Rode kool: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde rode kool
Rode kool of rodekool kent een zomer- en wintervariant en groeit in grote en dichte bolronde kroppen. De kool heeft een dieppaarse, glanzende huid en behoort stevig aan te voelen met knapperige bladeren. Rode kool heeft het allemaal: het bevat veel vitamine E en C, ijzer en fytochemicaliën. En vergeet niet de vezels in deze koolsoort. Voedingsvezels zijn onverteerbare plantenbestanddelen die de darmactiviteit stimuleren en dus ook de spijsvertering bevorderen, maar ook een positief effect hebben op het gewicht, onder andere doordat ze voor een verzadigd gevoel zorgen. Reden genoeg om vaker rode kool op tafel te zetten als winters (bij)gerecht, in een zomerse smoothie of in een fruitig-frisse salade. Je kunt rode kool rauw eten, maar je kunt het ook koken, wokken, stoven of roerbakken.
Wat is rode kool?
Sluitkoolsoort
Rode kool is een der belangrijkste sluitkoolgewassen. Hierbij sluiten de bladen van het bladgewas zich dicht opeen over het groeipunt en vormen aldus de eigenlijke kool. Andere sluitkoolsoorten zijn
savooiekool,
spitskool en
witte kool. Rode behoort tot de kruisbloemenfamilie, waar ook
bloemkool,
boerenkool,
broccoli,
Chinese kool,
koolrabi,
paksoi,
radijs,
spruitjes,
waterkers en witte kool toe behoren. Ze hebben allemaal vier bloembladen die een kruis vormen.
Oorsprong
Sinds de 19e eeuw wordt de rode kool in de Europese keuken gebruikt. Zoals de andere koolsoorten is rode kool een variëteit die afkomstig is van de wilde kool, die afkomstig is uit het Middellands-Zeegebied.
Teelt en verzorging
Als je een (groente)tuin hebt en rode kool wilt planten, geef hem dan een zonnige tot gedeeltelijk schaduwrijke plek. Rode kool heeft veel mest en voeding nodig. Voor deze kool is zware grond met een goed watergehalte ideaal. Je zaait vroege rassen in februari of maart in het zaaibed. Late variëteiten pas in april. In juni kun je dan de vroege rassen oogsten. Bij late rassen begint de oogst (eind) oktober.
Voedingswaarde van rode kool
Rode kool bevat relatief veel
vezels en weinig koolhydraten. Net als bij de meeste andere soorten kool, bevat rode kool niet te veel eiwitten. Het is populair vanwege het hoge
ijzergehalte,
vitamine C-gehalte en anthocyanen, gezonde kleurstoffen in rood-blauwe planten.die verschillende positieve effecten hebben op het lichaam en de gezondheid.
Vitaminen
Rode kool bevat per 100 gram meer
vitamine B6 en vitamine C dan
citroenen. Per dag heeft een volwassene 75 mg vitamine C nodig. 200 g rode kool voorziet met 57 mg al voor een groot deel van je dagelijkse behoefte aan vitamine C, ook wel ascorbinezuur genoemd. Vitamine C bestrijdt vrije radicalen en beschermt zo andere vitamines, cellen en eiwitten tegen vernietiging. Het is de vitamine die uiterst belangrijk is voor je immuunsysteem. Ascorbinezuur verwijdert verontreinigende stoffen en zware metalen. Het voorkomt effectief de omzetting van nitraten in kankerverwekkende nitrosaminen.
Rode kool bevat 0,2 mg vitamine B6 per 100 gram. Een tekort aan vitamine B6 (pyridoxine) leidt tot ernstige zenuwbeschadiging. Maar niet alleen dit soort vitamines zit in rode kool. Het bevat andere in water oplosbare
vitamines van de B-groep zoals:
B1 (thiamine),
B2 (riboflavine),
B3 (niacine),
B5 (pantotheenzuur),
B8 (biotine),
B11 (foliumzuur) en
B12 (cobalamine) Te veel van deze vitamines is (bijna) niet mogelijk omdat een gezond lichaam ze via de urine afgeeft.
