Bloemkool: gezondheidsvoordelen, voedingsstoffen en telen

Bloemkool (met de botanische naam: Brassica oleracea convar. botrytis var. botrytis) is een groente die behoort tot het geslacht kool uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). Bloemkool is een populaire koolsoort en wordt bij veel gerechten gegeten. De overwegend witte groente (er zijn ook variëteiten met een andere kleur) wordt wereldwijd verbouwd. De vraag is bijzonder groot in Europa en Azië. Bloemkool is een vlezige kool en licht verteerbaar. De groente zou helende eigenschappen hebben en ook effectief bijdragen aan je gezondheid. Bloemkool kent dan ook veel gezondheidsvoordelen. Dit omvat het verminderen van het risico op kanker en de groente is goed voor de spijsvertering. Maar het kan ook helpen bij het voorkomen dat je diabetes type 2 krijgt. De waardevolle en smakelijke groente is het hele jaar door verkrijgbaar in supermarkten, groentezaken en rechtstreeks bij sommige telers. Bloemkool wordt ook gekweekt in volkstuinen voor persoonlijk gebruik.

• Wat is bloemkool?
• Een bloemkoolverrassing
• Kruisbloemenfamilie
• Meerdere varianten
• Smaak
• Bloemkool is ook verkrijgbaar in groen of paars
• Gezondheidsvoordelen van bloemkool
• Antikankereffecten
• Gunstig voor de spijsvertering
• Afvallen
• Cholesterol verbeteren
• Diabetes type 2 tegengaan
• Voedingsstoffen
• Bloemkool telen
• Standplaats en vereisten
• Bloemkool planten
• Water en bemesting
• Bescherm bloemkool tegen de zon
• Bescherm bloemkool tegen ongedierte
• Oogst
• Bloemkool bewaren en invriezen
• Bloemkoolbladeren zijn eetbaar en gezond
• Voedingsstoffen in de bladeren
• Bereiding
• Bereidingswijzen van bloemkool
• Koken: bloemkool zonder die typische geur? Yes, het kan!
• Stomen: pure smaak en voedingsstoffen behouden
• Roosteren: voor die verrassende nootachtige smaak
• Bakken of wokken: de ultieme crunch
• Bloemkoolrijst: de rijstvervanger die wél werkt
• Bloemkoolpuree: zeg maar dag tegen aardappelpuree
• Bloemkool als pizzabodem: crunchy en guilt-free
• Gefermenteerde bloemkool: goed voor je darmen (en verrassend lekker)

Wat is bloemkool?

Een bloemkoolverrassing

Tom dacht dat hij alles had geprobeerd in de keuken—totdat hij op een etentje bij vrienden een ‘pizza’ kreeg voorgeschoteld. “Lekker hè?” zei zijn gastheer grijnzend, terwijl Tom nietsvermoedend een stuk naar binnen schoof. De korst was knapperig, de smaak perfect… maar iets klopte niet. “Wacht even,” mompelde hij met volle mond. “Dit is geen gewone pizza, toch?” Zijn vriend lachte. “Nope, bloemkoolbodem.” Tom legde zijn slice neer, keek er met nieuwe ogen naar, haalde zijn schouders op en nam nog een hap. Sommige verrassingen in het leven zijn gewoon goed.

Kruisbloemenfamilie

Bloemkool behoort tot de kruisbloemenfamilie, net zoals boerenkool, broccoli, Chinese kool, koolrabi, paksoi, radijs, spruitjes, waterkers en witte kool. De eigenlijke herkomst van bloemkool is hoogstwaarschijnlijk Anatolië (Turkije), maar er zijn ook bronnen die beweren dat het door de Arabieren is ontwikkeld. Bloemkool wordt sinds de 16e eeuw in Europa verbouwd.

Meerdere varianten

De witte bloemkoolroosjes staan ​​dicht bij elkaar met daaromheen meerdere lagen groene bladeren die bescherming bieden tegen de zonnestralen. Naast de voornamelijk bekende witte bloemkool zijn er ook violette of groene bloemkoolvarianten verkrijgbaar. Teelt gebeurt meestal in velden en ook in kassen. In Nederland loopt het seizoen van eind mei tot eind oktober. Na deze tijd wordt de bloemkool nog steeds geoogst in Zuid-Europese landen zoals Italië.

Smaak

De groente wordt geoogst voordat de kleur en stevigheid van de bloemkool veranderen en er gele vlekken verschijnen. Bij het eten van de zeer aromatische en heerlijke bloemkool is een lichte en typische koolsmaak waarneembaar. Bloemkool heeft een hoog gehalte aan voedingsstoffen met veel vitamines, mineralen en sporenelementen.

