Superfood artisjok
Misschien weet niet iedereen het, maar artisjokken vormen één van de gezondste groenten ter wereld. Dit maakt dat men artisjok vaak onder de superfoods schaart. De bloembladeren en het hart van de artisjok zitten boordevol nutriënten en andere voedingsstoffen. Maar wat maakt de artisjok nou zo gezond? En hoe lang maakt men eigenlijk al gebruik van de artisjok en zijn positieve effecten?
Algemeen
Een artisjok is eigenlijk niets anders dan de onrijpe bloem van
Cynara cardunculus var. scolymus, de plant waaraan zij groeit. Deze plant is meerjarig en komt vooral in een mediterraans klimaat voor, maar is volledig gecultiveerd. De artisjok zoals wij die kennen komt dus niet in het wild voor. De plant kan wel tot twee meter hoog worden met bladeren tot wel 82 centimeter lang. De wel bekende bloemen vormen zich vanuit één knop die een diameter tot 15 centimeter kan hebben.
Het verbouwen van artisjokken gebeurt vooral in mediterraanse regio's, aangezien hier het meest gunstige klimaat voor de plant is. De top-10 artisjok-producerende landen volgens de FAO zijn:
- Italië
- Egypte
- Spanje
- Peru
- Argentinië
- China
- Marokko
- Frankrijk
- VS
- Chili
Geschiedenis
De natuurlijk voorkomende variant van de artisjok, de kardoen (
Cynara cardunculus), is een soort die in het mediterraan gebied voorkomt in grote getale. De oude Grieken en de Romeinen maakten al gebruik van de artisjok, nadat ze uit Noord-Afrika de zaden van de kardoen hadden meegenomen richting Europa. Vanaf dit moment zijn op Sicilië verschillende varianten gekweekt door de Grieken en Romeinen. Men gebruikte de artisjok voor het behandelen van klachten aan het verteringsstelsel. In deze tijd at men echter de bladeren en de bloedhoofden, nog niet de onrijpe bloem zoals wij nu doen. De artisjok in de vorm die wij nu kennen stamt uit ongeveer de 9de eeuw na christus, toen deze bij Napels in Italië verbouwd werd. Tijdens de middeleeuwen verspreidde de gecultiveerde artisjok zich door de gehele Mahgreb en Spanje, onder het islamitische bewind. De naam artisjok is dan ook afgeleid uit het Arabisch. Pas in de 16e eeuw verspreidde de artisjok zich naar Frankrijk en Noord-Italië. In deze tijd werd de artisjok ook door Nederlandse handelaren in Engeland verspreid. De VS werden vervolgens met de artisjok geconfronteerd door Europese migranten, die zaden meebrachten over de Atlantische oceaan.
Waarom superfood?
Artisjokken zijn een rijke bron van allerlei voedingsstoffen, die essentieel zijn voor een gezond bestaan. Zo bevatten ze veel vezels, zitten ze vol met antioxidanten, bevatten ze vitaminen C en K en zijn ze een bron van belangrijke mineralen, zoals magnesium en kalium. Ook bevatten ze foliumzuur. Belangrijk om te onthouden is dat het eten van artisjokharten een goede gewoonte is, maar dat het eigenlijk zonde is om de bladeren niet op te eten. Deze bladeren zitten bomvol met nutriënten, dus het is zeker aan te raden om de bladeren niet te verspillen.
De gezonde voedingsstoffen in artisjok zorgen voor de volgende effecten:
- Artisjok verhelpt problemen in het verteringsstelsel door het hoge vezelgehalte.
- Ze werken een te hoog cholesterolgehalte tegen door antioxidanten en door activatie van de galblaas, die helpt bij vetafbraak.
- Antioxidanten in artisjok zorgen ook voor een verminderde kans op kanker, hart- en vaatziekten en veroudering.
- Magnesium in artisjok zorgt voor minder vermoeidheid en meer energie in de spieren.
Antioxidanten
Artisjok zit dus bomvol met antioxidanten. Maar welke dan? En wat is hun werking?
- Quercetine: beschermt tegen kanker en hartfalen.
- Rutine: heeft anti-allergene en ontstekingsremmende effecten en speelt een rol bij gezondheid van het hart- en vaatstelsel.
- Anthocyanine: zorgt voor een gezonde blaas en voor goed geheugen. Heeft mogelijk ook een remmende werking op kanker.
- Galluszuur: dit zuur remt celdeling bij prostaatkankercellen. Is ook te vinden in rode wijn en zwarte thee.
- Luteoline en Cynarine: deze polyfenolen zorgen voor een verlaagd cholesterolgehalte en helpen bij het herstel van de lever.
- Silymarine: deze antioxidant helpt de lever bij het aangroeien van nieuw leverweefsel
- Koffiezuur en chlorogeenzuur: deze antioxidanten hebben een antivirale en antimicrobiële werking, antikankerwerking en helpen bij afbraak van cholesterol.
Artisjok zit dus vol met antioxidanten die belangrijk zijn voor een goede gezondheid.
Lees verder