Slapen: Beter uitrusten met minder slaap

Bij een polyfasische slaap, slaap je minder maar rust je minstens zoveel uit als wanneer je 8 uur slaapt. Dat komt doordat je met een polyfasische slaap optimaal gebruik maakt van de remslaap. Je doet 6 keer op een dag een dutje van 20 minuten en houdt daardoor 6 uur per dag extra over. Het is daarbij wel heel belangrijk om je aan je slaapschema te houden. Andere varianten van de polyfasische slaap zijn eenvoudiger, en leveren ook een enorme tijdswinst op, zonder dat het ten koste gaat van hoe uitgerust je je voelt. De meeste hebben zo'n 8 uur slaap nodig per etmaal, hoewel de precieze slaapbehoefte verschilt per persoon. Dat betekent dat wij ongeveer een derde van ons leven slapend doorbrengen. Als je deze slaaptijd zou kunnen verkorten, zou dat enorm veel tijd kunnen opleveren, waarmee je van alles zou kunnen doen.

Nu is het niet zo heel moeilijk om minder te slapen: je gaat gewoon later naar bed of zet de wakker op een vroeger tijdstip, of je combineert deze beide methodes. Het probleem is dat als je minder slaapt, je overdag ook vermoeider bent. Je voelt je snel lusteloos, bent eerder geprikkeld en je bent minder productief.

Met de polyfasische slaap lijkt er een oplossing te zijn gevonden voor dit probleem. Het is wel degelijk mogelijk om minder slapen en beter uitrusten te combineren.

De hoeveelheid remslaap

Je slaap is niet een constant iets, maar bestaat uit verschillende fasen. Wetenschappers zijn er nog niet helemaal uit waar deze fasen allemaal voor dienen, maar het lijkt er sterk op dat de remslaap veruit het belangrijkst is. De remslaap zorgt ervoor dat je uitrust; de overige fasen van de slaap dragen hier nauwelijks aan bij.

Opvallend is dat van de acht uur die we slapen in een nacht slechts twee uur bestaat uit remslaap, verspreid over 4, 5 of 6 periodes, steeds afgewisseld met andere fasen. Als we die twee uur remslaap zouden kunnen behouden, terwijl we in totaal minder zouden slapen, dan zouden we net zo uitgerust zijn, maar veel meer tijd hebben voor ons actieve leven.

De polyfasische slaap

De polyfasische slaap is gebaseerd op dit principe: zoveel mogelijk remslaap in zo min mogelijk tijd.

Als je normaal gesproken 's avonds naar bed gaat duurt het zeker 1,5 uur voordat je de fase van de remslaap bereikt. Maar als je lichaam weet dat er maar een korte tijd is om te slapen dan zal de remslaap vrijwel direct intreden. Daar kun je je lichaam op trainen. De remslaap duurt ongeveer 20 minuten. Daarna kun je net zo goed weer wakker worden, want voordat je bij de volgende remslaap bent aanbeland, ben je anderhalf uur verder.

Bij de polyfasische slaap, slaap je niet één keer in een etmaal, maar 6 keer. 6 dutjes van 20 minuten. Omdat dit dutje alleen maar uit remslaap bestaat, ben je hiermee net zo uitgerust als met een nachtrust van 8 uur. Je slaapt dus maar 2 uur (6 uur minder!) per etmaal, met hetzelfde resultaat.

Problemen van de polyfasische slaap

Het grote probleem met de polyfasische slaap is dat je je heel strikt aan een bepaald ritme moet houden. Je moet elke dag op precies dezelfde tijdstippen gaan slapen. De marge naar voor en achter mag niet veel meer zijn dan 15 minuten; anders is de kans groot dat het mis gaat. Dit is erg lastig, wanneer je rekening te houden hebt met andere mensen. Die slapen over het algemeen 's nachts en gaan er niet vanuit dat jij dat (op gezette tijden) overdag doet.

Daarnaast is het heel belangrijk dat je niet te veel slaapt, en dat je geen dutjes overslaat. Dat kun je namelijk eenvoudig uit je ritme van de polyfasische slaap halen.

De beginfase is het moeilijkst. De meeste mensen die beginnen met de polyfasische slaap hebben een aantal weken grote moeite om aan het ritme te wennen. Je moet er dan ook vanuit gaan dat je een aantal weken behoorlijk vermoeid zult zijn. Maar na een week of 3 begint het te wennen en gaat het enorm veel tijd opleveren.

Andere varianten van de polyfasische slaap

Een polyfasische slaap bestaat niet per definitie uit 6 dutjes van 20 minuten op een dag, zonder enige nachtrust. Het is ook mogelijk om nachtrust te combineren met een aantal dutjes overdag. Ook dat kan al een enorme tijdswinst opleveren. En over het algemeen zijn onderstaande varianten een stuk makkelijker vol te houden dan de polyfasische slaap die hierboven beschreven staat.

• Ongeveer 1,5 uur nachtrust en 4 dutjes van 20 minuten
• Ongeveer 3 uur nachtrust en 3 dutjes van 20 minuten
• Ongeveer 4,5 uur nachtrust en 2 dutjes van 20 minuten
• Ongeveer 6 uur nachtrust en 1 dutje van 20 minuten

Lees verder

• Slaappillen: Het gevaar van slaapmiddelen
• Slapen: Goede nachtrust door een regelmatig slaapritme
• Hoeveel slaap heb je nodig?
• Zweten in je slaap: wat te doen bij nachtelijk transpireren?
• Slaap: beter slapen door bewust om te gaan met licht