Bloemkool is ook verkrijgbaar in groen of paars

Om ervoor te zorgen dat de bloeiwijze van de bloemkool wit blijft, kan de teler zo nodig de bladeren zelf dichtvouwen over de bloemkool heen, om hem te bedekken tegen de zon. Te veel zon op de kool zorgt er namelijk voor dat de kool een gele kleur krijgt. Maar we vinden niet alleen de witte klassieker in de supermarkt en bij de groenteboer. Er wordt groene en zelfs violette of paarse bloemkool aangeboden. Paarse bloemkool is zachter van smaak dan de klassieke witte variant en het kan ook mensen die niet zo van bloemkool houden overtuigen.

Gezondheidsvoordelen van bloemkool

De bloemkool bevat talrijke vitaminen, mineralen en sporenelementen in geconcentreerde vorm en in een uitgebalanceerde verhouding. Het bevat ook vezels en glucosinolaten (zwavelhoudende moleculen), die helpen het lichaam te ontgiften en een antibioticumeffect hebben.

Antikankereffecten

De stoffen in de bloemkool versterken het afweersysteem van het lichaam en ondersteunen het genezingsproces. Ontsteking en pijn kunnen worden verminderd. Regelmatige consumptie van bloemkool helpt het risico op kanker te verminderen dankzij het ingrediënt mosterdolie (glucosinolaten). Glucosinolaten zijn natuurlijke gifstoffen die voorkomen in diverse koolsoorten, broccoli, bloemkool en spruitjes. Volgens het Voedingscentrum beschermen glucosinolaten het lichaam tegen kankerverwekkende stoffen. Het beschermt met name tegen dikkedarmkanker, blaaskanker, borstkanker en prostaatkanker.

Gunstig voor de spijsvertering

De natuurlijke stoffen en vezels in de bloemkool hebben een regulerende werking op maag en darmen. Het komt de spijsvertering ten goede. Het is zeer geschikt voor mensen met maagaandoeningen zoals gastritis (maagslijmvliesontsteking) of een maagzweer. Het grootste deel van de geconsumeerde voedingsvezels wordt afgebroken door gezonde bacteriën in de dikke darm die ontstekingen helpen verminderen en de spijsvertering bevorderen.

Afvallen

De caloriearme groente met zijn vele vezels is ook ideaal om af te vallen. De groente zorgt niet alleen voor een vol gevoel, maar helpen ook een opgeblazen gevoel te bestrijden.

Cholesterol verbeteren

De stof indole-3-carbinol, wat voorkomt voor in kruisbloemige groenten zoals spruitjes, bloemkool en broccoli, verlaagt het cholesterolgehalte; een hoog cholesterol kan leiden tot slagaderverkalking. Hierdoor wordt het risico op een hartaanval of beroerte aanzienlijk verminderd.

Diabetes type 2 tegengaan

Bloemkool is, zoals alle koolsoorten, rijk aan vitamine C en vermindert daardoor het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2. Eten van voedsel dat rijk is aan vitamine C zoals bloemkool, kan ontstekingen helpen onder controle te houden en vermindert daarmee ook het risico op het krijgen van diabetes. Ontsteking van het vetweefsel speelt volgens het Diabetesfonds namelijk een rol bij het ontstaan van diabetes type 2. Het terugdringen van de ontsteking kan de insulinegevoeligheid verbeteren.

Voedingsstoffen

Bloemkool is een echte kampioen onder groenten omdat het naast provitamine A (bètacaroteen kan in het lichaam omgezet worden in vitamine A), vitamine B en E en een aanzienlijke hoeveelheid vitamine C, ook mineralen bevat zoals kalium, natrium, calcium, magnesium, fosfor en ijzer; Bovendien biedt het ook de essentiële sporenelementen chroom, zink, mangaan, koper en selenium.

Bloemkool telen

Standplaats en vereisten

De bloemkool is iets veeleisender dan zijn naaste verwanten. Om een grote, vaste en witte bloemkool te telen is een rijke grond nodig. Je moet er ook voor zorgen dat er voldoende water is. Een voedzame, vochthoudende, enigszins zwaardere grond is uitstekend. Maak het bed voor het planten van de bloemkool grondig los en verrijk de grond met voldoende compost. De bloemkool geeft de voorkeur aan volle zon, maar gedijt ook goed in halfschaduw.

