Idiopathische guttata hypomelanosis: symptomen & behandeling

Bij idiopathische guttata hypomelanosis (IGH) ontstaan er kleine, gedepigmenteerde vlekjes op de huid, vooral aan de armen en benen en dan vooral de scheenbenen. De oorzaak is anno 2023 onbekend. Vermoedelijk is zonlicht een predisponerende factor. Deze pleksgewijze ontkleuring van de huid komt veel voor, vooral bij mensen een licht huidtype, en boven de 40 jaar. Bij vrouwen iets meer dan bij mannen. Er is geen adequate behandelmethode bekend. IGH wordt soms ook wel 'confettihuid' genoemd. De huidaandoening komt vooral voor bij mensen van boven de 50 jaar, maar wordt soms ook gezien bij jongeren tussen de 20 en 30 jaar. Idiopathische guttata hypomelanosis komt veel voor onder mensen met een blanke huidskleur; bij de donkere huid wordt het zelden waargenomen. Mannen en vrouwen zijn even vaak aangedaan door IGH. Idiopathische guttata hypomelanosis werd voor het eerst beschreven in 1951 door Costa.¹

• Wat is idiopathische guttata hypomelanosis?
• Synoniemen
• Vóórkomen van confettihuid
• Symptomen: witte vlekjes op huid
• Oorzaak van guttata hypomelanosis
• Risicofactoren
• Onderzoek en diagnose
• Lichamelijk onderzoek
• Differentiaaldiagnose
• Behandeling guttata hypomelanosis
• Prognose
• Preventie

Wat is idiopathische guttata hypomelanosis?

Idiopathische guttata hypomelanosis (IGH) is een verworven, goedaardige, pleksgewijze ontkleuring van de huid, zonder bekende oorzaak (= idiopathisch). Het treedt meestal op bij mensen van middelbare leeftijd en dan vooral bij vrouwen met een lichte huid, die een verleden hebben van langdurige blootstelling aan zonlicht. Guttata verwijst naar het Latijnse woord 'gutta', hetgeen druppel betekent. Het gaat hier dan ook om pleksgewijze ontkleuring van de huid, hetgeen zich manifesteert als heel kleine, druppelvormige witte plekken, die over het hele lichaam kunnen opduiken maar vooral optreedt aan de benen.

Synoniemen

IGH staat ook bekend als hypomelanosis guttata en confettihuid.

Vóórkomen van confettihuid

Idiopathische guttata hypomelanosis is een veel voorkomende aandoening, die het meest voorkomt in landen met mensen met een lichtere huidskleur die veelvuldig aan zonlicht staan blootgesteld. Het wordt vaker gezien bij vrouwen, te beginnen rond de leeftijd van 30 jaar. Dit komt wellicht doordat vrouwen gemiddeld een iets lichtere huidskleur hebben dan mannen. Er is een duidelijk verband tussen de hoeveelheid zonexpositie in het leven en de uitgebreidheid van de aandoening. Tevens is er een verband met de hoeveelheid zonblootstelling en de grootte van de gedepigmenteerde plekken. Des te meer blootstelling aan de zon, des te groter de depigmentatie (= verdwijning van kleur/pigment).

Naar schatting heeft ongeveer de helft van alle 50-plussers in meer of mindere mate IGH. Het kan ook bij mensen met een donkere huidskleur voorkomen. Bij deze groep mensen vallen de vlekjes meer op vanwege het grotere contrast met de omringende huid.

Symptomen: witte vlekjes op huid

Bij idiopathische guttata hypomelanosis ontstaan er druppelvormige, 2-5 mm grote, gedepigmenteerde maculae (vlekken). Er worden soms vlekken tot 10 mm waargenomen. Deze vlekken treden vooral op aan de extremiteiten en dan in het bijzonder de scheenbenen. Ze kunnen echter ook voorkomen op de romp zitten, de onderarmen, de nek, schouders, en in het gezicht.

Oorzaak van guttata hypomelanosis

De huidziekte is anno 2023 van onbekende oorzaak, oftewel idiopathisch. Vandaar de benaming 'idiopathische guttata hypomelanosis'. Vermoedelijk is zonlicht een predisponerende factor en mogelijk is deze huidafwijking gewoon een onvermijdelijk onderdeel van het verouderingsproces, waarbij steeds minder melanocyten ontstaan.

Risicofactoren

Idiopathische guttata hypomelanosis kan worden veroorzaakt door het volgende:

• Ultraviolette straling (UV-straling), vooral cumulatieve blootstelling;
• Aan leeftijd gerelateerde huidveranderingen;
• Trauma;
• Genetische factoren zoals in sommige gevallen een waargenomen familiale associatie en er is ook enig bewijs van genetische associatie met het human leukocyte antigen (HLA);
• Auto-immuunaandoeningen.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek

Op grond van het klinische beeld wordt de diagnose gesteld. In atypische gevallen van idiopathische guttata hypomelanosis, kan een biopsie worden verricht.

Differentiaaldiagnose

Vergelijkbare ziektebeelden zijn:

• actinische keratose;
• Bier spots (multiple anaemic macules, constitutive speckled vascular mottling, vlekken van Bier, hagelhuid, angiospastische maculae, pseudoleukoderma angiospasticum);
• gehyopigmenteerde platte wratten;
• guttate morphea;
• lichen planus;
• lichen sclerosus;
• pityriasis alba
• post-inflammatoire hypopigmentatie;
• progressieve maculaire hypomelanosis;
• tinea versicolor of zomergist;
• tubereuze sclerose;
• verruca plana (platte wratten);
  Ouderdomswrat / Bron: Lmbuga, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• verruca seborroica (ouderdomswratten, seborrheic keratosis);
• vitiligo.

Behandeling guttata hypomelanosis

Er is geen adequate behandeling beschikbaar. Behandeling is meestal ook niet nodig, aangezien het een goedaardige aandoening betreft. Als preventieve maatregel kan zonbescherming in acht worden genomen. Camouflage kan uitkomst bieden bij deze aandoening.

Allerlei behandelingen, zoals cryotherapie, dermobrasie en zeer oppervlakkige coagulatie, worden in de literatuur als mogelijke optie genoemd. De resultaten zijn wisselend.

Prognose

De vlekken bij idiopathische guttata hypomelanosis zullen niet spontaan verdwijnen. Het is zelfs zo dat ze alleen maar toenemen met het ouder worden. De grootte van de vlekken blijft meestal gelijk. De vlekjes conflueren niet tot één grote vlek. De vlekken worden niet kwaadaardig.

Preventie

De enige mogelijke preventie maatregel is zonbescherming. Omdat IGH mogelijk een vorm is van zonneschade, is verstandig zonnen een voorzorgsmaatregel. Dit kan door minder in de zon te vertoeven en door het gebruik van zonnebrandmiddelen met een hoge beschermingsfactor (factor 30 of hoger),alsook door het dragen van beschermende kleding en hoofddeksel.

Noot:

1. Costa OG (1951) [Progressive symmetrical leukopathia of the extremities]. Ann DermatolSyphiligr (Paris) 78: 452-454.

Lees verder

• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Vitiligo (pigmentverlies): symptomen, oorzaak en behandeling
• Pityriasis alba, witwang: witte plekjes op gezicht en wangen
• Witte vlekken op de huid: oorzaken van witte huidvlekjes