Cholesterol - De stille killer een stapje voor zijn

Cholesterol - De stille killer een stapje voor zijn Twee op de drie mensen in de Benelux hebben een te hoge cholesterol. Ga je voor gezondere voeding, omega 3-vetzuren en aangepaste margarines, of is er ook medicatie vereist? Een hartinfarct, beroerte, bloedklonters, allemaal signalen van bloedvaten in slechte staat. In het westen blijven hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak. Een van de grote risicofactoren is een te hoge cholesterol of te veel 'slechte' cholesterol omdat die de bloeddoorstroming moeilijker maakt. Andere factoren die de conditie van de bloedvaten sterk verminderen, zijn een te hoge bloeddruk, overgewicht, roken en diabetes.

De goede en de slechte cholesterol

Zonder cholesterol kunnen we simpelweg niet leven. De cholesterol maken we zelf aan in de lever en wordt gebruikt om (hersen)cellen, bepaalde hormonen en gal te maken. Cholesterol is een vetachtige stof die wordt 'verpakt' in een soort eiwitten, de lipoproteïnen, om te worden vervoerd door het lichaam. De 'slechte' of LDL-cholesterol brengt cholesterol van de lever naar de organen. Is er teveel cholesterol, dan krijg je een plaque in de bloedvaten: het teveel blijft aan de bloedwand kleven. Hierdoor vernauwen je bloedvaten en wordt het risico op een hartziekte of andere vaatziekte steeds groter. 'Goede' of HDL-cholesterol doet het omgekeerde: overtollige cholesterol wordt afgebroken en terug naar de lever gevoerd. Hoe hoger je goede cholesterol is, hoe gezonder je bloedvaten zijn.

Hoeveel is te veel?

Om te weten hoe het met je cholesterol is gesteld, wordt in het bloed - het liefst op een nuchtere maag - het totale 'vetspectrum' berekend: dit omvat de totale cholesterol, de goede en de slechte én triglyceriden, een soort lipiden of vetten die ook schadelijk zijn voor je hart- en bloedvaten. Heb je geen bijkomend risico op een hart- of vaatziekte, dan zijn dit de normale waarden:
  • Totale cholesterol lager dan 190 mg/dl
  • LDL-cholesterol lager dan 115 mg/dl
  • HDL-cholesterol hoger dan 40 mg/dl
  • Trigyceriden lager dan 195 mg/dl

Heb je wel een verhoogd risico op een hart- of vaatziekte, dan mag je totale cholesterol niet meer zijn dan 175 mg/dl en moet je LDL-cholesterol onder de 100 mg/dl blijven.
Risicofactoren zijn:
  • een vastgestelde hart- en vaatziekte
  • een bloeddruk hoger dan 180/110 mm Hg
  • diabetes
  • hart- en vaatziekten in je familie voor de leeftijd van 60 jaar
  • een totaal hoog risico, bv. een hoge bloeddruk, overgewicht en familiale belasting.
Een verhoogde cholesterol of 'slechte' cholesterol stijgt met de leeftijd, vanaf 45 is een jaarlijkse controle niet overdreven. Wie al een verhoogd risico heeft, moet meer op controle, minstens twee keer per jaar.

Je risico beperken

Heb je een verhoogde cholesterol, dan zal je arts uitzoeken of er nog factoren zijn die je risico op hart- of vaataandoening vergroten. Roken is hierbij een belangrijke factor; door aderverkalking wordt je risico vijf keer zo groot. Zelfs als je heel weinig rookt, kun je er beter mee kappen. Ook passief roken verkalkt je aders. Daarnaast worden andere risico's in kaart gebracht, zoals hoge bloeddruk, overgewicht, diabetes en een familiale voorgeschiedenis. Als je meer dan drie keer per week 20 minuten intensief sport, verbetert je hartconditie aanzienlijk. Je maakt meer goede cholesterol aan, je bloeddruk daalt en je verliest overtollig gewicht. Na een hartinfarct of bij een slechte conditie laat je je beter begeleiden door een deskundige.

