PH-waarde urine: pH meten & oorzaken te hoge/lage urine-pH

De pH-waarde van urine kan in tegenstelling tot de pH-waarde van het bloed binnen een veel groter bereik schommelen zonder dat het grote gevolgen voor de gezondheid heeft. Meestal is de urine licht zuur (ongeveer 6,0), het tolerantiebereik ligt tussen 4,5 en 8,0. De pH van de urine is onder meer afhankelijk van de voeding. De urine van mensen die een overwegend vegetarisch dieet volgen heeft doorgaans een hogere pH-waarde (alkalisch), bij vleeseters, door vasten en bij jicht is deze laag (zuur). Te hoge (dat wil zeggen basische) pH-waarden in de urine treden op bij urineweginfecties. Ook leefstijl (stress, slaapgebrek) en medicatie kunnen van invloed zijn op de pH van urine. Ochtendurine heeft normaal gesproken een pH variërend van 5-7, licht zuur tot neutraal. Na een maaltijd is je plas vaak basisch, zo rond een pH van 8. Dit is het resultaat van een grotere productie van maagsap na de maaltijd.

• De pH-waarde van urine
• Betekenis van pH
• pH-waarden
• Gemiddelde pH-waarde van urine
• Bepalen van de pH-waarde
• In welke gevallen wordt de pH van de urine bepaald?
• Hoe wordt de pH van de urine bepaald?
• Urine-pH-meting
• Urine-pH
• De meting
• Oorzaken te lage of te hoge pH-waarde
• Te lage pH-waarde urine
• Te hoge pH-waarde urine

De pH-waarde van urine

Betekenis van pH

De pH is een maat voor de zuurgraad van een waterige oplossing en is een maat voor de concentratie aan vrije waterstofionen (H+). De zuurtegraad wordt aangeduid met een pH waarde. De term staat voor de kracht van waterstof. De kleine letter p is een afkorting van het Duitse woord voor kracht, potenz. Waterstof is een chemisch element met symbool H.

pH-waarden

De pH-schaal varieert van 0-14. De pH-waarde 7 is neutraal. Zure oplossingen hebben een pH lager dan 7 en hebben dus een hoge zuurgraad, terwijl waarden hoger dan 7 basisch zijn.

Gemiddelde pH-waarde van urine

De gemiddelde pH van de urine is 6,0, maar deze kan variëren van 4,5 tot 8,0. Urine onder 5,0 is zuur en urine hoger dan 8,0 is alkalisch of basisch. Een bepaald dieet (bijvoorbeeld een vleesrijk dieet) of bepaalde ziekten kunnen leiden tot een zure pH-waarde en bepaalde stofwisselings- of urinewegaandoeningen tot een basische pH-waarde. De pH-waarde in de urine verschaft, samen met andere waarden, met name informatie over of er mogelijk sprake is van aandoeningen aan de nieren of urinewegen. Bij een basische ochtendurine kan er sprake zijn van een urineweginfectie. De bacteriën in de urine maakt deze basisch. Een zuurdere urine wijst op diarree of diabetes.

Bepalen van de pH-waarde

In welke gevallen wordt de pH van de urine bepaald?

Bij aandoeningen die van invloed zijn op de werking van de nieren of urinewegen, wordt de pH van urine bepaald.

Hoe wordt de pH van de urine bepaald?

De pH-waarde kan worden bepaald met behulp van een teststrip die kort in de urine wordt gedompeld. Referentie- of normaalwaarden bij volwassenen en kinderen zijn: 4,5 - 8,0 urine-pH.

Urine-pH-meting

Urine-pH

De pH-waarde van de urine schommelt van nature tussen 4,5 en 8 gedurende de dag en is onder andere afhankelijk van de maaltijden. Zo is de pH waarde van je urine in de ochtend altijd iets lager dan in de middag. Een enkele meting is niet voldoende om een beeld te krijgen van je urine-pH. Idealiter doe je voor en 1 à 2 uur na elke maaltijd een urinemeting. De ochtendurine is meestal zuur, omdat het lichaam 's nachts meer zuren uitscheidt. Bij gezonde mensen is er na de maaltijd een vloed van basen om de spijsvertering op gang te brengen.

De meting

Om het individuele zuur-base-profiel te bepalen, moeten ongeveer zes metingen per dag worden uitgevoerd. Voer de resultaten in een meettabel in en teken een curve. Individuele metingen van de urine-pH kunnen je op het verkeerde been zetten en zeggen niet zoveel. Meerdere metingen zijn nodig voor een compleet beeld. Om zinvolle resultaten te krijgen, moet je gedurende ten minste drie tot zes dagen regelmatig meten. Interpretatie van de pH-waarden van urine kan nuttige aanwijzingen geven over je zuur-base-status, maar deze waarden mogen nooit afzonderlijk worden bekeken. Het dieet en de levensstijl moeten altijd worden vermeld. Bespreek de resultaten, vooral als je afwijkingen waarneemt, met je huisarts of diëtiste.

Oorzaken te lage of te hoge pH-waarde

Te lage pH-waarde urine

Verschuivingen in de pH-waarde naar lage, dat wil zeggen zure waarden, worden waargenomen bij sterk zuurvormend voedsel, zoals granen, vis, frisdrank, eiwitrijk voedsel en suikerrijk eten, maar ook kort voor middernacht. Dit vormt zelden een gezondheidsprobleem.

Te hoge pH-waarde urine

Kort na inname van voedsel verschuift de pH van de urine naar meer basisch. Alkalische voedingsmiddelen zijn onder meer noten, groenten en de meeste vruchten. Een pH waarde hoger dan 7,8 is té basisch. Ziekten zoals stofwisselingsstoornissen, urineweginfecties, nierziekten of nierstenen veroorzaken dergelijke verschuivingen.

Lees verder

• De pH-waarde van bloed: wat is normaal en gezond bloed-pH?
• De pH-waarde van de vagina: meten en in evenwicht houden