Schildklierhormoon: behandeling trage schildklier met Thyrax

Een tekort aan schildklierhormoon kan uitstekend behandeld worden met medicijnen. Je krijgt dan tabletten met schildklierhormoon (levothyroxine) voorgeschreven. De schildklier is een vlindervormig orgaan met een onmisbare functie, namelijk het aanmaken van schildklierhormoon dat de stofwisseling stimuleert. Als de schildklier te hard werkt, krijg je last van een te snelle stofwisseling. Dat wordt 'hyperthyreoïdie' genoemd. Als de schildklier te langzaam werkt, krijg je last van een trage stofwisseling en allerlei daarmee samenhangende klachten. Dat wordt 'hypothyreoïdie' genoemd.

• Schildklier en de aanmaak van schildklierhormoon
• Het aantonen van hypothyreoïdie
• Trage schildklier: wat kun jezelf doen?
• Medicijnen bij hypothyreoïdie: Thyrax (levothyroxine)
• Kunstmatig schildklierhormoon
• Het instellen op Thyrax
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Langdurige effecten en monitoring
• Interacties
• Levothyroxine tijdens zwangerschap

Schildklier en de aanmaak van schildklierhormoon

De schildklier is een vlindervormig orgaan dat zich in de hals bevindt, vlak onder de adamsappel. De schildklier maakt een hormoon aan dat de stofwisseling stimuleert. Een onvoldoende werking van de schildklier of trage schildklier (hypothyreoïdie) kan een waaier aan klachten veroorzaken, zoals vermoeidheid, kouwelijkheid, traagheid, zwaarder worden, haaruitval, obstipatie, gezwollen oogleden en droge huid. Een te traag werkende schildklier heeft al met al behoorlijke gevolgen. Medicijnen kunnen soelaas bieden.

Het aantonen van hypothyreoïdie

Bloedonderzoek kan een traag werkende schildklier aantonen. Bloedonderzoek zal afwijkende schildklierwaarden aantonen. Bij een trage schildklier zal de hoeveelheid schildklierhormoon (vrije T4) in het bloed verlaagd zijn. Normaal gesproken ligt deze ergens tussen de 9 – 24 pmol/l. Vaak zal tevens de hoeveelheid schildklierstimulerend hormoon (TSH), waarvan de normaalwaarde tussen 0,4 – 4,0 mU/l ligt, verhoogd zijn.

Trage schildklier: wat kun jezelf doen?

Een trage schildklier moet behandeld worden met medicijnen die het tekort aan schildklierhormoon aanvullen. Er zijn echter ook voedingsmiddelen die de schildklierfunctie kunnen verbeteren en daarmee de stofwisseling en vetverbranding stimuleren. Wanneer je deze voedingsmiddelen op regelmatige basis gebruikt, kunnen ze de symptomen en klachten van een traag werkende schildklier enigszins verlichten. Voedingsadviezen zijn echter niet bedoeld als vervanging van medicatie. Pogingen om op eigen houtje te stoppen met medicatie of deze te verminderen, worden dan ook ten zeerste afgeraden.

Medicijnen bij hypothyreoïdie: Thyrax (levothyroxine)

Kunstmatig schildklierhormoon

Een trage schildklier kan adequaat worden behandeld met medicijnen in de vorm van kunstmatig schildklierhormoon. Het duurt enkele weken voordat de medicijnen helpen en het duurt vaak enkele maanden totdat je goed bent ingesteld op de medicatie en de hoeveelheid schildklierhormoon in je bloed normaal is. Wanneer dat het geval is, verdwijnen de klachten vaak als sneeuw voor de zon.

Het instellen op Thyrax

Levothyroxine is een schildklierhormoon dat door artsen wordt voorgeschreven bij een traag werkende schildklier. De merknaam is Thyrax. Met dit medicijn wordt het tekort aan schildklierhormoon aangevuld. Het vaststellen van de optimale dosering is maatwerk en varieert dus per persoon. Meestal begint men met een lage dosering en deze zal door de arts net zo lang worden bijgesteld totdat je geen klachten meer hebt. Dit proces van instellen kan maanden duren en tussentijds moet je regelmatig bij de arts op controle komen en bloed laten prikken.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Bij een optimale dosering zullen er door de bank genomen geen bijwerkingen optreden, vanwege het feit dat dit medicijn je eigen schildklierhormoon vervangt. Er treden eigenlijk alleen bijwerkingen op als gevolg van te hoge doses of te snelle verhoging van de doses door de arts. Symptomen die kunnen optreden bij een te hoge doses Thyrax zijn:

• verhoogde werking van de schildklier;
• een versnelde hartslag;
• hartkloppingen;
• aritmie: een onregelmatige hartslag;
  Onderzoek van de schildklier / Bron: Istock.com/KatarzynaBialasiewicz
• angina pectoris: beklemmend pijnlijk gevoel op de borst;
• hoofdpijn;
• problemen bij het zien;
• spierzwakte en spierkrampen;
• overmatig blozen;
• koorts;
• overgeven;
• onregelmatige menstruatie;
• trillen;
• rusteloosheid en gevoel van onrust;
• slapeloosheid;
• overmatig zweten;
• gewichtsverlies; en
• diarree.

Wanneer je last hebt van (één van de) bijwerkingen, neem dan contact op met je arts of apotheker. Doe dit ook als je last krijgt van een bijwerking die niet in deze lijst staat vermeld.

Langdurige effecten en monitoring

Levothyroxine doet meestal goed werk, maar je moet het wel in de gaten blijven houden. Zelfs als je je beter voelt, is het belangrijk om regelmatig bloedonderzoek te doen. Dit zorgt ervoor dat je hormoonniveaus precies goed blijven.

Onjuiste dosering kan nare gevolgen hebben. Te veel levothyroxine kan op de lange termijn osteoporose veroorzaken. Je botten worden dan brozer. Ook je hart kan problemen krijgen bij overdosering. Het is dus echt van belang om je dosering regelmatig te laten controleren door jde behandelend arts, zodat er aanpassingen gedaan kunnen worden mocht dat nodig zijn.

Kortom, blijf alert. Monitoring is geen overbodige luxe. Het zorgt ervoor dat je gezond blijft op de lange termijn.

Interacties

Veel mensen maken zich zorgen over hoe levothyroxine samengaat met andere medicijnen en supplementen die ze gebruiken. En terecht! Wist je bijvoorbeeld dat levothyroxine en calcium- of ijzersupplementen geen goede match zijn? Ze verstoren de opname van je schildkliermedicijn, waardoor het minder effectief wordt. Daarom is het slim om minstens vier uur te wachten tussen het innemen van levothyroxine en deze supplementen.

En dan zijn er nog de interacties met andere medicijnen, zoals bloedverdunners. Levothyroxine kan de werking van bloedverdunners versterken, wat risico's met zich meebrengt. Het is daarom belangrijk om je arts altijd op de hoogte te stellen van alle medicijnen en supplementen die je gebruikt. Zo zorg je ervoor dat alles veilig samenwerkt en je schildklier op de best mogelijke manier wordt ondersteund.

Levothyroxine tijdens zwangerschap

Als je zwanger bent of plannen hebt om zwanger te worden, is het belangrijk om te weten dat je dosering van levothyroxine mogelijk moet worden aangepast. Tijdens de zwangerschap speelt je schildklier een cruciale rol in de ontwikkeling van je baby. Die kleine hormonen van jou zijn namelijk hard nodig voor de groei en ontwikkeling van de hersenen en andere organen van je kindje..

Vanaf het moment dat je zwangerschapstest positief is, heeft je schildklier extra ondersteuning nodig. Vaak betekent dit dat je arts je dosering van levothyroxine iets opschroeft om ervoor te zorgen dat jij en je baby voldoende schildklierhormonen krijgen. Het is dan ook van kardinaal belang om regelmatig je schildklierwaarden te laten controleren, zodat alles precies in balans blijft.

Je lichaam verandert snel tijdens de zwangerschap, en je schildklierwaarden kunnen daarop reageren. Met de juiste begeleiding en aanpassingen blijft alles goed geregeld, zodat je je kunt focussen op dat nieuwe leven dat groeit—zonder zorgen over je schildklier.

Lees verder

• Schildklierklachten: symptomen van aandoeningen schildklier
• Schildklierafwijking: welke schildklier klachten zijn er?
• Schildklierkanker: symptomen, oorzaak en behandeling
• Schildklierontsteking (thyroïditis): symptomen & behandeling
• Schildklierwaarden: TSH, T3 & T4, normaal, te hoog & te laag