10 Fabels ontmaskert

  • Cholesterol is een uitvinding van de laatste jaren
Cholesterol is een essentieel vetzuur, dat er altijd is geweest. Het onderzoek is enorm toegenomen, waardoor ook de invloed van slechte of verhoogde cholesterol beter is gekend. Hart- en vaatziekten zijn van allen tijden.

  • Alleen mensen met een overgewicht hebben een te hoge cholesterol
Magere mensen kunnen ook te hoge cholesterol hebben. Veel snoepen, gebakjes en verzadigde vetten zijn de grote boosdoeners.

  • Alleen oudere mannen hebben een te hoge cholesterol
Vrouwen hebben door de werking van oestrogenen meer goede cholesterol, maar die bescherming valt weg na de menopauze. Op 55+ evenaart hun risico dat van mannen.

  • Een te hoge cholesterol kun je zelf voelen
Hoge of slechte cholesterol is een 'stille killer' waar je niets van voelt.

  • Alleen medicatie is effectief bij een te hoge cholesterol
Een aanpassing van je voeding kan je cholesterol met 20 tot 30% doen dalen. Als je daarbij ook aan sport doet wordt dit 40%.

  • Cholesterolpillen moet je je hele leven nemen...
...tenzij je je levensstijl drastisch aanpakt, gezonder eet en meer beweegt.

  • Cholesterol is altijd hoger na een copieuze maaltijd
Cholesterol stijgt en daalt relatief traag. Een uitspatting zul je dan ook niet meteen in je bloedspiegel zien.

  • Cholesterolverlagende margarines hebben geen gezondheidsvoordelen
Er wordt aangetoond dat dit een daling van 10% kan teweeg brengen.

  • Mosselen, andere weekdieren en eieren mag je nooit meer eten
Weekdieren en eierdooiers zijn rijk aan cholesterol, maar in een gevarieerde voeding mogen ze af en toe.

  • Als je omega 3 in pilvorm slikt, gaat je cholesterol ook naar beneden
Hoeveel omega 3 je moet innemen en wat de invloed hiervan is op lange termijn, is nog volop in onderzoek. Voorlopige richtlijn is om niet te overdrijven en vooral je omega 3 uit vis en noten te halen.

TIP: Door mediterraner te koken, kun je in 3 weken tijd je cholesterol al met 20% doen dalen.

Lees verder

© 2012 - 2024 Slurfke, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Cholesterol natuurlijk verlagenCholesterol natuurlijk verlagenCholesterol heeft in de loop van de tijd een slechte naam gekregen. Men ziet cholesterol bijna als een vergif voor het l…
Cholesterol: noodzakelijk en toch gevaarlijkCholesterol: noodzakelijk en toch gevaarlijkCholesterol is iets wat je in je lichaam met bepaalde hoeveelheden nodig hebt om een vlotte stofwisseling te verkrijgen.…
Wat is cholesterol?Wat is cholesterol?Iedereen heeft weleens van het begrip ‘cholesterol’ gehoord. Het is een onmisbare stof in ons lichaam. Het is nodig voor…
De gevolgen en behandeling van een hoge cholesterolDe gevolgen en behandeling van een hoge cholesterolEen te hoge cholesterol kan nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid. Hypercholesterolemie blijft immers een groot ri…

Gezondheid: Gezonde darmenGezondheid: Gezonde darmenHet klinkt zo vanzelfsprekend “gezonde darmen”, maar niets is wat het lijkt. Er zijn veel mensen die last hebben van de…
Help, mijn kind heeft rode hond!Help, mijn kind heeft rode hond!Vooral kinderen krijgen te maken met kinderziektes. Rode hond, of rubella, is een zo'n kinderziekte, veroorzaakt door ee…
Bronnen en referenties
  • Wikipedia cholesterol
  • www. gezondheid.be
  • www.cholesterol.nl
  • www.nice-info.be
Slurfke (78 artikelen)
Laatste update: 07-07-2012
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.