Vitamine K, dat belangrijk is voor de bloedstolling, en
E, dat verantwoordelijk is voor celbescherming, komen beide ook voor in rode kool.
Pure
vitamine A komt alleen voor in dierlijk voedsel. De voorloper hiervan (bètacaroteen) zit in plantaardige producten, onder andere in rode kool. Als je er te weinig van binnenkrijgt, kun je last krijgen van verschillende ziekten, zoals: immunodeficiëntie, slecht zicht en
schilferige huid. Als je bètacaroteen via groenten of fruit opneemt, is een overdosis niet mogelijk.
Vezels
Voedingsvezels bevorderen de darmtransit, werken verzadigend, voorkomen sommige kankers en beschermen tegen
diabetes en te hoge
cholesterolwaarden. De plantenvezels reguleren de
bloedsuikerspiegel en het cholesterolgehalte. Ze zijn onderverdeeld in fermenteerbare voedingsvezels en niet-fermenteerbare voedingsvezels. Fermenteerbare vezels worden in de dikke darm afgebroken en als voeding voor de goede bacteriën in je darm en de niet-fermenteerbare voedingsvezels worden daarentegen niet door de darm afgebroken.
Vezels zijn grotendeels verantwoordelijk voor het activeren van de darmactiviteit en het voeden van goede darmbacteriën. Op hun weg door de darmen nemen ze afvalproducten mee en voorkomen zo
obstipatie en de daaruit voortvloeiende
aambeien.
Fermenteerbare voedingsvezels worden door de darmbacteriën in de dikke darm afgebroken en leveren een beetje energie. Bij dit omzettingsproces komen korte-keten-vetzuren, zoals boterzuur, vrij die de ontlasting soepel houden. De geproduceerde korte-keten vetzuren remmen de vorming van
darmkanker.
Mineralen
Je lichaam bestaat uit 70 miljoen cellen. Als cellen sterven worden ze vervangen door nieuwe. Elke cel is een kleine energiecentrale en moet worden bevoorraad. Je lichaam heeft dagelijks allerlei voedingsstoffen nodig om in leven te blijven. Mineralen zijn bouwstoffen en dienen voor de opbouw van lichaamscellen. Voorbeelden zijn:
calcium,
magnesium en
kalium. Rode kool is rijk aan kalium, zwavel en
chloride. Het bevat ook calcium, magnesium en
fosfor en deze combinatie van mineralen zorgt voor sterke botten.
Rode kool bevat 243 mg kalium per 100 gram. Kalium is essentieel voor de elektrolysebalans van de cellen. Het wordt gebruikt voor het genereren en doorgeven van zenuwimpulsen.
Kaliumtekort leidt tot klachten als
moeheid,
lusteloosheid en
verminderde eetlust.
Hartritmestoornissen kunnen worden veroorzaakt door te weinig of
te veel kalium.
Zonder zwavel kan glutathion niet meer werken tegen vrije radicalen. Glutathion komt in schier alle cellen in een hoge concentratie voor en behoort tot de belangrijkste antioxidanten in het menselijk lichaam. Als je te weinig van dit essentiële mineraal binnenkrijgt, wordt je haar broos, wordt je
huid bleek en wordt je bindweefsel slapper.
Leverproblemen,
staar en gewrichtsproblemen kunnen zich ontwikkelen. Rode kool bevat 62 mg zwavel per 100 g.
Rode kool herbergt meer ijzer dan bijvoorbeeld
peren of
dadels. 100 g rode kool bevat 0,8 mg van het benodigde metaal. Ook bevat de kool
mangaan. Zonder mangaan zou het energiemetabolisme van onze cellen instorten. Rode kool bevat ook zink.
Zink is absoluut levensreddend. Het is belangrijk voor organische processen en je immuunsysteem. Koper is een essentieel mineraal, dat je lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft. Rode kool bevat 41 µg van dit sporenelement per 100 gram.