Bloemkool planten

Je kunt je bloemkool als zaailing kopen of zelf zaaien. Bloemkoolplantjes die je in het voorjaar onder glas hebt gezaaid mag je vanaf half april buiten planten. Wil je zelf je bloemkoolplanten kweken, begin dan in februari met het voorzaaien van zomerbloemkool. In mei kun je aanvangen met het zaaien van herfstbloemkool in de volle grond. Winterbloemkool mag vanaf de maand juni buiten in de volle grond gezaaid worden.

Water en bemesting

De bloemkool heeft wat aandacht nodig als het gaat om de verzorging. Hoe beter je voor je bloemkool zorgt, hoe succesvoller je wordt beloond met de oogst van bloemkool. Omdat bloemkool een krachtige en hongerige groente is, is een goed bemeste grond nodig. Het is tevens belangrijk om hem regelmatig water te geven. De grond moet altijd vochtig worden gehouden, maar te veel water moet in ieder geval worden vermeden. In de fase van de grootste groei (juni / juli) kun je de bloemkool om de twee weken ondersteunen met een beetje stikstofbemesting.

Let op: Stop minimaal 3 weken voor de bloemkooloogst met bemesten, zodat deze een beter aroma kan ontwikkelen. Het kan geen kwaad om de grond tussen rijen regelmatig los te maken en onkruid te verwijderen.

Bescherm bloemkool tegen de zon

Veel zonlicht ondersteunt de bloemkool tijdens de groeifase. Kort voor de oogst moeten de witte koppen worden beschermd tegen overmatig zonlicht om vergeling te voorkomen. Vouw hiervoor de omringende bladeren in het midden over de bloemkoolkop. Als je de kool niet afdekt, wordt deze geel tot paars afhankelijk van de soort, maar hij blijft overigens volledig eetbaar en smaakvol.

Bescherm bloemkool tegen ongedierte

Aan het begin van de groei zijn vooral de kleine bloemkoolplanten erg vatbaar voor ziekten en plagen. Vruchtwisseling om de twee tot drie jaar kan veel ellende voorkomen. Vruchtwisseling heeft een tweevoudig doel:

• ziekten voorkomen
• de juiste hoeveelheid voedingsstoffen geven aan de planten

Er is een breed scala aan biologische bestrijdingsmiddelen tegen dierenplagen. Het is echter belangrijk om de besmetting vroegtijdig te herkennen en maatregelen te nemen, anders kan de besmettingsdruk te hoog zijn voor een volledig herstel van de plant. Aantasting door rupsen komt veelvuldig voor, maar aantasting van de koolvlieg, de koolgalmug en de melige koolluis kan zich ook voordoen.

Oogst

Net als bij de bloemkoolteelt zijn er een paar zaken waar je rekening mee moet houden bij het oogsten van bloemkool. Bloemkool kan 8 tot 12 weken na het planten in juli en begin augustus worden geoogst. De oogsttijd kan echter sterk variëren, afhankelijk van of het vroege of late bloemkoolvariëteiten zijn. Om de bloemkool te oogsten, snijdt je deze eenvoudig van de stengel onder de bloemkool af. Gebruik een scherpe mes zodat je je bloemkoolkop zo min mogelijk verwondt. Verwijder de bladeren niet direct van de bloemkoolkop, hierdoor blijft hij langer vers.

Bloemkool bewaren en invriezen

De oogst van bloemkool is vaak erg weelderig, waardoor je niet alle kool direct op kunt eten. Voordat je de bloemkool gaat eten, moet je de bloemkoolroosjes zeker schoonmaken. Om dit te doen, verwijder je de buitenste bladeren, breek je de bloemkool in kleine roosjes en houd je deze onder stromend water. Vervolgens kun je de gewassen bloemkool in een zeef laten uitlekken. Alle vuilresten moeten nu worden verwijderd.

Een bloemkool kun je 7-10 dagen in de koelkast en 3-5 dagen op de fruitschaal.

In tegenstelling tot sommige van zijn familieleden, kan de bloemkool zonder het vooraf te blancheren worden ingevroren. Je kunt de bloemkool desgewenst blancheren kort voor het invriezen, maar dat hoeft dus niet. Om bloemkool in te vriezen, hoef je alleen maar alle bladeren te verwijderen en de kool grondig te wassen. Snijd in de gewenste maat, de bloemkool kan dan direct worden ingevroren. Bloemkool blijft ongeveer 1 jaar goed in de vriezer.

Bloemkoolbladeren zijn eetbaar en gezond

Bloemkoolbladeren zijn gezond en eetbaar! Er zijn jammer genoeg maar weinig g mensen die dit weten. In feite bevatten ze veel voedingsstoffen en kunnen ze een smakelijke toevoeging zijn aan maaltijden. Gooi ze daarom niet weg, maar verwerk ze in je maaktijden.

