdragen aan het verminderen van opvliegers.

Preventie door medische ondersteuning
Naast natuurlijke oplossingen zijn er ook medische preventieve opties die kunnen helpen:

• Hormonale pleisters met lage dosering: Deze bieden een gecontroleerde afgifte van oestrogeen en verminderen opvliegers zonder de risico’s van orale hormonen.
• Niet-hormonale medicijnen: Sommige bloeddrukverlagende middelen, zoals clonidine, kunnen helpen bij het stabiliseren van je lichaamstemperatuur.
• Vitamine D-supplementen: Vitamine D speelt een rol in de hormoonbalans en kan indirect bijdragen aan het verminderen van opvliegers.

Een voorbeeld: koel blijven in actie
Nora, 51 jaar, had dagelijks last van opvliegers, vooral tijdens vergaderingen op haar werk. Ze introduceerde een paar kleine veranderingen: een dagelijkse ochtendwandeling, koude muntwater in haar thermosfles en een smart armband die haar koel houdt. Binnen een maand voelde ze zich rustiger, ervoer minder opvliegers en kon weer vol vertrouwen deelnemen aan haar dagelijkse leven.

Noten

1. Nelson HD, Vesco KK, Haney E, Fu R, Nedrow A, Miller J, et al. Nonhormonal Therapies for menopausal hot flashes. JAMA 2006;295:2057-71.
2. Ibid.
3. Eva van Horen en Maurice Wouters. Zwangerschapshypertensie voorspelt de kans op vasomotorische overgangsklachten. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6474
4. Erasmus MC. Soja, rode klaver tegen overgangsklachten. https://www.erasmusmc.nl/corp_home/corp_news-center/2016/2016-06/soja.rode.klaver.tegen.overgangsklachten/ (ingezien op 2-4-2018)
5. Esther van Osselen. Frequente opvliegers rond de overgang houden vaak jarenlang aan. Ned Tijdschr Geneesk. 2015;159:C2504

Lees verder

• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid
• Blozen: oorzaken van rood worden van gezicht en hals
• Rosacea symptomen: rode kleur wangen, neus & vlekken gezicht
• Geen wetenschappelijk bewijs dat homeopathie werkt (KCE)