Anthocyaan
De kleurstof anthocyaan, die de rode kool zijn kenmerkende kleur geeft, wordt als ontstekingsremmend beschouwd. Deze plantensubstantie verlaagt het risico op
hoge bloeddruk en een
hartaanval. Het voorkomt ook dat je aankomt. De stof verstoort het vetmetabolisme en voorkomt bovendien de afgifte van boodschapperstoffen die de beschavingsziekten bevorderen.
Mosterdolie (glucosinolaten)
Mosterdolie (glucosinolaten) zijn zwavelhoudende verbindingen die de kool de typische koolgeur en -smaak geven. Het heeft een antimicrobieel, kankerremmend en cholesterolverlagend effect.
Gezondheidsvoordelen van rode kool
Algemeen
Kool is erg gezond. Het bevat weinig calorieën, veel vezels, en vitamine C, kalium en mosterdolie die het immuunsysteem versterken. Bovendien heeft de consumptie van rode kool een cholesterolverlagend en vochtafdrijvend effect. Rode kool bevat ook anthocyanen, die verantwoordelijk zijn voor de rode kleur. Dit zijn fytochemicaliën die een antioxiderende werking hebben en dragen dus bij aan het voorkomen van kanker. Daarnaast zouden de anthocyanen goed zijn voor het gezichtsvermogen. Ze voorkomen tevens ontstekingen en infecties.
Bescherming tegen vrije radicalen
Waarom is rode kool zo gezond? Omdat het vol zit met antioxidanten. Ze beschermen het lichaam tegen vrije radicalen die je cellen aanvallen, beschadigen en in het ergste geval aanleiding geven tot kwaadaardige veranderingen.
Veroudering tegengaan
De rode kool krijgt zijn kleur door het plantenpigment anthocyanine. Het is een natuurlijk antiverouderingsmiddel, dat zowel inwendig als uitwendig werkzaam is. Het verstevigt de huid, versterkt de ogen, het
hart en het geheugen. Bovendien stimuleert rode kool de vorming van
collageen, wat op zijn beurt het bindweefsel versterkt.
Goed voor het immuunsysteem
Rode kool bevat veel vitamine C. Deze vitamine versterkt het immuunsysteem en het heeft tevens een ontstekingsremmende werking. Het draagt actief bij aan het verminderen van ontstekingsprocessen in het lichaam.
Menstruatiestoornissen
Vooral vrouwen hebben vaak last van een
ijzertekort. Als je rode kool in je dieet integreert, voorkom je dit. Deze groente bevat niet alleen ijzer, maar ook vitamine K, dat de bloedstolling reguleert. Vrouwen met ernstige menstruatiestoornissen wordt daarom geadviseerd om regelmatig rode kool te eten.
Om af te slanken
De aanwezige antioxidanten stimuleren de vetverbranding. Rode kool bevat ongelooflijk weinig calorieën. Dus je kunt er wat dat betreft rooit te veel van eten.
Gesneden rode kool /
Bron: RitaE, PixabayRode kool in de keuken
Rode kool wordt veel gebruikt in de Nederlandse keuken. Snijd de kool in parten, verwijder de harde kern en snijd in dunne reepjes. Gezondheidsbevorderende rode kool kan rauw als smoothie, salade of als groente worden gegeten. Je kunt rode kool koken, wokken, stoven of roerbakken. Er zijn talloze recepten op internet te vinden om rode kool te bereiden. Het wordt het best bewaard in een koele, luchtige kelder zonder wortelstokken en schutbladen. In de koelkast kan het zo'n twee weken bewaard worden.
Intolerantie
Een koolallergie is een uiterst zeldzame gebeurtenis. Het wordt dan vaak gezien na het eten van Chinese kool of bloemkool, minder vaak bij rode kool. Allergie voor rode kool en andere soorten kool kan zich manifesteren door
oedeem,
netelroos en tekenen die lijken op
eczeem.
Lees verder