Voedingsstoffen in de bladeren

Bloemkoolbladeren bevatten veel vezels, vitamine C, vitamine K, calcium en antioxidanten. Vezels zijn belangrijk voor een goede spijsvertering en kunnen helpen om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Vitamine C is een krachtige antioxidant die het immuunsysteem ondersteunt en de gezondheid van de huid bevordert. Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling en voor de gezondheid van de botten. Calcium is ook belangrijk voor de botten en tanden, en speelt een rol bij de spierfunctie en de bloeddrukregulatie. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen schadelijke stoffen en helpen zo om ziektes te voorkomen.

Bereiding

Bloemkoolbladeren kunnen op verschillende manieren worden bereid en gegeten. Ze kunnen worden gekookt, gestoomd, gebakken of zelfs rauw worden gegeten in salades. Een eenvoudige manier om bloemkoolbladeren te bereiden is door ze te roosteren in de oven met wat olie, zout en peper. Dit geeft ze een lekkere krokante textuur en een heerlijke smaak. Gewoon doen!

Bereidingswijzen van bloemkool

Koken: bloemkool zonder die typische geur? Yes, het kan!

Iedereen kent het: je zet een pan met bloemkool op en binnen vijf minuten ruikt je hele huis alsof je een zwavelmijn in je keuken hebt geopend. Niet echt de vibe die je zoekt, toch? Gelukkig zijn er slimme trucjes om dat te voorkomen.

Casus: Anne, fervent bloemkoolfan, wilde haar schoonmoeder imponeren met een klassiek gekookt bloemkoolgerecht. Maar toen de geur zich verspreidde als een mislukte scheikundeles, trok haar schoonmoeder een gezicht alsof ze net een rot ei had gevonden. Pijnlijk.

Wat helpt?
✅ Een scheutje melk in het kookwater neutraliseert de geur.
✅ Een laurierblaadje of een stukje citroen (ja, echt) werkt als een geurvreter.
✅ Kook bloemkool niet te lang, want hoe langer hij suddert, hoe sterker de geur. 6-8 minuten is meestal voldoende.
✅ Gooi de deksel niet helemaal dicht, zo ontsnappen de gassen minder explosief.

En Anne? Die gebruikt nu altijd citroen en krijgt geen klachten meer. Behalve over haar schoonmoeders kookkunsten, maar dat is een ander verhaal. Citroen werkt trouwens ook fantastisch in thee of als fris ingrediënt in salades.

Stomen: pure smaak en voedingsstoffen behouden

Wil je bloemkool zonder dat het verandert in een zachte, kleurloze massa? Stomen is jouw go-to techniek! De groenten blijven knapperig, behouden hun kleur én – bonus – veel van hun voedingsstoffen blijven intact. Zelfzorg begint tenslotte in de keuken.

Je hebt niet eens een dure stoompan nodig. Gewoon een vergiet of een metalen zeef boven een pan met kokend water doet al wonderen. Zet de deksel erop en geef het zo’n 10 minuten de tijd.

Extra tip: een snufje zout of een drupje olijfolie na het stomen geeft net die extra smaakboost. Of experimenteer met kruiden zoals oregano en basilicum voor een Italiaanse twist.

Roosteren: voor die verrassende nootachtige smaak

Als je nog nooit geroosterde bloemkool hebt geprobeerd, heb je echt iets gemist. Roosteren geeft die groente een compleet nieuwe dimensie: krokant aan de buitenkant, zacht vanbinnen en een licht nootachtige, bijna zoete smaak.

Hoe doe je dat?
1️⃣ Verwarm de oven voor op 200°C.
2️⃣ Snijd de bloemkool in roosjes en meng ze met olijfolie, peper, zout en eventueel gember of kurkuma voor extra pit.
3️⃣ Verspreid alles op een bakplaat en schuif ‘m voor 25-30 minuten de oven in. Af en toe even omscheppen en voilà: een gerecht dat zelfs bloemkoolhaters kan bekeren.

Bakken of wokken: de ultieme crunch

Laat die klassieke gekookte bloemkool eens links liggen en gooi ‘m in de pan! Bakken of wokken geeft een heerlijke bite en werkt perfect met kruiden en specerijen.

Casus: Tom, groot fan van roerbakgerechten, besloot eens iets nieuws te proberen. Hij gooide bloemkoolroosjes in een hete wok met een beetje kokosolie, knoflook en een snufje zwarte peper. Het resultaat? Een knapperig, smaakvol gerecht dat hij nu wekelijks maakt.

✅ Klein snijden = sneller klaar
✅ Hoge temperatuur = extra crunch
✅ Combineer met andere groenten of noten voor extra smaaklagen

En als je echt out-of-the-box wil denken: maak bloemkool "nuggets" door ze te paneren en kort te bakken. Zelfs kinderen smullen ervan zonder te beseffen dat ze groente eten. Win-win!

Zo zie je maar: bloemkool is zoveel meer dan dat saaie, gekookte goedje dat je vroeger met teveel nootmuskaat kreeg voorgeschoteld. Tijd om te experimenteren!

Bloemkoolrijst: de rijstvervanger die wél werkt

Ken je dat? Je besluit gezond te doen en eet ‘courgettespaghetti’, maar je mist gewoon... echte pasta. Bloemkoolrijst daarentegen? Dat werkt wél. Het heeft die fijne, luchtige structuur zonder dat je het gevoel hebt dat je een bak groenten naar binnen werkt.

Casus: Lisa wilde koolhydraatarm eten maar miste haar kommetje rijst bij de curry. Enter bloemkoolrijst. Gewoon even in de keukenmachine (of ouderwets raspen, als je van een workout houdt). Even wokken met een beetje olie en kruiden, en bam: een bord vol rijst-achtige goodness, zonder het opgeblazen gevoel achteraf.

Extra tip: voeg een snufje gember of zwarte peper toe voor een Aziatische twist. Eet je veel bloemkool? Vergeet dan niet ook wat zink binnen te krijgen – essentieel voor je immuunsysteem!

Bloemkoolpuree: zeg maar dag tegen aardappelpuree

Puree zonder aardappelen? Het klinkt als vloeken in de kerk, maar bloemkoolpuree is verrassend romig en lekker. Zeker als je ‘m goed op smaak brengt.

Trucjes:
✅ Niet koken, maar stomen – anders wordt het waterig.
✅ Mix met een beetje roomboter of kokosolie voor die fluweelzachte textuur.
✅ Proef voordat je zout toevoegt – bloemkool heeft minder nodig dan aardappelen.

Casus: Mark had nooit gedacht dat hij z’n geliefde aardappelpuree zou inruilen. Tot hij een keer een proeflepeltje bloemkoolpuree kreeg voorgeschoteld. “Ik mis de aardappels niet eens!” zei hij verbaasd. Wat peper, basilicum en een snufje nootmuskaat erbij en je hebt een puree die je zelfs aan je oma kunt voorschotelen zonder dat ze doorheeft dat ‘t geen aardappel is.

Bloemkool als pizzabodem: crunchy en guilt-free

Pizza en gezond eten? Meestal geen match. Tenzij je de bodem vervangt door bloemkool! Het klinkt misschien als een fitgirl-trucje, maar geloof me, het werkt echt.

Hoe maak je het?
1️⃣ Rasp bloemkool en knijp het vocht eruit (heel belangrijk, anders krijg je een slappe hap).
2️⃣ Meng met een ei, kaas en kruiden.
3️⃣ Bak ‘m even voor in de oven voordat je ‘m belegt.

Casus: Tom, pizza-lover in hart en nieren, was sceptisch. Maar na zijn eerste hap bloemkoolpizza met tomaten en mozzarella was hij om. “Het knispert als een echte bodem en vult zonder dat ik in een foodcoma beland.” Dat noemen we winst.

Gefermenteerde bloemkool: goed voor je darmen (en verrassend lekker)

Oké, dit is misschien de meest ‘hipster’ manier om bloemkool te eten, maar stay with me. Fermenteren is niet alleen trendy, het is ook top voor je darmgezondheid. Darmflora blij = jij blij.

Je hebt maar drie dingen nodig: bloemkool, zout en tijd. Snijd de bloemkool in stukjes, voeg zout en water toe en laat het een paar dagen fermenteren. Resultaat? Een knapperige, zurige snack vol probiotica.

Casus: Emma vond het eerst maar een raar idee, maar na haar eerste hap was ze verkocht. “Het heeft iets van augurken, maar dan lekkerder.” Probeer het eens, je zult verrast zijn!

Wie had gedacht dat bloemkool zó veelzijdig kon zijn?

Lees verder

• Broccoli: gezondheidsvoordelen, voedingswaarde en bewaren
• Basmati kip pilav & bloemkool kokosmelk pilav (vegetarisch)
• Radijs: gezondheidsvoordelen en voedingsstoffen in radijzen
• Paksoi: gezondheidsvoordelen voedingswaarde en zelf telen
• Vezels: gezondheidsvoordelen & supplement met voedingsvezels